Όταν πρέπει, θα είμαστε
αυστηροί, έστω και αν γινόμαστε δυσάρεστοι. Πολλές φορές δεν ωφελούμε με εκείνα που
ευχαριστούν, αλλά με εκείνα που στενοχωρούν. (Ιερός Χρυσόστομος)
Ο λόγος μας δεν πρέπει να είναι αυστηρός, αλλά συγκαταβατικός, σύμφωνος με την πνευματική κατάσταση των συνομιλητών μας. (Ιερός Χρυσόστομος)
Επειδή η συμπεριφορά τους
(των Κρητών) ήταν αδιάντροπη και πονηρή και ακόλαστη, γι' αυτό συνιστάται
έλεγχος απότομος. Τόσα πολλά είχαν. Όταν μάλιστα και ψεύδονται εύκολα και είναι
πονηροί και λαίμαργοι και τεμπέληδες, απαιτείται αυστηρός και πληκτικός λόγος.
Ένας τέτοιος άνθρωπος, αποκλείεται να σωφρονιστεί με επιείκεια. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Τόσο η αυστηρότητα όσο και η
επιείκεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ανάλογα με τον χαρακτήρα του ανθρώπου που
θέλουμε να παιδαγωγήσουμε. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Η αυστηρότητα και οι απειλές βοηθούν τα παιδιά να κόψουν κακές συνήθειες και να αποκτήσουν καλές αρχές. Είναι παιδαγωγικό μέσο που μπορεί να φέρει καρπούς και να απαλλάξει από σοβαρά ελαττώματα. (Ιερός Χρυσόστομος)
Οι γονείς να μην προκαλείται
με την αυστηρότητά σας τα παιδιά σας, για να μην χάνονται και κάνουν έτσι τα
παιδιά τους πιο άγρια. Σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα, πρέπει και να τα
συγχωρούν. (Ιερός Χρυσόστομος)
Ο Θεός είναι αυστηρός με
τους πνευματικά προχωρημένους, ενώ με τους πνευματικά αδύναμους, είναι
επιεικείς. (Ιερός Χρυσόστομος)
Να επιτιμάς με ηρεμία, να επαινείς εκπαιδεύοντας. Και αυτά να τα κάνεις με μέτρο, αλλά να επιτιμάς πατρικώς και να επαινείς με
σοβαρότητα. Ούτε να είσαι πολύ μαλακός, ούτε πολύ αυστηρός και στυφός. Αλλά το ένα να το κάνεις με επιείκεια και το άλλο
με φρόνηση. Και τα δύο να τα κάνεις με φιλοσοφία. (Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος)
Εγώ κρίνω, ότι κάνει το ίδιο σφάλμα και εκείνος, που δεν επιπλήττει τους σφάλλοντες και εκείνος που είναι υπερβολικός στις τιμωρίες.
(Μέγας Βασίλειος)
Να μην προσέχεις και να μην κρίνεις τα φταιξίματα και τις αμαρτίες των άλλων, ούτε να υπερηφανεύεσαι ή να κενοδοξείς, αλλά να είσαι αυστηρός μόνο για τις δικές σου αμαρτίες. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
Τα (αυστηρά) επιτίμια που
επιβάλλονται από ορισμένους πνευματικούς κατά την εξομολόγηση και οι οποίοι, είτε από υπερβάλλοντα ζήλο, είτε από άγνοια, εξαντλούν τα όρια της τιμωρίας, αντί να κάνουν καλό, διαπράττουν έγκλημα. Εγώ, πάντα τους φωνάζω και τους συμβουλεύω: Όχι μεγάλες τιμωρίες. Αλλά σωστές συμβουλές. Γιατί, οι μεγάλες τιμωρίες, τροφοδοτούν τον άλλο (το διάβολο) με πλούσια πελατεία. Και αυτός, αυτό περιμένει. Αυτό καραδοκεί και
έχει πάντα ανοιχτές τις αγκάλες του για να τους δεχτεί! Και τους τάζει, μάλιστα, λαγούς με πετραχήλια... (Όσιος Πορφύριος ο
Καυσοκαλυβίτης)
Κοίταξε, έχω τυπικό πρώτα να δώσω στον άλλον να καταλάβει, ότι χρειάζεται το μάλωμα και ύστερα να τον μαλώσω. Καλά δεν κάνω; Εγώ, επειδή μαλώνω τον άλλον, όταν βλέπω να κάνει κάτι βαρύ, γίνομαι κακός. Αλλά τι να κάνω; Να αναπαύω καθέναν στο πάθος του, για να είμαι τάχα καλός μαζί του, και μετά να πάμε όλοι μαζί στην κόλαση; Ποτέ δεν με πειράζει η συνείδηση, όταν μαλώνω κάποιον ή του κάνω παρατήρηση και εκείνος στενοχωριέται, γιατί από αγάπη το κάνω, για το καλό του. Βλέπω, ότι δεν καταλαβαίνει πόσο πλήγωσε τον Χριστό με αυτό που έκανε, γι' αυτό τον μαλώνω. Εγώ πονάω, λειώνω εκείνη την ώρα, αλλά δεν με πειράζει η συνείδηση, γιατί τον μάλωσα. Μπορώ να πάω να Κοινωνήσω ήσυχος, χωρίς να εξομολογηθώ. Νιώθω μέσα μου μια παρηγοριά, μια χαρά. Γιατί για μένα παρηγοριά και χαρά είναι η σωτηρία της ψυχής. Όταν βλέπω ότι η ψυχή είναι ευαίσθητη ή συγκλονίζεται ολόκληρη από την συναίσθηση του σφάλματός της, τι να πω; Τότε την παρηγορώ, για να μην πέσει στην απελπισία. Όταν όμως βλέπω πέτρα την καρδιά, τότε μιλώ αυστηρά, για να την ταρακουνήσω. Αν ένας προχωράει προς τον γκρεμό και του λέω: «προχώρα,
πολύ καλά πας», δεν εγκληματώ; Το κακό με μερικούς είναι που δεν πιστεύουν, όταν τους λες να μην ανησυχούν και βασανίζονται. Αν δω κάτι κακό, πως δεν θα το πω; Πως να αφήσεις τον άλλον να πάει στην κόλαση; Όταν έχεις ευθύνη, θα βάλεις και τις φωνές, όταν χρειάζεται. Για μένα πιο καλά είναι να μην μιλάω, αλλά δεν μπορώ, όταν έχω ευθύνη. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Οι γονείς κατσαδιάζουν τα
παιδιά τους για το παραμικρό. Είναι
σαν να μην ξέρουν πως γίνεται να τα μιλά ήσυχα και τρυφερά. Όταν είναι αναγκαίο να θέσει ένας γονιός όρια
πειθαρχίας σ' ένα παιδί, το παιδί πρέπει να νιώθει ότι πίσω από την
αυστηρότητα υπάρχει αγάπη. Είναι
μεγάλο λάθος να τιμωρείς τα παιδιά τη στιγμή που κάνουν κάτι κακό, διότι τίποτα δεν πετυχαίνεις έτσι. (Γέροντας Θαδδαίος της Βιτόβνιτσας)
Η αυστηρότητα προς τους πλησίον μας είναι επικίνδυνη. Ο αυστηρός άνθρωπος μπορεί να προοδεύσει μονάχα μέχρις ενός σημείου, και παραμένει απλά στο επίπεδο της φυσικής εγκράτειας. Πρέπει κανείς να είναι ευγενής, πράος και φιλεύσπλαχνος στις σχέσεις του με τους ανθρώπους. (ΓέρονταςΘαδδαίοςτηςΒιτόβνιτσας)
Το γνώρισμα όλων των μεγάλων Αγίων μας ήταν, ότι ήταν πολύ αυστηροί στον εαυτό τους και πολύ επιεικείς στους άλλους ανθρώπους. Εμείς είμαστε πολύ αυστηροί στους άλλους, αλλά πολύ επιεικείς στον
εαυτόν μας. (ΜητροπολίτηςΣιατίστηςΠαύλος)
Όσο πιο αυστηρός είσαι στον
εαυτόν σου, τόσο πιο επιεικής είσαι για τους άλλους. Και όσο πιο επιεικής είσαι για τον εαυτόν σου, τόσο πιο αυστηρός είσαι για τους άλλους. (π. Ευσέβιος Ματθαιόπουλος)
Αυτός που είναι πολύ σκληρός με τους άλλους φανερώνει, ότι δεν ασχολείται με τον εαυτόν του, δεν γνωρίζει τα χάλια του. (π. ΒαρνάβαςΓιάγκου)
Ο νόμος πρέπει να είναι αυστηρός, αλλά οι άνθρωποι επιεικείς. (Επίχαρμος)
Όσο πιο αυστηρά και άσπλαχνα
κρίνεις τον εαυτό σου, τόσο
πιο δίκαια και με επιείκεια θα κρίνεις τους άλλους. (Κομφούκιος)
