Περί σύγκρισης

  • Όπου και αν βρεθείς τέκνον, μην συγκρίνεις τον εαυτόν σου με άλλο πρόσωπο, για να έχεις ανάπαυση στην ψυχή. Διαφορετικά, ο διάβολος μπορεί να σε ξεγελάσει και να νομίζεις, ότι είσαι καλύτερος από τους άλλους. (ΌσιοςΠαφνούτιος)
  • Συγκρίνοντας τον εαυτόν μας με τους Αγίους, βλέπουμε τα πάθη μας, ελεγχόμαστε, ταπεινωνόμαστε και αγωνιζόμαστε με φιλότιμο και με Θείο ζήλο να τους μιμηθούμε. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
  • Οι αγωνιζόμενοι, όχι μόνο δεν πρέπει να επηρεάζονται από το κοσμικό πνεύμα, αλλά και να μην συγκρίνουν τον εαυτόν τους με τους κοσμικούς και νομίζουν, ότι είναι άγιοι και μετά χαλαρώνουν και γίνονται χειρότεροι και από τους πιο κοσμικούς. Στην πνευματική ζωή, δεν θα βάλει κανείς για πρότυπο τους κοσμικούς, αλλά τους Αγίους. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
  • Όταν προσπαθώ να μιμηθώ τους προχωρημένους, η συνείδηση λεπτύνεται. Όταν όμως βλέπω τους πίσω, δικαιολογώ τον εαυτό μου και λέω ότι δεν είναι σπουδαία τα σφάλματά μου εν συγκρίσει με τα δικά τους... Επαναπαύομαι στον λογισμό μου, ότι υπάρχει και ο κατώτερός μου. Έτσι πνίγω την συνείδησή μου ή καλύτερα, καταλήγω να έχω μια καρδιά σοβαντισμένη, αναίσθητη. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
  • Εγώ είμαι χειρότερος από έναν εγκληματία, διότι εκείνος έκανε 20 εγκλήματα, ενώ θα μπορούσε ανάλογα με αυτά που κληρονόμησε να είχε κάνει 40, ενώ εγώ αν έχω κάνει 20 καλά, θα έπρεπε ανάλογα να είχα κάνει 40 καλά... (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
  • Μην συγκρίνεις τον εαυτόν σου με τους πιο ασθενείς ανθρώπους, αλλά να αυξάνεις την αγάπη σου. Γιατί με την σύγκριση πέφτεις στον λάκκο της υπερηφάνειας, ενώ με την αύξηση της αγάπης, ανεβαίνεις στο ύψος της ταπεινοφροσύνης. (Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής)
  • Εκείνος που με οποιοδήποτε τρόπο, συγκρίνει τον εαυτόν του με τους άλλος, αυτός χωρίς να το καταλαβαίνει, εξαπατά τον εαυτό του και βαδίζει δρόμο που δεν οδηγεί στο Θεό. Ο άνθρωπος αυτός ή τον εαυτό του δεν γνωρίζει, ή έχει παραπλανηθεί από το δρόμο που οδηγεί στον ουρανό, στον οποίο τρέχουν οι πρόθυμοι αγωνιστές με ταπεινό φρόνημα, πράγμα που τους κάνει να πετούν πάνω από τις παγίδες του εχθρού, να φτάνουν στο νοητό αέρα με τα φτερά της απάθειας και να φτερουγίζουν σε φωτεινούς τόπους στολισμένοι με την μετριοφροσύνη. (Άγιος Νικήτας ο Στηθάτος)
  • Αυτός που έχει γευτεί τα καλύτερα, εύκολα περιφρονεί τα κατώτερα. Αυτός όμως που δεν έχει δοκιμάσει εκείνα, ευχαριστιέται με τα πρόσκαιρα (κατώτερα). (Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)
  • Όπως οι φτωχοί που βλέπουν τους θησαυρούς του βασιλέως, αισθάνονται περισσότερο την φτώχεια τους, έτσι και η ψυχή που μελετά τις μεγάλες αρετές των Πατέρων, ταπεινώνει οπωσδήποτε περισσότερο το φρόνημά της. (Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)
  • Η έντιμη φτώχεια είναι καλύτερη από τον κακό πλούτο. (ΆγιοςΓρηγόριοςοΘεολόγος)
  • Ο κλέφτης ο πιασμένος και μετανοημένος, η πόρνη η γνωστή και ντροπιασμένη, η ταπεινωμένη και η μετανοημένη, είναι πολύ ανώτερη από εμάς, με τα καλά ονόματα και τον άγνωστο μας και αμφίβολο βίο... (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
  • Να εξετάζεις την εργασία κάθε ημέρας, σύγκρινε την με την προηγούμενη εργασία και βιάσου να βελτιωθείς. Να προοδεύεις στις αρετές, ώστε να πλησιάζεις τη ζωή των αγγέλων. (ΜέγαςΒασίλειος)
  • Ο σαρκικός άνθρωπος, μη έχοντας ακόμη πείρα της αιωνίου ζωής του Πνεύματος του Αγίου, δεν αντιλαμβάνεται την αλλαγή της καταστάσεώς του μετά την διάπραξη της αμαρτίας, διότι παραμένει πάντοτε σε πνευματικό θάνατο. Αντίθετα ο πνευματικός άνθρωπος, σε κάθε κλίση του θελήματός του προς την αμαρτία, βλέπει μέσα του την αλλαγή της καταστάσεώς του, λόγω της υποστολής της Χάριτος. (ΆγιοςΣιλουανόςοΑθωνίτης)
  • Για να μάθεις την διαφορά του Θεού με εμάς, σου λέω: Όση η διαφορά ανάμεσα στα κουνούπια και σε εμάς και ακόμα περισσότερο... (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Οι συνάνθρωποι που έχουν κατορθώσει σπουδαία πράγματα, θα αποτελούν αιτία καταδίκης για όσους αποτυγχάνουν σε όλα. Ο σκληρός ελέγχεται από τον ελεήμονα, ο πονηρός από τον ενάρετο, ο θρασύς από τον επιεική, ο φθονερός από τον ευγενή, ο κενόδοξος από τον ταπεινό, ο τεμπέλης από τον εργατικό, ο ακόλαστος από τον σώφρονα. Έτσι θα μας κρίνει ο Θεός, με την σύγκριση... (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Όπως ακριβώς αυτός που έχει αποκτήσει πολλά χρήματα, φαίνεται βέβαια πλούσιος για τον εαυτόν του, αλλά σε σύγκριση με τους βασιλικούς θησαυρούς είναι πολύ φτωχός, ο πρώτος φτωχός, έτσι και εδώ. Οι άνθρωποι συγκρινόμενοι με τους αγγέλους, είναι αμαρτωλοί, έστω και αν θεωρούνται δίκαιοι. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Στα πνευματικά θέματα, δεν πρέπει οι άνθρωποι να συγκρίνονται μεταξύ τους, για να δούμε ποιός είναι ανώτερος και ποιός κατώτερος πνευματικά. Η Ορθοδοξία δεν δέχεται αυτήν την σύγκριση, αλλά δέχεται την διαφορετικότητα. Και όλα αυτά, γιατί σε τυχόν σύγκριση, υπάρχει κίνδυνος, τους κατωτέρους να τους υποτιμήσει κανείς και τους ανωτέρους από αυτόν, να τους ζηλέψει. Μέτρο σύγκρισης και πρότυπο ζωής, πρέπει να αποτελεί πάντα ο Χριστός, διότι τότε ο άνθρωπος δεν απελπίζετε, αλλά ταπεινώνετε και δια της ταπείνωσης σώζεται. Η Παναγία μας ακολούθησε αυτήν την τακτική της συγκρίσεως με το Χριστό, με αποτέλεσμα να αποκτήσει όλες τις αρετές, στον πιο μέγιστο βαθμό τους. (Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα)
  • Στην παραβολή του Τελώνη και του Φαρισαίου, όλα όσα είχε πει ο Φαρισαίος για τον εαυτόν του και για τις αρετές που είχε, ήταν αληθινά και ο Θεός δεν τον καταλόγισε, ότι ήταν ψεύτης, αλλά μόλις συγκρίθηκε με τον Τελώνη, θεωρώντας τον εαυτόν του ανώτερο από αυτόν, τότε κατακρίθηκε από το Θεό. Ο Θεός δεν θέλει να συγκρινόμαστε με τους άλλους (είναι διαβολικός πειρασμός), αλλά να κοιτάζουμε μόνο τον εαυτόν μας. (Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα)
  • Δεν πρέπει ποτέ να συγκρίνουμε τον εαυτόν μας με κανένα πρόσωπο. Ο Θεός συνάπτει με κάθε ανθρώπινη ύπαρξη, καρδιακή και μοναδική σχέση. (Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ)
  • Δύο ειδών αγαθά υπάρχουν: Υλικά και πνευματικά. Εμείς στα πρώτα βλέπουμε όχι τι έχουμε, αλλά τι μας λείπει και στα δεύτερα βλέπουμε όχι τι μας λείπει, αλλά τι έχουμε. Όχι αδερφέ μου έτσι, το αντίθετο να κάνεις. (π.Ιωήλ Γιαννακόπουλος)
  • Κάθε άνθρωπος έχει την δική του προσωπικότητα, γι' αυτό είναι λάθος να συγκρίνουμε ανθρώπους μεταξύ τους, π.χ. τα παιδιά μιας οικογένειας. (π. Βαρνάβας Γιάγκου)
  • Καλύτερος είναι ένας αμαρτωλός, αλλά ταπεινός άνθρωπος, παρά ένας ''Άγιος'' που έχει καλά έργα, αλλά όμως είναι υπερήφανος. (παπά-Διονύσιος της Κολιτσού ο Ρουμάνος)
  • Υπάρχουν άνθρωποι που νομίζουν ότι είναι καλοί σε σύγκριση με άλλους που είναι πιο κακοί, ή να το πούμε πιο καλά, που αυτοί τους θεωρούν κακούς. Δεν υπάρχει πιο μεγάλη αυταπάτη, από το να κρίνεις τον εαυτό σου μέσα από την σύγκριση. Φαίνεται, ότι όλο το κακό στον κόσμο προήλθε από το γεγονός, ότι οι άνθρωποι άρχισαν να συγκρίνονται μεταξύ τους - αφού η σύγκριση είναι η αρχή του φθόνου, της ανύψωσης του εαυτού μας και της απελπισίας, αμαρτίες δια των οποίων έπεσαν ο Κάϊν, ο Ιούδας και ο ίδιος ο Σατανάς. (Ιερομόναχος Σαββάτιος Μπαστοβόϊ)
  • Οι περισσότεροι άνθρωποι συγκρίνονται με ανθρώπους-σατανάδες και βρίσκουν τον εαυτόν τους άγγελο. Άμα όμως συγκριθούν με ανθρώπους-αγγέλους, θα βρεθούν ότι είναι οι ίδιοι τους σατανάδες. Μάθαμε να συγκρίνουμε τον εαυτόν μας, με έναν χειρότερό μας και όχι με έναν καλύτερο από εμάς. Γι΄αυτό και έχουμε σήμερα αυτά τα χάλια... (Παναγόπουλος)
  • Συγκρίνω την μία με την άλλη εικόνα, του Αδάμ στον Παράδεισο και του Χριστού στο Σταυρό και στοχάζομαι: πως έκανε ο Θεός τον άνθρωπο και πως έκανε ο άνθρωπος τον Θεό. (Ηλίας Μηνιάτης)
  • Αν δεν είχαμε χειμώνα, η άνοιξη δεν θα ήταν τόσο ευχάριστη. Αν κάπου - κάπου δεν είχαμε δυσκολίες, η ευημερία δεν θα μας φαινόταν τόσο καλοδεχούμενη. (Anne Bradstreet, 1612-1672 - Αγγλίδοαμερικανίδαποιήτρια)
  • Έχεις προσέξει, ότι όποιος οδηγεί πιο αργά από σένα, είναι ηλίθιος και όποιος πάει πιο γρήγορα, είναι τρελός; (Καρλίν)
  • Δεν θέλω να γίνω καλύτερος από κανέναν. Μου αρκεί να γίνω καλύτερος από τον χθεσινό εαυτό μου...