Περί όρκου

  • Εγώ δε λέγω υμίν μη ομόσαι όλως. [Εγώ όμως σας λέω, να μην ορκίζεστε καθόλου.] (Κατά Ματθαίον 5,34)
  • Έστωδεολόγοςυμώνναιναί, ουου·τοδεπερισσόντούτωνεκτουπονηρούέστιν. [Ας είναι ο λόγος σας αληθινός πάντοτε, ώστε το ναι, να είναι ναι και το όχι, να είναι όχι. Διότι το παραπάνω από αυτά, είναι από τον πονηρό, τον πατέρα του ψεύδους.] (ΚατάΜατθαίον 5,37)
  • Μηομνύετεμήτετονουρανόνμήτετηνγηνμήτεάλλοντινάόρκον·ήτωδευμώντοναιναί, καιτοουου, ίναμηειςυπόκρισινπέσητε. [Μην καταφεύγετε στους όρκους. Μην ορκίζεστε ούτε στον ουρανόν, ούτε στην γη, ούτε κανένα άλλο όρκο. Να λέγετε πάντοτε την αλήθεια και το ''ναι'', που θα πείτε, να είναι αληθινό και πραγματικό ''ναι'' και το ''όχι'', να είναι πράγματι ''όχι'', για να μην περιπέσετε στην κρίσιν και καταδίκη εκ μέρους του Θεού.] (Ιακώβου 5,12)
  • Όρκωμηεθίσηςτοστόμασουκαιονομασίατουαγίουμησυνεθισθής·ώσπεργαροικέτηςεξεταζόμενοςενδελεχώςαπόμώλωποςουκελαττωθήσεται, ούτωςκαιοομνύωνκαιονομάζωνδιαπαντόςαπόαμαρτίαςουμηκαθαρισθή. Ανήρπολύορκοςπλησθήσεταιανομίας, καιουκαποστήσεταιαπότουοίκουαυτούμάστιξ·εάνπλημμελήση, αμαρτίααυτούεπ' αυτώ, κανυπερίδη, ήμαρτεδισσώς·καιειδιακενήςώμοσεν, ουδικαιωθήσεται, πλησθήσεταιγαρεπαγωγώνοοίκοςαυτού. [Μην συνηθίσεις το στόμα σου στους όρκους, ούτε και να προφέρεις το όνομα του Αγίου Θεού. Όπως ένας δούλος, ο οποίος βρίσκεται πάντοτε κάτω από το βλέμμα και την εξέταση του κυρίου του, δεν θα διαφύγει τους ραβδισμούς για τα σφάλματά του, έτσι και εκείνος, ο οποίος ορκίζεται και έχει πάντοτε στο στόμα του το όνομα του Θεού, δεν απαλλάσσεται από την εύθυνη της αμαρτίας αυτής. Άνθρωπος, ο οποίος κάνει πολλούς όρκους, θα γεμίσει από παρανομίες και από το σπίτι του δεν θα λείψη ποτέ η μάστιγα των θλίψεων. Εάν περιπέσει στο αμάρτημα των πολλών ορκών, επάνω του θα πέσει η ενοχή. Εάν πάλι αδιαφορήσει για τον όρκο, αμαρτάνει δύο φορές. Και εάν εν γνώση ορκιστεί ψευδώς, δεν θα βρει καμμίαν δικαίωση και συγχώρηση. Το σπίτι του, θα γεμίσει από τιμωρίες και συμφορές. (ΣοφίαΣειράχ 23,9-11)
  • Όρκονψευδήμηαγαπάτε, διότιταύταπάνταεμίσησα, λέγειΚύριοςπαντοκράτωρ. [Μην αγαπάτε τον ψευδή όρκον, διότι όλα αυτά τα εμίσησα και τα μισώ, λέγει Κύριος ο Παντοκράτωρ.] (Ζαχαρίας 8,17)
  • Όποιος έχει τη συνήθεια συχνά να ορκίζεται, κάποτε θα επιορκήσει, όπως όποιος μιλά πολύ, κάποτε θα πει κάτι, που δεν έπρεπε. (Ιερός Αυγουστίνος)
  • Δεν τρυπάει το ξίφος τόσο, όσο τρυπάει η παράβαση του όρκου και δεν πληγώνει το μαχαίρι τόσο, όσο του όρκου η πληγή. Αυτός που ορκίστηκε, δέχτηκε την πληγή και είναι τελειωμένος... Και όπως αυτός, που του έδωσαν να κρατάει την θηλειά, για να τον εκτελέσουν, πριν ακόμη βγει από την πόλη, αισθάνεται πεθαμένος, έτσι και αυτός που ορκίστηκε ψέματα, ήδη έχει πεθάνει. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Όπως όταν καθόλου δεν ορκιστούμε, φράσσουμε την είσοδο στον διάβολο, έτσι και αν ένα όρκο μόνο κάνουμε, παρέχουμε σ' αυτόν πολλή εξουσία, στο να συνθέσει αναρίθμητες επιορκίες. (Ιερός Χρυσόστομος)
  • Είναι επίορκος, δηλαδή ορκίζεται στο όνομα του Κυρίου ψεύτικα, εκείνος που υποσχέθηκε στο Θεό να ζήσει ενάρετα και κάνει αντίθετα από την υπόσχεσή του και παραβαίνει τη συμφωνία για σεμνό βίο, με το να μην εργάζεται τις εντολές. Και με λίγα λόγια, εκείνος που ενώ διάλεξε να ζει σύμφωνα με τις εντολές του Θεού, δεν νεκρώνεται όμως τελείως για τον παρόντα βίο, είναι ψεύτης και επίορκος, γιατί ορκίστηκε στο Θεό, δηλαδή υποσχέθηκε να βαδίσει τον ακατηγόρητο δρόμο των Θείων αγώνων, αλλά δεν εκπλήρωσε την υπόσχεση και γι' αυτό δεν έχει κανένα έπαινο. Γιατί θα επαινεθεί καθένας που ορκίζεται σ' Αυτόν (Ψαλμ. 62,12), δηλαδή καθένας που υποσχέθηκε τη ζωή του στο Θεό και με την αλήθεια των έργων της δικαιοσύνης, εκπληρώνει τους όρκους της καλής υποσχέσεως. (Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής)
  • Άρνηση του Θεού είναι η ψευδορκία. (Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος)
  • Εκεί όπου θα κάνεις όρκο του αδελφού σου, πες του την αλήθεια και αν δεν σου πιστέψει, τράβα τον δρόμο σου. Να απέχουμε, αδελφέ μου, να μην ορκιζόμαστε στο όνομα του Θεού ή να κάνουμε όρκους και να ονομάζουμε τους Αγίους. Αλίμονο σε εκείνους, φωτιά πύρινη τους καίει και τους φλογίζει! (Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός)
  • Ο επίορκος θα μείνει 10 χρόνια Ακοινώνητος. (Μέγας Βασίλειος)
  • Ο Κανόνας του Αγίου Ιωάννου του Νηστευτού ορίζει εκείνους που κάνουν όρκο ψευδή ή παραβαίνουν τον όρκο από ανάγκη ή χωρίς ανάγκη, ένα χρόνο να μην Κοινωνήσουν, ξηροφαγώντας μετά την ενάτη, κάνοντας καθημερινά 250 γονυκλισίες. (ΆγιοςΝικόδημοςοΑγιορείτης)
  • Δεν γίνεται άπιστος κανένας άλλος τόσο, όσο εκείνος που ορκίζεται εύκολα. (Άγιος Θεοφύλακτος Βουλγαρίας)
  • Αν ορκιστείς, ότι δεν θα φυλάξεις τις εντολές του Κυρίου, τότε όχι μόνο δεν έχεις υποχρέωση να τηρήσεις εκείνο, για το οποίο κακώς ορκίστηκες, αλλά απεναντίας και να μετανοείς πρέπει και να λυπάσαι γι' αυτό και να καταδικάζεις την θρασύτητά σου, για να μην παγιδευτείς άλλη φορά. Γιατί και ο Ηρώδης, αν μετανοούσε και δεν τηρούσε τον όρκο του, δεν θα έκανε τον τόσο φοβερό εκείνο φόνο, αποκεφαλίζοντας τον Πρόδρομο του Χριστού. (Αββάς Ζωσιμάς)
  • Ο όρκος είναι αμαρτία μόνο στο δικαστήριο και με το χέρι πάνω στο Ευαγγέλιο, το οποίο απαγορεύει τον όρκο. Ο Χριστός τον όρκο τον κατήργησε. Πουθενά δεν θα ορκιστούμε. Στη θέση του όρκου, ο Χριστός είπε να εφαρμόζουμε: Το ναι, ναι και το ου, ου. Όποιος ορκίστηκε σε δικαστήριο δεν μπορεί να γίνει κληρικός. Συγχωρείτε δια της εξομολογήσεως, αλλά κληρικός δεν μπορεί να γίνει... (Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα)
  • Ο όρκος επιτρέπεται μόνο τότε, όταν διακινδυνεύονται ύψιστα πνευματικά ζητήματα. Όταν πρόκειται, περί σωτηρίας ψυχών. Όχι για ψιλοπηδήματα να γίνεται ο όρκος και για υλικά συμφέροντα. Δεν επιτρέπεται τότε ο όρκος. Εκεί θα εφαρμόζεται το ''μη ομόσαι όλως''. Το ότι όμως επιτρέπεται ο όρκος σε εξαιρετικές περιστάσεις, έχουμε το παράδειγμα του Θεού: α) όταν επρόκειτο να δώσει ο Θεός στον Αβραάμ την υπόσχεση, ότι θα τον ευλογήσει και εξ αυτού θα γεννηθεί ο Χριστός, ο Σωτήρας του κόσμου. Κάτι που έγινε αιώνες αργότερα. Επρόκειτο δηλ. για υπόσχεση (όρκου) που σχετιζόταν με την σωτηρία ολόκληρης της ανθρωπότητας και β) ο ίδιος ο Χριστός που είπε: ''Μη ομόσαι όλως'', δέχτηκε όρκο, κατόπιν όταν ο Καϊάφας, τον υπέβαλλε σε όρκο, εάν είναι αυτός ο Υιός του Θεού, ο Χριστός. Εάν ο Χριστός τότε έλεγε: ''Δεν ορκίζομαι'', θα τον εκμεταλλεύονταν οι άπιστοι ανά τους αιώνες και θα έλεγαν, ότι ιδού δεν είναι ο Θεός γιατί δεν τόλμησε να το βεβαιώσει δια όρκου. Και αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, δεν θα είχαμε σήμερα Χριστιανισμό και θα χάνονταν εκατομμύρια ψυχών. (Αρχ. Χαράλαμπος Βασιλόπουλος)
  • Ο όρκος είναι φωτιά. Καλύτερα να βάλεις την παλάμη σου στη φωτιά και το ηλεκτροφόρο σύρμα, παρά στο Ιερό Ευαγγέλιο (και να ορκιστείς) και μάλιστα ψευδώς! Να προτιμήσεις να καείς, παρά να ορκιστείς ψέματα. Τότε θα έχεις την συνείδησή σου αναπαυμένη, αλλά και την ευλογία του Θεού. (Αρχ. Χαράλαμπος Βασιλόπουλος)
  • Όταν υποσχεθείς ή ορκιστείς να κάνεις κάποια θεάρεστη πράξη, είσαι υποχρεωμένος να πραγματοποιήσεις γρήγορα αυτό που έταξες, γιατί θα έχεις διπλό αμάρτημα, πως δεν έκανες το σωστό και πως επιόρκησες. Αν πάλι δεν μπορείς να κάνεις αυτό που υπόσχεσαι ή δεν είναι στην εξουσία σου, δεν σε αναγκάζει ο Νόμος να το κάνεις, μόνο για τον όρκο τιμωρείσαι. (Μοναχός Αγάπιος Λάνδος Κρήτης)
  • Επιορκία είναι, το να ορκίζεσαι ψέματα στο ιερό Ευαγγέλιο ή στον τίμιο Σταυρό ή στο όνομα του Θεού, της Θεοτόκου ή άλλου Αγίου. Επειδή και τούτο, όπως και η βλασφημία, είναι αμάρτημα που στρέφεται κατευθείαν εναντίον του Θεού, είναι βαρύτερο απ' οποιοδήποτε άλλο, που στρέφεται εναντίον του πλησίον. Κάθε επιορκία είναι θανάσιμη αμαρτία, γιατί αποτελεί εξύβριση της Θείας μεγαλοσύνης. (Μοναχός Αγάπιος Λάνδος Κρήτης)
  • Εάν υποσχεθείς ή ορκιστείς να κάνεις κάτι, όπως κάποιοι που ορκίστηκαν νικημένοι ανόητα από τον θυμό τους, δεν επιτρέπεται να το κάνεις, αλλά για μεν τον όρκο να τιμωρηθείς βαρύτατα και την αμαρτία να μην πραγματοποιήσεις σε καμμία περίπτωση, γιατί καλύτερα θα ήταν να επιορκήσει και ο Ηρώδης, παρά να θανατώσει τον (Άγιο) Ιωάννη τον Πρόδρομο. (Μοναχός Αγάπιος Λάνδος Κρήτης)
  • Όταν σε καλέσουν μάρτυρα στο δικαστήριο, πες την αλήθεια, ακόμα και αν πρόκειται να θανατώσουν πολλούς με την μαρτυρία σου και μην ορκιστείς ψέματα και κολαστείς ψυχικά, για να μην πεθάνει κάποιος άλλος σωματικά. Γιατί λένε βέβαια κάποιοι, που για να μην τον θανατώσουν δεν είναι αμάρτημα, όμως αυτό δεν είναι αλήθεια, αλλά σαφέστατα ψέμα και κενολογία. (Μοναχός Αγάπιος Λάνδος Κρήτης)
  • Απόφευγε τον όρκο, έστω και αν είναι δίκαιος! (Πατέρες της Εκκλησίας)
  • Να αποφεύγεις τους όρκους, είτε δίνονται δικαιολογημένα, είτε αδικαιολόγητα. (Μένανδρος)
  • Ο όρκος της πόρνης, μοιάζει με τον όρκο του πολιτικού. Και οι δύο ορκίζονται, σε όποιον απευθύνονται. (Δίφιλος ο Σίφνιος)
  • Δεν είναι οι όρκοι που μας κάνουν να πιστέψουμε κάποιον άνθρωπο, αλλά ο άνθρωπος που μας κάνει να πιστέψουμε τους όρκους. (Αισχύλος)
  • Οι μεγαλύτεροι ψεύτες, κάνουν και τους μεγαλύτερους όρκους.
  • Η γυναίκα με το κλάμα και ο κλέφτης με τους όρκους.
  • Μεγάλη μπουκιά φάγε, μεγάλο λόγο μην πεις.
  • Τα πρώτα ήσυχα παιδικά χρόνια του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη διαδέχθηκε ο θάνατος και ο κατατρεγμός. Μετά τη δολοφονία του πατέρα του Κωνσταντή από τους Τούρκους, ο δεκάχρονος Θεόδωρος και τα μικρότερα αδέλφια του κρύβονταν για τρία χρόνια στη Μηλιά. Όμως, η οικογένεια του είχε μείνει πάμφτωχη. Η μητέρα του Ζαμπέτα αναγκάσθηκε να δουλέψει για να αναθρέψει τα παιδιά της. Έτσι, ύφαινε για εύπορες οικογένειες ή έκοβε ξύλα. Αυτά τα ξύλα, τα φόρτωνε ο μικρός Θεόδωρος σε ένα μουλάρι, τα μετέφερε στην Τριπολιτσά και τα πουλούσε. Εκεί μια μέρα που πήγε για να πουλήσει τα ξύλα, σ' ένα υπόστεγο κάθονταν μερικοί Τούρκοι και όπως πέρασε το ζώο του φορτωμένο με τα ξύλα, γλίστρησε και τίναξε μερικές λάσπες σε έναν από τους Τούρκους. Θυμωμένος αυτός, όρμησε και με μανία ξυλοκόπησε τον μικρό Θεόδωρο, που δεν μπορούσε να αντιδράσει. Ο Κολοκοτρώνης αισθάνθηκε ταπεινωμένος και οργισμένος έδωσε ένα όρκο στον εαυτό του. Υποσχέθηκε ότι δε θα ξαναπατήσει ποτέ το πόδι του στην Τρίπολη παρά μόνο λεύτερος. Από την ημέρα του επεισοδίου, ο Θεόδωρος δεν ξαναπήγε στην Τριπολιτσά. Επέστρεψε όταν ήταν πια 51 χρονών, για να ελευθερώσει την πόλη και να την αναδείξει ως κέντρο της επανάστασης. Ο Κολοκοτρώνης είχε τηρήσει τον όρκο του...
  • Μετά την κατοχή στην Ελλάδα την δεκαετία του 50', συνέβη το εξής: Στο στρατοδικείο μιας πόλεως της Κεντρικής Ελλάδος, Κατηγορείται κάποιος για 2 φόνους. Μάρτυς κατηγορίας είναι μια γυναίκα. ''Είμαι αθώος!'', δηλώνει κλαίγοντσς ο κατηγορούμενος. Προσέρχεται η μάρτυς και την ρωτάει ο δικαστής, τί γνώριζε για τον κατηγορούμενο.
    - Είναι φονιάς! Τον είδα με τα μάτια μου...
    - Πότε... πότε με είδες;
    - Σε είδα... επιμένει εκείνη με φωνή νευρική.
    Ήταν τα χρόνια τόσο ανώμαλα που ο κατηγορούμενος καταδικάζεται σε θάνατο.
    Και όμως... ήταν αθώος! Η γυναίκα αυτή από παλαιότερα τον μισούσε. Και τώρα τον εκδικήθηκε...
    Μετά από 4 χρόνια ξεκινάει η ψευδομάρτυς για το χωράφι της. Σε λίγο πιάνει βροχή. Πηγαίνει κάτω από ένα δέντρο να προφυλαχτεί. Καιπέφτεικεραυνόςκαιτηνκατακαίει...!!!
    Και σημειώστε κάτι πολύ διδακτικό: Ηημέραεκείνηήτανακριβώςηίδιαημερομηνίαπουπριν 4 χρόνιακατέθεσεωςμάρτυςτότε, ψευδώςστοδικαστήριο...!!!και γινότανε αληθινή δολοφόνος του αθώου.
  • Έγραφε μια εφημερίδα γύρω στο έτος 1955, ότι κάποια γυναίκα πήγε να αγοράσει λάχανα. Ο λαχανοπώλης τα ζύγισε και της τα έδωσε. Εκείνη έκανε να φύγει.
    - Τα χρήματα λησμονήσατε, της είπε με καλοσύνη.
    - Σας τα έδωσα, του απάντησε.
    - Μα, νομίζω όχι.
    - Σας τα έδωσα. Να μην σώσω, αν λέω ψέματα!
    Φοβερό! Τηνίδιαστιγμήσωριάστηκεκάτω! Συγκοπήκαρδιάς! Και στο δεξί της χέρι, που το είχε κλεισμένο, βρήκαν τα χρήματα, που δεν είχε πληρώσει...