Μεγαλόφρων
εν ύβρει θρασυκάρδιος. [Εκείνος
που έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτόν του, είναι αλαζονικός, θρασύς και
σκληρός στην καρδιά.] (Παροιμίες 21,4)
Η αυτοπεποίθηση είναι ο
μεγαλύτερος και χειρότερος εχθρός μας, γιατί μας τινάζει ξαφνικά αλύπητα στον
αέρα και μας αφήνει δυστυχισμένους στους δρόμους. Όταν ο άνθρωπος έχει
αυτοπεποίθηση, δένεται και δεν μπορεί να κάνει τίποτε ή παλεύει μόνος του. Τότε,
επόμενο είναι να νικηθεί από τον εχθρό ή να αποτύχει και να συντριβή το εγώ του.Ο Καλός Θεός, πολλές φορές οικονομάει πολύ σοφά να δούμε και την Θεία Του
επέμβαση και την αποτυχία που είχαμε με την αυτοπεποίθησή μας. Το να πιστεύει
κάποιος στον εαυτό του έχει ή εγωισμό ή δαιμονισμό. (Άγιος Παϊσιος ο
Αγιορείτης)
Όποιος δεν εμπιστεύεται στο
Θεό, αλλά με αυτοπεποίθηση στον εαυτόν του χτίζει με κοσμική φαντασία, αυτός
χτίζει στα μπάζα από σκουπίδια και αργά ή γρήγορα, θα σωριαστεί και θα σωριάσει
και αυτόν και αυτούς που στεγάζει. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Όταν ο άνθρωπος δεν βάζει σε
όλα μπροστά τον Θεό, αλλά λέει: «εγώ μόνος μου θα κάνω αυτό, εγώ με τις δικές μου
δυνάμεις θα κάνω εκείνο», τότε και τα μούτρα του τρώει και τίποτε δεν κάνει. (Άγιος
Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Μην έχουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό
μας. Η αυτοπεποίθηση είναι εμπόδιο στη Θεία Χάρη. Όταν αναθέτουμε τα πάντα στο Θεό,
τότε Αυτός "υποχρεώνεται" να μας βοηθήσει. Είναι μεγάλο πράγμα η εμπιστοσύνη
στον Θεό! (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Αν γνωρίσεις τον εαυτόν σου,
θα δεις, ότι δεν έχεις τίποτε δικό σου και τίποτε δεν μπορείς να κάνεις χωρίς την
βοήθεια του Θεού. Αν λοιπόν καταλάβεις, πως ό,τι καλό κάνεις είναι από τον Θεό και
όσες χαζομάρες κάνεις είναι δικές σου, τότε θα πάψεις να έχεις εμπιστοσύνη στον
εαυτόν σου και θα απαλλαγείς από την αυτοπεποίθηση. (Άγιος Παϊσιος ο
Αγιορείτης)
Ο Χριστός ζητούσε πρώτα την πίστη
στην δύναμη του Θεού και ύστερα έκανε το θαύμα. «Αν πιστεύεις στην δύναμη του Θεού,
θα γιατρευτείς» (Ματθ. 9,29), έλεγε. Όχι όπως λένε λανθασμένα μερικοί σήμερα: «Ο
άνθρωπος έχει δυνάμεις και αν πιστεύει στις δυνάμεις του, μπορεί να κάνει τα πάντα.
"Να πιστεύεις" δεν λέει και το Ευαγγέλιο; Συμφωνούμε επομένως». Ναι, ο
Χριστός έλεγε «πιστεύεις;», αλλά εννοούσε: «Πιστεύεις στον Θεό; Πιστεύεις ότι μπορεί
ο Θεός;». Ζητούσε την διαβεβαίωση του ανθρώπου ότι πιστεύει στον Θεό και τότε βοηθούσε.
Πουθενά το Ευαγγέλιο δεν λέει να πιστεύω στον εγωισμό μου, αλλά να πιστεύω στον
Θεό, ότι μπορεί ο Θεός να με βοηθήσει, να με θεραπεύσει. Αυτοί όμως τα παίρνουν
ανάποδα και λένε: «Ο άνθρωπος έχει δυνάμεις και πρέπει να πιστεύει στον εαυτό του».
Το να πιστεύει κανείς στον εαυτό του έχει ή εγωισμό ή δαιμονισμό. (Άγιος
Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Είναι μερικοί που λένε: «Άμα
πιστέψεις ότι θα γίνει έτσι, θα γίνει». Αυτό είναι πίστη στον εαυτό τους, αλλά πίσω
από τον εαυτό τους είναι το ταγκαλάκι. Κάνουν θεό τον εαυτό τους και απογυμνώνονται
από την Θεία Χάρη. Με κάτι τέτοιες θεωρίες, κοιτάζουν να ξεγελάσουν τον κόσμο. (Άγιος
Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Μια φορά ήταν να μου πάρουν αίμα.
Ήταν τέσσερις γιατρέσσες. Έρχεται η πρώτη, με παίδεψε• δεν μπόρεσε να βρει φλέβα.
Έρχεται η δεύτερη, τα ίδια. Έρχεται η τρίτη, που ήταν και ειδικευμένη σε αυτό, τίποτε.
Εκείνη την ώρα περνούσε και η τέταρτη γιατρέσσα. Είδε που με παίδευαν και ήρθε να
δοκιμάσει και αυτή. Έκανε πρώτα τον σταυρό της και αμέσως βρήκε φλέβα, γιατί ζήτησε
την βοήθεια του Θεού. Οι άλλες κατά κάποιον τρόπο, είχαν εμπιστοσύνη μόνο στον εαυτό
τους... (ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
Όπως αυτός που θα ανεβεί
στον ιστό της αράχνης, θα πέσει κάτω, έτσι θα πέσει και όποιος στηριχθεί, μόνο
στην δική του δύναμη. (Άγιος Μάρκος ο Ασκητής)
Μην έχεις εμπιστοσύνη ποτέ
στον εαυτόν σου. Γιατί όπως ο χαλκός γεννάει από μόνος του την σκουριά, έτσι
και η διεφθαρμένη φύση σου, γεννά από μόνη της την κακία. (Άγιος Νικόδημος ο
Αγιορείτης)
Τίποτα συνήθως δεν οδηγεί
τόσο στην υπερηφάνεια, όσο η γεμάτη από κατορθώματα ψυχή που έχει αυτοπεποίθηση.
(Ιερός Χρυσόστομος)
Το πόσο μεγάλο κακό είναι να
έχουμε εμπιστοσύνη στον εαυτόν μας και όχι στον Θεό το αποδεικνύει η άρνηση του
Αποστόλου Πέτρου, που πριν ισχυριζόταν, ότι δεν θα αρνηθεί τον Χριστό. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Το να έχουμε αρρωστημένη
πεποίθηση στον εαυτόν μας, γίνεται μερικές φορές αιτία, να νικηθούμε από τον
διάβολο. (Ιερός Χρυσόστομος)
Δεν είμαστε δυνατότεροι από τον
Σαμψών, ούτε σοφότεροι από τον Σολομώντα, ούτε έχουμε μεγαλύτερη γνώση από τον Δαβίδ,
ούτε αγαπούμε το Θεό περισσότερο από τον κορυφαίο Πέτρο. Ας μην έχομε λοιπόν θάρρος
στον εαυτό μας, γιατί λέει η Γραφή: «Όποιος έχει θάρρος στον εαυτό του, θα έχει
πτώση τρομακτική». (ΆγιοςΗσύχιοςοΠρεσβύτερος)
Να μην εμπιστεύεται κανείς
τον εαυτόν του σε τίποτε, αλλά για όλα να συμβουλεύεται τους διακριτικούς
πατέρες και να εξομολογείται καθαρά τα μυστικά της καρδιάς του. (Άγιος
Βαρσανούφιος)
Η μεγάλη αυτοπεποίθηση
αποτελεί βαρύ αμάρτημα ενώπιον του Θεού και οι άνθρωποι οι διακατεχόμενοι απ'
αυτό, όχι μόνο δεν μετανοούν, αλλά ούτε καν αμάρτημα δεν το θεωρούν. Φυλαχτείτε
απ' αυτό το ολέθριο παράπτωμα! (Άγιος Μακάριος της Όπτινα)
Εσείς που θεωρείτε τους εαυτούς
σας να αξίζουν επίγειες και ουράνιες ανταμοιβές. Για σένα η κόλαση, είναι πιο επικίνδυνη,
παρά σε στυγερούς αμαρτωλούς, διότι το χειρότερο αμάρτημα απ' όλα είναι η υπερηφάνεια,
η αυτοπεποίθηση, η μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μας. (ΆγιοςΙγνάτιοςΜπριαντσιανίνωφ)
Εκείνος που νομίζει, πως
ό,τι κατορθώνει οφείλεται στη δική του ικανότητα και δύναμη, απατά τον εαυτόν
του. Για να βάλει μυαλό λοιπόν, θα παιδαγωγηθεί οπωσδήποτε κάποια φορά από τον
Θεό. Και να πως: Θα καταπιαστεί με μια δουλειά, που έκανε πάντα χωρίς δυσκολία.
''Αυτό για μένα είναι παιχνιδάκι'', θα συλλογίζεται αυτάρεσκα. Απροσδόκητα όμως
θα διαπιστώσει, ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Ξαφνικά, με Θεία παραχώρηση, η
ικανότητα και η δύναμή του, για τις οποίες τόσο καμάρωνε, έγιναν καπνός! Τότε
αναγκάζεται να ταπεινωθεί και να επικαλεστεί τον Θεό, που για να τον τιμωρήσει
και να τον διδάξει, συχνά τον αφήνει αβοήθητο... (Άγιος Θεοφάνης ο
Έγκλειστος)
Όσο αυξάνεται η πεποίθηση
στον εαυτόν μας, στη δύναμη και στα καλά μας έργα, τόσο μειώνεται η εξάρτησή
μας από τον Κύριο. Και τότε ξεστρατίζουμε από τον δρόμο της σωτηρίας. Γιατί
μόνοι μας, δεν μπορούμε να σωθούμε. Χωρίς τον Σωτήρα, δεν υπάρχει σωτηρία... (Άγιος
Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Μια ψυχή που δίνει στον εαυτό
της αξία, μοιάζει με τον κόρακα του Αισώπου που ακούγοντας τις κολακείες της αλεπούς
για την «ωραία» του φωνή, άνοιξε το στόμα και του έπεσε το τυρί... (Άγιος
Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Ο διάβολος αγαπά όσους έχουν
οδηγό τον εαυτόν τους, επειδή γίνονται συνεργάτες του, προετοιμάζοντας μόνοι τους
την καταστροφή. Είδες κάποιον να πέσει στην αμαρτία; Μάθε ότι εμπιστεύτηκε στο λογισμό
του. Τίποτε δεν είναι βαρύτερο και πιο ολέθριο, από την εμπιστοσύνη στον εαυτό μας.
(ΑββάςΔωρόθεος)
Η αυτοπεποίθηση στον εαυτόν
μας, είναι εγωισμός και υπερηφάνεια. (Γέροντας Εφραίμ της Αριζόνας)
Υπερηφάνεια υπάρχει, όταν πιστεύεις
στον εαυτόν σου, στο μυαλό σου και στις δυνάμεις σου: Όταν νομίζεις πως είσαι πιο
ικανός από τον άλλον, πιο καλός από τον άλλον, πιο όμορφος από τον άλλον... (ΓέρονταςΠαϊσιοςτηςΣίχλας)
Όσο περισσότερη
αυτοπεποίθηση έχει κάποιος, τόσο λιγότερη αυτογνωσία έχει. Και όσο περισσότερη
αυτογνωσία έχει, τόσο λιγότερη αυτοπεποίθηση τον διακρίνει. Αυτός που έχει
αυτοπεποίθηση δεν γλυτώνει την πτώση, γιατί όπως λέει και ο Άγιος Ησύχιος ο
Πρεσβύτερος, δεν αγαπάμε τον Θεό περισσότερο από τον Απόστολο Πέτρο και όμως
εκείνος αρνήθηκε τον Κύριο τρις και ούτε είμαστε σοφότεροι από τον Σολομώντα
και όμως εκείνος παρασύρθηκε στην ακολασία και ούτε είμαστε δυνατότεροι από τον
Σαμψών και όμως εκείνος ταπεινώθηκε από την Δαλιδά, αλλά και ούτε είμαστε
αγιότεροι από τον Δαβίδ και όμως εκείνος διέπραξε μοιχεία και φόνο. Και γιατί
πέσανε όλοι αυτοί οι άνθρωποι; Γιατί είχαν αυτοπεποίθηση... (π. Αθανάσιος
Μυτιληναίος)
Να μην έχουμε αυτοπεποίθηση,
αλλά αυτογνωσία. (π. Αθανάσιος Μυτιληναίος)
Θυμάμαι κάποτε, είχαμε μια
γιορτή κατηχητικού σχολείου. Και ένα παιδί που του είχα βάλει ένα ποίημα, ήταν
καταπληκτικό στην μνήμη του. Καταπληκτικό! Με έλεγαν οι συμμαθητές του, ότι
ολόκληρα κομμάτια από τον Όμηρο, σε αρχαίο κείμενο, τα έλεγε από έξω. Όταν ήρθε
η ώρα της γιορτής του λέω: ''Δημήτρη, που είναι το χαρτί με το ποίημά σου;''.
Το χαρτί το ζητούσα από όλα τα παιδιά, για να παρακλουθώ, ώστε εάν ένα παιδί τα
χάσει στην ώρα της επαγγελίας, να το βοηθήσω. Και με λέει ο Δημήτρης: ''Δεν το
έφερα το χαρτί, γιατί το ξέρω απ' έξω. Το ξέρω καλά το ποίημα...!''. ''Παιδάκι
μου, του είπα, τι θα πει το ξέρεις καλά. Έπρεπε να το φέρεις το χαρτί...''.
''Όχι το ξέρω καλά!'' επέμενε εκείνος. Αγαπητοί μου, ανέβηκε σε ένα βάθρο για
να πει το ποίημα, είπε την πρώτη φράση και μετά κόκκαλο! Και εγώ να μην ξέρω το
ποίημα για να μπορέσω να τον βοηθήσω... Και γιατί την έπαθε; Γιατί είχε την
αυτοπεποίθηση, ότι ''εγώ θυμάμαι...''. (π. Αθανάσιος Μυτιληναίος)
Ο Απόστολος Πέτρος, επειδή
είχε μεγάλη αυτοπεποίθηση, γι' αυτό επέτρεψε ο Θεός να πέσει (να Τον αρνηθεί 3
φορές), για να ταπεινωθεί πολύ. (π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος)
Να έχεις, λέει, υψηλή αυτοεκτίμηση,
που σημαίνει υψηλή υπερηφάνεια... μην κοροϊδευόμαστε. Απλώς αλλάζει ο διάβολος τις
λέξεις, για να γίνονται πιο εύκολα αποδεκτές. Να έχεις λένε αυτοπεποίθηση. Μα αυτό
είναι δαιμονικό! Καταραμένος όποιος έχει αυτοπεποίθηση, λέει η Αγία Γραφή. Όχι,
σου λέει η ψυχολογία, να βάλεις στο παιδί σου αυτοπεποίθηση... Έτσι θα γίνει καλά
το παιδί σου. Και από την πολύ αυτοπεποίθηση και την πολλή υπερηφάνεια που τους
καλλιέργησαν, τα παιδιά τώρα δέρνουν τους γονείς. (π. Σάββας ο Αγιορείτης)
Εκεί όπου τελειώνει η
εμπιστοσύνη του ανθρώπου προς τον εαυτόν του, εκεί αρχίζει η βοήθεια του Θεού.
(Παναγόπουλος)
Χωρίς την πίστη στον εαυτό σου,
δεν μπορείς να είσαι δυνατός. Αλλά αυτή η πίστη πλημμυρίζει τον άνθρωπο με υπεροψία.
Η τακτοποίηση αυτής της αντιφατικότητας, είναι από τα πιο δύσκολα προβλήματα της
ζωής και της προσωπικότητας. (Ροζάνοφ)
Αυτός που επιμένει στο
θέλημά του, έχει μεγάλη εμπιστοσύνη στον εαυτό του και δεν μπορεί να γνωρίσει
το θέλημα του Θεού.
Όταν ο άνθρωπος πιστεύει
στην δύναμή του, γίνεται επικίνδυνος. Και όταν πιστεύει στην δύναμη του Χριστού
γίνεται χρήσιμος.
Αυτοπεποίθηση λέγεται εκείνη
η ήρεμη αίσθηση σιγουριάς που έχεις, λίγο πριν σπάσεις τα μούτρα σου.
