Ταπείνωση θα αποκτήσετε, κάνοντας έργα ταπεινά, σηκώνοντας αγόγγυστα κάθε προσβολή και περιφρόνηση, βάζοντας τον εαυτόν σας κάτω απ' όλους τους ανθρώπους, καλλιεργώντας
μέσα σας την αυτομεμψία και αυτοεξουθένωση. (Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Μέγιστος θα είσαι τότε, όταν τον εαυτό σου με τη
σκέψη μεταμορφώσεις σε τίποτα. Γιατί από όλα τα πράγματα που έχουν να μάθουν οι
άνθρωποι, η ταπείνωση είναι το πιο δύσκολο. (Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)
Το χρυσάφι δεν βρίσκεται στην επιφάνεια της γης,
έτσι και η πνευματική αξία ενός ανθρώπου, δεν προβάλλεται εξωτερικά. (Άγιος
Νικόλαος Βελιμίροβιτς)
Χωρίς το φως, όλα είναι σκοτεινά και χωρίς την
ταπεινοφροσύνη, τίποτε δεν υπάρχει μέσα στον άνθρωπο, παρά μόνο σκοτάδι. (Όσιος
Σεραφείμ του Σάρωφ)
Όσο πιο ταπεινά ζει ο άνθρωπος, τόσο πιο βίαια του επιτίθεται ο διάβολος και υποκινεί τους άλλους ανθρώπους, να τον εχθρεύονται.
(ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Ο ''πτωχός τω πνεύματι'', θεωρεί τον εαυτόν του πραγματικά έσχατο όλων των ανθρώπων και πρώτο ανάμεσα στους αμαρτωλούς, άξιο να καταπατείται από όλους. Το να είσαι ταπεινός, σημαίνει να λογαριάζεις τον εαυτόν σου άξιο, λόγω της αμαρτίας, να σε ταπεινώνουν, να σε καταδιώκουν και να σε χτυπούν και να σε ποδοπατούν ακόμα. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Ο άνθρωπος μπορεί να αναγνωρίσει αν είναι υπερήφανος ή ταπεινός, από την ποιότητα των λογισμών και των αισθημάτων που έχει την ώρα της προσευχής. Όσο πιο ευαίσθητος είναι, τόσο πιο θερμή είναι η προσευχή του, τόσο πιο ταπεινός είναι ο ίδιος. Αντίθετα, όσο πιο αναίσθητη και ψυχρή είναι η προσευχή του, τόσο πιο υπερήφανος είναι ο ίδιος. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Μην εκνευρίζεσαι όταν σε χλευάζουν, μην κακιώνεις εναντίον εκείνων που σε μισούν και σε συκοφαντούν, αλλά να τους αγαπάς, σαν να ήταν γιατροί που τους έστειλε ο Θεός, για να σε διδάξουν την ταπείνωση. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Αν θέλεις να γίνεις ταπεινός, να λογαριάζεις τον εαυτόν σου, πως είναι άξιος να τον μισούν και να τον εχθρεύονται οι άλλοι ή και να τον συκοφαντούν. Μην οργίζεσαι και μην τρέφεις κακία εναντίον εκείνων που σε φθονούν, σε συκοφαντούν ή σε κατηγορούν άδικα. Αν ο κόσμος μίσησε Εκείνον. Τον δίκαιο, Τον πανεύσπλαχνο, τότε τι το θαυμαστό υπάρχει, αν οι άλλοι άνθρωποι μισήσουν εσένα, τον αμαρτωλό και πονηρό;
(ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Όταν σε συκοφαντούν και νοιώθεις ταραχή στην
καρδιά, θα πει πως η υπερηφάνεια ζει μέσα σου και η οποία πρέπει οπωσδήποτε να
απομακρυνθεί από εκεί, με πράξεις εξωτερικές, ταπεινωτικές. Μην εκνευρίζεσαι όταν σε χλευάζουν, μην κακιώνεις
εκείνων που σε μισούν και σε συκοφαντούν, αλλά να τους
αγαπάς, σαν να ήταν γιατροί που τους έστειλε ο Θεός, για να σε
διδάξουν την ταπείνωση. Να προσεύχεσαι στο Θεό γι' αυτούς. "Αγαπάτε τους εχθρούς υμών, ευλογείτε τους
καταρωμένους υμάς"
(Ματθ. 5,44). Να λες μέσα
σου: Δεν είμαι εγώ αυτός που συκοφαντούν, αλλά τα πονηρά
πάθη μου, που σαν έχιδνα φωλιάζει στην καρδιά μου και η οποία ξεσηκώνεται, με το που ακούει να μιλούν εναντίον της. Ίσως, οι καλοί αυτοί άνθρωποι, να την βγάλουν από μέσα μου, με τα καυστικά λόγια τους και ίσως τότε η καρδιά μου ηρεμήσει". Να δοξολογείς τον Θεό, όταν σε ταπεινώνουν. Εκείνοι που
υπομένουν την ατιμία εδώ, δεν θα την υποστούν στον άλλο κόσμο... (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Η ταπείνωση της καρδιάς, σώζει άκοπα τον
ηλικιωμένο, τον άρρωστο, τον φτωχό, τον αμόρφωτο άνθρωπο. Για χάρη της, όλες οι
αμαρτίες συγχωρούνται. Αυτή βγάζει τον άνθρωπο από το βαθύ λάκκο της αμαρτίας.
Με το ταπεινό φρόνημα, όλες οι παγίδες και τα σχέδια του εχθρού καταστρέφονται.
Μ' αυτό, ο άνθρωπος ριζώνει στην πνευματική ζωή και προστατεύεται από τις
πτώσεις. (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
Κάθε προσβολή, κάθε ονειδισμός, κάθε κακολογία
και συκοφαντία, σου εξασφαλίζει ταπείνωση και Χάρη. (Όσιος Παϊσιος
Βελιτσκόφσκυ)
Θέλεις να αποκτήσεις ταπείνωση; Τήρησε τις
Ευαγγελικές εντολές. Έτσι θα εγκατασταθεί στην καρδιά σου και θα ενωθεί μαζί της η αγία
ταπείνωση, η ταπείνωση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Αρχή της
ταπεινώσεως είναι η συναίσθηση της πνευματικής φτώχειας, Μέσα της είναι
η ειρήνη του Χριστού. Τέλος και τελείωσή της, είναι η αγάπη προς τον Χριστό. (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ)
Ταπείνωση μπορεί να αποκτήσει κανείς, με την τήρηση των Ευαγγελικών εντολών και κυρίως με την προσευχή. Η θεοχαρίτωτη ενέργεια της ταπεινοφροσύνης, βρίσκεται σε
απόλυτη συμφωνία με την θεοχαρίτωτη ενέργεια της προσευχής, μάλιστα πρόκειται για την ίδια την ενέργεια. (Άγιος Ιγνάτιος
Μπριαντσιανίνωφ)
Αληθινή ταπεινοφροσύνη είναι η οικείωση του
φρονήματος του Χριστού, ο Οποίος, αν και ήταν Θεός, τα απαρνήθηκε όλα και πήρε μορφή δούλου. Έγινε άνθρωπος και όντας
πραγματικός άνθρωπος, ταπεινώθηκε θεληματικά, υπακούοντας μέχρι θανάτου και μάλιστα
Σταυρικού. Η αληθινή ταπεινοφροσύνη είναι η διάκριση, που αποτελεί
δώρο Θεού, ενέργεια της Θείας Χάριτος στο νου και την καρδιά του ανθρώπου. (Άγιος
Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ)
Και τί είναι αληθινή ταπείνωση; Είναι η πλήρης αυταπάρνηση, η ολοκληρωτική παράδοση στον Θεό, η διαρκής διακονία του Θεού. (ΆγιοςΙγνάτιοςΜπριαντσιανίνωφ)
Ο ταπεινός είναι ανίκανος να αισθανθεί κακία και
μίσος. Εχθρούς δεν έχει. Αν αδικηθεί από κάποιον άνθρωπο, αυτόν τον βλέπει σαν όργανο της δικαιοκρισίας ή της Πρόνοιας του Θεού. Ο ταπεινός παραδίνει ολοκληρωτικά τον εαυτόν του στο θέλημα του Θεού. Ο ταπεινός ζει όχι αυτονομημένος, αλλά μαζί με τον Θεό και
εξαρτημένος από τον Θεό. Ο ταπεινός δεν γνωρίζει την έπαρση, γι' αυτό πάντοτε ζητάει την βοήθεια του Θεού και αδιάλειπτα
προσεύχεται. (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ)
Όποιος θέλει να αποκτήσει ταπείνωση, από την στιγμή όμως που λέει "θέλω" και αν δεν θέλει να σηκώσει προσβολές και περιφρονήσεις, δεν μπορεί να την αποκτήσει. (Άγιος Ιγνάτιος
Μπριαντσιανίνωφ)
Η αρετή της ταπεινοφροσύνης ενεργεί όπως το πάθος
της φιλαργυρίας. Όσο συγκεντρώνει φθαρτούς θησαυρούς ο φιλάργυρος, τόσο κυριεύεται από την απληστία. Όσο πιο
πλούσιος γίνεται, τόσο πιο φτωχός αισθάνεται. Το ίδιο συμβαίνει και με
τον ταπεινό άνθρωπο: Όσο περισσότερο πλουτίζει σε αρετές και Θεία χαρίσματα, τόσο πιο φτωχός πνευματικά, τόσο πιο τιποτένιος
αισθάνεται. Και είναι φυσικό... Ο άνθρωπος που δεν έχει υψωθεί το ύψιστο ουράνιο
καλό, θεωρεί πολύτιμα τα δικά του καλά, τα μολυσμένα
από την αμαρτία. Ο άνθρωπος όμως, που έχει γευτεί το αγιοπνευματικό, το Θείο καλό, βλέπει πως δεν έχουν καμμία αξία τα δικά του καλά, που είναι συνενωμένα με το κακό. (Άγιος Ιγνάτιος
Μπριαντσιανίνωφ)
Όσο περισσότερο ανάξιο θεωρούμε τον εαυτό μας, τόσο πιο άξιο τον κάνει ο Θεός. (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ)
Η υπερηφάνεια ταράζει τα νεύρα, θερμαίνει το αίμα, διεγείρει τη φαντασία, συντηρεί τη
ζωή της πτώσεως. Η ταπείνωση γαληνεύει τα νεύρα, κατευνάζει την
κυκλοφορία του αίματος, καταπαύει την ονειροπόληση, τερματίζει τη ζωή της πτώσεως, δίνει τη ζωή που έφερε ο
Ιησούς Χριστός. (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ)
Είναι μερικοί που ζητάνε, να τους
χαρίσει ο Θεός ταπείνωση, φαντάζονται ότι σιγά-σιγά, μέρα με
τη ημέρα, η ταπείνωση υπό την ευεργετική επίδραση του Θεού, θα μεγαλώνει στις
καρδιές τους... Ο Κύριος όμως, συχνά το κάνει με έναν διαφορετικό τρόπο• τους στέλνει
ένα απροσδόκητο σκληρό χτύπημα, το οποίο πληγώνει την υπερηφάνεια και τον
εγωισμό τους και τους ταπεινώνει. Συχνά ο Θεός μας στέλνει κάποια ασθένεια και
εμείς παραπονιόμαστε και καθόλου δεν σκεφτόμαστε, ότι τις περισσότερες φορές
αυτή είναι μια μεγάλη ευεργεσία του Θεού, είναι ίσως η
απάντηση του Θεού στις προσευχές μας, με τις οποίες τον
παρακαλούμε να δυναμώσει την πίστη μας. (Άγιος Λουκάς ο Ιατρός)
Να αποκτήσεις στην ψυχή σου την ταπείνωση του
Χριστού, χωρίς την οποία ο άνθρωπος είναι φτωχός και δεν μπορεί ποτέ να είναι
ειρηνικός εν πνεύματι, χωρίς την οποία όλα τα σπουδαία τάλαντα του
ανθρώπου, είναι ένας σωρός κοπριάς. (Όσιος Σεραφείμ Ρομαντσώφ)
Η ταπεινοφροσύνη είναι κάτι μεγάλο και Θείο και η
οδός προς αυτήν είναι, το να θεωρείς εαυτόν κατώτερο όλων. Τί σημαίνει, να
θεωρείς εαυτόν κατώτερο όλων; Να μην αντιλαμβάνεσαι τα αμαρτήματα των άλλων. Να
κοιτάς τα δικά σου αμαρτήματα και να προσεύχεσαι διαρκώς... (Όσιος Νίκων της Όπτινα)
Ο ταπεινόφρων είναι πάντα έτοιμος να τα υπομείνει
όλα, θεωρώντας τον εαυτόν του άξιο, όχι μόνο για τις θλίψεις
που του έχουν σταλεί, αλλά και για άλλες ακόμα μεγαλύτερες. Είναι αδύνατον
να ταράξεις τον ταπεινόφρονα, να του προκαλέσεις αμηχανία. Είναι πάντα έτοιμος για όλα, όπως είπε ο Όσιος Μωϋσής ο
Αιθίοπας, όταν τον έδιωξαν από την τράπεζα: "ητοιμάσθην και
ουκ εταράχθη" (Ψαλμ. 118,60). Έτσι λοιπόν ας ετοιμάσουμε τις ψυχές μας και τις καρδιές μας εν
ταπεινοφροσύνη και αυτό θα μας βοηθήσει, για να αντέξουμε όλους τους πειρασμούς. (Όσιος Νίκων της Όπτινα)
Χωρίς ταπεινοφροσύνη, είναι αδύνατον να είσαι
μαθητής του Χριστού. Χωρίς ταπεινοφροσύνη, η καρδιά του ανθρώπου δεν θα δεχτεί,
δεν θα αφομοιώσει τις διδαχές του Χριστού. Η ταπεινοφροσύνη της καρδιάς, ωθεί
τον άνθρωπο να είναι υπάκουος στο θέλημα του Θεού, να δέχεται πειθήνια όλα όσα
ο Θεός θελήσει να του στείλει στο διάβα της ζωής του, να υποτάσσει το μυαλό
του, την κρίση του, τις επιθυμίες του, στην υπακοή προς τον Χριστό. (Όσιος Νίκων της Όπτινα)
Χωρίς ταπεινοφροσύνη είναι αδύνατον να σωθείτε.
Όποιο οικοδόμημα αρετής και αν εγείρετε, χωρίς την ταπεινοφροσύνη, αυτό θα
καταρρεύσει. (Όσιος Νίκων της Όπτινα)
Να μέμφεστε νοερά τον εαυτόν σας και να τον
ταπεινώνετε και να τον θεωρείτε τον χειρότερο όλων και ο Θεός θα δει την
ταπεινοφροσύνη σας και θα σας προστατεύσει από όλους τους πειρασμούς. (Όσιος
Μωϋσής της Όπτινα)
Δάσκαλός μας πρέπει να είναι η ταπείνωση. ''Ο Θεός υπερηφάνοις αντιτάσσεται, ταπεινοίς δε δίδωσι χάριν''. Και η Χάρη του Θεού είναι τα πάντα...! Η μέγιστη σοφία σου, αυτή πρέπει να είναι: Ταπείνωσε τον εαυτό σου και λέγε μέσα σου: ''Αν και δε είμαι παρά μια ταπεινή σκόνη, ο Θεός μέ φροντίζει. Γεννηθήτω το θέλημα του Θεού.'' Αν αυτό δεν το λες μόνο με τον νου σου, μα και με την καρδιά σου και μάλιστα με ειλικρίνεια και παρρησία, όπως αρμόζει στον αληθινό Χριστιανό και αν εμπιστεύεσαι τον Κύριο και έχεις σταθερή πρόθεση να υποταχτείς στο θέλημά Του, ό,τι και αν γίνει, χωρίς γογγυσμό, τότε τα σύννεφα θα σκορπιστούν μπροστά σου και θα δεις τον ήλιο να σε θερμαίνει και να σε φωτίζει. Τότε θα γνωρίσεις και θα νοιώσεις την αληθινή χαρά του Κυρίου, όλα θα σου φαίνονται διάφανα και καθαρά, η ψυχή σου θα φωτιστεί και θα πάψεις να βασανίζεσαι... (Άγιος Ανατόλιος της Όπτινα)
Το κυριότερο είναι να επιδεικνύετε
ταπεινοφροσύνη. Αν χάσεις την ταπεινοφροσύνη και την αυτομεμψία, τότε άντε
γειά...!!! (Άγιος Ανατόλιος της Όπτινα)
Από την εξέταση των αμαρτημάτων του ο άνθρωπος
οδηγείται στην ταπεινοφροσύνη και αποκτά καρδιά συντετριμμένη και ταπεινή, την
οποία ο Θεός δεν θα περιφρονήσει. (Όσιος Ιλαρίων της Όπτινα)
Ο πιο σύντομος δρόμος για να αποκτήσεις
ταπεινοφροσύνη είναι η αυτομεμψία. (ΆγιοςΜακάριοςτηςΌπτινα)
Το ταπεινό φρόνημα και η αυτομεμψία, είναι που θα κάνουν τους έσχατους να γίνουν πρώτοι. Όλη η ανθρώπινη δυστυχία είναι αποτέλεσμα της υπερηφάνειας. (ΆγιοςΜακάριοςτηςΌπτινα)
Γνωρίσματα της ταπεινοφροσύνης και της
υπερηφάνειας, ας είναι για σένα τα ακόλουθα: η υπερηφάνεια όλους τους κατακρίνει,
τους μέμφεται και βρίσκει μέσα τους τη μαυρίλα, ενώ η ταπεινοφροσύνη βλέπει
μόνο τη δική σου κακία και δεν τολμά να κρίνει κανέναν. (ΆγιοςΜακάριοςτηςΌπτινα)
Το να μην εμπιστεύεσαι τον εαυτόν σου και να μην
ακολουθείς τη λογική και το θέλημά σου, είναι η οδός προς την ταπεινοφροσύνη.
Χωρίς αυτήν άλλωστε, ακόμα και και κάτι καλό να πράξουμε, αυτό δεν είναι
ευχάριστο στον Θεό. (ΆγιοςΜακάριοςτηςΌπτινα)
Μην λησμονείτε την ταπεινοφροσύνη, την οποία
πρέπει να συνδέετε με κάθε καλή πράξη. Χωρίς αυτήν, οι πράξεις δεν θα μας
αποφέρουν κανένα όφελος, αλλά μάλλον κακό θα μας κάνουν, κάτι που βλέπουμε να
συμβαίνει σε πολλούς. Αν και νηστεύετε, αν και προσεύχεστε ή κάνετε
ελεημοσύνες, αποφύγετε τη σκέψη, ότι πράττεται το καλό, σκέψη την οποία ο εχθρός
προσπαθεί να σας φέρει στο μυαλό, ώστε να καταστρέψει όλους τους καρπούς και να
απομακρύνει την ψυχή από τον Θεό. (Άγιος Μακάριος της Όπτινα)
Πότε θα υποχρεώσεις τον εαυτόν σου να σκεφτεί,
ότι δεν σε ενδιαφέρει τι λένε και τι σκέπτονται οι άλλοι για σένα; Ο
ταπεινόφρων, είναι πάντα γαλήνιος και ήρεμος και μέχρι να το πετύχουμε αυτό,
απαιτείται δεξιοτεχνία μεγάλη. Για κάθε συμβάν που σε συγκλονίζει, ομολόγησε
την αδυναμία σου και μέμψου τον εαυτόν σου και όχι του άλλους. (Άγιος Μακάριος της Όπτινα)
Χωρίς την ταπείνωση, δεν σώζεται ο άνθρωπος. Αν πιστέψουμε, πως από δική μας αξία σωζόμαστε, έχουμε απατηθεί. Θα σας αναφέρω ένα διδακτικό περιστατικό. Μια επιφανής αρχόντισσα, αρκετά ευσεβής αλλά όχι και αρκετά ταπεινή, καθώς κοιμόταν, είδε ένα συγκλονιστικό όνειρο: Πάνω σε ένδοξο θρόνο ο δίκαιος Κριτής! Και απέναντί του πλήθη λαού, μεταξύ των οποίων και η ίδια. Ο Χριστός ετοιμαζόταν να καλέσει κοντά Του, τους εκλεκτούς. Εκείνη που βασιζόταν στις αρετές της και στις καλοσύνες της, περίμενε μεγάλες τιμές, αλλά έπεσε έξω στην πρόβλεψή της... Κάποια ταπεινή χωριατοπούλα, κρίθηκε άξια για την πρώτη θέση. Δεύτερος ήταν ένας φτωχός χωρικός, που φορούσε μάλιστα και τσαρούχια. Ακολούθησαν στη σειρά πλήθη απλοϊκών ανθρώπων. Σε μια στιγμή ο Κύριος έπαυσε να προσκαλεί άλλους. Εκείνη πάνω στην απελπισία της αποφάσισε να Τον πλησιάσει και να του υπενθυμίσει, τα καλά που είχε κάνει... Ο Χριστός όμως απέστρεψε εντελώς το πρόσωπό Του απ' αυτήν! Εξουθενωμένη πλέον, έπεσε στο έδαφος, έκλαψε και αναγνώρισε ταπεινά, πως πραγματικά δεν της άξιζε η Ουράνια Βασιλεία. Να, αγαπητοί μου το ταπεινό φρόνημα! Έτσι έπρεπε να σκεφτόμαστε όλοι. Όταν ξύπνησε από το όνειρο η αρχόντισσα, δεν τόλμησε πια να φιλοξενήσει υπερήφανες ιδέες στην ψυχή της. Της έδωσε ο Θεός με το όνειρο αυτό, ένα αξέχαστο όνειρο... (Άγιος Αμβρόσιος της Όπτινα)
Ταπεινοφροσύνη σημαίνει να υποχωρείς ενώπιον των
άλλων και να θεωρείς εαυτόν χειρότερο όλων. Αυτό θα σε κάνει πολύ πιο ήρεμο. (Άγιος
Αμβρόσιος της Όπτινα)
Η ταπεινοφροσύνη υποκαθιστά τις ελλείψεις των
έργων μας. (Όσιος Ιωσήφ της Όπτινα)
Να προσεύχεσαι στον Θεό, για όποιον σε βρίζει και
να τον θεωρείς ευεργέτη σου και κατά κανένα τρόπο, μην τον εκδικηθείς. Ο
πονηρός τον ωθεί να σε βρίσει, αυτόν πρέπει να μισείς και όχι αυτόν που σε
έβρισε. Για εκείνον, να προσεύχεσαι... Τότε θα διδαχτείς την ταπεινοφροσύνη,
όταν οι άλλοι σε κατηγορούν. Και να θεωρείς, ότι αυτό σου αξίζει, λόγω των
αμαρτιών σου. (Όσιος Ιωσήφ της Όπτινα)
Παραδεχτείτε την αδυναμία σας και την ανεπάρκειά
σας, δια της υποταγής στο θέλημα του Θεού και την εκπλήρωση των Αγίων Αυτού
εντολών και δια της παραδοχής αυτής, θα κατακτήσετε την ταπεινοφροσύνη και θα
δείτε την βοήθεια του Θεού. (Όσιος Λέων της Όπτινα)
Οι ταπεινόφρονες στο πνεύμα άνθρωποι δεν
αγανακτούν οιουδήποτε, ούτε και νοερώς, αλλά θεωρούν εαυτούς ενόχους για τα
πάντα και αμαρτωλούς και δεν γογγύζουν εναντίον κανενός, παρά ευγνωμονούν τον
Θεό για τα πάντα. (Όσιος Αντώνιος της Όπτινα)
Η ταπεινοφροσύνη είναι η στερεά πέτρα η άρρηκτη,
πάνω στην οποία οικοδομείται η πνευματική ζωή. (Όσιος Σάββας
ο Πνευματικός)
Ένας άνθρωπος που στερείται ταπεινοφροσύνης, είναι στο έλεος των σκοτεινών δυνάμεων. Ανά πάσα στιγμή, ο Σατανάς διαταράσσει το μυαλό του, διαστρεβλώνοντας τα λόγια και τις πράξεις του. Ενας τέτοιος άνθρωπος πάντα δικαιολογεί τον εαυτό του, ανίκανος να μετανόησει. Η αλλαγή είναι να ομολογήσει την ενοχή του να δει τη μετάνοιά του, να μετανόησει και να δεχτεί την ταπεινότητα.
(ΣτάρετςΗλίαςτηςΌπτινα)
Κανείς δεν θα αποκτήσει ταπείνωση χωρίς κόπο. (Στάρετς Ευστράτιος)
Ο ταπεινός δεν διδάσκει κανέναν. Παριστάνει τον ανόητο και ας έχει δύο πτυχία και ας ομιλεί έντεκα
γλώσσες! Φοβάται μήπως μάθουν οι άλλοι ότι είναι τόσο έξυπνος και ικανός. Θέλει, το δώρο που του έδωσε ο Θεός, να το χρησιμοποιεί για να
Τον δοξάζει και όχι για την χαρά των δαιμόνων! Όλα για τη
δόξα του Θεού. Πολλοί λένε, ότι επειδή μια φορά μόνο ζούμε, πρέπει να
εκμεταλλευόμαστε τις γνώσεις, τα ταλέντα, την πείρα και
να τα επιδεικνύουμε στους άλλους. Αυτοί δεν είναι άνθρωποι της πίστεως. Οι σκέψεις αυτές είναι αμαρτωλές. Πρέπει παντού
και πάντα να υποτασσόμαστε στην θέληση του Θεού. Δεν πρέπει να
λησμονούμε, ότι αδιάκοπα μας βλέπει ο Θεός. Αν το
σκεφτόμαστε συνέχεια, θα αμαρτάνουμε λιγότερο... (Στάρετς Σαμψών Σίβερς)
Υπάρχουν δύο ειδών ταπεινώσεις: Η πρώτη ταπείνωση είναι, το να θεωρεί κανείς τον αδερφό του πιό συνετό και σε όλα καλύτερο απ' αυτόν και τον εαυτόν χειρότερο από όλους. Η δεύτερη είναι, το να αποδίδει κανείς, κάθε επιτυχία του και κάθε κατόρθωμά του στη Χάρη του Θεού. Αυτή είναι η τέλεια ταπείνωση που είχαν οι Άγιοι. (Αββάς Δωρόθεος)
Όπως ακριβώς τα δένδρα, όταν είναι
φορτωμένα με πολύ καρπό, ο ίδιος ο καρπός λυγίζει τα κλαδιά και τα γέρνει
προς τα κάτω, ενώ το κλαδί που δεν έχει καρπό υψώνεται προς τα πάνω και ανεβαίνει
στητό έτσι είναι και η ψυχή. Όταν ταπεινώνεται, τότε
καρποφορεί και όσο καρποφορεί τόσο ταπεινώνεται. (Αββάς Δωρόθεος)
Περισσότερο από κάθε άλλο χρειαζόμαστε την
ταπεινοφροσύνη, για να είμαστε έτοιμοι σε κάθε λόγο που ακούμε να λέμε, «συγχώρεσέ με». Γιατί με την ταπεινοφροσύνη, όλες οι παγίδες του
εχθρού καταστρέφονται. Είναι μεγάλη η αρετή της ταπεινοφροσύνης, γιατί και με μόνη αυτή, οι Άγιοι μπήκαν στον Παράδεισο. Ας ταπεινωθούμε λίγο και εμείς και θα σωθούμε. (Αββάς Δωρόθεος)
Τίποτα δεν είναι ισχυρότερο από την
ταπεινοφροσύνη, τίποτα δεν την νικά. Και αν συμβεί στον ταπεινό άνθρωπο κάτι
λυπηρό, αμέσως τα βάζει με τον εαυτόν του, αμέσως κατακρίνει τον εαυτόν του,
δηλ. ότι του αξίζουν όσα του συμβαίνουν. Δεν ανέχεται να κατακρίνει κανέναν,
δεν ανέχεται να φορτώσει σε άλλον την αιτία και έτσι το ξεπερνά χωρίς να
ταραχθεί, χωρίς να θλιβεί και αναπαύεται τέλεια. Γι' αυτό ούτε οργίζεται, ούτε
εξοργίζει κανέναν... (Αββάς Δωρόθεος)
Και καθένας που παρακαλεί τον Θεό και λέει:
''Κύριε δώσε μου ταπείνωση'', πρέπει να ξέρει, ότι μ' αυτό που ζητά, είναι σαν
να παρακαλά να στείλει κάποιον ο Θεός να τον βρίσει. (Αββάς Δωρόθεος)
Αυτός που έχει ταπείνωση δεν έχει γλώσσα να πει σε κάποιον ότι είναι αμελής ή να αντιμιλήσει σ΄ εκείνον ο οποίος τον ταλαιπωρεί, ούτε έχει μάτια να δει ή να αντιληφθεί άλλου ανθρώπου ελαττώματα, ούτε αυτιά ν΄ ακούσει πράγματα που δεν ωφελούν την ψυχή του. Στόμα δεν έχει να φανερώσει ελαττώματα κάποιου ή να θλίψει κάποιον με τα λόγια του, ούτε έχει ενδιαφέροντα με κάποιον εκτός των δικών του αμαρτημάτων. Αντίθετα, είναι ειρηνικός προς όλους τους ανθρώπους, γιατί αυτό είναι εντολή του Κυρίου και όχι γιατί χαρίζεται σε κάποια άλλη αδυναμία. Γιατί και αν νηστεύει κανείς όλη την εβδομάδα και κάνει πολλούς κόπους, έξω από την πορεία αυτήν, πάνε χαμένοι όλοι οι κόποι του. (ΑββάςΕυάγριος)
Με τον φόβο του Θεού φτάνει ο άνθρωπος στην
ταπεινοφροσύνη. Και στον φόβο του Θεού φτάνει ο άνθρωπος, με το να περιμαζεύει
τον εαυτόν του από καθετί, να ασκείται σε σωματικό κόπο με όση δύναμη έχει και
να θυμάται τον θάνατό του και την κρίση του Θεού. (Αββάς Κρόνιος)
Όπως ο νεκρός δεν τρώει, έτσι και ο ταπεινόφρων
δεν μπορεί να κρίνει άνθρωπο, ακόμα και αν τον δει να προσκυνάει είδωλα. (Αββάς
Λογγίνος)
Αν νοιώθουμε ταραχή όταν μας προσβάλλουν, αυτό σημαίνει, ότι τα θεμέλια της ταπείνωσής μας, δεν είναι γερά εδραιωμένα μέσα μας. (ΑββάςΠιαμούν)
Ρώτησε ο Αββάς Ιωάννης μια φορά: «Ποιος πούλησε τον Ιωσήφ;» «Οι αδελφοί του» αποκρίθηκε ένας αδελφός. «Όχι» του λέει ο Γέροντας, «η ταπείνωσή του τον πούλησε, γιατί μπορούσε να πεί ''είμαι αδελφός τους'' και να αντιδράσει, αλλά σώπασε και χάρη στην ταπείνωση πούλησε τον εαυτό του. Και η ταπείνωσή του, τον κατέστησε άρχοντα στην Αίγυπτο».
Χωρίς ταπείνωση δεν προχωράμε. Θα πρέπει να
περάσουμε από τον κόπο και τον μόχθο της κοπής του ιδίου θελήματος. Πρέπει να
ταπεινώσουμε το φρόνημά μας και έτσι θα ανεβούμε ψηλά. Άλλος δρόμος δεν
υπάρχει. Διαφορετικά θα μείνουμε χαμηλά στα πάθη, στις αδυναμίες και μ' αυτές
θα πεθάνουμε. (Γέροντας Εφραίμ της Αριζόνας)
Η αγιωτάτη ταπείνωση είναι το σωτηριωδέστατο φάρμακο των θλίψεων. Ταπεινώσου σε όλα και χωρίς ελάχιστη αμφιβολία, θα τύχης οπωσδήποτε της ικανοποιητικής ελευθερίας των παθών. (ΓέρονταςΕφραίμτηςΑριζόνας)
Η ταπείνωση είναι η ομορφιά των Χριστιανών. (Γέροντας
Εφραίμ της Αριζόνας)
Όλα τα καλά προέρχονται από την ταπείνωση και όλα
τα κακά προέρχονται από την υπερηφάνεια. (Γέροντας Εφραίμ της Αριζόνας)
Ταπείνωση θα αποκτήσουμε με την συναίσθηση της
αμαρτωλότητάς μας. Εάν πιστεύουμε ότι πραγματικά είμαστε αμαρτωλοί, θα
ταπεινωθούμε. (Γέροντας
Ιερώνυμος της Αιγίνης)
Ταπείνωση να έχεις! Όταν βρέχει, το νερό δεν σταματά εις τις κορφές ή στα βουνά, αλλά κάτω εις
την πεδιάδα. Οι ταπεινοί άνθρωποι έχουν Χάρη, καρποφορίαν
και ευλογία. (Γέροντας Ιερώνυμος της Αιγίνης)
Εάν αποκτήσεις εγωισμό, τότε θα επιτρέψει ο Θεός
πειρασμούς, για να ταπεινωθείς. Καλό είναι να ταπεινωθούμε, προτού ο Χριστός
μας, επιτρέψει τους πειρασμούς. (Γέροντας Ιερώνυμος της Αιγίνης)
Αν ταπεινωθείς, γίνεσαι αμέσως
σοφός. (Γέροντας Χαράλαμπος ο Κομποσχοινάς)
Θέλει ταπείνωση ο Θεός. Όσες αρετές και αν
κάνουμε, αν μας ρωτήσουν, πως πάει η πνευματική μας ζωή, να λέμε, ότι είμαστε
αχρείοι δούλοι. Άμα πεις, είμαι καλά στην πνευματική ζωή, τα έχασες όλα. Είναι
υπερηφάνεια... (Γέροντας Χαράλαμπος ο Κομποσχοινάς)
Πως αποκτάται η ταπείνωση; Με την καθαρή και
θερμή κατανυκτική προσευχή. Ας παρακαλούμε λοιπόν τον Ουράνιο Πατέρα μας, Τον
χορηγό των αγαθών, με πίστη και αγάπη, να μας δώσει ταπείνωση. (Γέροντας
Φιλόθεος Ζερβάκος)
Ο άνθρωπος που δεν έχει ταπείνωση, είναι σαν το σπίτι που δεν έχει θεμέλια ή είναι χτισμένο στην άμμο. (ΓέρονταςΦιλόθεοςΖερβάκος)
Ταπείνωση αληθινή είναι, να αισθάνεται κάποιος,
μέσα στο βάθος της καρδιάς του, τις δωρεές του Θεού και να αισθάνεται ότι όλη
του η ζωή και η ύπαρξη και ό,τι έχει, είναι δώρα του Θεού... (Γέροντας
Φιλόθεος Ζερβάκος)
Η πίστη οδηγεί τον άνθρωπο στο φόβο. Ποιό φόβο; Να φοβάται την αμαρτία. Να φοβάται να μην λυπήσει τον Θεό. Ο φοβούμενος ταπεινώνεται. Και εκείνος που είναι
ταπεινός έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα. (Γέροντας Φιλόθεος
Ζερβάκος)
Και επειδή όλοι οι άνθρωποι δεν έχουμε ταπείνωση
και αγάπη, γι' αυτό αμαρτάνουμε. Αν είχαν όλοι οι άνθρωποι ταπείνωση και αγάπη,
θα ζούσαν ως άγγελοι, δεν θα γινόταν στη γη κανένα κακό. Όλα τα κακά, όλες οι
αμαρτίες, υπερηφάνειες, φθόνοι, φόνοι, πλεονεξίες, φιλαργυρίες, αδικίες, ψεύδη,
συκοφαντίες, ασέλγειες, μοιχείες, πορνείες, αρσενοκοιτίες, όλα - όλα,
προέρχονται από την έλλειψη της ταπεινοφροσύνης και της αγάπης. (Γέροντας
Φιλόθεος Ζερβάκος)
Το να είσαι ταπεινός, ισοδυναμεί με το να μην
θέλεις ποτέ να έχεις τύψεις συνειδήσεως. (Γερόντισσα
Γαβριηλία Παπαγιάννη)
Τρία πράγματα πρέπει να σκέφτεται κανείς, για να
βαδίζει στη ζωή του πνευματικώς: Να σκέφτεται τον θάνατο, να σκέφτεται την
κρίση του Θεού και ανά πάσα στιγμή ο νους του, να βρίσκεται γονατισμένος στο
θρόνο του Θεού και να λέει: ''Περιμένω την κρίση τώρα, να ακούσω (από τον
Κύριο) αυτή τη λέξη που λέει: ''πορεύου...'' ή ''είσελθε...''''. Αυτό είναι μια
θεωρία πολύ μεγάλη και όταν ο άνθρωπος την καλλιεργήσει μέσα στην ψυχή του,
αρχίζει και ταπεινώνεται. (Γερόντισσα Μακρίνα Βασσοπούλου)
Τα τρία στάδια της ταπείνωσης: α) το να
μην ασχολείσαι καθόλου με τους άλλους β) να βλέπεις τον εαυτόν σου
κατώτερο όλων και γ) να αρχίζεις να συγκρίνεις τον εαυτόν σου με το
Χριστό. Το τρίτο αυτό στάδιο της ταπείνωσης είναι το πιο άριστο και αποτελεί
την λεγόμενη Αποστολική ταπείνωση. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Ο ταπεινός άνθρωπος, έχει τους πιο λίγους
λογισμούς. Όχι ότι δεν σκέφτεται, αλλά δεν έχει πονηρούς λογισμούς, που
βασανίζουν και ταλαιπωρούν τους άλλους ανθρώπους. Ο υπερήφανος νους παράγει
πονηρούς λογισμους και οι λογισμοί αυτοί στην συνέχεια τον θλίβουν. Είναι σαν
το σίδηρο που παράγει την σκουριά και η σκουριά στη συνέχεια, τρώει το σίδηρο.
Ο ταπεινός άνθρωπος δεν έχει ιδέα για τον εαυτόν του, ότι είναι κάποιος και
όταν προσβάλλεται από τους λογισμούς που του σπέρνει ο διάβολος δεν κάνει
συγκατάθεση, διότι δεν είναι δεκτικός σε τέτοιου είδους λογισμούς. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Δεν χρειάζεται να βομβαρδίζουμε τον εαυτόν μας με
ψευτοταπείνωση λέγοντας, ότι είμαστε οι πιο αμαρτωλοί άνθρωποι στον κόσμο. Οι
λογισμοί αυτοί είναι σαν τα κάλπικα νομίσματα, που αφενός δεν έχουν αξία και
αφετέρου κινδυνεύουμε να μας βάλουν φυλακή. Ο σκοπός είναι να κινούμαστε
φυσιολογικά-αυθόρμητα και να έχουμε ταπείνωση. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Όσο περισσότερο ταπεινώνομαι, τόσο περισσότερο
είναι ο Θεός μέσα μου. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Ο,τιδήποτε πούμε με λόγια ή ενδιαθέτως και ο
εχθρός φύγει, τότε ο λόγος περιέχει ταπείνωση. Ο,τιδήποτε όμως πούμε και
κάνουμε και δεν φύγει ο εχθρός, τότε αυτό δεν έγινε με ταπείνωση. Διότι ο
εχθρός γνωρίζει την αγνή ταπείνωση από την ενέργεια που εκπέμπει, η οποία τον
συντρίβει και θα το υπολογίσει πολύ, πότε, πως και με ποιές προϋποθέσεις θα πλησιάσει
ξανά, αυτόν τον άνθρωπο. Άρα σκοπός μας είναι να αποκτήσουμε την αγνή
ταπείνωση, την Αποστολική ταπείνωση, για να ασφαλιστούμε από τον εχθρό, ο
οποίος δεν φοβάται κανέναν άνθρωπο, εκτός από τον ταπεινό άνθρωπο. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Καμμία αρετή από μόνη της δεν σώζει, ούτε και η
αγάπη. Η ταπεινοφροσύνη όμως, είναι η μόνη αρετή, που από μόνη της σώζει. Η
ταπεινοφροσύνη είναι η σπονδυλική στήλη όλων των αρετών. Δια της υπακοής και
της μετάνοιας, θα αποκτήσουμε ταπεινοφροσύνη. Η ταπεινοφροσύνη είναι το δέντρο,
το οποίο παράγει, τον ευλογημένο καρπό, που λέγεται ταπείνωση. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Λένε οι Πατέρες, ότι εκείνο που θα μας κάνει την
μεγαλύτερη εντύπωση στο παράδεισο, θα είναι, πως ο Θεός, με την άπειρη Δύναμή
Του και την άπειρη Σοφία Του, είναι τόσο ταπεινός!... (Γέροντας Εφραίμ
Σκήτης Αγίου Ανδρέα)
Ο υποστατικά ταπεινός άνθρωπος, δεν έχει
λογισμούς για τους άλλους. Και νιώθει, ότι είναι ο τελευταίος από όλους. Η
ταπείνωση θα δώσει καρπούς μετανοίας. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Οι περισσότεροι αιρετικοί, αν όχι όλοι, λόγω της
μεγάλης μόρφωσης που είχαν, υπερηφανεύτηκαν, παραμορφώθηκαν, πλανήθηκαν και
τελικά έγιναν οι μεγαλύτεροι αιρετικοί. Δεν είμαι κατά της μορφώσεως. Είμαι
υπέρ της ταπείνωσης. Ο Χριστός διαλέγοντας 12 αγραμμάτους μαθητές (εκτός από
τον Λουκά), έδωσε την έμφαση να καταλάβουμε, ότι μπορεί ο Θεός να σε κάνει
πάνσοφο, αρκεί ο άνθρωπος να έχει ταπείνωση. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Όσο και αν κοπιάσεις, όσο και αν μοχθήσεις, δεν σημαίνει ότι κάνεις κάτι το ουσιαστικό για τον Θεό, αφού ο Θεός ένα πράγμα θέλει από εμάς, την ταπείνωση. Να καταλάβουμε, ότι είμαστε πάντα αδύνατοι και αμαρτωλοί. Όλα τα κάνομαι, για να δείξουμε την ταπείνωσή μας, ότι είμαστε τιποτένιοι άνθρωποι και τότε έρχεται η Χάρις του Θεού...
(ΓέρονταςΑιμιλιανόςο
Σιμωνοπετρίτης)
Λόγου χάριν εσύ με πληγώνεις και εγώ δεν στενοχωριέμαι, δεν διαμαρτύρομαι, δεν εκφράζομαι πεισματικά. Αντίθετα ταπεινώνομαι, εσύ με ανεβάζεις και εγώ κατεβάζω τον εαυτό μου. Εσύ δεν με αγαπάς, αλλά εγώ σε αγαπώ. Εσύ με βρίζεις, αλλά εγώ σε ευλογώ. Εσύ μου αρνείσαι, αλλά εγώ σου καταφάσκω, σου λέω ναι. Εσύ σκληραίνεσαι, ενώ εγώ σου φέρομαι με γλυκύτητα. Εσύ μου ζητάς κάτι που είναι τρομερά δύσκολο για μένα και εγώ λέω αμέσως, να είναι ευλογημένο και αρχίζω να το πραγματοποιώ. Εσύ με εξουθενώνεις και εγώ νοιώθω, ότι είσαι αδελφός μου, ότι είμαι ένα μαζί σου και ταπεινώνομαι πιο βαθιά από ό,τι με ταπεινώνεις εσύ. ΚαΙ από την ταπεινοφροσύνη μου διαπιστώνω πόσο με αγαπάει ο Θεός, πόσο μου δίνει την χαρά, την νίκη, πόσο μου χαριτώνει την καρδιά. Αυτή είναι η εκούσια ταπείνωση..! (ΓέρονταςΑιμιλιανόςο
Σιμωνοπετρίτης)
Η ταπείνωση δεν είναι απλά μια αρετή ή καλοσύνη, που ανήκει στα ανθρώπινα μέτρα και κατορθώματα. Είναι
υπερφυσικό πράγμα και νόημα, που μόνο ο φωτισμός και η έλλαμψη της Θείας
Χάριτος μπορεί να περιγράψει... (Γέροντας Ιωσήφ ο Βατοπαιδινός)
Όποιος έχει την ταπείνωση μιμείται τον ίδιο τον Χριστό. Ουδέποτε παρεκτρέπεται, ούτε κατακρίνει, ούτε υπερηφανεύεται. Τις εξουσίες ποτέ δεν τις επιθυμεί. Αποφεύγει τις τιμές των ανθρώπων. Δεν φιλονικεί για κανένα πράγμα του κόσμου τούτου! Δεν έχει παρρησία, όταν μιλά και δέχεται πάντοτε τις συμβουλές των άλλων. Αποφεύγει τα ωραία ενδύματα και η εξωτερική του εμφάνιση είναι απλή και ταπεινή. Ο άνθρωπος, που υπομένει αγόγγυστα ταπεινώσεις και εξουδενώσεις, πάρα πολύ ωφελείται. Για τούτο, όχι να λυπάσαι, αλλά απεναντίας να χαίρεσαι γι' αυτά, που υποφέρεις. Κερδίζεις έτσι την πολύτιμη ταπείνωση, με την οποία σώζεσαι.
(ΓέρονταςΓερμανόςο Σταυροβουνιώτης)
Η ταπείνωση κατορθώνεται με την αυτομεμψία, με το να πιστεύεις δηλαδή για τον εαυτό σου, ότι κανένα καλό
ουσιαστικά δεν έχει. Αλίμονο σ' εκείνον, που νομίζει τις αμαρτίες του μικρές. Αυτός σίγουρα
θα πέσει σε χειρότερες! (Γέροντας Γερμανός ο Σταυροβουνιώτης)
Για να αποκτήσης την ταπείνωση, κατά τή δική μου αντίληψη, δεν χρειάζονται τόσο, ούτε οι πολλές μετάνοιες (γονυκλισίες),
ούτε οι πολλές (πνευματικές) εργασίες, αλλά προ πάντων ο λογισμός σου να κατεβεί κάτω-κάτω, να φτάσει στο επίπεδο της γης! Τότε δεν έχεις φόβο να πέσεις, γιατί είσαι χαμηλά. Και αν ακόμη πέσεις από τα χαμηλά, δεν θα πάθεις τίποτε... (ΓέρονταςΓερμανόςο Σταυροβουνιώτης)
Ο ταπεινός θεωρεί τον εαυτό του «υποκάτω πάντων». Γι' αυτό τον λόγο όλους τους αγαπά, όλους τους συγχωρεί και προπάντων κανέναν δεν κατηγορεί. (ΓέρονταςΓερμανόςο Σταυροβουνιώτης)
Καμμία άλλη αρετή δεν είναι τόσο δυσκολοκατόρθωτη
και μεγάλη, όσο η ταπείνωση. (Γέροντας Γερμανός ο Σταυροβουνιώτης)
Ό,τι πράττεις να το πράττεις με ταπείνωση, για να μην ζημιώνεσαι από τα καλά σου έργα. (Γέροντας Γερμανός ο Σταυροβουνιώτης)
Μου γράφεις πως δεν τα καταφέρνεις στον αγώνα σου. Ξέρεις από πού προέρχεται αυτό; Επειδή δεν έχεις ταπείνωση πολλή. Νομίζεις, ότι με την δική σου δύναμη θα κατορθώσεις κάτι. Ενώ, όταν ταπεινωθείς και πεις «με την δύναμη του Ιησού, με την βοήθεια της Παναγίας και με την ευχή του Γέροντά μου, θα το κατορθώσω εκείνο, που θέλω», να είσαι βέβαιος, πώς θα το κατορθώσεις! Εγώ βέβαια δεν έχω την δύναμη να βάζω τέτοιες ευχές, αλλά, όταν εσύ ταπεινωθείς και πεις «με την ευχή του Γέροντά μου θα το κάνω», τότε, για την ταπείνωσή σου, ενεργεί η Χάρις του Θεού και θα το κατορθώσεις!... (Γέροντας Γερμανός ο Σταυροβουνιώτης)
Από την άγνοια του εαυτού σου γεννιέται η
υπερηφάνεια και στην συνέχεια σκληρύνεται η καρδιά. Απόκτησε
λοιπόν ταπείνωση και περιτύλιξε αυτήν σαν ένδυμα σε όλες σου τις κινήσεις. (Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής)
Ταπείνωση είναι να σφάλλει ο άλλος και πριν να
προλάβει αυτός να ζητήσει συγχώρεση, εμείς να του βάλουμε μετάνοια, λέγοντας:
''Συγχώρησον αδερφέ μου, ευλόγησον!''. (Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής)
Όταν εσύ ταπεινωθείς, όλοι θα σου φαίνονται
άγιοι. Όταν είσαι εσύ φαντασμένος, όλοι θα σου είναι ανάποδοι και κακοί. (Γέροντας
Ιωσήφ ο Ησυχαστής)
Οι καλοσύνες, οι ελεημοσύνες και όλα τα εξωτερικά
καλά, δεν κατευνάζουν το αγέρωχο της καρδιάς, αλλά η διανοητική αδολεσχία, ο
πόνος της μετανοίας, η συντριβή και η ταπείνωση, αυτά ταπεινώνουν το άτακτο
φρόνημα. (ΓέρονταςΙωσήφοΗσυχαστής)
Όταν έχουμε ταπείνωση, τότε ο Θεός μας δίνει
επιπλέον τις ευλογίες Του και όταν δεν έχουμε ταπείνωση, τότε μας αφαιρεί και
αυτές που έχουμε πάρει. (Γέροντας Ευμένιος Σαριδάκης)
Ο αληθινά ταπεινός έχει το κεφάλι του κάτω από τα
πόδια όλων των ανθρώπων. Γι' αυτό με όλη μας τη δύναμη, να παρακαλούμε το
Χριστό που είναι η άκρα ταπείνωση, να μας χαρίσει και εμάς την αγία ταπείνωση.
Να προσπαθούμε, με τη Χάρη του Θεού, να μην κατηγορήσουμε, να μην κατακρίνουμε
και να μην αποστραφούμε ποτέ κανέναν άνθρωπο, έστω και αν αμαρτάνει
οφθαλμοφανώς... (Γέροντας Ευμένιος Σαριδάκης)
Να γνωρίζουμε, ότι ο Θεός (πολλές φορές) παραχωρεί να αμαρτάνουμε, για να ταπεινωθούμε. Αλλιώς δεν μπορούμε να εισέλθουμε στην Βασιλεία των Ουρανών. (ΓέρονταςΆνθιμοςΑγιαννανίτης)
Δεν είναι η σοφία της γης το ζητούμενο, αλλά η αγάπη του Χριστού. Δεν είναι το ψήλωμα του νου το ποθούμενο αλλά η
ταπείνωση. (Γέροντας Παπουλάκος)
Η ταπείνωση είναι θεϊκή περιουσία είναι η
τελειότητα της Χριστιανικής ζωής. Αποκτάται μέσα από την υπακοή. Όποιος δεν είναι υπάκουος δεν μπορεί να αποκτήσει την ταπείνωση. Υπάρχουν πολύ λίγοι σήμερα στον κόσμο, που έχουν
υπακοή. Η ταπείνωσή μας, είναι ανάλογη της υπακοής μας. (Γέροντας
Θαδδαίος της Βιτόβνιτσας)
Εάν εμείς οι ίδιοι δεν διδαχτούμε την ταπείνωση,
ο Θεός δεν θα σταματήσει να μας ταπεινώνει. Δεν μπορείς να μάθεις την
ταπείνωση, αν δεν έχεις φτάσει να υποφέρεις πολλά στην καρδιά σου. (Γέροντας
Θαδδαίος της Βιτόβνιτσας)
Όταν μια ψυχή παραμένει ταπεινή, ο Κύριος την
φωτίζει ολοένα και περισσότερο. (Γέροντας Θαδδαίος της Βιτόβνιτσας)
Η ταπεινοφροσύνη είναι, όταν η διάνοιά μας, μας λέει πως είμαστε πιο αμαρτωλοί από όλους τους ανθρώπους και ανάξιοι του ελέους του Θεού. Όταν κακολογούμε τον εαυτόν μας, αυτό δεν σημαίνει πως έχουμε ταπείνωση, αλλά έχουμε ταπείνωση αληθινή, όταν ο άλλος μας κακολογεί και μας δυσφημεί δημόσια και εμείς υπομένουμε και λέμε: «Ο Θεός επέτρεψε στον αδελφό να με κακολογήσει για τις αμαρτίες μου». Να τα δεχόμαστε όλα λοιπόν σαν να είναι θέλημα Θεού. Όταν κάποιος, σε κακολογεί ο Θεός του επιτρέπει να σε κακολογήσει. Όταν κάποιος παίρνει κάποιο πράγμα δικό σου, ο Θεός το επιτρέπει για να σε κάνει καλόγερο. Όταν σε μετακινεί από το ένα μέρος στο άλλο ο ανώτερός σου, ο Θεός σου αλλάζει μέρος, για να αλλάξεις και εσύ την συνήθειά σου. Αυτή είναι ταπείνωση...
(ΓέρονταςΠαϊσιοςτηςΣίχλας)
Όταν βρίζουμε τον εαυτόν μας, αυτό δεν σημαίνει ότι έχουμε αληθινή ταπείνωση. Αληθινή τα πείνωση είναι όταν κάποιος μας ονειδίζει και μας βρίζει δημοσίως και εμείς υπομένουμε και λέμε: ''Ο Θεός άφησε τον αδερφό να με κακολογήσει, για τις πολλές αμαρτίες μου''. Όταν κάποιος σε περιφρονεί, να λες ότι ο Θεός τον άφησε να μου το κάνει αυτό. Κάθε τι να το δεχόμαστε, ως θέλημα του Θεού. Αυτό είναι αληθινή ταπείνωση!
(ΓέρονταςΠαϊσιοςΟλάρου)
Χωρίς την ταπείνωση του Χριστού, δεν καθαρίζεται ο νους και δεν αναπαύεται ποτέ η ψυχή εν τω Θεώ, αλλά ταράζεται πάντοτε από διάφορους λογισμούς, που παρεμποδίζουν τη θεωρία του Θεού. Ω, η κατά Χριστόν ταπείνωση! Όποιος σε δοκίμασε, ορμά προς τον Θεό ακόρεστα μέρα και νύχτα. (Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ)
Υπάρχουν δύο είδη ταπεινώσεως, η ανθρώπινη και η Θεία. Η πρώτη εκφράζεται με την ασκητική πεποίθηση «είμαι ο χείριστος πάντων των ανθρώπων» και βασίζεται στη ρίζα της ζωής, που συνοδεύεται με προσευχή στο όνομα του Ιησού. Χωρίς αυτή την ταπείνωση το δεύτερο είδος, αυτό του Χριστού και ταιριαστό στο Θεό, θα παραμείνει απλησίαστο και για την οποία ταπείνωση, δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψω. Η ταπεινότητα του Χριστού κατοικεί στους ελάχιστους που ευχαριστούνται, να είναι οι ελάχιστοι των ανθρώπων. (Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ)
Η ταπείνωση εκφράζεται με την συνεχή γνώση της μηδαμινότητάς μας, σαν ριζική και περιεκτική αυτοκατάκριση. Και όσο βαθύτερα γνωρίζει κανείς τον εαυτό του και αυτοκατακρίνεται, τόσο ψηλότερα τον τοποθετεί ο Θεός. (Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ)
Όσο πιο ταπεινός είναι ο άνθρωπος στα μάτια του, τόσο πιο μεγάλος είναι στα μάτια του Θεού. (ΓέρονταςΑρσένιοςΜπόκα)
Αγάπα την ταπείνωση, διότι μέσω αυτής, ο Θεός θα
σου σκεπάσει τα αμαρτήματα. Η ταπείνωση είναι το αλάτι των αρετών. Όπως το
αλάτι δίνει γεύση στα φαγητά, έτσι και η ταπείνωση συμβάλλει στην τελειότητα
των αρετών. Χωρίς αλάτι, το φαγητό χαλάει. Χωρίς την ταπείνωση, η αρετή
''αποσυντίθεται'', διότι εισέρχεται η υπερηφάνεια, η κενοδοξία, η ανυπομονησία
και η ακηδία. (ΓέρονταςΑρσένιοςΜπόκα)
Εάν θέλεις να αποκτήσεις την αληθινή ταπείνωση,
συνήθιζε να υπομένεις με γενναίο φρόνημα τις κατηγορίες, τις περιφρονήσεις και
τους χλευασμούς των άλλων. (ΓέρονταςΑρσένιοςΜπόκα)
Αν αρχίσεις να φροντίζεις με επιμέλεια ν' αποκτήσεις
ταπείνωση πρόσεξε, γιατί ο φθονερός δαίμονας δεν θα το ανεχτεί και είτε θα εγείρει
εναντίον σου πειρασμούς για να δοκιμάσει την ταπείνωση και τη σταθερότητά σου,
είτε θα ξεσηκώσει εναντίον σου τους υποκριτές και τους αμελείς... Πρέπει με όλη σου την καρδιά να ομολογήσεις, ότι σου αξίζει να
υποφέρεις πολύ περισσότερα... (Γέροντας Ιλαρίωνας)
Η ταπείνωση της καρδιάς αποκτάται: α) με την αυτογνωσία, δηλ. τη γνώση και την παραδοχή της μηδαμινότητος
και της αμαρτωλότητάς σου β) με τους σωματικούς κόπους, εφόσον καταβάλλονται με επίγνωση του σκοπού τους, γ) με την πρόθυμη αποδοχή των ύβρεων, εξευτελισμών, καταφρονήσεων και χλευασμών, δ) με το να βάζεις τον εαυτό σου πάντα στην τελευταία θέση, κάτω απ' όλους και να τον θεωρείς χειρότερο απ' όλους, ε) με το να κόβεις, σε κάθε περίσταση, όλα τα κλαδιά
και τις εκδηλώσεις της υπερηφάνειας, και στ) με την αδιάλειπτη προσευχή. (Μοναχός Αγάπιος
Λάνδος Κρήτης)
Η υπερηφάνεια έκανε τους αγγέλους δαίμονες, ενώ η
ταπείνωση κάνει θεό τον άνθρωπο. (Μοναχός Αγάπιος Λάνδος Κρήτης)
Η ταπείνωση γεννιέται, παράγεται και φανερώνεται,
άμα συναισθανθεί ο άνθρωπος, ότι είναι ένοχος απέναντι του Θεού. (Μοναχός
Θωμάς Τσονάκας)
Η ταπείνωση είναι μία σκάλα με εκατομμύρια σκαλοπάτια. Το πρώτο σκαλοπάτι πατά στη γη και το τελευταίο αν υπάρχει, ακουμπά στον ουρανό. Το πρώτο είναι η στοιχειώδης ταπείνωση και το τελευταίο είναι η "τελεία"
ταπείνωση, που είχε η Παναγία. Διαφορετική είναι η ταπείνωση των αρχαρίων και διαφορετική είναι η
ταπείνωση των τελείων. Γιατί άλλη είναι η ταπείνωση, όταν επικρατεί ο χειμώνας των παθών, άλλη όταν έρθει η άνοιξη των καρπών και άλλη, όταν έρθει το θέρος των αρετών.
(Αρχιμ. ΒασίλειοςΜπακογιάννης)
