Περί ψυχής "2"

  • 4 αρετές αγνίζουν την ψυχή: α) η σιωπή β) η τήρηση των Εντολών γ) η λιτότητα και αυστηρή αυτάρκεια και δ) η ταπεινοφροσύνη. (Γέροντας Ιωσήφ ο Βατοπαιδινός)
  • Η ψυχή είναι η εικόνα του Θεού στον άνθρωπο, δεδομένου ότι έχει τρεις δυνάμεις αλλά μία φύση. Οι δυνάμεις της ανθρώπινης ψυχής είναι οι εξής: Η αίσθηση, η λογική και η θέληση. Με την αίσθηση ο άνθρωπος συγκρίνεται με τον Θεό, με την λογική συγκρίνεται με τον Υιό και με την θέληση συγκρίνεται προς το Άγιο Πνεύμα. Και όπως στην Αγία Τριάδα τρία είναι τα πρόσωπα, αλλά δεν είναι τρεις αλλά ένας Θεός, έτσι και η ανθρώπινη ψυχή, ενώ έχει τρεις ψυχικές δυνάμεις, όμως δεν είναι τρεις οι ψυχές αλλά μία. Η διάκριση στο κατά εικόνα και ομοίωσιν Θεού της ανθρωπινής ψυχής συνίσταται, στο ότι η εικόνα του Θεού λαμβάνεται από την ψυχή στον καιρό της γεννήσεώς της και η ομοίωση του Θεού, τελειοποιείται στην ψυχή από το Βάπτισμα. Οπότε λοιπόν η εικόνα του Θεού είναι στην λογική, στην θέληση και στην αίσθηση, ενώ η ομοίωση του Θεού, είναι στην βία του ανθρώπου, για την τελειοποίησή του με την πραγματοποίηση των καλών έργων και με την βοήθεια της Θείας Χάριτος. Επομένως κατά την εικόνα είμαι λογικός, ενώ κατά την ομοιότητα είμαι Χριστιανός. Να γνωρίζουμε, ότι το κατ' εικόνα του Θεού είναι καΙ στην ψυχή του απίστου ανθρώπου, ενώ το καθ' όμοίωσιν είναι δυνατόν μόνον στους ενάρετους Χριστιανούς. Και όταν θα αμαρτήσει θανάσιμα ο Χριστιανός, τότε μόνο στερείται της ομοιώσεως με τον Θεό και όχι της εικόνος αυτού. Και εάν ακόμη στα αιώνια βάσανα θα τιμωρείται ο άνθρωπος, το κατ' εικόνα παραμένει το ίδιο στον άπαντα αιώνα, ενώ το καθ' όμοίωσιν δεν είναι δυνατόν να υπάρχει. (Γέροντας Κλέοπας Ήλιε)
  • Την ψυχή σου να προσέχεις. Αυτήν να φροντίζεις και να στολίζεις. Καθάρισέ την από τον ρύπο της αμαρτίας. Διώξε από πάνω της τα αίσχη της κακίας και με το κάλλος της αρετής, ανάδειξέ την πανέμορφη και φωτεινή. (Γέροντας Κλεόπα Ήλιε)
  • Με το σώμα και την ψυχή συμβαίνει, ό,τι και με μια ζυγαριά: Αν παραφορτώσεις τον ένα της δίσκο, οπωσδήποτε θα κάνεις ελαφρότερο τον άλλο. Όταν, λοιπόν, το σώμα καλοπερνά, η ψυχή γίνεται αδρανής και άτονη. Και όταν αντίθετα, η ψυχή εξυψώνεται με την αρετή, οι σαρκικές επιθυμίες μαραίνονται. (Γέροντας Κλεόπα Ήλιε)
  • Όπως δεν μπορεί κάποιος να δει τον ήλιο όταν υπάρχει ομίχλη, έτσι δεν μπορεί να δει και το κάλλος της ψυχής του, όταν αυτό καλύπτεται από την ομίχλη των παθών. (Ιερομόναχος Βενέδικτος ο Αγιορείτης)
  • Η αξία της ψυχής είναι άπειρη. Και είναι προφανές τούτο. Όταν θέλουμε να καθαρίσουμε ένα ύφασμα, ποτέ δεν θα χρησιμοποιήσουμε σαπούνι ακριβότερο από το ύφασμα. Το σαπούνι πού θα χρησιμοποιήσουμε θα είναι φθηνότερο από το ύφασμα ή, το πολύ-πολύ, ίσης αξίας. Με τί πλύθηκε και καθαρίστηκε η ανθρώπινη ψυχή; Με το αίμα του Κυρίου! Πόση είναι η αξία του Αίματος του Κυρίου; Άπειρη! Άρα άπειρη πρέπει να είναι και η αξία της ανθρώπινης ψυχής που καθαρίστηκε μ' αυτό. (π. Ιωήλ Γιαννακόπουλος)
  • Ψυχή άδεια δεν υπάρχει. Ή ωριμάζουν μέσα της φωτεινοί καρποί, εν Θεώ, ή την κυριεύει ο εχθρός και τότε τίποτα καλό δεν υπάρχει. (π. Ιωάννης Κρεστιάνκιν)
  • Η ψυχή δεν είναι εκ φύσεως αθάνατη. Η ψυχή είναι αθάνατη, γιατί θέλει ο Θεός να είναι αθάνατη. (π. Αθανάσιος Μυτιληναίος)
  • Ο άνθρωπος που δεν ενδιαφέρεται για την ψυχή του, όσα λεφτά και αν έχει, όσο και επιτυχημένος και αν είναι στην κοινωνία, είναι άμυαλος και δυστυχισμένος. (Παναγόπουλος)
  • Ωραία ήταν η συμβουλή που έδωσε κάποτε κάποιος στον φίλο του: Πολλά έκανες για τα παιδιά σου, πολλά έκανες για τους συγγενείς σου, πολλά έκανες για τους γνωστούς σου. Τώρα κάνε κάτι και για την ψυχή σου... (Παναγόπουλος)
  • Όταν κατορθώσουμε να κοστολογήσουμε το Αίμα του Χριστού που χύθηκε στον Γολγοθά, τότε θα μπορέσουμε να υπολογίσουμε, πόσο αξίζει η ψυχή ενός ανθρώπου. (Παναγόπουλος)
  • Η ψυχή του ανθρώπου είναι μονοθέσια, έχει μία μόνο θέση. Για να καθίσει ο Χριστός, πρέπει να φύγει ο διάβολος από τη θέση εκείνη. Και για να καθίσει ο διάβολος, πρέπει να φύγει ο Χριστός. Και οι 2 μαζί δεν γίνεται. Εμείς έχουμε τη γνώμη, ότι μπορούμε και τα 2 να τα συμβιβάζουμε. Να τους βάλουμε, να καθίσουν δίπλα-δίπλα. Να καθίσει ο Χριστός και να καθίσει και ο κόσμος, η μόδα, η αμαρτία. (Παναγόπουλος)
  • Η ψυχή του ανθρώπου δεν χορταίνει με οικόπεδα, με χρήματα, με διασκεδάσεις με κάθε τι υλικό. Όμως ο άνθρωπος, από εγωισμό δεν το παραδέχεται αυτό και βασανίζεται. Γι΄αυτό και έχουν γεμίσει τα ψυχιατρεία, έχουν αυξηθεί οι αυτοκτονίες και οι άνθρωποι πάσχουν από μελαγχολία. Και στη συνέχεια, αντί να πάνε σε εξομολόγο, για να εξομολογηθούν τις αμαρτίες τους, πηγαίνουν στον ψυχίατρο να τους παρηγορήσει. Από λάθος σε λάθος βαδίζουν οι άνθρωποι και δεν μπορούν να βρουν έτσι ανάπαυση... Η ψυχή αναπαύεται μόνο στο Χριστό! (Παναγόπουλος)
  • Οι άνθρωποι που ενδιαφέρονται μόνο για το σώμα τους και καθόλου για την ψυχή τους, ομοιάζουν με εκείνον, που φορτώνει την καρότσα του αυτοκινήτου του, μόνο στην μία πλευρά. Μια μέρα θα τουμπάρουν... (Παναγόπουλος)
  • Αυτά που θέλει το σώμα, δεν τα θέλει η ψυχή μας και αυτά που θέλει η ψυχή μας, δεν τα θέλει το σώμα μας. Οι επιθυμίες της σαρκός, είναι αντίθετες με τις ανάγκες του πνεύματος. Η ψυχή στον άνθρωπο, πρέπει να έχει το ρόλο του αναβάτη και το σώμα, πρέπει να έχει το ρόλο του υποζυγίου. Αλίμονο στον άνθρωπο, αν αντιστρέψει αυτή τη σχέση και αναβάτης γίνει η σάρκα του, ενώ υποζύγιο θα είναι η ψυχή του. Τότε με μαθηματική ακρίβεια, το σώμα του ανθρώπου θα τον οδηγήσει στον γκρεμό και στην καταστροφή. (Παναγόπουλος)
  • Οι μεγαλύτερες ασθένειες της ψυχής, πρέπει να θεωρήσουμε ότι είναι οι υπερβολικές ηδονές και οι υπερβολικές λύπες. (Πλάτωνας)
  • Ένα σώμα ωραίο, δεν μπορεί με την ομορφιά του να κάνει και την ψυχή καλή, αλλά το αντίθετο η καλή ψυχή με την αρετή της, κάνει το σώμα, όσο γίνεται καλύτερο. (Πλάτωνας)
  • Ο Θεός δεν έχει καλύτερη κατοικία πάνω στη γη, από την καθαρή ψυχή. (Πυθαγόρας)
  • Την ψυχή σου να την περιποιείσαι σαν βασιλιάς και το σώμα σου να το μεταχειρίζεσαι σαν στρατιώτης. (Πλούταρχος)
  • Είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι η ψυχή είναι άφθαρτη και ότι η δράση της εξακολουθεί επ' άπειρον. Είναι σαν τον ήλιο που μας φαίνεται ότι δύει την νύχτα, ενώ στην πραγματικότητα, πάει να μεταδώσει το φως του κάπου αλλού. (Γκαίτε)
  • Το σώμα είναι μαθητής της ψυχής. Από την επιμέλεια που παρακολουθεί τη διδαχή της, εξαρτάται η υγεία του και η προκοπή του. (Ιπποκράτης)
  • Καμμιά ψυχή δεν μπορεί να δει το ωραίο, αν η ίδια της δεν είναι ωραία. (Πλωτίνος)
  • Την ψυχή σου να την περιποιείσαι σαν ηγεμόνα, και το σώμα να το μεταχειρίζεσαι σαν στρατιώτη. (Κλείταρχος)
  • Η μορφή του προσώπου σου, είναι η εικόνα της ψυχής σου. (Κικέρων)
  • Μπορούμε να ταξιδεύουμε σε ολόκληρο τον κόσμο για να βρούμε την ομορφιά και την γαλήνη, αλλά αν δεν την κουβαλάμε μέσα μας, δεν πρόκειται ποτέ και πουθενά να την συναντήσουμε. (Έμερσον)
  • Η ψυχή του ανθρώπου, είναι πεδίο μάχης, όπου κονταροχτυπιέται ο Θεός με τον σατανά. Την διεκδικούν και οι δύο. Θα την κερδίσει εκείνος, με τον οποίο θα συμμαχήσει ο άνθρωπος. (Ντοστογιέφσκι)
  • Η σάρκα είναι στάχτη, η ψυχή είναι φλόγα. (Ουγκώ)
  • Το πρόβλημα δεν είναι οι μαύροι, αλλά οι λευκοί με την μαύρη ψυχή. (ΕιπώθηκεαπόκάποιονΙεραπόστολο)
  • Όλες οι κινήσεις της ψυχής, μπορούν να καταγούν σε 3 κατηγορίες: σε λογισμούς, σε επιθυμίες και σε συναισθήματα. Σε 3 αντίστοιχα μέρη διακρίνεται και η ψυχή: στο λογιστικό, στο επιθυμητικό και στο θυμικό.
  • Από αυτά τα τέσσερα έχει πιο πολύ ανάγκη η ψυχή: να φοβάται την κρίση του Θεού, να μισεί την αμαρτία, να αγαπά την αρετή και να προσεύχεται συνεχώς.
  • Όπως το σώμα καθίσταται νεκρό χωρίς την ψυχή, έτσι και η ψυχή είναι νεκρή χωρίς το Άγιο Πνεύμα.
  • Όταν δώσεις τη μισή ψυχή σου στον σατανά, η άλλη μισή είναι άχρηστη στον Θεό.
  • Η ψυχή μοιάζει με το σίδηρο, που σκουριάζει εάν παραμεληθεί. Όταν όμως πυρακτωθεί, τότε αμέσως καθαρίζεται. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει με την ψυχή, που βρίσκεται κοντά στον Κύριο και Επικοινωνεί με Αυτόν, γίνεται πυρ και κατακαίει όλους τους εχθρούς της, που την έκαναν να σκουριάσει κατά την περίοδο της αμελείας.
  • Όσοι έχουν καλή όσφρηση, αντιλαμβάνονται αμέσως όποιον κρύβει πάνω του αρώματα. Κατά παρόμοιο τρόπο και μια καθαρή ψυχή αντιλαμβάνεται τι είδους ψυχή έχει κάθε άνθρωπος.
  • Σημασία δεν έχει το χρώμα του σώματος - μαύρο ή άσπρο - σημασία για το Θεό έχει αξία το χρώμα της ψυχής.
  • Η ψυχή του ανθρώπου είναι πάρα πολύ μεγάλη. Είναι πλασμένη για να χωρέσει τον Θεό. Όλο τον κόσμο και αν της ρίξεις μέσα, δεν μπορεί να γεμίσει και να νοιώσει ικανοποίηση.
  • Οι άνθρωποι δεν έχουν τον πλούτο και την φτώχεια στο σπίτι τους, αλλά στις ψυχές τους.
  • Η ψυχή του ανθρώπου ελευθερώνεται πραγματικά, όταν σκλαβωθεί από τον Θεό.
  • Η ασχήμια του σώματος, δεν μπορεί ποτέ να ασχημαίνει μια όμορφη ψυχή.
  • Όταν μπαίνετε στην ψυχή κάποιου, θα πρέπει να βγάλετε τα παπούτσια σας και να περπατήσετε στις μύτες των ποδιών. Τα ιερά μέρη πρέπει να γίνονται σεβαστά...
  • Οι γρατσουνιές στην ψυχή δεν γίνονται με τα νύχια, γίνονται με τα λόγια, γίνονται με τις λάθος χειρονομίες και τις χαμένες ευκαιρίες!!!
  • Ήταν ξαπλωμένος στο κρεβατάκι του ο Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης και μου είπε: ''Δεν μου λες, εδώ που κάθομαι εγώ, εσύ μπορείς να καθίσεις;''. ''Βεβαίως, Γέροντα, του απάντησα. Πώς δεν μπορώ!''. ''Βρε, μου λέει έτσι όπως μιλούσε χαριτωμένα, τρελός είσαι; Θα πέσεις πάνω μου και θα σκάσω!''. ''Ε, ναι Γέροντα, πρέπει να σηκωθείτε εσείς για να καθίσω εγώ, συμπλήρωσα διορθώνοντας''. ''Α! μπράβο, μπράβο. Έτσι γίνεται και με την ψυχή μας απέναντι στον Χριστό και στον αντίχριστο. Όταν στην ψυχή μας είναι θρονιασμένος ο Χριστός, μπορεί να έχει θέση ο αντίχριστος;''. ''Όχι, Γέροντα!''. ''Ε! Γι' αυτό, παιδί μου, σου λέω. Δεν έχουμε τον Χριστό στην ψυχή μας. Αν Τον είχαμε, δεν θα μας πλησίαζε ο διάβολος καθόλου! Δυστυχώς όμως δεν προσέχουμε και μπαίνει μέσα ο τρισκατάρατος και ο Χριστός που είναι πολύ ευγενής, στέκεται στην πόρτα και χτυπάει. Αν Του ανοίξουμε μπαίνει μέσα. Ενώ ο διάβολος μία τρυπούλα να βρει, χώνεται αδιάντροπα και άμα μπει δεν ξαναβγαίνει! Γι' αυτό χρειάζεται να είμαστε πολύ προσεκτικοί στη ζωή μας, ούτως ώστε να μην δίνουμε τόπο στο σατανά. Πολλές φορές δεν προσέχουμε και είτε τον αναφέρουμε, είτε στέλνουμε στον διάβολο τα παιδιά μας ή τη γυναίκα ή τον άνδρα μας ή άλλους ανθρώπους...!''.
  • Κάποιος άνθρωπος κληρονόμησε μεγάλο πλούτο από τον πατέρα του. Όμως χρησιμοποίησε όλο τον κληρονομημένο πλούτο για το χτίσιμο, τη στερέωση και τη διακόσμηση ενός σπιτιού. Και ζούσε μόνος σ' αυτό το σπίτι. Ούτε πήγαινε σε κανέναν ούτε δεχόταν κανέναν από τους καλούς ανθρώπους. Για τον εαυτό του δεν έδινε τίποτα· όλα για το σπίτι. Άπλυτος, αχτένιστος, με κουρέλια, άσιτος, τσιγκούνης για τον εαυτό του και τους άλλους, τα έδινε όλα για το σπίτι, στο οποίο έμενε.
    Χρόνια οι γείτονες δεν μπόρεσαν να δουν το πρόσωπο του. Αλλά το σπίτι του απ' έξω ήταν τόσο στολισμένο, ώστε ο καθένας από τους ξένους και τους περαστικούς αναφωνούσε από θαυμασμό. Άκουγε εκείνος ο άνθρωπος κάθε λόγο θαυμασμού για το σπίτι του, και αυτό ήταν η μόνη του ευχαρίστηση. «Πώς να 'ναι εκείνος που κατοικεί σε τέτοιο παλάτι!», αναρωτιόντουσαν οι περαστικοί. Αλλά το πρόσωπο του νοικοκύρη κανένας δεν είδε.
    Τελικά, όταν αυτός σκόρπισε για το σπίτι ότι είχε και δεν είχε, έφερε τον ίδιο του τον εαυτό μέχρι απελπισίας από την πείνα. Όμως μια μέρα χτύπησε κεραυνός το σπίτι του, και το έκαψε. Και το σπίτι κάηκε από τις φλόγες, και εκείνος με δυσκολία σώθηκε βγαίνοντας στον δρόμο. Βλέποντας τον ο λαός στην πόλη, φοβήθηκε, αφού ήταν σαν σκιάχτρο: μαύρος, ξερός, κουρελιασμένος, ακάθαρτος. Και ο καθένας τον απέφευγε σαν κάποιο τέρας.
    Στην απελπισία του πήρε τον δρόμο που οδηγούσε έξω από την πόλη, ούτε ξέροντας και ο ίδιος που πάει. Στον δρόμο τον συνάντησαν κάποιοι τσιγγάνοι, και είπαν μεταξύ τους: αυτός είναι ταιριαστός για το εμπόριο μας! Και έτσι οι τσιγγάνοι τον έπιασαν, τον παραμόρφωσαν ακόμα περισσότερο, του έβγαλαν τα μάτια, του έσπασαν τα χέρια και τα πόδια, και έφυγαν μαζί του για να ζητιανεύουν ανά τον κόσμο.
    Η ιστορία αυτή είναι αλληγορική: Εκείνος ο άνθρωπος παριστάνει την ψυχή του αμαρτωλού.
    Ο μεγάλος πλούτος είναι τα δώρα του Θεού.
    Το χτίσιμο, το στερέωμα και το στόλισμα ενός σπιτιού σημαίνει τη φροντίδα αποκλειστικά για το σώμα και τη σαρκική ζωή.
    Αφρόντιστος, κουρελιασμένος και άσιτος άνθρωπος είναι η παραμελημένη, γυμνή και άσιτη ψυχή μέσα στο σώμα.
    Ο κεραυνός είναι ο ξαφνικός θάνατος.
    Οι άνθρωποι στην πόλη, οι οποίοι τον αποστρέφονταν σαν κάποιο τέρας, είναι οι άγγελοι του Θεού, οι οποίοι αποστρέφονται τη σιχαμερή ψυχή του αμαρτωλού.
    Οι τσιγγάνοι σημαίνουν τα μαύρα δαιμόνια, που αγαπούν και πιάνουν όμοιούς τους.
  • Κάποτε, οι Χριστιανοί ρώτησαν τον Άγιο Ιωάννη της Κλίμακος:
    Πότε καταλαβαίνουμε, ότι η ψυχή είναι άρρωστη;
    Εκείνος απάντησε:
    ''Όταν ο άνθρωπος δεν θέλει να εκκλησιάζεται''.
    Είναι δηλαδή σαν να έχουμε δικά μας αγαπημένα πρόσωπα, που τα αγαπάμε και μας αγαπούν και όταν τα βλέπουμε στο δρόμο, ούτε τα χαιρετούμε αλλά και ούτε πάμε σπίτι τους να τα επισκεφτούμε.
  • Όταν οι Ρωμαίοι νίκησαν τον βασιλιά της Συρίας Αντίοχο, του επέβαλλαν, μεταξύ άλλων, να τους παραδώσει και τον μισό στόλο του. Ο Αντίοχος χάρηκε, που θα του έμενε ο άλλος μισός. Όταν όμως ήρθε η στιγμή να εφαρμοστεί αυτός ο όρος, είδε με έκπληξη τους Ρωμαίους να πριονίζουν στη μέση όλα τα καράβια του! Μ' αυτό τον σκληρό τρόπο οι νικητές έκαναν τον ηττημένο βασιλιά να ταπεινωθεί πιο πολύ! Γι' αυτό και ο Άγιος Εφραίμ ο Σύρος λέει: ''Όταν δώσεις την μισή ψυχή σου στον διάβολο, η άλλη μισή είναι άχρηστη στον Θεό''. Την ψυχή μας λοιπόν, εξολοκλήρου, στον Κύριο θα την χαρίσουμε!