Περί μεταθανατίου ζωής

  • Ενγαρτηαναστάσειούτεγαμούσινούτεεκγαμίζονται, αλλ'ωςάγγελοιΘεούενουρανώείσι. [Διότι στην Ανάσταση (των νεκρών), ούτε οι άνδρες νυμφεύονται, ούτε οι γυναίκες παντρεύονται, αλλά είναι όλοι σαν άγγελοι του Θεού στον Ουρανό.] (Κατά Ματθαίον 22,30)
  • Καιαπελεύσονταιούτοιειςκόλασιναιώνιον, οιδεδίκαιοιειςζωήναιώνιον. [Και θα απέλθουν αυτοί (οι αμετανόητοι) στην αιώνιαν κόλαση μαζί με τον διάβολο, οι δε δίκαιοι στην αιώνια ζωή μαζί με τον Θεό.] (Κατά Ματθαίον 25,46)
  • Πολλοί δε έσονται πρώτοι έσχατοι και έσχατοι πρώτοι.[Τότε πολλοί, που θεωρούνταν πρώτοι στον κόσμο αυτό, θα είναι τελευταίοι, ενώ οι τελευταίοι και άσημοι για το όνομά Μου θα είναι πρώτοι.] (Κατά Μάρκον 10,31)
  • Ότανγαρεκνεκρώναναστώσιν, ούτεγαμούσινούτεγαμίζονται, αλλ'εισίνωςάγγελοιοιεντοιςουρανοίς. [Διότι, όταν αναστηθούν οι άνθρωποι εκ νεκρών, ούτε νυμφεύονται οι άνδρες, ούτε παντρεύονται οι γυναίκες, αλλά ζουν όπως οι άγγελοι του Ουρανού.] (Κατά Μάρκον 12,25)
  • Αμήναμήνλέγωυμίν, οπιστεύωνειςεμέέχειζωήναιώνιον. [Σας διαβεβαιώνω, ότι εκείνος που πιστεύει σε Μένα, έχει την αιώνιο ζωή.] (ΚατάΙωάννην 6,47)
  • ΟέχωντονΥιόν, έχειτηνζωήν. ΟμηέχωντονΥιόντουΘεού, τηνζωήνουκέχει. [Εκείνος που έχει στην καρδίαν του τον Υιόν και είναι ενωμένος με Αυτόν δια της πίστεως, έχει την μαρτυρία και την αιωνία Ζωή. Εκείνος όμως που δεν έχει μέσα του τον Υιόν του Θεού, δεν έχει την αιωνία Ζωή.] (Α' Ιωάννου 5,12)
  • Όπως όταν βγει ο άνθρωπος από την κοιλιά της μητέρας του, δεν θυμάται τίποτε από τη ζωή που είχε εκεί, έτσι και όταν βγεις από το σώμα σου, δεν θα θυμάσαι τα του σώματος. (ΜέγαςΑντώνιος)
  • Όπως αυτοί που είναι την νύχτα έξω στο σκοτάδι βλέπουν όσους είναι μέσα σε ένα δωμάτιο φωτισμένο, έτσι και όσοι θα βρίσκωνται στην κόλαση, θα βλέπουν όσους θα είναι στον Παράδεισο. Και αυτό θα είναι μεγαλύτερη κόλαση. Όπως πάλι όσοι την νύχτα είναι στο φως, δεν βλέπουν αυτούς που είναι έξω στο σκοτάδι, έτσι και αυτοί που θα βρίσκονται στον Παράδεισο, δεν θα βλέπουν αυτούς που θα είναι στην κόλαση. Γιατί, αν έβλεπαν τους κολασμένους, θα πονούσαν, θα θλίβονταν για την ταλαιπωρία τους, και δεν θα απολάμβαναν τον Παράδεισο. Και όχι μόνο δεν θα τους βλέπουν, αλλά ούτε θα θυμούνται αν είχαν αδελφό ή πατέρα ή μητέρα, αν δεν είναι κι εκείνοι στον Παράδεισο. «Εν εκείνη τη ημέρα απολούνται πάντες οι διαλογισμοί αυτού» λέει ο Ψαλμωδός. Γιατί, άμα, τους θυμούνται, πως θα είναι Παράδεισος; Αυτοί μάλιστα που θα είναι στον Παράδεισο, θα νομίζουν ότι δεν θα υπάρχουν άλλοι άνθρωποι, ούτε θα θυμούνται τις αμαρτίες που είχαν κάνει. Γιατί, αν θυμούνται τις αμαρτίες τους, δεν θα αντέχουν από φιλότιμο, στην σκέψη ότι λύπησαν τον Θεό. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
  • Κάποτε ένας απλός άνθρωπος παρακαλούσε τον Θεό να του δείξει πως είναι ο Παράδεισος και η κόλαση. Ένα βράδυ λοιπόν στον ύπνο του άκουσε μια φωνή να του λέει: «Έλα, να σου δείξω την κόλαση». Βρέθηκε τότε σ' ένα δωμάτιο, όπου πολλοί άνθρωποι κάθονταν γύρω από ένα τραπέζι και στη μέση ήταν μια κατσαρόλα γεμάτη φαγητό. Όλοι όμως οι άνθρωποι ήταν πεινασμένοι, γιατί δεν μπορούσαν να φάνε. Στα χέρια τους κρατούσαν από μια πολύ μακριά κουτάλα∙ έπαιρναν από την κατσαρόλα το φαγητό, αλλά δεν μπορούσαν να φέρουν την κουτάλα στο στόμα τους. Γι' αυτό άλλοι γκρίνιαζαν, άλλοι φώναζαν, άλλοι έκλαιγαν... Μετά άκουσε την ίδια φωνή να του λέει: «Έλα τώρα να σου δείξω και τον Παράδεισο». Βρέθηκε τότε σ' ένα άλλο δωμάτιο όπου πολλοί άνθρωποι κάθονταν γύρω από ένα τραπέζι όμοιο με το προηγούμενο και στη μέση ήταν πάλι μια κατσαρόλα με φαγητό και είχαν τις ίδιες μακριές κουτάλες. Όλοι όμως ήταν χορτάτοι και χαρούμενοι, γιατί ο καθένας έπαιρνε με την κουτάλα του φαγητό από την κατσαρόλα και τάϊζε τον άλλο. Κατάλαβες τώρα και εσύ, πώς μπορείς να ζεις από αυτήν την ζωή τον Παράδεισο; Κόλαση είναι, όταν ο καθένας κοιτάζει μόνο τον εαυτό του, το δικό του πρόβλημα και τη δική του ικανοποίηση. Και Παράδεισος είναι όταν ο καθένας κοιτάζει τον άλλον, πώς θα τον εξυπηρετήσει. Έτσι, με την αμοιβαία φροντίδα, όλοι μένουν ευχαριστημένοι και κανένας δεν παραπονιέται... (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
  • Όταν κλείσουν τα σαρκικά μάτια και ανοίξουν τα μάτια της ψυχής, θα δούμε πράγματα που θα μας εκπλήξουν. Στην άλλη ζωή θα δούμε πολλές εκπλήξεις... (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
  • Εκείνος που πιστεύει στα μελλοντικά, απομακρύνεται απροφάσιστα από τα παρόντα ευχάριστα. Εκείνος που δεν πιστεύει, γλυκαίνεται στα παρόντα και γίνεται αναίσθητος. (Άγιος Μάρκος ο Ασκητής)
  • Αυτός που υποστηρίζει πως δεν υπάρχει μεταθανάτια ζωή, αυτός κατ' ανάγκη θα ομολογήσει, ότι δεν υπάρχει ούτε και Θεός. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Είναι φανερό ότι η ζωή μας δεν περιορίζεται μόνο στον παρόντα κόσμο. Και τούτο αποδεικνύεται από τους πειρασμούς. Γιατί ουδέποτε θα ανεχόταν ο Θεός εκείνοι που έπαθαν τόσο μεγάλα και πολλά κακά και περνούν ολόκληρη τη ζωή τους με πειρασμούς και αναρίθμητους κινδύνους, να μην ανταμειφθούν με πολύ μεγαλύτερες δωρεές. Και αν δεν υπήρχε άλλη ζωή, δεν θα επέτρεπε πολλούς από τους πονηρούς ανθρώπους να ζουν ευχάριστα κατά τον παρόντα βίο, πολλούς δε από τους δικαίους πάλι, να ζουν με αναρίθμητα κακά. Αλλά επειδή έχει ετοιμαστεί άλλη ζωή, στην οποία ο Κύριος θα αποδώσει στον καθένα κατά την αξία του, σε άλλον κατά την πονηριά του και σε άλλον κατά την αρετή του, για τούτο ανέχεται να βλέπει τον μεν δίκαιο να κακοπαθεί, ενώ τον άδικο να ζει μέσα σε άφθονα πλούτη. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Άκαιρος μετάνοια δεν σώζει. Τελείωσε το θέατρο αυτής της ζωής, πέρασαν οι αγώνες της, δεν υπάρχει πλέον χρόνος για παλαίσματα. Γι' αυτό παρακαλώ και δέομαι και ικετεύω: Εδώ, σε τούτη τη ζωή πρέπει να θρηνούμε και να κλαίμε για τα αμαρτήματα. Ας μας λυπούν εδώ τα λόγια του κηρύγματος, παρά να μας φοβίζουν εκεί οι τραγικές πραγματικότητες. Ας μας δαγκώνει εδώ ο λόγος και ας μην μας δαγκώνει εκεί το σκουλήκι με το δηλητήριο. Ας μας καίει εδώ η επιτίμηση, παρά να μας καίει εκεί η φωτιά της κολάσεως... (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Αν δεν υπάρχει ζωή μετά τον θάνατο, οι άγιοι θα φύγουν αδικημένοι και οι άδικοι ευεργετημένοι. Αν δεν υπάρχει η άλλη ζωή, πώς θα απονεμηθεί το δίκαιο; Είναι λοιπόν επιτακτική ανάγκη, να υπάρχει η άλλη ζωή, όπου η δικαιοσύνη θα αποδοθεί στον καθένα κατ' αξίαν. Γιατί αν δεν υπάρχει, πώς θα λειτουργήσει η δικαιοσύνη; Και αν όπως λες, δεν υπάρχει άλλη ζωή, τότε ο Θεός δεν είναι δίκαιος. Αλλά ένας Θεός που δεν είναι δίκαιος, είναι ανύπαρκτος. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Πόσο μεγάλη τιμωρία είναι το να απομακρυνθούμε από τόσο μεγάλη λαμπρότητα και να κείμεθα απόμερα περιφρονημένοι;... Όταν θα κλαίμε με στενοχώρια, κανένας δεν θα μας ακούει, όταν θα αναστενάζουμε και θα σπαράζουμε από τους πόνους και κανένας δεν θα μας προσέχει, όταν θα τριγυρνάμε το βλέμμα και καμμία ελπίδα πουθενά δεν μας παρηγορεί, τι υπάρχει φρικτότερο; Τι αθλιότερο;... Δεν θα υπάρχουν συνάνθρωποί μας, που θα μας συμπαραστέκονται και με τους οποίους θα συνομιλούμε φιλικά. Θα υπάρχουν άγγελοι φοβεροί και ασυμπαθείς, που θα οργίζονται πολύ για όσες προσβολές κάναμε στον Κύριο... Στην αιώνια ζωή, δεν θα ισχύει η εκ φύσεως συμπάθεια. Θα υπάρχουν πατέρες δίκαιοι στον Παράδεισο και τα παιδιά τους, πονηρά και αμαρτωλά στην Κόλαση. Και το αντίθετο: Παιδιά άγια στον Παράδεισο, γονείς ασεβείς στην Κόλαση. Η αγαλλίαση όμως του Παραδείσου είναι καθαρή. Δεν θα θλίβονται οι δικαιωμένοι, γιατί δεν θα υπάρχει το αίσθημα της συμπαθείας, ούτε θα αποσπάται η Θεία ευφροσύνη, από τυχόν κολασμό φίλων. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Όπως οι αθλητές έχουν μεν περιποιήσεις και όταν αγωνίζονται, όμως δεν απολαμβάνουν τότε κάθε άνεση, γιατί ζουν με κανονισμούς και πρόγραμμα, αλλά μετά τους αγώνες την απολαμβάνουν όλη, έτσι και ο Θεός δεν επιτρέπει να πάρουμε εδώ όλη την άνεση. Δίνει βέβαια και εδώ, αλλά όλη την φύλαξε για το μέλλον... (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Κανείς να μην ελπίζει, ότι θα απολαύσει κάτι καλό, εάν ο ίδιος δεν έχει πράξει αγαθά και ας έχει μύριους προγόνους δίκαιους. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Μα είναι δίκαιο να βρεθούνε στην ίδια μοίρα οι ενάρετοι, με τους μοιχούς και τους δολοφόνους; Ποιά λογική το λέει αυτό; (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Αν θέλεις να βασιλεύσεις στο μέλλον, εδώ μην επιζητάς άνεση και τιμή, αλλά και αν θλίβεσαι προς το παρόν χάρη της αληθείας, γνώριζε ότι θα βασιλέψεις αργότερα. Γιατί αυτός ο μισθός έχει οριστεί για τη θλίψη εδώ, υπέρ του καλού. Αν όμως δεν θλίβεσαι, μην περιμένεις εκεί στεφάνια, γιατί εδώ δεν κατέβαλες τους αγώνες και τους κόπους, που είναι ορισμένοι για τα εκεί στεφάνια. (Μέγας Βασίλειος)
  • Και τούτο οφείλουμε να ξέρουμε, ότι ο Θεός δεν τιμωρεί κανένα στο μέλλον, αλλά ο καθένας κάνει τον εαυτό του δεκτικό στη μετοχή του Θεού. Όμως η μετοχή του Θεού είναι τρυφή, ενώ η αμεθεξία Του, κόλαση. (Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός)
  • Οι αμετανόητοι αμαρτωλοί μετά θάνατον, χάνουν κάθε δυνατότητα να βελτιωθούν και αυτό σημαίνει αναμφιβόλως, ότι θα παραδοθούν στα αιώνια μαρτύρια. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
  • Οι Χριστιανοί, αποβλέποντας στην αιωνία ειρήνη και χαρά που τους περιμένει στον Ουρανό, πρέπει γενναία και αισιόδοξα να αντιμετωπίζουν εδώ κάτω στη γη όλες τις θλίψεις και όλα τα δυσάρεστα. Αλλιώς τί νόημα θα έχουν, εκείνη η ανάπαυση και εκείνη η ειρήνη; Τί ειρήνη και ανάπαυση θα υπήρχε, για όποιον εδώ κάτω, πέρασε άνετα τη ζωή του, χωρίς να δοκιμαστεί; (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
  • Οι μοναχοί στα μοναστήρια θα επιτύχουν να μπούνε στον έβδομο ουρανό (Παράδεισο) αλλά εάν ξέρατε μόνο, τι δόξα περιμένει εκείνους τους αγνούς, που ζούνε μέσα στον κόσμο! Γιατί ο Κύριος θα πει, σε εκείνους τους σχηματοφόρους μοναχούς, να κάνουν τόπο για αυτούς τους μυστικούς αγνούς Χριστιανούς, για αυτούς που δεν έζησαν όπως εμείς, σε μοναστήρι. Και θα συμβεί αργότερα, αυτοί οι τελευταίοι, να προηγηθούν υπερβολικά των πρώτων! Καταλαβαίνετε ότι ενώπιον του Θεού, οι μυστικοί Χριστιανοί θα είναι ανώτεροι, από εκείνους μέσα στα μοναστήρια. (ΆγιοςΛαυρέντιοςτουΤσερνίκωφ)
  • Και απελεύσονται ούτοι εις κόλασιν αιώνιον, οι δε δίκαιοι εις ζωήν αιώνιον (Ματθ. 25,46). Τα λόγια αυτά δεν αφήνουν περιθώρια για καμμιά άλλη ερμηνεία. Αναφέρουν πολύ καθαρά, ότι η κόλαση είναι αιώνια (όπως και ο παράδεισος). (Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
  • Οι μόνοι σύντροφοι της ψυχής στον άλλο κόσμο είναι τα έργα του ανθρώπου, είτε καλά, είτε κακά είναι αυτά. Όλα τα άλλα, που του ήταν προσφιλή και πολύτιμα, τον εγκαταλείπουν και φεύγουν μακριά του. Μόνον τα έργα του, όλα μέχρι και το τελευταίο, τον συνοδεύουν από την έξοδο απ' αυτήν την ζωή. (Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)
  • Δεν έχεις ακούσει για τα αιώνια βάσανα; Γιατί δεν τρέμεις; Γιατί δεν φοβάσαι; Δεν έχεις ακούσει για την ατελεύτητη χαρά; Γιατί δεν αγωνίζεσαι; Γιατί σπαταλάς το χρόνο της ζωής σου στην ματαιότητα του κόσμου; Αργότερα, δεν θα βρεις χρόνο, ακόμα και αν τον αναζητάς με δάκρυα... (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
  • Πρέπει να προσέχουμε, όσο βρισκόμαστε ακόμα σε αυτήν την ζωή, τίνος την εξουσία αναγνωρίζουμε και ποιόν διακονούμε κατά την επίγεια ζωή μας. Τον Θεό ή τον διάβολο; Και ας μην αμφιβάλλουμε, ότι στην αιωνιότητα, ο καθένας μας θα είναι με το μέρος εκείνου, που διακόνησε σε τούτη τη ζωή. Αυτό σημαίνουν οι λόγοι του Κυρίου: "Όποιος θέλει να Με υπηρετεί, ας ακολουθεί τον δικό Μου δρόμο και όπου Είμαι Εγώ, εκεί θα είναι και ο δικός Μου υπηρέτης. Και ο Πατέρας Μου, θα τιμήσει, όποιον Με υπηρετεί. (Ιωάν. 12,26). Ανήκουμε στην βασιλεία του διαβόλου όταν διαπράττουμε την αμαρτία, ενώ κερδίζουμε την Βασιλεία του Θεού, όταν ασκούμε την αρετή με καθαρή καρδιά και επίγνωση. (Αββάς Μωϋσής)
  • Την ψυχή μας, τη βγάζει ο αρχάγγελος Μιχαήλ (βγαίνει από το στόμα), με εντολή του Χριστού, ενώ ο άγγελος φύλακάς μας, παραμένει τιμής ένεκεν, δίπλα στο νεκρό σώμα μας μέχρι να ταφεί. Είναι υπερτάτη τιμή για εμάς τους Ορθοδόξους, ο Χριστός να έχει ορίσει, τον αρχηγό των αγγέλων, τον αρχάγγελο Μιχαήλ, να παίρνει την ψυχή μας. Αυτό ισχύει μόνο για τους Ορθοδόξους! Ο δε αρχάγγελος Μιχαήλ είναι στην φυσιογνωμία του ιλαρός, χαρούμενος και καθόλου αυστηρός, όπως μερικοί θέλουν να τον παρουσιάσουν. Βγάζει λοιπόν ο αρχάγγελος Μιχαήλ την ψυχή και την παραδίδει στα χέρια άλλων αγγέλων, οι οποίοι την παραλαμβάνουν και αναχωρούν για τον τελωνισμό. Εφόσον συμπληρωθούν 3 μέρες από την κοίμησή μας, σε αυτό το τριήμερο η ψυχή μας τελωνίζεται. Δεν τελωνίζονται όλοι. Τελωνίζονται, όσοι έχουν ανεξομολόγητες αμαρτίες. Οι εξομολογημένοι περνούν τα τελώνια σφήνα, με το εξπρές! Αν υπάρχει κάποιο ανεξομολόγητο αμάρτημα, κάτω του θανασίμου, ζυγίζεται με τα καλά μας έργα, υπερνικούν τα καλά και προχωράμε στο επόμενο τελώνιο, έως ότου φτάσουμε στο Χριστό μας. Εάν όμως κάποια ψυχή σε κάποιο τελώνιο έχει κάποιο θανάσιμο αμάρτημα ανεξομολόγητο, επί τόπου γκρεμίζεται και κολάζεται. Τα χειρότερα τελώνια που σήμερα γκρεμίζουν τους ανθρώπους και τους κολάζουν, είναι της μαγείας, της ομοφυλοφιλίας (πορνεία), του εγωισμού, της φιλαργυρίας και της βλασφημίας. Κολάζονται οι άνθρωποι κυρίως από τα 2 πρώτα τελώνια, της μαγείας-σατανισμού και της σαρκικής ανηθικότητας. Όταν έτσι παρέλθει το τριήμερο και η ψυχή περάσει τα τελώνια, οδηγείται από τον άγγελο στην ανθρωπότητα του Χριστού, γιατί η Θεότητά Του δεν φαίνεται. Και βλέπει η ψυχή το Χριστό, ο Οποίος έχει τη μορφή, όπως Τον βλέπουμε στις Εικόνες μας. Δεν έχει ο Χριστός άλλη μορφή. Ως γνωστόν, την τρίτη μέρα, η Εκκλησία ως φιλόστοργη Μητέρα, προσκομίζει τα κόλλυβα της τρίτης μέρας. Τα τριήμερα αυτά κόλλυβα παρίστανται ενώπιον του Κυρίου, όταν η ψυχή προσκυνάει το Χριστό. Και το κάθε σπυράκι-σιταράκι από τα κόλλυβα, είναι προσευχές από τους πιστούς και της Εκκλησίας, που δέονται εξ ονόματος της ψυχής αυτής, με το: Κύριε ελέησον, Κύριε ελέησον, Κύριε ελέησον αυτήν την ψυχή!!! Εφόσον η ψυχή προσκυνήσει το Χριστό, ο Χριστός την ευλογεί, χωρίς να πει απολύτως τίποτα. Ο Θεός δεν αποφαίνεται, αλλά η ψυχή διαισθητικά ξέρει, ότι επειδή πέρασε τα τελώνια είναι σεσωσμένη, αλλά περιμένει την επικύρωση της σωτηρίας της! Εφόσον προσκυνήσει η ψυχή το Χριστό, την παίρνει ο άγγελος φύλακας και σε μηδέν χρόνο την πάει πάλι στη γη! Και μας πάει ο φύλακας στα μέρη όπου γεννηθήκαμε, μεγαλώσαμε, κάνοντάς μας περιήγηση πόντο-πόντο όλη η ζωή μας. Και θα θυμηθεί η ψυχή λεπτομέρειες στη ζωή της, που τα είχε λησμονήσει παντελώς και τα καλά και τα κακά έργα της και όλες τις αμαρτίες που έκανε (εξομολογημένες και μη). Τότε η ψυχή διαπιστώνει εμπειρικά, ότι ο Χριστός είναι πανταχού παρών και γνωρίζει τα πάντα! Έτσι βλέπει η ψυχή όλη τη ζωή της στον επίγειο βίο. Όταν τελειώσει αυτό το δρομολόγιο ζητάει η (ευσεβής) ψυχή, ορμώμενη από την προτροπή του αγγέλου και ένα δώρο, ανάλογα με την ευλάβεια που είχε στην Παναγία μας. Το δωράκι αυτό μπορεί να είναι, να πάει η ψυχή στα Ιεροσόλυμα για να δει τους Αγίου Τόπους, επειδή δεν πήγε ποτέ της και για τις γυναίκες μπορεί να είναι, μια επίσκεψη στο Άγιο Όρος για να δουν το περιβόλι της Παναγίας (Παλαιότερα γέροντες είδαν ψυχές γυναικών. Μάλιστα ο Εφραίμ ο Κατουνακιώτης, είχε δει μια ανιψιά του και συνομιλούσε τόσο φυσικά μαζί της, που οι άλλοι μοναχοί νόμισαν ότι χάζεψε. Με ποιά μιλάς; Εδώ δεν υπάρχουν γυναίκες! του είπαν. Κάποιος είχε γράψει μάλιστα και την ημερομηνία του γεγονότος αυτού. Μετά από 30 μέρες πήρε γράμμα ο γέροντας Εφραίμ, που έλεγε ότι η συγκεκριμένη ανιψιά του, εκοιμήθη. Οι ημερομηνίες ''έβγαιναν''!). Το δρομολόγιο αυτό της παραμονής της ψυχής επί της γης, διαρκεί από την τρίτη μέρα έως την ενάτη μέρα. Την ενάτη μέρα παίρνει ο άγγελος την ψυχή και την παρουσιάζει πάλι στο Χριστό για να Τον προσκυνήσει και βάζουμε τώρα τα κόλλυβα της ενάτης μέρας, με τα οποία η Εκκλησία και οι πιστοί δέονται υπέρ ελέους της ψυχής αυτής. Ο Χριστός ευλογεί την ψυχή, αλλά δεν αποφαίνεται. Όμως η ψυχή απέκτησε και την εμπειρία του σύμπαντος κόσμου, αφού είδε τα άστρα και τους γαλαξίες καθώς περνούσε με τον άγγελο από τη γη στον ουρανό. Από την ενάτη μέρα και μετά αρχίζει το μεγαλύτερο μέρος των εκπλήξεων. Παίρνει λοιπόν ο άγγελος φύλακας την ψυχή και την οδηγεί στον παράδεισο. Μένουν μέχρι την 40η μέρα, άλλες 31 μέρες, από τις οποίες τις μισές η ψυχή θα μείνει στον παράδεισο και τις άλλες μισές στον άδη, έτσι ώστε την σαρακοστή μέρα, η ψυχή θα έχει την εμπειρία όλου του νοητού κόσμου. Θα βεβαιωθεί η ψυχή, ότι όντως όλα υπάρχουν και δεν είναι ήταν τίποτα παραμύθι. Η ψυχή λοιπόν θα δει τον παράδεισο, από την ένατη έως την 24 μέρα. Εκεί όμως δεν θα μπορέσει με κανέναν να συνομιλήσει και θα είναι σαν να βλέπουμε κάποια πρόσωπα τα οποία θα χωρίζονται από εμάς, από ένα αδιαπέραστο διαφανές τζάμι. Η ψυχή μόνο θα βλέπει, αλλά δεν θα μπορεί να επικοινωνεί, αλλά και ούτε να ακούσει το τι συμβαίνει στον παράδεισο. Την 25η μέρα παίρνει ο άγγελος την ψυχή και την πάει στον άδη και ισχύει το ίδιο και εκεί, να υπάρχει δηλ. ένα αδιαπέραστο διαφανές τζαμί και θα βλέπει μόνο, χωρίς να επικοινωνεί. Το λυπηρό θα είναι, όταν δει η ψυχή εκεί στον άδη, κάποια αγαπημένα πρόσωπά της. Εκεί στον άδη, μόνο την αφάνεια (ο πάτος της κολάσεως) δεν θα μορεί κανείς να δει. Και την 40η μέρα, (αρχίζουμε να μετράμε σαν πρώτη μέρα, την ημέρα της κοιμήσεως) βάζει πάλι μετάνοια η ψυχή στο Χριστό και ο Χριστός αποφαίνεται, για το που θα πάει η ψυχή αυτή, εις πάντας των αιώνων. Γι΄αυτό και η Εκκλησία βάζει τα κόλλυβα της σαρακοστής μέρας, τα οποία είναι και τα πιο σημαντικά κόλλυβα. (Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα)
  • Ό,τι παράδεισο νιώθεις μέσα στην ψυχή σου σε αυτόν τον κόσμο, θα τον ζήσεις και στην άλλη ζωή και ό,τι κόλαση ζεις σε αυτόν τον κόσμο, θα την ζήσεις και στην άλλη ζωή. Γιατί υπάρχει πάνω περισσότερο Θεός και κάτω λιγότερο. Είναι ο Ίδιος παντού, αφού ο Θεός είναι πανταχού παρών. (Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα)
  • Στον άλλο κόσμο, στους σεσωσμένους θα αφαιρεθεί η μνήμη του κόσμου τούτου, ώστε να μην υπάρχει λύπη στον άνθρωπο. Για παράδειγμα, θα ξεχάσει ο άνθρωπος τις αμαρτίες που έχει κάνει στον κόσμο αυτό ή ακόμα και η απουσία κάποιου αγαπημένου μας προσώπου από τον παράδεισο, δεν θα γίνει αιτία να βάλουμε λογισμό ώστε να λυπηθούμε. Δεν θα υπάρχουν λογισμοί και η γήινη μνήμη αφαιρείται. Στην κόλαση πάλι θα υπάρχει μνήμη και έτσι θα θλίβεται κανείς και θα βασανίζεται που θα ξέρει, ότι κάποιο πρόσωπο του για παράδειγμα είναι στον παράδεισο. Αυτά είναι βέβαια μεγάλα μυστήρια και θα τα βιώσουμε εκείνη την ημέρα για να τα καταλάβουμε. (Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα)
  • Αν η κόλαση δεν θα είναι αιώνια, τότε και ο παράδεισος δεν θα είναι αιώνιος. Ο παράδεισος και η κόλαση είναι αιώνιοι! (Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα)
  • Κατά τριπλό τρόπο ενεργεί η Χάρη του Αγίου Πνεύματος σε όλους τους σεσωσμένους: α) τους φωτίζει όλους και είναι όλοι νοητοί ήλιοι, μικρότεροι και μεγαλύτεροι, με αποτέλεσμα όλες οι ψυχές να είναι πάμφωτες και να είναι ανέκφραστος ο φωτισμός στη Βασιλεία των Ουρανών. β) δίδει εμπειρική θεογνωσία σε όλους τους σεσωσμένους και συνεχώς να αυξάνεται αυτή η γνώση και η όρεξη για την Αγία Τριάδα. Αυτή η γνώση θα είναι η ουράνια τροφή στην Βασιλεία των Ουρανών και γ) δίδει ξεχωριστή ευωδία σε κάθε ψυχή. Όπως τα λουλούδια εδώ στον κόσμο, το καθένα έχει τη δική του ευωδία, έτσι και στον άλλο κόσμο, κάθε ψυχή θα ευωδιάζει ξεχωριστά σε υπέρμετρο βαθμό και να ξεχωρίζει έτσι η προσωπικότητα κάθε σεσωσμένου. (Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα)
  • Όλοι οι σεσωσμένοι θα σχηματίσουν στη Βασιλεία των Ουρανών το δέκατο τάγμα, με αρχηγό τον Ιώαννη τον Πρόδρομο. Ο Τίμιος Πρόδρομος θα είναι αρχηγός του ανθρωπίνου τάγματος. (Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα)
  • Θα σας πω κάτι που είδα. Τα δίνει ο Θεός, για να ξέρω να σας κυβερνήσω (εσάς τις μοναχές) και να δούμε πως να σωθούμε. Είδα λοιπόν, ότι βρέθηκα σε μια εξέδρα μετέωρη, που δεν είχε βάσεις. Κρεμόταν στον ουρανό. Από εδώ να είναι ο βρυγμός των οδόντων, μια Κόλαση απέραντη, ούτε να την φανταστεί κανείς. Και από την άλλη, ήταν ένα τάγμα Αγγέλων και Αγίων και στη μέση ήταν ο Χριστός μας, που καθόταν σε ένα μαρμάρινο θρόνο και το πρόσωπό Του από την λαμψη, δεν μπορούσα να το αντικρύσω. Και εγώ καθόμουν από την δεξιά πλευρά, ενώ κάτω ήταν χάος μαύρο. Και έβλεπα λοιπόν τσουβαλιές οι δαίμονες να ρίχνουν ψυχές σ' αυτό το στόμιο μέσα. Εν ριπή οφθαλμού πέφταν οι τσουβαλιές. Να ρίχνουν καλόγερους, να βλέπεις αρχιερείς, χίλιοι δυό. Και λέω με τον νου μου, πόσοι δαίμονες υπήρχαν και πόσες τσουβαλιές έριχναν μέσα σε ένα δευτερόλεπτο! Ερχόταν ένας - ένας λοιπόν να κριθούν στο Χριστό, παπάδες και δεσποτάδες και ξεπηδούσαν λέοντες από το χάος εκείνο και τους άρπαζαν από τα πόδια και τους έριχναν μέσα στην αφάνεια (το εσώτατο της Κολάσεως). Και έλεγα: "Αχ Χριστέ μου, τί θα γίνει;". Φοβόμουν κιόλας, γιατί βρισκόμουν μεταξύ αφάνειας κσι στερεάς... Και ξύπνησα. Είχα μία βδομάδα να φάω, από το κλάμα και το οδυρμό. Πόσο έκλαψα, πόσο θρήνησα, τί να σας πω...! Μετά απ' αυτό που είδα, δεν κοιτούσα τίποτα γύρω μου. Ήρθε μία αλλοίωση στην ψυχή μου, σαν να έσβησε ο κόσμος από μπροστά μου. Σκέψου, ο Δίκαιος Κριτής! Όλα είναι μια πραγματικότητα. Μας τα δείχνει αυτά, μόνο και μόνο για να μας συνεφέρει. (ΓερόντισσαΜακρίναΒασσοπούλου)
  • Ήρθε κάποτε ένα άτομο και μου είπε, ότι δεν πιστεύει πως υπάρχει αιώνια ζωή. Ξαφνικά μια μέρα πέθανε ο καλύτερός του φίλος, πολύ νέος άνθρωπος. Από τον πόνο που αισθάνθηκε, ήρθε μια μέρα, με βρήκε, μιλήσαμε και του είπα να του κάνει κάθε μέρα ένα κομποσχοινάκι τριαντατριάρι και ας μην πιστεύει. Μετά από λίγο καιρό σταμάτησε να κάνει το κομποσχοίνι. Παρουσιάστηκε τότε ο φίλος του και του λέει: ''Γιατί σταμάτησες να μου κάνεις κομποσχοίνι; Κάθε μέρα όσο ζεις, θα μου κάνεις το κομποσχοινάκι, γιατί κάθε μέρα λαμβάνω το δώρο σου...''. (ΓερόντισσαΜακρίναΒασσοπούλου)
  • Είναι αδύνατον να αποδείξουμε λογικά, ότι υπάρχει αιώνια ζωή. Όταν όμως κατέλθει η Θεία δύναμη στον άνθρωπο, γίνεται αυτός αληθινός μέτοχος της Θείας αιωνιότητας και λογική απόδειξη είναι (πια) περιττή. (Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ)
  • Άλλο πράγμα είναι να δώσω ένα χαστούκι σε ένα μικρό παιδί, άλλο να το δώσω σε έναν ενήλικα και άλλο να το δώσω στον πρόεδρο της Δημοκρατίας. Γιατί όσο ''μεγαλώνει'' το πρόσωπο, τόσο μεγαλώνει η διάσταση της πράξεως, έστω και εάν είναι πάντοτε η ίδια. Πάντα είναι ένα χαστούκι... Τί είναι εκείνο που ''μεγαλώνει'' την πράξη μου; Είναι το πρόσωπο. Συνεπώς κάθε φορά που αμαρτάνω, προσβάλλω (''χαστουκίζω'') τον Κύριο και επειδή ο Θεός είναι Άπειρος και Αιώνιος, η αμαρτία μου παίρνει διαστάσεις άπειρες και αιώνιες. Γι' αυτό και η τιμωρία της αμαρτίας είναι φοβερά μεγάλη και αμοίβεται με αιώνια κόλαση. Το αντίστοιχο συμβαίνει και με το καλό (αρετή), το οποίο αν και έλαβε χώρα εν στιγμή χρόνου, επειδή και αυτό στρέφεται προς τον Θεό, παίρνει τις διαστάσεις του απείρου και του αιωνίου. Γι' αυτό και η Βασιλεία του Θεού (όπως και η κόλαση) είναι άπειρος και αιώνιος. (π. Αθανάσιος Μυτιληναίος)
  • Η πίστη στην αιώνια ζωή είναι μια τρομερή πίστη, που απαιτεί θάρρος. Γι' αυτό οι άθεοι είναι τόσο πολλοί. Αυτοί είναι δειλοί, που δεν θέλουν να δεχτούν την αιώνια ευθύνη τους. (Είπε Γέρων)
  • Μόλις ένα δευτερόλεπτο μετά το θάνατο, κάθε άνθρωπος θα καταλάβει πώς έπρεπε να ζήσει, τι ήταν σωστό για να ξοδεύει το χρόνο του και τα λεφτά του, σε τι να αγωνίζεται και σε τι να πολεμούσε. Όλοι θα γνωρίζουν την τιμή κάθε επένδυσης στη ζωή τους. (Είπε Γέρων)
  • Είναι δύσκολο να περιγράψει κανείς τις πνευματικές καταστάσεις που υπάρχουν στην άλλη ζωή (κόλαση-παράδεισος ). Είναι σαν να πάρεις έναν που ζει στην ζούγκλα και να τον μεταφέρεις στην πόλη και μετά να την ξαναφέρεις στη ζούγκλα. Το άτομο, δεν θα μπορέσει να περιγράψει στους άλλους πως είναι μια πόλη, τι είδε, να περιγράψει αυτό που είδε και να τα αποδώσει με σαφήνεια τις παραστάσεις. (Παναγόπουλος)
  • Διάβαζα ένα πατερικό βιβλίο και μέσα στα άλλα, είχε και μία αποκάλυψη. Μιλούσε για μία τάξη ψυχών, οι οποίες λόγω της άσχημης και άστατης ζωής που έκαναν (πιοτό, ξενύχτια, γυναίκες, αυτοκτονία, τρέλες), έφυγαν νωρίτερα από τον κόσμο τούτο και δεν έζησαν όσα χρόνια τους προόριζε ο Θεός να ζήσουν. Αυτές οι ψυχές, θα ζήσουν τα χρόνια που υπολείπονταν να ζήσουν στη γη, σε ξένη, ειδική κατηγορία, πέραν του τάφου. Και όταν συμπληρωθούν τα χρόνια αυτά, τότε έρχονται εις κρίση. Για παράδειγμα, έχει εμένα ο Θεός φυσιολογικά να ζήσω 80 χρόνια. Όμως εγώ έκανα άσχημη ζωή, με αποτέλεσμα να συντομεύσω τη ζωή μου και την έκανα 45 χρόνια. Τα 35 χρόνια, θα τα ζήσω ξεχωριστά, σε ειδικό ''κοπάδι'' και μόλις συμπληρωθούν, τότε θα έρθει ο Κύριος να με κρίνει. Παράξενα πράγματα... Δεν έχουμε δικαίωμα επί του εαυτού μας! (Παναγόπουλος)
  • Ακούς τον άλλον να λέει: Να πεθάνω για να ησυχάσω! Σοβαρά; Σου έχουν στρωμένο κρεβάτι εκεί που θα πας...!!! Και ποιός σου είπε, ότι είναι τέρμα η ζωή; Αυτή η ζωή, έχει τέλος. Η άλλη ζωή δεν έχει τέλος. Αυτή η φιλοσοφία δεν υπάρχει δυστυχώς σήμερα στους περισσοτέρους και πορεύονται μέσα στο σκοτάδι. (Παναγόπουλος)
  • Την Λαμπροδευτέρα το βράδυ, περασμένα μεσάνυχτα, πριν να πλαγιάσω για να κοιμηθώ, βγήκα στο μικρό περιβολάκι που έχουμε πίσω από το σπίτι μας και στάθηκα για λίγο, κοιτάζοντας το σκοτεινό ουρανό με τ' άστρα.
    Σαν να τον έβλεπα πρώτη φορά. Μου φάνηκε πολύ βαθύς, και σαν να ερχότανε από πάνω μία μακρινή ψαλμωδία. Το στόμα μου είπε σιγανά: «Υψούτε Κύριον τον Θεόν ημών, και προσκυνείτε τω υποπόδιο των ποδών αυτού». Ένας αγιασμένος γέροντας μου είχε πει μία φορά, πως κατά τούτες τις ώρες, ανοίγουνε τα ουράνια. Ο αγέρας μοσκοβολούσε από τα λουλούδια και από τα άγιοχόρταρα, που έχουμε φυτέψει. «Πλήρης δε ουρανός και η γη της δόξης του Κυρίου».
    Θα στεκόμουνα έχει πέρα μοναχός ως το ξημέρωμα. Σαν να μην είχα σώμα, μήτε κανένα δεσμό με τη γη. Αλλά συλλογίστηκα, μήπως ξυπνήσει κανένας μέσα στο σπίτι και ανησυχήσουνε που έλειπα και γι' αυτό μπήκα μέσα και ξάπλωσα.
    Δεν με είχε θολώσει καλά-καλά ο ύπνος, δεν ξέρω αν ήμουνα ξυπνητός ή κοιμισμένος, και βλέπω μπροστά μου έναν άνθρωπο με αλλόκοτη όψη!...Ήτανε κατακίτρινος, σαν πεθαμένος, μα τα μάτια του ήτανε σαν ανοιχτά και μ' έβλεπε τρομαγμένος. Το πρόσωπό του ήτανε σαν μάσκα, σαν μούμια, με το πετσί του γυαλιστερά, μαυροκίτρινο, και κολλημένο στο νεκροκέφαλο με όλα τα βαθουλώματα. Κοντανάσαινε σαν λαχανιασμένος. Στο ένα χέρι του βαστούσε κάποιο παράξενο πράγμα, που δεν κατάλαβα τι ήτανε και με το άλλο έσφιγγε το στήθος του, λες και πονούσε.
    Εκείνο το πλάσμα με έκανε να ανατριχιάσω. Το κοίταζα και με κοίταζε, δίχως να μιλήσει, σαν να περίμενε να το γνωρίσω. Και στ' αλήθεια, μ' όλο που ήτανε τόσο αλλόκοτο, σαν να μου είπε μία φωνή: «Είναι ο τάδε!». Μόλις άκουσα τη φωνή, τον γνώρισα ποιός ήτανε. Τότε και εκείνος άνοιξε το στόμα του και αναστέναξε. Μα η φωνή του σαν νά ερχότανε από πολύ μακριά, σα να έβγαινε από κανένα βαθύ πηγάδι.
    Έβλεπα πως βρισκότανε σε μία μεγάλη αγωνιά και υπόφερα και εγώ μαζί του. Τα χέρια του, τα πόδια του, τα μάτια του, όλα φανερώνανε πως βασανιζότανε. Επάνω στην απελπισία μου, πήγα κοντά του να τον βοηθήσω, μα εκείνος μου έκανε νόημα με το χέρι του να σταματήσω.
    Άρχισε να βογκά, με τέτοιον τρόπο, που πάγωσα. Έπειτα μου λέει: «Δεν ήρθα, με στείλανε. Εγώ ολοένα τρέμω! Βρίσκομαι σε ζάλη μεγάλη. Παρακάλεσε τον Θεό να με λυπηθεί. Θέλω να πεθάνω, μα δεν μπορώ. Αχ! 'Όσα έλεγες βγήκανε αληθινά!Θυμάσαι, λίγες μέρες πριν πεθάνω, που ήρθες στο σπίτι μου και μιλούσες για θρησκευτικά; Ήτανε και δύο άλλοι φίλοι μου, άπιστοι και αυτοί σαν και εμένα. Εκεί που μιλούσες, εκείνοι χαμογελούσανε. Σαν έφυγες, μου είπανε: ''Κρίμα, να έχει τέτοιο μυαλόκαι να πιστεύει στις ανοησίες που πιστεύουνε οι γριές!''.Μία άλλη μέρα, σου είχα πει, όπως και πολλές άλλες Φορές: «Βρε Φώτη, μάζευε λεφτά, θα πεθάνεις στην ψάθα. Βλέπεις εγώ πόσα έχω και πάλι θέλω και άλλα».
    »Τότε μου είπες: «Έχεις κάνει συμβόλαιο με τον χάρο πώς Θα ζήσεις τόσα χρόνια που θέλεις, για να καλοπεράσεις στά γερατειά σου;». Σου λέγω εγώ: «Θα δεις πόσο χρόνο Θα πάγω! Τώρα είμαι εβδομηνταπέντε. Θα περάσω τα εκατό! Έχω εξασφαλίσει τά παιδιά μου, ο γιός μου βγάζει λεφτά πολλά, την κόρη μου την πάντρεψα μ' έναν πλούσιο από την Αβησσυνία, εγώ και η γυναίκα μου έχουμε και παραέχουμε. Όχι σαν και εσένα, που ακούς αυτά που λένε οι παπάδες: ''Χριστιανικά τα τέλη της ζωής ημών''. Τι θα βγάλεις από τα Χριστιανικά τα τέλη; Παρά (λεφτά) να έχεις στην τσέπη σου και μην σε μέλει. Εγώ να δώσω ελεημοσύνη; Και γιατί έκανε φτωχούς ο πολυεύσπλαχνος Θεός σας; Για να τους θρέφω εγώ; Άμ βάζουνε εσάς και ταΐζεται τους τεμπέληδες, για να πάτε στο Παράδεισο! Ακούς εκεί Παράδεισο; Εγώ ξέρεις, πώς είμαι γιός παπά και τα γνωρίζω καλά αυτά τα κόλπα. Για να τα πιστεύουνε αυτά οι μικρόμυαλοι... Όχι όμως και εσύ, που έχεις τέτοια σπουδή και να πας χαμένος! Εσύ, όπως πας, θα πεθάνεις πριν από μένα, θα πάρεις και στο λαιμό σου την οικογένειά σου. Μα εγώ, σου λέγω και σου υπογράφω, σαν γιατρός, που είμαι, πως θα ζήσω εκατόν δέκα χρόνια!».
    Λέγοντας αυτά, στριφογύριζε από δω και από κει, σαν να ψηνότανε απάνω σε καμμιά σκάρα, βγάζοντας κάτι μουγκρίσματα από το στόμα του: «Αχ! Ούχ! Ού! Ού! Ού! Χού!»
    Ησύχασε για λίγο και ξαναείπε: «Αυτά έλεγα, μα σε λίγες μέρες πέθανα! Πέθανα και έχασα το στοίχημα! Τι ταραχή! Τι τρομάρα τράβηξα! Σαστισμένος, μία βούλιαζα και μία ανέβαινα απάνω, και φώναζα: Έλεος! μα κανένας δεν μ' άκουγε. Ένα ρεύμα με κλωθογύριζε σαν να ήμουνα κανένα ψόφιο ποντίκι. Τι τράβηξα ως τώρα, και τι τραβώ!...Τι αγωνία είναι αυτή! Όλα όσα έλεγες βγήκανε αληθινά. Το κέρδισες το στοίχημα. Εγώ, τότε ποΥ βρισκόμουνα στο κόσμο που ζεις, ήμουνα ο έξυπνος. Ήμουνα γιατρός και είχα μάθει να μιλώ και να μ' ακούνε, να κοροϊδεύω την θρησκεία, να συζητώ για χειροπιαστά πράγματα. Τώρα όμως βλέπω, πως χειροπιαστά είναι εκείνα που τα έλεγα παραμύθια και χαρτοφάναρα. Χειροπιαστή είναι η αγωνία που βρίσκουμε. Αχ! Τούτος θα είναι ο σκώληξ ο ακοίμητος, τούτος θα είναι ο βρυγμός των οδόντων!».
    Απάνω σ' αυτά, χάθηκε από τα μάτια μου και άκουγα μονάχα τα βογκητά του, που και κείνα σβήσανε σιγά-σιγά. με πήρε λίγο ο ύπνος, μα σε μία στιγμή, κατάλαβα να με σπρώχνει Ένα παγωμένο χέρι. Άνοιξα τα μάτια μου και τον βλέπω πάλι μπροστά μου. Τούτη τη φορά, ήτανε ακόμα πιο φριχτός και πιο μικρόσωμος. Είχε γίνει ίσαμε ένα βυζανιάρικο παιδάκι, μ' ένα μεγάλο γέρικο κεφάλι, που το κουνούσε από δω και από κει.
    Άνοιξε το στόμα του και μου είπε: «σε λίγη ώρα θα ξημερώσει και θα έρθουνε να με πάρουνε, εκείνοι που με στείλανε!» του λέω:
    «Ποιοί σε στείλανε;». Είπε κάτι μπερδεμένα λόγια, δίχως να καταλάβω τίποτα. Ύστερα μου λέγει: «Εκεί πού βρίσκομαι, είναι και άλλοι πολλοί, από κείνους που σε περιπαίζανε για την πίστη σου και τώρα καταλάβανε, πως οι εξυπνάδες δεν περνούνε παραπέρα από το νεκροταφείο... Είναι και κάποιοι άλλοι, που τους έκανες καλό και αυτοί σε κακολογούσανε. Και όσο τούς συγχωρούσες, τόσο αυτοί γινότανε χειρότεροι. Γιατί ο πονηρός άνθρωπος αντί να τον κάνει η καλοσύνη να χαίρεται, αυτός πικραίνεται, επειδή τον κάνει να νοιώθει τον εαυτό του νικημένο.
    Τούτοι βρίσκονται σε χειρότερη κατάσταση από μένα και δεν μπορούνε να βγούνε από τη σκοτεινή φυλακή τους για νά έρθουνε να σε βρούνε, όπως έκανα εγώ. Βασανίζονται πολύ σκληρά, γιατί δέρνονται με τη μάστιγα της αγάπης, όπως είπε ένας άγιος.
    Πόσο αλλιώτικος είναι ο κόσμος απ' ό,τι τον βλέπαμε!
    Ανάποδος από την έξυπνη αντίληψή μας. Τώρα καταλάβαμε, πως η εξυπνάδα μας ήτανε βλακεία, οι κουβέντες μας πονηρές μικρολογίεςκαι οι χαρές μας ψευτιά και απάτη.
    Εσείς που έχετε στην καρδιά σας το Χριστόκαι που για σας ο λόγος του είναι αλήθεια, η μονάχη αλήθεια, εσείς κερδίσατε το μεγάλο Στοίχημα, που μπαίνει ανάμεσα στους πιστούς και στους απίστους, αυτό το στοίχημα που το έχασα εγώ ο ελεεινός και χάθηκα και τρέμω και αναστενάζω και δεν βρίσκω ησυχία. Αληθινά, στο Άδη δεν υπάρχει πια μετάνοια! Αλίμονο σ' όσους πορεύονται όπως πορευθήκαμε εμείς, τον καιρό που είμαστε απάνω στη γη. Η σάρκα μας είχε μεθύσει και εμπαίξαμε εκείνους που πιστεύανε στο Θεό και στη μέλλουσα ζωή και ο πολύς κόσμος μας χειροκροτούσε. Σας λέγαμε ανόητους, σας κάναμε περίπαιγμα και όσο εσείς δεχόσαστε με καλοσύνη τά πειράγματά μας, τόσο μεγάλωνε η δική μας η κακία.
    Βλέπω και τώρα πόσο θλιβόσαστε από το φέρσιμο των κακών ανθρώπων, αλλά πως δεχόσαστε με υπομονή τις φαρμακερές σαΐτες που βγάζουνε από το στόμα τους, λέγοντάς σας υποκριτές, θεομπαίχτες και λαοπλάνους. Αν βρισκότανε, οι δυστυχείς στη θέση που βρίσκομαι τώρα και βλέπανε από δω που βλέπω, θα τρομάζανε για ό,τι κάνουνε. Θέλω να φανερωθώ σ' αυτούς και να τους πω ν' αλλάξουνε δρόμο, μα δεν έχω την άδεια, όπως δεν την είχε και εκείνος ο πλούσιας και για τούτο παρακαλούσε τον Πατριάρχη Αβραάμ, να στείλει το φτωχό το Λάζαρο. Μα και εκείνον δεν τον έστειλε και τούτο, για να γίνουνε ίδια άξιοι της καταδίκης όσοι αμαρτάνουνε και άξιοι της σωτηρίας όσοι πορεύονται τη στράτα του Θεού.
    «Ο αδικών αδικησάτω έτι, και ο ρυπαρός ρυπαρευθέτω έτι, και ο δίκαιος δικαιοσύνη ποιησάτω έτι, και ο άγιος άγιασθήτω έτι».
    Μ` αυτά τά λόγια, τον έχασα από μπροστά μου... (Φώτης Κόντογλου)
  • Εκείνοι που δεν έχουν ελπίδα για την άλλη ζωή, είναι νεκροί και για τούτη. (Γκαίτε)
  • Υπάρχουν Άγιοι που είναι άγνωστοι και κανείς δεν τους καίει κερί και λιβάνι. Και υπάρχουν παλιάνθρωποι ''διακεκριμένοι'' στον κόσμο, που πολλοί τους προσφέρουν άνθη και στεφάνια όταν πεθάνουν. Πώς να το κάνουμε; Υπάρχουν... Γι΄ αυτό χρειάζεται να υπάρχει μια άλλη ζωή, όπου η ανεστραμμένη πυραμίδα θα αποκατασταθεί. Και το στεφάνι, θα το πάρουν εκείνοι που τους αξίζει πραγματικά.
  • Πρέπει να είναι κανείς πολύ τυφλός εσωτερικά για να μην αντιληφθεί, ότι ο βαθύτερος πόθος της ανθρώπινης ψυχής είναι μια ζωή χωρίς λύπη, χωρίς φόβο, χωρίς θάνατο, γεμάτη χαρά, δόξα και μεγαλείο χωρίς τέλος. Αυτή είναι η αιώνια ζωή...
  • Τα 23 Τελώνια είναι 23 έλεγχοι που υφίσταται η ψυχή του ανθρώπου μετά το θάνατό του, για συγκεκριμένα αμαρτήματα. Σε κάθε έλεγχο εξετάζετε η ψυχή για ένα συγκεκριμένο αμάρτημα. Αν δεν έχει υποπέσει σ' αυτό το αμάρτημα, προχωρά στο επόμενο τελώνιο και αν κατορθώσει και περάσει και το εικοστό τρίτο τελώνιο φτάνει μπροστά στην Πύλη του Παραδείσου. Αν όμως έχει υποπέσει σ' αυτό το αμάρτημα, τότε τα τελώνια αυτού του ελέγχου, την αρπάζουν και την οδηγούν στο σκοτεινό Άδη, όπου περιμένει την Τελική Κρίση στη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου, για να οδηγηθεί τελικά στην Κόλαση. Τα τελώνια αυτά είναι τα εξής: 1)το τελώνιο της κακολογίας 2)το τελώνιο της ύβρης 3)το τελώνιο του φθόνου 4)το τελώνιο του ψέματος 5)το τελώνιο του θυμού και της οργής 6)το τελώνιο της υπερηφάνειας 7)το τελώνιο της βλασφημίας 8)το τελώνιο της φλυαρίας και της ανοησίας 9)το τελώνιο του τόκου και του δόλου 10)το τελώνιο της τεμπελιάς και του ύπνου 11)το τελώνιο της φιλαργυρίας 12)το τελώνιο της μέθης 13)το τελώνιο της μνησικακίας 14)το τελώνιο της μαγείας και της μαντείας 15)το τελώνιο της λαιμαργίας 16)το τελώνιο της ειδωλολατρίας 17)το τελώνιο της ομοφυλοφιλίας 18)το τελώνιο της φιλαρέσκειας 19)το τελώνιο της μοιχείας 20)το τελώνιο του φόνου 21)το τελώνιο της κλεψιάς 22)το τελώνιο της πορνείας και 23)το τελώνιο της ασπλαχνίας.
  • Ο ΆγιοςΣάλβιοςαπό την πόλη Άλμπί της Ν. Γαλλίας, ΕπίσκοποςΓαλατίαςπου έζησε τον 6ο αιώνα, αφού υπήρξε νεκρός για το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, επέστρεψε στη ζωή και διηγήθηκε στο φίλο του Άγιο Γρηγόριο της Τουρώνης, την εξής μεταθανάτια επμειρία:
    «Όταν σειόταν το κελί μου, πριν τέσσερις ημέρες, και με είδατε να κείτομαι νεκρός, δύο άγγελοι με ανύψωσαν και με μετέφεραν στο πιο ψηλό σημείο του Ουρανού, τόσο ψηλά που έμοιαζε να έχω κάτω από τα πόδια μου όχι μόνον αυτήν την άθλια γη, αλλά και τον ήλιο και το φεγγάρι, τα σύννεφα και τα άστρα. Κατόπιν πέρασα μαζί με τους αγγέλους μέσα από μία πύλη, η οποία έλαμπε πιο πολύ και από το φως του ήλιου και μπήκα σε ένα κτίριο, που το πάτωμά του ήταν καμωμένο από λαμπερό ασήμι και χρυσό. το φως που υπήρχε ήταν αδύνατο να περιγραφεί. Βρισκόταν εκεί ένα πλήθος ανθρώπων, που δεν ήταν ούτε άνδρες, ούτε γυναίκες και κινούνταν προς όλες τις κατευθύνσεις και σε τέτοια έκταση, που δεν μπορούσες να δεις μέχρι που έφτανε. Οι άγγελοί μου άνοιξαν δρόμο για να περάσω μέσα από αυτό το πλήθος που ήταν μπροστά μου και φτάσαμε στο μέρος εκείνο το οποίο ατενίζαμε απ' όταν ακόμα βρισκόμαστε πολύ μακριά. Πάνω από εκείνο το μέρος έστεκε ένα σύννεφα λαμπρότερο από οποιοδήποτε φως και όμως δεν υπήρχε ούτε ήλιος, ούτε φεγγάρι, ούτε κανένα αστέρι και μάλιστα, το σύννεφο έλαμπε πιο πολύ απ' όσο θα μπορούσε νά λάμπει από μόνο του το καθένα από αυτά. Μία φωνή ακούστηκε μέσα από το σύννεφα, που θύμιζε τον ήχο από πολλά νερά που έπεφταν. Εμένα τον αμαρτωλό, με υποδέχθηκαν με μεγάλο σεβασμό κάποια όντα, μερικά από τα οποία φορούσαν άμφια και άλλα κανονικά ρούχα, οι άγγελοι που με οδηγούσαν, μου εξήγησαν, ότι αυτά τα όντα ήταν οι Μάρτυρες και άλλοι Άγιοι, τους οποίους τιμούμε εδώ στη γη και στους οποίους προσευχόμαστε με μεγάλη ευλάβεια. Και ενώ στεκόμουν εκεί, άρχισε να με τυλίγει απαλά μίαευωδίατόσογλυκιά,πουνιώθονταςνα "τρέφομαι" απόαυτήν, δεναισθανόμουνκαμμιάανάγκηναφάωήναπιωκάτιμέχρι αυτήν τη στιγμή που σου μιλάω. Μετά άκουσα μία φωνή που είπε: "Αφήστεαυτόντονάνθρωποναγυρίσειπίσωστονκόσμο, γιατίοιΕκκλησίεςμαςτονέχουνανάγκη". Παρότι άκουγα την φωνή δεν μπορούσα να δω ποιός μιλούσε. Και τότε έπεσα μπρούμυτα στο έδαφος συντετριμμένος, κλαίγοντας. ''Αλίμονο, αλίμονο, Θεέ μου!" είπα. "Γιατί μου αποκάλυψες όλα αυτά που είδα, μόνο και μόνο για να μου τα ξαναπάρεις πίσω;... Η φωνή που μου είχε μιλήσει είπε: "Πορεύσουενειρήνη. Εγώθασεπροστατεύωμέχρινασεξαναφέρωκαιπάλισ' αυτότομέρος." Τότε οι οδηγοί μου άγγελοι, με άφησαν και εγώ επέστρεψα περνώντας και πάλι μέσα από την πύλη από την όποία είχα εισέλθει, κλαίγοντας καθώς έφευγα.» (ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΑΓΙΟΥΓΡΗΓΟΡΙΟΥΤΟΥΡΩΝΗΣ. ΙΣΤΟΡΙΑΤΩΝΦΡΑΓΚΩΝ. ΒΙΒΛΙΟ VII, VITA PATRYM, ST, HERMAN MONASTERY PRESS 1988)
  • Ο ΜέγαςΑντώνιος, ένα ολόκληρο χρόνο προσευχόταν για να του αποκαλύψει ο Θεός, τον τόπο των δικαίων και των αμαρτωλών. Ο Θεός άκουσε την προσευχή του και του αποκάλυψε έναν μαύρο μεγάλο γίγαντα, ο οποίος υψωνόταν μέχρι τα σύννεφα, με απλωμένα τα χέρια του στον ουρανό. Κάτω από αυτόν, ήταν μια μεγάλη λίμνη, σαν θάλασσα και οι ψυχές πετούσαν σαν τα πουλιά, κάτω από αυτόν. Όσες ψυχές πετώντας, ανέβαιναν πιο ψηλά από τα χέρια και το κεφάλι του γίγαντα, σώζονταν από τους αγγέλους. Όσες όμως εμποδίζονταν από τα χέρια του, έπεφταν στην λίμνη. Τότε ο Μέγας Αντώνιος, άκουσε μια φωνή, που του είπε: ''Οιψυχέςπουπετούνπάνωαπόταχέριακαιτοκεφάλιτουγίγαντα, είναιοιψυχέςτωνδικαίων, τιςοποίεςπαραλαμβάνουνοιάγγελοικαιτιςοδηγούνστονπαράδεισο. Όσεςόμωςψυχές, συλλαμβάνει, χτυπάκαιρίχνειστηνθάλασσατουάδηογίγαντας, είναιοιψυχέςτωναμαρτωλών. Αυτέςκαταδικάζονταιστηνκόλασηκαιείναιψυχές, πουακολούθησαντοθέληματηςσαρκόςκαιτηςμνησικακίας''.