Περί λόγου-γλώσσας

  • Έστωδεολόγοςυμώνναίναί, ουου·τοδεπερισσόντούτωνεκτουπονηρούέστιν. [Ας είναι ο λόγος σας αληθινός πάντοτε, ώστε το ναι να είναι ναι και το όχι να είναι όχι. Διότι το παραπάνω από αυτά είναι από τον πονηρό, τον πατέρα του ψεύδους.] (ΚατάΜατθαίον 5,37)
  • Όταν δε παραδώσωσιν υμάς, μη μεριμνήσητε πως ή τί λαλήσετε· δοθήσεται γαρ υμίν εν εκείνη τη ώρα τι λαλήσετε. Ου γαρ υμείς έστε οι λαλούντες, αλλά το Πνεύμα του πατρός υμών το λαλούν εν υμίν. [Όταν σας παραδώσουν στα δικαστήρια ή στους άρχοντες, μην βασανίζετε το πνεύμα σας με την αγωνιώδη μέριμνα, πώς θα απολογηθείτε ή τι θα πείτε. Εκείνη ακριβώς την ώρα, θα σας δοθεί άνωθεν, τι θα πείτε. Επειδή δεν θα είστε εσείς, που θα ομιλείτε, αλλά το Πνεύμα του ουρανίου Πατρός σας, το οποίον θα ομιλεί δια μέσου εσάς.] (Κατά Ματθαίον 10,19-20)
  • Εκγαρτουπερισσεύματοςτηςκαρδίαςτοστόμαλαλεί. Οαγαθόςάνθρωποςεκτουαγαθούθησαυρούεκβάλλειαγαθά, καιοπονηρόςάνθρωποςεκτουπονηρούθησαυρούεκβάλλειπονηρά. Λέγωδευμίνότιπανρήμααργόνοεάνλαλήσωσινοιάνθρωποι, αποδώσουσιπερίαυτούλόγονενημέρακρίσεως. Εκγαρτωνλόγωνσουδικαιωθήσηκαιεκτωνλόγωνσουκαταδικασθήση. [Διότι το στόμα αντλεί και ομιλεί πάντοτε από εκείνα που υπερεκχειλίζουν την καρδιά. Ο αγαθός άνθρωπος, βγάζει πάντοτε αγαθούς λόγους από τον αγαθό θησαυρό της καρδιάς του. Και ο πονηρός άνθρωπος, βγάζει πονηρά και βλάσφημα λόγια από τον φαύλο θησαυρό. Σας λέω και τούτο: ότι για κάθε περιττό και μάταιο λόγο, τον οποίο θα πουν οι άνθρωποι, θα λογοδοτήσουν κατά την ημέραν της Κρίσεως. Διότι από τα λόγια σου θα δικαιωθείς, αλλά και από τα λόγια σου θα καταδικαστείς.] (ΚατάΜατθαίον 12,34-36)
  • Πας λόγος σαπρός εκ του στόματος υμών μη εκπορευέσθω, αλλ' ει τις αγαθός προς οικοδομήν της χρείας, ίνα δω χάριν τοις ακούσι. [Ας μην βγαίνει από το στόμα σας κανένας βρωμερός λόγος, παρά μόνο ωφέλιμος, που να μπορεί να οικοδομήσει, όταν χρειάζεται και να κάνει καλό, σ' αυτούς που τον ακούνε.] (Προς Εφεσίους 4,29)
  • Πορνείαδεκαιπάσαακαθαρσίαήπλεονεξίαμηδέονομαζέσθωενυμίν, καθώςπρέπειαγίοις, καιαισχρότηςκαιμωρολογίαήευτραπελία, ταουκανήκοντα, αλλάμάλλονευχαριστία. [Πορνεία και κάθε σαρκική ακαθαρσία ή αχόρταγος επιθυμία για τα υλικά αγαθά δεν πρέπει ούτε και καν να ονομάζεται μεταξύ σας, όπως άλλωστε αρμόζει σε ανθρώπους, που έχουν αγιαστεί από τον Θεό και προχωρούν στην αγιότητα. Ακόμη δεν πρέπει, ούτε και να αναφέρεται μεταξύ σας καμμιά αισχρότης και μωρολογία ή απρεπής αστειολογία και βωμολοχία, ρυπαρά λόγια, που δεν ταιριάζουν στους Χριστιανούς, αλλά πιο πολύ πρέπει να ακούγεται μεταξύ σας προσευχή ευγνωμοσύνης και ευχαριστίας προς τον Θεό.] (ΠροςΕφεσίους 5,3-4)
  • Ο λόγος υμών πάντοτε εν χάριτι, άλατι αρτυμένος, ειδέναι πως δει υμάς ενί εκάστω αποκρίνεσθαι.[Τα λόγια σας, ας είναι πάντοτε γεμάτα χάριν, αρτυμένα με το άλατι της καλωσύνης και της διακρίσεως, ώστε να είναι κατά Θεόν ευχάριστα στους ανθρώπους. Να ξέρετε, πως πρέπει να αποκρίνεστε στον καθένα.] (Προς Κολοσσαείς 4,6)
  • Ειτιςδοκείθρήσκοςείναιενυμίνμηχαλιναγωγώνγλώσσαναυτού, αλλ'απατώνκαρδίαναυτού, τούτουμάταιοςηθρησκεία.[Εάν κανείς από εσάς νομίζει ότι είναι ευσεβής και πιστός στα καθήκοντα που επιβάλλει η θρησκεία, δεν χαλιναγωγεί όμως την γλώσσαν του, αλλά εξαπατά την καρδίαν του με την πλανεμένη αυτή αντίληψή του, μάθετε ότι του ανθρώπου αυτού είναι ανωφελής και άχρηστος η θρησκεία.] (Ιακώβου 1,26)
  • Πολλάγαρπταίομενάπαντες. Ειτιςενλόγωουπταίει, ούτοςτέλειοςανήρ, δυνατόςχαλιναγωγήσαικαιόλοντοσώμα. Ίδετωνίππωντουςχαλινούςειςταστόματαβάλλομενπροςτοπείθεσθαιαυτούςημίν, καιόλοντοσώμααυτώνμετάγομεν. [Διότι όλοι μας βέβαια φταίμε πολύ απέναντι του Θεού και πολύ περισσότερο μάλιστα και ευκολότερα φταίμε με τα λόγια μας. Εάν κανείς δεν λαθεύει στα λόγια του και ομιλεί πάντοτε τα ορθά, αυτός είναι τέλειος άνθρωπος και έχει την ικανότητα να συγκρατήσει και κυβερνήσει ολόκληρο τον ευατόν του. Δες όταν βάζουμε τα χαλινάρια στα στόματα των αλόγων, πως υποτάσσονται σε εμάς και έτσι κάνουμε κουμάντο, σε όλο τους το σώμα.] (Ιακώβου 3,2-3)
  • Ιδού και τα πλοία, τηλικαύτα όντα και υπό σκληρών ανέμων ελαυνόμενα, μετάγεται υπό ελαχίστου πηδαλίου όπου αν η ορμή του ευθύνοντος βούληται. Ούτω και η γλώσσα μικρόν μέλος εστί και μεγαλαυχεί. Ιδού ολίγον πυρ ηλίκην ύλην ανάπτει! [Δες και τα πλοία. Αν και είναι τόσο μεγάλα και σπρώχνονται από δυνατούς ανέμους, διευθύνονται, με ένα πολύ μικρό πηδάλιο, σύμφωνα με την επιθυμία αυτού που το διευθύνει. Έτσι και η γλώσσα, ενώ είναι ένα μικρό μέλος, καυχάται ωστόσο για μεγάλα πράγματα. Δηλαδή μια μικρή φωτιά, πόσο μεγάλο δάσος μπορεί να καταστρέψει.] (Ιακώβου 3,4-5)
  • Πάσα γαρ φύσις θηρίων τε και πετεινών ερπετών τε και εναλίων δαμάζεται και δεδάμασται τη φύσει τη ανθρωπίνη, την δε γλώσσαν ουδείς δύναται ανθρώπων δαμάσαι· ακατάσχετον κακόν, μεστή ιού θανατηφόρου. Εν αυτή ευλογούμεν τον Θεόν και πατέρα, και εν αυτή καταρώμεθα τους ανθρώπους τους καθ' ομοίωσιν Θεού γεγονότας· εκ του αυτού στόματος εξέρχεται ευλογία και κατάρα. ου χρή, αδελφοί μου, ταύτα ούτω γίνεσθαι. μήτι η πηγή εκ της αυτής οπής βρύει το γλυκύ και το πικρόν; Μη δύναται, αδελφοί μου, συκή ελαίας ποιήσαι ή άμπελος σύκα; Ούτως ουδεμία πηγή αλυκόν και γλυκύ ποιήσαι ύδωρ.[Διότι κάθε φυσική αγριότης και θηρίων και πτηνών και ερπετών και θαλασσίων ζώων δαμάζεται από την θεόσδοτον επινοητικότητα και κυριαρχία του ανθρώπου. Την γλώσσα όμως κανείς από τους ανθρώπους δεν μπορεί να την δαμάσει. Είναι ασυγκράτητον κακόν, γεμάτη από θανατηφόρον δηλητήριον (που προκαλεί θανάτους σωματικούς και ψυχικούς). Εκτρέπεται σε μεγαλύτερες αντινομίες και αντιθέσεις· διότι με αυτή δοξολογούμε τον Θεόν και Πατέρα, αλλά και με αυτήν καταρόμαστε τους ανθρώπους, που έχουν πλαστεί καθ' ομοίωσιν Θεού. Από το ίδιο στόμα βγαίνει ευλογία και καταρά. Αλλά, αδελφοί μου, δεν πρέπει να γίνονται αυτά έτσι, διότι δεν είναι δυνατόν στο αυτό στόμα να αναμιγνύωνται κατάρες και ευλογίες. Μήπως τάχα η πηγή από την αυτήν τρύπαν αναβλύζει νερό πόσιμο και ευχάριστο και νερό πικρό και αποκρουστικό; Μήπως είναι ποτέ δυνατόν, αδελφοί μου, η συκιά να καρποφορήσει ελιές και το αμπέλι να κάνει σύκα; Ετσι και καμμία ποτέ πηγή δεν είναι δυνατόν να βγάζει νερό αλμυρό και νερό πόσιμο και ευχάριστο. (Και από την ίδια γλώσσα, που αναπέμπονται δοξολογίες προς τον Θεόν, ποτέ δεν πρέπει να ξεχύνονται κατάρες και δολιότητες)] (Ιακώβου 3,7-12)
  • Λόγοιασεβώνδόλιοι. [Οι λόγοι των ασεβών είναι πάντοτε γεμάτοι δολιότητα και επιβουλή.] (Παροιμίες 12,6)
  • Εισίνοιλέγοντεςτιτρώσκουσιμαχαίρα, γλώσσαιδεσοφώνιώνται. [Υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοι με τα λόγια τους πληγώνουν σαν με μαχαίρι. Τα λόγια όμως των συνετών και εναρέτων ανθρώπων, παρηγορούν και θεραπεύουν τις πληγωμένες και πονεμένες καρδιές.] (Παροιμίες 12,18)
  • Οςφυλάσσειτοεαυτούστόμα, τηρείτηνεαυτούψυχήν, οδεπροπετήςχείλεσιπτοήσειεαυτόν. [Εκείνος που προσέχει τα λόγια του, προφυλάσσει την ζωή του από πολλά κακά. Ο επιπόλαιος όμως και απερίσκεπτος στα λόγια του, θα δημιουργήσει στον εαυτόν του πολλούς φόβους και μεγάλες περιπετείες.] (Παροιμίες 13,3)
  • Εκστόματοςαφρόνωνβακτηρίαύβρεως, χείληδεσοφώνφυλάσσειαυτούς. [Από το στόμα των ασυνέτων ανθρώπων εξέρχονται λόγοι αλαζονικοί και υβριστικοί, που χτυπούν τους άλλους σάν με ρόπαλο, ενώ τα χείλη των φρονίμων, που προσέχουν τα λόγια τους, τους προφυλάσσουν από κακές συνέπειες.] (Παροιμίες 14,3)
  • Ίασιςγλώσσηςδένδρονζωής, οδεσυντηρώναυτήνπλησθήσεταιπνεύματος. [Η θεραπεία, την οποία προσφέρει η γλυκειά και ευλαβής γλώσσα, ομοιάζει με πλουσιόκαρπο δένδρο ζωής. Όποιος προσέχει και συγκρατεί την γλώσσαν του, θα γέμισει από το Πνεύμα του Θεού.] (Παροιμίες 15,4)
  • Κηρίαμέλιτοςλόγοικαλοί, γλύκασμαδεαυτούίασιςψυχής. [Οι καλοί λόγοι είναι γλυκείς και ωφέλιμοι, όπως η κηρήθρα. Αυτή η γλυκύτητα των καλών λόγων είναι θεραπεία και παρηγοριά της ψυχής.] (Παροιμίες 16,24)
  • Ανήρ ευμετάβολος γλώσση εμπεσείται εις κακά.Στόμα άφρονος συντριβή αυτώ, τα δε χείλη αυτού παγίς τη ψυχή αυτού. [Άνθρωπος ασταθής στα λόγια του, αυτός που λέει και ξελέει, θα περιπέσει σε πολλά κακά. Το στόμα του άφρονος, είναι η καταστροφή του και τα λόγια των χειλέων του είναι παγίδα, όπου συλλαμβάνεται και καταστρέφεται η ζωή του.] (Παροιμίες 17,20 - 18,7)
  • Ος φυλάσει το στόμα αυτού και την γλώσσαν, διατηρεί εκ θλίψεως την ψυχήν αυτού.Βδέλυγμα Κυρίωοι απαίδευτοι ακρατείς γλώσση.[Εκείνος που προσέχει το στόμα του και την γλώσσα του, προφυλάσσει την ψυχήν του από πολλές θλίψεις και στενοχωρίες. Αποκρουστικός και μισητός ενώπιον του Κυρίου είναι οι ακαλλιέργητοι, που δεν συγκρατούν την γλώσσα τους.] (Παροιμίες 21,23 - 27,20α)
  • Χείληλείακαρδίανκαλύπτειλυπηράν. [Το γλυκόλογον στόμα καλύπτει πολλές φορές επίβουλη και φαρμακερή καρδιά.] (Παροιμίες 26,23)
  • Εάνίδηςάνδραταχύνενλόγοις, γίνωσκεότιελπίδαέχειμάλλονοάφρωναυτού. [Εάν δεις άνδρα ταχύ και απερίσκεπτο στους λόγους του, μάθε ότι έχει μεγαλύτερες ελπίδες επιτυχίας από αυτόν ένας ασύνετος και άμυαλος.] (Παροιμίες 29,20)
  • Στόμαδικαίουμελετήσεισοφίαν, καιηγλώσσααυτούλαλήσεικρίσιν. [Από το στόμα του δικαίου ανθρώπου θα εξέρχονται οι σοφές σκέψεις και κρίσεις της διανοίας του και η γλώσσα του θα λαλεί πάντοτε το δίκαιο και το ορθό.] (Ψαλμοί 36,30)
  • Θου, Κύριε, φυλακήν τω στόματί μου και θύραν περιοχής περί τα χείλη μου. [Θέσε, Κύριε, φρουρά στο στόμα μου, ώστε να ελέγχει και μην αφήνει να βγαίνουν όλα τα λόγια μου. Θέσε, Κύριε, θύρα, ώστε να περικλείει τα χείλη μου, για να μη εξέρχονται λόγοι κακοί απ' αυτά.] (Ψαλμοί 140,3)
  • Μακάριοςανήρ, ωςουκωλίσθησενενστόματιαυτούκαιουκατενύγηενλύπηαμαρτίας. [Ευτυχής είναι ο άνθρωπος εκείνος, από το στόμα του οποίου δεν ξέφυγαν αμαρτωλά λόγια και για το λόγο, δεν είχε τύψεις συνειδήσεως και λύπη για τις αμαρτίες αυτές.] (ΣοφίαΣειράχ 14,1)
  • Ουχίκαύσωνααναπαύσειδρόσος; Ούτωςκρείσσωνλόγοςηδόσις. [Ο δροσερός άνεμος δεν είναι εκείνος, ο οποίος μειώνει και καταπαύει τον καύσωνα; έτσι και ένας καλός λόγος, είναι ανώτερος από μίαν υλική βοήθεια.] (ΣοφίαΣειράχ 18,16)
  • Μηδέποτεδευτερώσηςλόγον, καιουθένσοιουμηελαττονωθή. Ενφίλωκαιενεχθρώμηδιηγού, καιειμηέστισοιαμαρτία, μηαποκάλυπτε. [Μην περιφέρεις εδώ και εκεί λόγον, που έχεις ακούσει και έτσι δεν θα χάσεις - ζημιωθείς τίποτε. Ούτε στον φίλο, ούτε στον εχθρό σου να επαναλαμβάνεις αδιακρίτως όσα άκουσες. Μην φανερώνεις όσα άκουσες, έκτος και εάν η απόκρυψή τους καταλογιστεί σε σένα ως αμαρτία.] (ΣοφίαΣειράχ 19,7-8)
  • Μη παντί λόγω πίστευε.[Μην δίνεις εμπιστοσύνη σε κάθε λόγο που ακούς.] (Σοφία Σειράχ 19,15)
  • Ολίσθημααπόεδάφουςμάλλονήαπόγλώσσης, ούτωςπτώσιςκακώνκατάσπουδήνήξει. Άνθρωποςάχαρις, μύθοςάκαιρος·ενστόματιαπαιδεύτωνενδελεχισθήσεται. [Είναι προτιμότερο να γλυστρήσει κανείς και να πέσει κάτω στο χώμα, παρά να γλυστρήσει στην γλώσσα του και να του διαφύγουν απρεπή λόγια. Έτσι κλονίζονται και πέφτουν απότομα οι κακοί. Όπως ένας αγροίκος και βάναυσος άνθρωπος είναι αποκρουστικός, έτσι και ένας λόγος, που λέγεται στον ακατάλληλον καιρό. Άκαιροι λόγοι λέγονται και επαναλαμβάνονται με τα στόματα των αμορφώτων.] (ΣοφίαΣειράχ 20,18-19)
  • Καιτοιςλόγοιςσουποίησονζυγόνκαισταθμόν, καιτωστόματίσουποίησονθύρανκαιμοχλόν. [Πάρε ζυγαριά και ζύγια, για να ζυγίσεις τα λόγιά σου και βάλε στο στόμα σου θύρα και σύρτη.] (ΣοφίαΣειράχ 28,25)
  • Λόγοιστόματοςσοφούχάρις, καιχείληάφρονοςκαταποντιούσιναυτόν. [Τα λόγια του σοφού δίδουν ευχαρίστηση και χαρά. Ενώ τα λόγια του άφρονος, θα καταποντίσουν και αυτόν τον ίδιον.] (Εκκλησιαστής 10,12)
  • Ο λόγος βγαίνει από το περίσσευμα της καρδιάς. Διότι η καρδιά μοιάζει με πηγή, ο δε λόγος με ρυάκι, που τρέχει από την πηγή αυτήν. (ΜέγαςΒασίλειος)
  • Η εξοικείωση με τους χυδαίους λόγους, είναι ένας δρόμος που οδηγεί και στη διάπραξη χυδαίων πράξεων. (ΜέγαςΒασίλειος)
  • Η γλώσσα έφερε πολλούς στην καταστροφή. (Μέγας Βασίλειος)
  • Να είσαι απρόθυμος για λόγια άχρηστα, συνετός δε και σοφός, όσον αφορά στη σωτηριώδη ακρόαση των Θείων Γραφών. Η ακρόαση των κοσμικών περιηγήσεων, ας είναι για σένα, όπως η πικρή γεύση, οι δε διηγήσεις των Οσίων αντρών, όπως η κηρήθρα απ' το μέλι. (Μέγας Βασίλειος)
  • Εάν συνηθίζεις να λέγεις, αυτό που λέγεις, γρήγορα θα οδηγηθείς σ' αυτό που λέγεις. (Μέγας Βασίλειος)
  • Για τα λόγια σου φτιάξε ζυγαριά και μέτρο και για το στόμα σου θύρα, που να το κρατά κλειστό. Αν έχεις κάποιο λόγο συνετό να πεις, αποκρίσου στον πλησίον σου· αν όχι, κλείσε καλύτερα το στόμα σου με το χέρι σου. Ο Σολομών ευχόταν στον Θεό, να βάλει φίμωτρο στο στόμα του και να σφραγίσει τα χείλη του. (ΆγιοςΝεκτάριος)
  • Αυτός που είναι μετρημένος στα λόγια είναι μετρημένος και στα έργα. Αυτός που εξετάζει τα λόγια που πρόκειται να πει εξετάζει και τις πράξεις που πρόκειται να εκτελέσει και ποτέ του δεν θα υπερβεί τα όρια της καλής και ενάρετης συμπεριφοράς. (ΆγιοςΝεκτάριος)
  • Ποτέ απ' τα χείλη μας να μη βγει λόγος κακός, λόγος που δεν είναι αλατισμένος με τη χάρη του Θεού, αλλά πάντοτε λόγοι χαριτωμένοι, λόγοι αγαθοί, λόγοι που μαρτυρούν την κατά Χριστό ευγένεια και την ψυχική μας καλλιέργεια. (Άγιος Νεκτάριος)
  • Ο μεγαλορρήμων (μεγαλόστομος) είναι θρασύς και δειλός ταυτόχρονα. Από τη μία απειλεί με τα λόγια του και από την άλλη, τρέμει από τον φόβο του και ανησυχεί. (Άγιος Νεκτάριος)
  • Όπως ακριβώς όταν ένα μαχαίρι είναι ακονισμένο, σκοτώνει με πολλή ευκολία, έτσι και η γλώσσα, όταν είναι διεφθαρμένη σκοτώνει με τις διάφορες κατακρίσεις και κατηγορίες. (ΜέγαςΑθανάσιος)
  • Το στόμα να γίνει βασιλικός και τριαντάφυλλο. (ΟσίαΣοφίαενΚλεισούρα)
  • Τα μάτια κλειστά, το στόμα κλειστό, τα αυτιά κλειστά, για να κερδίσουμε. Ο κόσμος τι κάνει, τι είδες, τι ξέρεις; Δεν είδα τίποτα, δεν ξέρω, χαπάρ κι έχω (=δεν έχω χαμπέρι, δεν παίρνω είδηση). Δεν ακούω, δεν βλέπω. (ΟσίαΣοφίαενΚλεισούρα)
  • Ο κακός λόγος και τους καλούς κάνει κακούς, ενώ ο καλός λόγος και τους κακούς κάνει καλούς. (Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος)
  • Εκείνοι που έχουν τον Θεϊκό πλούτο του Πνεύματος μέσα τους, όταν απευθύνουν σε άλλους λόγια πνευματικά, τα μεταδίδουν στους συνομιλητές τους σαν να τα βγάζουν από το θησαυρό που έχουν μέσα τους (Ματθ. 12,35). Όσοι όμως δεν απέκτησαν αυτόν το θησαυρό στο βάθος της καρδιάς τους, από τον οποίο αναβρύζει αγαθοσύνη Θεϊκών ενθυμήσεων και μυστηρίων και βαθύτατων λόγων, αλλά ανθολογούν ορισμένα μόνο από τη μία και την άλλη Γραφή και τα έχουν στην άκρη της γλώσσας τους ή άκουσαν και από πνευματικούς ανθρώπους, κομπάζουν στους λόγους αυτούς, προβάλλοντας τα ξένα σαν δικά τους και εμφανίζονται σαν γονείς ξένων τέκνων. Αυτοί, στους άλλους μεν πρόσφεραν άκοπη την απόλαυση των λόγων, οι ίδιοι όμως μετά την ομιλία τους βρέθηκαν να μοιάζουν με φτωχούς, γιατί ο κάθε λόγος τους, σαν να γύρισε σ' εκείνον από τον οποίο τον πήραν και αυτοί έμειναν χωρίς δικό τους θησαυρό, από τον οποίο να μπορούν και τον εαυτό τους πρώτα να ευφραίνουν και τους άλλους να ωφελούν. Γι' αυτό πρέπει πρώτα να ζητούμε από το Θεό να βάλει μέσα μας αυτόν τον αληθινό πλούτο, και τότε θα είναι εύκολο και τους άλλους να ωφελούμε και να τους μεταδίδουμε λόγους πνευματικούς και Θεία μυστήρια. Γιατί έτσι ευδόκησε η αγαθότητα του Θεού να κατοικήσει σε κάθε έναν που πιστεύει. «Όποιον με αγαπά, λέει, θα τον αγαπήσει ο Πατέρας μου· θα τον αγαπήσω και εγώ και θα του φανερώσω τον εαυτό Μου. Εγώ και ο Πατέρας θα έρθουμε και θα κατοικήσομε σ' αυτόν (Ιωά. 14,21 και 2)». (ΆγιοςΜακάριοςοΑιγύπτιος)
  • Είναι πρεπούμενο, τα μυστικά τα λόγια, να κρύβονται με κάποια απόρρητα και ιερά ανοίγματα και να κάνουνε αζύγωτη για τους πολλούς την ιερή και κρυφή αλήθεια που έχουνε οι υπερκόσμιες νόες, γιατί ο κάθε άνθρωπος δεν είναι ιερός. Και ούτε είναι για όλους η Θεία γνώση, όπως λένε οι Γραφές. (Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης)
  • Μερικοί καταβάλλουν πολλή φροντίδα για την είσοδο των φαγητών στο στόμα τους, δείχνουν όμως αμέλεια για την έξοδο των λόγων τους, από το στόμα. (ΆγιοςΜάξιμοςοΟμολογητής)
  • Τίποτε δεν είναι πιο πολύτιμο στον άνθρωπο, όσο ο λόγος. Ο λόγος είναι τόσο δυνατός, ώστε με το λόγο και την ευχαριστία μας λατρεύομε το Θεό, ενώ με τον άχρηστο και δυσφημιστικό λόγο, προκαλούμε την καταδίκη της ψυχής μας. (Μέγας Αντώνιος)
  • Να αποφεύγεις να μιλάς για την αρετή και την ευσέβεια στους πολλούς. Δεν το λέω αυτό από φθόνο, αλλά γιατί κατά την γνώμη μου θα φανείς γελοίος στους ανόητους. Το όμοιο χαίρεται με το όμοιό του. Οι λόγοι για την αρετή και την ευσέβεια έχουν λίγους ακροατές και ίσως εντελώς μετρημένους. Καλύτερα να μην μιλάς, εκτός από εκείνα, που θέλει ο Θεός για την σωτηρία του ανθρώπου. (Μέγας Αντώνιος)
  • Μπορεί ο άλλος να σε μισεί, αλλά να σου μιλάει με καλό τρόπο εξωτερικά, να σου λέει καλά λόγια, να σε παροτρύνει να πας στην Εκκλησία. Δεν πιάνει όμως ο λόγος του, γιατί η κακή δύναμη εξαπολύεται, του ξεφεύγει... (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
  • Οι πνευματοφόροι άνθρωποι, δεν μιλάνε οπότε θέλουν, μα όταν τους παρακινεί το Άγιο Πνεύμα, που κατοικεί μέσα τους. Και αν κάποτε πουν πολλά, δεν βλάπτονται καθόλου, γιατί έχουν τη Χάρη του Πνεύματος, που τους φωτίζει και διατηρεί το νου τους αθόλωτο. Ωστόσο και γι' αυτούς είναι μάλλον πιο ωφέλιμη η σιωπή, που επιβάλλεται στη συγκεκριμένη ώρα από τις περιστάσεις. (Άγιος Αντίοχος της Πανδέκτου)
  • Κάθε καλός λόγος που λες για τον πλησίον σου και η χαρά που νιώθεις γι΄αυτόν, να είσαι βέβαιος ότι είναι καρπός του Αγίου Πνεύματος. Ενώ αντίθετα, κάθε κατάκριση ή καταφρόνηση για τον πλησίον σου, προέρχεται από την κακία μας και από διαβολική παρακίνηση! (ΆγιοςΝικόδημοςοΑγιορείτης)
  • Εάν ο Μωϋσής αποκλείστηκε από την γη της επαγγελίας για ένα μόνο λόγο, πόσον μάλλον θα στερήσει εμάς της Βασιλείας των Ουρανών η ακονισμένη και μεγάλη μας γλώσσα, εφόσον όπως λέει ο Κύριος, για κάθε μάταιο λόγο, θα δώσουμε λόγο; (ΆγιοςΝικόδημοςοΑγιορείτης)
  • Απόφευγε να μιλάς αυστηρά και μεγαλόφωνα. Διότι και τα δύο είναι πολύ μισητά και δίνουν υποψία, πως είσαι μάταιος και έχεις μεγάλη υπόληψη για τον εαυτό σου. (Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης)
  • Όπως ακριβώς το μύρο μεταδίδει Χάρη στους μεταλαμβάνοντες, έτσι και ο καλός λόγος δίνει Χάρη σε αυτούς που τον ακούνε. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Αν έχεις να πεις κάτι, που μπορεί να κάνει καλύτερο τον ακροατή, μην εμποδίσεις τον λόγο που οδηγεί στη σωτηρία. Αν όμως δεν έχεις τίποτα τέτοιο, παρά μόνο κακά και ανήθικα λόγια, σιώπησε. Μόνο τότε πρέπει να μιλάμε, όταν τα λεγόμενα είναι χρησιμότερα από την σιωπή. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Ζυγαριά να έχουμε την γλώσσα μας ώστε με μεγάλη προσοχή να ζυγίζουμε τα λόγια μας και να μην λέμε περισσότερα, ούτε λιγότερα, αλλά τα σωστά με ακρίβεια. Διότι, εάν ζυγίζουμε με ακρίβεια και μεγάλη προσοχή τον χρυσό και άλλα πράγματα, πρέπει με μεγαλύτερη προσοχή και ακρίβεια, να προσέχουμε τα λόγια μας. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Γι' αυτό σου έδωσε ο Κύριος το στόμα, για να Τον ευχαριστείς και για να οικοδομείς τον πλησίον. Αν πρόκειται να γκρεμίζεις με τα λόγια σου, καλύτερα είναι να σιωπάς και ποτέ να μην μιλάς. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Φύλασσε τη γλώσσα σου, περισσότερο από την κόρη του οφθαλμού σου. Η γλώσσα είναι άλογο βασιλικό. Αν της βάλεις χαλινάρι και την ασκήσεις να βαδίσει με χάρη, θα βασιστεί και θα καθίσει πάνω της ο βασιλιάς. Αν όμως την αφήσεις χωρίς χαλινάρι να γυρίζει εδώ και εκεί και να ατακτεί, τότε γίνεται όχημα των δαιμόνων. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Όπως ακριβώς τα μεγάλα τραύματα δεν ανέχονται το οποιοδήποτε πείραγμα και χειροτερεύουν, όταν κάποιος τα αγγίξει και τα πειράξει, έτσι και η ταραγμένη ψυχή, η πονεμένη και αδικημένη, είναι δυσαρεστημένη και δυσφορεί με όλα και πληγώνεται από κάθε επιπόλαιο και απρόσεκτο λόγο. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Να βάλουμε πόρτα και κλειδαριά στο στόμα. Ένας λόγος που θα ειπωθεί με απροσεξία, ολόκληρες οικογένειες μπορεί να κάνει άνω κάτω και να καταστρέψει και να βυθίσει στον όλεθρο ανθρώπινες ζωές. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Να διορθώσεις τη γλώσσα σου με τα δόντια σου. Να την τιμωρήσεις όπως οι δήμιοι. Είναι προτιμότερο να δαγκωθεί τώρα και να πονέσει, παρά τότε (στην κόλαση) να ζητάει μια σταγόνα νερό και να καίγεται χωρίς καμμιά απολύτως δροσιά. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Οι περισσότερες αμαρτίες, αρχίζουν από τα λόγια. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Την μεν ζημιά των χρημάτων είναι δυνατόν να την επανορθώσει κανείς. Ένα απρόσεκτο λόγο όμως, ο οποίος ξέφυγε από το στόμα μας, δεν είναι πλέον δυνατόν να τον πάρουμε πάλι πίσω. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Όπως ο καλός λόγος και ο έπαινος είναι αρχή φιλίας, έτσι ο κακός λόγος και η διαβολή είναι αρχή και προϋπόθεση έχθρας και μίσους και άπειρων άλλων κακών. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Τα γλυκά λόγια της πόρνης, μέλι στάζουν. Να μην γνωρίσετε εκείνο το μέλι, διότι αμέσως μετατρέπεται σε χολή... (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Αν είχε ασκηθεί το μυαλό μας να προσέχει τα Θεία λόγια, δεν θα ήταν δυνατόν να προσέχει τα άλλα λόγια. Και αν δεν πρόσεχε τα ασεβή λόγια, δεν θα διέπραττε πονηρά έργα. Ο δρόμος που οδηγεί στα έργα, είναι ο λόγος. Πρώτα σκεφτόμαστε, ύστερα μιλάμε και μετά ενεργούμε. Πολλές φορές πολλοί άνθρωποι, που ήταν σώφρονες, οδηγήθηκαν σε αισχρές πράξεις, από αισχρά λόγια... (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Δεν υπάρχει τίποτα πιο ακάθαρτο από μια γλώσσα που κακολογεί και καταριέται... Γι' αυτό και ο Θεός την περιέβαλλε με το διάφραγμα των δοντιών και με το περίφραγμα των χειλέων, για να μη λέει εύκολα και απερίσκεπτα τα απρεπή λόγια. (ΙερόςΧρυσόστομος)
  • Για ποιό λόγο οι Απόστολοι πήραν το χάρισμα των γλωσσών; Επειδή επρόκειτο να μεταβούν παντού... Τότε, στο χτίσιμο του πύργου της Βαβέλ, η μία γλώσσα διαιρέθηκε σε πολλές. Τώρα στην Πεντηκοστή, οι πολλές γλώσσες ήρθαν σε έναν άνθρωπο. Και ο ιδιος μιλούσε και την Περσική και την Ρωμαϊκή και την Ινδική και άλλες πολλές γλώσσες, αφού τον δίδασκε το Άγιο Πνεύμα. (ΙερόςΧρυσόστομος)
  • Όποιος γνώρισε τα παραπτώματά του, χαλιναγώγησε την γλώσσα του, ενώ ο φλύαρος, δεν γνώρισε ακόμη όπως πρέπει τον εαυτόν του. (Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)
  • Θλίβε την κοιλιά και οπωσδήποτε θα κλείσεις και το στόμα, γιατί η γλώσσα ισχυροποιείται από τα πολλά φαγητά. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚλίμακος)
  • Δεν πρέπει να εντυπωσιάζεις τους ακροατές σου με τα λόγια, αλλά με τη ζωή σου να υποτάσσεις εκείνους που επιθυμούν τη θέωση. (Άγιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης)
  • Η γλώσσα όταν δεν κατευθύνεται από την λογική, είναι εκείνη που προκαλεί τα περισσότερα ολισθήματα στους ανθρώπους. Τίποτε δεν είναι πιο καταστρεπτικό από την γλώσσα. Την γλώσσα να την συγκρατείς με μέτρο. Διότι είναι πιο εύκολη στην βλάβη. Το κέρδος της είναι μικρό όταν κινείται καλά. Όποιος καταβάλλει την γλώσσα, είναι ανώτερος από όλους στην σοφία. (Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος)
  • Η δύναμη του λόγου στους καλούς γίνεται όπλο αρετής, ενώ στους φαύλους γίνεται όργανο κακίας. (Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος)
  • Καλύτερα να γλυστρήσει το πόδι σου, παρά η γλώσσα σου. (ΆγιοςΝήφων)
  • Αν φυλάξεις τη γλώσσα σου, θα λάβεις από το Θεό τη χάρη της καρδιακής κατανύξεως, μέσα στην οποία θα αντικρύσεις την ψυχή σου. Δηλαδή θα λάβεις το φωτισμό του νου και θα γεμίσεις με τη χαρά του Πνεύματος. Αν όμως σε νικά η γλώσσα σου, ποτέ δεν θα μπορέσεις να βγεις από το σκοτάδι του νου. Αν δεν έχεις καθαρή καρδιά, έχε τουλάχιστον καθαρό στόμα, όπως είπε κάποιος Άγιος. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
  • Όποιος είναι υποταγμένος στα πάθη, από τα πάθη μιλά και από αυτά κινείται με πάθος η γλώσσα του. Και αν μιλά ακόμα και για πνευματικά πράγματα, ωστόσο λαλεί, για να περάσει ο δικός του λόγος. Ένα τέτοιον άνθρωπο, εκείνος που είναι σοφισμένος από τον Θεό, τον καταλαβαίνει μόλις ανοίξει το στόμα του και ο καθαρός τον οσμίζεται, από την άσχημη μυρουδιά του. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
  • Όποιος συγκρατεί τη γλώσσα του και δεν μιλάει, σε όλους τους τρόπους του θα είναι ταπεινόφρων και, χωρίς να κοπιάσει, θα εξουσιάσει τα πάθη του. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
  • 'Ηταν κάποιος από τους Πατέρες που έτρωγε 2 φορές την βδομάδα. Μας είπε ότι: ''την ημέρα κατά την οποία μιλώ σε κάποιον δεν μπορώ να φυλάξω τον κανόνα της νηστείας, όπως συνηθίζω. Αναγκάζομαι να καταλύσω''. Καταλάβαμε ότι η προφύλαξη της γλώσσης όχι μόνο ξυπνάει το νου ώστε να στραφεί προς τον Θεό, αλλά δίνει μεγάλη δύναμη κρυφά, ώστε να επιτευχθούν και τα φανερά έργα που επιτελεί το σώμα. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
  • Να φυλάς τη γλώσσα σου να μη λέει απρόσεκτα και περιττά λόγια. Γιατί από την πολυλογία προέρχεται η αμαρτία. Οι Πατέρες της Εκκλησίας ασκούσαν πολύ τη σιωπή, για να μπορέσουν να πλησιάσουν το Θεό και να ενωθούν μαζί Του. Μόνο όταν προσέχουμε τη γλώσσα, είναι δυνατό να έρθει στην ψυχή μας η κατάνυξη. Αν όμως σε νικήσει η γλώσσα σου, πίστεψέ με, δεν πρόκειται να προκόψεις ποτέ στην αρετή και η ψυχή σου θα είναι άδεια, σαν το στάχυ που δεν έχει καρπό... (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
  • Έχε την γλώσσα σου γλυκειά και τα χείλη σου γλυκά και θα έχεις όλους τους ανθρώπους φίλους. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
  • Μπροστά σε άνθρωπο που έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του και έχει την αρρώστια να προσέχεις πολύ πώς θα μιλήσεις. Γιατί ενόσω μιλάς, αυτός εξηγεί μέσα του τα λόγια σου όπως αγαπά και από τα αγαθά σου λόγια παίρνει αφορμή και σκανδαλίζει τους άλλους. Και αλλάζει το νόημα των λόγων σου μέσα στο μυαλό του σύμφωνα με την πνευματική του αρρώστια. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
  • Όποιος περιορίζει την κοιλιά του, μπορεί να περιορίσει και την γλώσσα του. (Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας)
  • Αν κάτι δεν εκφράζεται σωστά, δεν είναι απαραίτητα λάθος, ούτε είναι αλήθεια όταν εκφράζεται υπέροχα. (Ιερός Αυγουστίνος)
  • Η φτώχεια της ανθρώπινης νόησης, είναι πάντα πλούσια σε λόγια. (Ιερός Αυγουστίνος)
  • Ο λόγος του μυαλού αλλοίωση δεν κάνει στις ψυχές, γιατί είναι σάρκα. Ο λόγος του Θεού που γεννιέται από το Άγιο Πνεύμα έχει την Θεία ενέργεια και αλλοιώνει τις ψυχές. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
  • Μεγαλύτερη αξία έχει ένας λόγος ταπεινού ανθρώπου με βιώματα, που βγαίνει με πόνο, από τα βάθη της καρδιάς του, παρά ένας σωρός φιλολογίες εξωτερικού ανθρώπου, που βγαίνουν με ταχύτητα, από την εκπαιδευμένη του γλώσσα, η οποία (όμως) δεν πληροφορεί τις ψυχές, γιατί είναι σάρκα και όχι πύρινη γλώσσα της Αγίας Πεντηκοστής. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
  • Τα γλυκά λόγια και οι μεγάλες αλήθειες έχουν αξία, όταν βγαίνουν από αληθινά στόματα και πιάνουν τόπο, μόνο στις καλοπροαίρετες ψυχές και στους μεγάλους ανθρώπους, που έχουν καθαρό νου. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
  • Αν ζητούσαν φόρο για τα λόγια που λέμε, ξέρετε πόσο θα προσέχαμε; Αν έλεγαν ''θα πεις τόσα λόγια, θα πληρώσεις τόσο'', θα μετρούσαμε τα λόγια μας... (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
  • Εύκολα μην πιστεύετε σε ό,τι ακούτε, γιατί είναι και μερικοί, που τα λένε όπως εκείνοι τα καταλαβαίνουν. Πήγε μιά φορά ένας στον Χατζεφεντή (Άγιο Αρσένιο τον Καππαδόκη) και του λέει: «Νάχω την ευχή σου, Χατζεφεντή, εκατό φίδια μαζεύ­τηκαν εκεί επάνω». «Εκατό φίδια; Πού βρέθηκαν;», από­ρησε ο Αγιος Αρσένιος. «Έ, αν δεν ήταν εκατό, πενήντα θα ήταν σίγουρα». «Πενήντα φίδια!». «Είκοσι πέντε πά­ντως θα ήταν»! «Είκοσι πέντε φίδια άκουσες να μαζεύ­τηκαν ποτέ;», του λέει πάλι ο Άγιος. Μετά του λέει, ότι ήταν δέκα οπωσδήποτε. «Καλά, του λέει ο Άγιος, συ­νέδριο είχαν και μαζεύτηκαν δέκα φίδια; Πάψε· δεν είναι δυνατόν!». «Πέντε θα ήταν», λέει τότε εκείνος. «Πέντε;». «Έ, δύο θα ήταν». Ύστερα τον ρωτάει ο Άγιος Αρσέ­νιος: «Τα είδες;». «Όχι, λέει, τα άκουσα να κάνουν μέσα στα κλαδιά «σσσσ...»». Μπορεί δηλαδή νά ήταν και καμ­μιά σαύρα!... Εγώ από όσα ακούω, ποτέ δεν βγάζω συ­μπεράσματα, χωρίς να εξετάσω. Άλλος μπορεί να λέει κάτι, για να κατηγορήσει, άλλος να το λέει απλά και άλλος σκόπιμα. [Σημείωση: Μη παντί λόγω πίστευε. [Μην δίνεις εμπιστοσύνη σε κάθε λόγο που ακούς.] (Σοφία Σειράχ 19,15)] (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
  • Μην γίνεσαι απότομος στα λόγια σου, ούτε να αποκρίνεσαι σκληρά στον αδελφό σου, αλλά η φωνή σου να έχει γνώρισμά της όλη την ταπεινοφροσύνη και το φόβο του Θεού. Μήπως λοιπόν αγοράζουμε με χρήματα τον καλό λόγο; Με τίποτε δεν τον αγοράζουμε, αλλά είναι στη θέλησή μας, διότι και τους δύο δρόμους μας τους παραχώρησε ο Κύριος, για να φανερωθεί η διάθεσή του καθενός. Έτσι λοιπόν να αποκρινόμαστε εμείς ο ένας στον άλλο, εκλεκτοί του Θεού, όπως αποκρίνεται ένας πιστός δούλος την ώρα που μιλάει με τον αφέντη του. Και τα λόγια που ανταλλάσουμε μεταξύ μας, ας μην είναι για κοσμικά πράγματα, αλλά για την ωφέλεια της ψυχής, για την οικοδομή που πρέπει να προσφέρει ο ένας στον άλλο, για τα πνευματικά κατορθώματα, για κάθε καλό έργο˙ ώστε, όπως είναι γραμμένο, ''να ωφελήσει ο λόγος εκείνους που θα τον ακούσουν...'' (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος)
  • Εάν φυλάξεις την γλώσσα σου, εισέρχεσαι στη χαρά του Αγίου Πνεύματος. Εάν δεν έχεις καθαρή καρδιά, έχε τουλάχιστον καθαρό στόμα! (ΆγιοςΕφραίμοΣύρος)
  • Ο φλύαρος άνθρωπος, σε όλους είναι βαρετός. Τον ολιγόλογο όμως, όλοι τον αγαπούνε. Το περιβόλι που δεν έχει φράχτη, καταπατιέται από το καθένα και ρημάζει. Και αυτός που δεν προσέχει τα λόγια του και έχει απύλωτο το στόμα του, θα χάσει την καρποφορία του. (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος)
  • Όπως είναι το μέλι με την κερήθρα στο στόμα μας, έτσι είναι η απάντηση του μοναχού στον πλησίον του, όταν συνοδεύεται από αγάπη και ταπεινοφροσύνη. Όπως είναι το νερό για εκείνον που διψά, στην υπερβολική κάψα, έτσι είναι ο λόγος της παρηγορίας του αδελφού στη θλίψη του. Όπως όταν δώσει κανείς το χέρι του σ' αυτόν που έχει πέσει, τον σηκώνει, έτσι σηκώνει ο λόγος της ζωής και της παρηγορίας την ράθυμη και αμελή ψυχή... (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος)
  • Η σιωπή στον άνθρωπο, είναι ό,τι το χαλινάρι στο άλογο. Και όποιος δεν βάζει χαλινάρι στα λόγια του, το τέλος του είναι κακό και πέφτει σε χίλιες δύο συμφορές. (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος)
  • Ο ίδιος ο ΆγιοςΕφραίμοΣύρος, ομολογεί τη δωρεά του λόγου που έλαβε, και αποκαλύπτει διηγούμενος την οπτασία που είδε ενώ ακόμα ήταν μικρός: ''Είδα μια κληματαριά που είχε άφθονα σταφύλια και φύτρωσε στη γλώσσα μου˙ και αφού βγήκε έξω από το στόμα μου, απλώθηκαν τόσο πολύ οι κληματόβεργές της, ώστε σκέπασαν όλη τη γη˙ και όλα τα πουλιά κάθονταν πάνω στην κληματαριά και πετώντας ολόγυρα της έβρισκαν βοσκή στα σταφύλια της και όσο τα πουλιά έτρωγαν τον καρπό της, τόσο περισσότερο ο καρπός εκείνος πλήθαινε...''
  • Μερικοί έχουν πολλή επιμέλεια για την είσοδο των φαγητών, για την έξοδο όμως των λόγων δείχνουν αμέλεια. Αυτοί δεν γνωρίζουν να διώχνουν το θυμό από την καρδιά τους, ούτε την επιθυμία από την σάρκα τους, κατά τον Εκκλησιαστή, με τα οποία κτίζεται η καθαρή καρδιά από το καινοποιό Πνεύμα. (Άγιος Ηλίας ο Πρεσβύτερος)
  • Όταν κάποιος είναι αφώτιστος, δεν πρέπει να καταπιάνεται με τα πνευματικά θέματα· αλλά και εκείνος που φωτίζεται πλούσια από την αγαθότητα του Αγίου Πνεύματος, δεν πρέπει να αρχίσει να ομιλεί γι' αυτά. Η φτώχεια στα πνευματικά φέρνει την άγνοια, αλλά και ο πλούτος δεν επιτρέπει την ομιλία. Γιατί τότε η ψυχή, μεθυσμένη από την αγάπη του Θεού, επιθυμεί μέσα στη σιωπή της να απολαμβάνει τη δόξα του Κυρίου. Ώστε πρέπει να παρατηρούμε, πότε βρισκόμαστε σε μια μέση κατάσταση και τότε να μιλάμε για το Θεό. Αυτή η κατάσταση δίνει στην ψυχή ένα είδος λόγων γεμάτων από δόξα, ενώ η λαμπρότητα του Θείου φωτισμού, τρέφει με πίστη, την πίστη εκείνου που λέει τους λόγους αυτούς, για να γευθεί πρώτος αυτός τον καρπό της Θείας γνώσεως με την αγάπη. Γιατί ο γεωργός που κοπιάζει, πρέπει πρώτος να γεύεται τους καρπούς. (Άγιος Διάδοχος Φωτικής)
  • Να μην λες, ούτε και να ακούς αισχρολογίες. Γιατί αυτά που ακούει κανείς ευχάριστα, αυτά δεν ντρέπεται και να τα λέει και σίγουρα αυτά δεν θα ντραπεί και να τα πράξει. Αυτό είναι απόλυτα αποδεδειγμένο. Γενικά φύλαξε την γλώσσα σου από ολισθήματα, γιατί πολλές φορές ένα μικρό γλωσσικό σφάλμα, έφερε μεγάλη ζημιά και έφερε τους ανθρώπους στον έσχατο κίνδυνο να χάσουν την ζωή τους. (Μέγας Φώτιος)
  • Να συγκρατείς με γερό χαλινάρι την θρασεία γλώσσα, επιβάλλοντάς της μέτρο και στην ομιλία και στην σιωπή έτσι ώστε να λες, μόνο αυτό που υπηρετεί την δόξα του Θεού και δίνει πνευματικό όφελος στους ακροατές... (Άγιος Μάξιμος ο Γραικός)
  • Περί τριών πραγμάτων μην βιάζεσαι να μιλάς: Περί του Θεού - μέχρι να στερεώσεις την πίστη σ' Αυτόν. Περί της αμαρτίας του άλλου - μέχρι να θυμηθείς τη δική σου. Περί της επόμενης ημέρας - μέχρι την αυγή της. (Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)
  • Σ' ένα χωριό συνέβη κάποιο φοβερό γεγονός: Είχε μια μητέρα ένα μοναχογιό, μαθητή στο σχολείο. Θύμωσε η μητέρα με τον γιό και στον θυμό πάνω είπε αυτό τον άφρονα λόγο: ''Ας γινόταν, να μην σε ξαναδούν ποτέ τα μάτια μου, θα ήμουν πιο ευχαριστημένη!'' Το παιδί αναστατώθηκε τόσο απ' αυτά τα λόγια της μάνας, ώστε πήρε αμέσως το όπλο και αυτοκτόνησε...! Δίπλα του άφησε το μαθητικό του πινακάκι, στο οποίο είχε γράψει τα εξής λόγια: ''Να μητέρα, απομακρύνομαι για πάντα από τα μάτια σου, μόνο εσύ να είσαι ευχαριστημένη!'' Η λυπημένη «ευτυχία» της μητέρας! Ύστερα απ' αυτό, η έρημη μητέρα καθόταν κάθε νύχτα δίπλα στην εστία και έσβηνε τη φωτιά με τα δάκρυα, ώσπου ένα πρωί βρέθηκε νεκρή, πέθανε από τον καημό δίπλα στην σβησμένη εστία. Βλέπεις τι έκανε ο τρελός λόγος;... (Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)
  • Στον καιρό του πολέμου έστειλαν κάποιον φοβητσιάρη στρατιώτη για ανίχνευση.
    Όλοι τον ήξεραν σαν φοβητσιάρη. Και όλοι γέλασαν όταν άκουσαν που τον στέλνει ο διοικητής.
    Μόνο ένας στρατιώτης δεν γέλασε. Εκείνος πλησίασε τον σύντροφό του για να τον ενθαρρύνει. Αλλά ο φοβητσιάρης στρατιώτης του είπε:

- Θα σκοτωθώ σίγουρα, ο εχθρός είναι πολύ κοντά!
- Μη φοβάσαι, αδελφέ, ο Θεός είναι πιο κοντά! τον ενθάρρυνε εκείνος ο καλός

φίλος.
Αυτά τα λόγια ήχησαν σαν μεγάλη καμπάνα στην ψυχή αυτού του φοβητσιάρη. Και

ηχούσαν μέχρι το τέλος του πολέμου. Και τούτος ο κάποτε φοβητσιάρης γύρισε από

τον πόλεμο στολισμένος με τα παράσημα για το θάρρος του! Έτσι τον μεταμόρφωσε

και τον ενδυνάμωσε εκείνος ο καλός λόγος:
«Μη φοβάσαι, ο Θεός είναι πιο κοντά»! (Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)

  • Ο λόγος θέλει πολλή προσοχή. Πρέπει να σκεφθείς σε ποιό χώρο και χρόνο μιλάς, για ποιό σκοπό, σε ποιούς απευθύνεσαι, ποιό είναι το κίνητρο και ποιά τα αποτελέσματα του λόγου σου. Πριν μιλήσεις να τα σκέπτεσαι όλα αυτά. Ο σιωπηλός τα σκέφθηκε. Και γι' αυτό σιώπησε... (Άγιος Δημήτριος του Ροστώφ)
  • Τις κακές κουβέντες, είναι καλύτερα, να τις αντικρούει και να τις αντιμετωπίζει κανείς με καλές πράξεις. (Άγιος Φιλάρετος Μόσχας)
  • Όποιος χαλιναγωγεί και συγκρατεί την γλώσσα του, αυτός μπορεί, ξέρει και χαλιναγωγεί και ολόκληρο το σώμα του. Όποιος κρατάει την γλώσσα του, αποφεύγει το κάθε κακό, που πηγή του έχει την γλώσσα. Πολλοί πήγαν από κοφτερό μαχαίρι. Μα πιο πολλοί χάθηκαν από την γλώσσα τους. Γιατί η γλώσσα είναι μία μάχαιρα δίστομος, που έστω και αν αυτό δεν γίνεται αισθητό με τα σωματικά μάτια, κυριολεκτικά σφάζει και την ψυχή και το σώμα εκείνων, που το ρίχνουν στην αργολογία και στις μάταιες λογομαχίες. (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
  • Η συγκράτηση της γλώσσας, μας απαλλάσσει από πολλά κακά - την συκοφαντία, τον περισπασμό, την ματαιολογία, την ψευδολογία, την σκληροκαρδία, την απελπισία, την κενοδοξία, τον κομπασμό. (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
  • Ω γλώσσα, εχθρέ της δικαίωσής μου, καταστροφή μου, πνεύμα σατανικό! Ο άνθρωπος χτίζει με κόπο το πνευματικό του οικοδόμημα και εσύ γλώσσα, με μία σου μόνο λέξη και σε μία στιγμή, το γκρεμίζεις και το ισοπεδώνεις! (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
  • Όπως τα καθαρά κλήματα δίνουν καθαρό σταφύλι και αναβλύζουν καθαρό χυμό, έτσι η καρδιά και το στόμα μας πρέπει να προσφέρουν πάντα λόγο αγαθό, λόγο αγάπης, ευλογίας και δικαιοσύνης. (Άγιος Λουκάς ο Ιατρός)
  • Μπορείς να μιλήσεις για τα αμαρτήματα των άλλων, μόνο στην περίπτωση, κατά την οποία στην καρδιά σου έχεις μία και μοναδική πρόθεση: το όφελος της ψυχής του αμαρτήσαντος. (Όσιος Νίκων της Όπτινα)
  • Όταν μιλάς, να εκφράζεσαι με λεπτότητα, ώστε να μην πικράνεις κανένα συνομιλητή σου. (Στάρετς Ευστράτιος)
  • Για να μάθεις να μιλάς καλά και προσεκτικά, πρέπει πρώτα να μάθεις να σωπαίνεις. Όσο θερμό και αν είναι το κελί μας, αν ανοίγουμε συχνά τα παράθυρα θα παγώσει. Και αν ανοίγουμε κάθε τόσο ένα μπουκάλι με άρωμα, σύντομα θα εξατμιστεί... Γι' αυτό ο Προφήτης Δαβίδ λέγει «εκωφώθην και εταπεινώθην και εσίγησα εξ αγαθών» (Ψαλμ. 38,2). Ακούς; «εσίγησα εξ αγαθών». Αποφάσισα δηλαδή να μην ξεστομίζω, ούτε αγαθούς λόγους. Και τότε, συνεχίζει, «εθερμάνθη η καρδία μου εντός μου». (Στάρετς Ζωσιμάς)
  • Όταν μιλάμε σπέρνουμε και όταν ακούμε θερίζουμε. (ΑββάςΗσύχιος)
  • Όταν λέει κανείς κάτι μόνο και μόνο, για να ωφεληθεί ο άλλος, δεν επιτρέπει ο Θεός να ταραχθεί, δεν αφήνει να επακο­λουθήσει καμμιά θλίψη και βλάβη. (ΑββάςΔωρόθεος)