Εκείνος δε ο δούλος, ο
γνους το θέλημα του κυρίου εαυτού και μη ετοιμάσας μηδέ ποιήσας προς το θέλημα
αυτού, δαρήσεται πολλάς· ο δε μη γνούς, ποιήσας δε άξια πληγών, δαρήσεται
ολίγας. Παντί δε ω εδόθη πολύ, πολύ ζητηθήσεται παρ' αυτού, και ω παρέθεντο πολύ,
περισσότερον αιτήσουσιν αυτόν. [Εκείνος ο
δούλος, που γνώρισε το θέλημα του κυρίου του και δεν ετοίμασε, ούτε και έπραξε
σύμφωνα προς το θέλημα του Κυρίου του, θα τιμωρηθεί με πολλές μαστιγώσεις, θα
τιμωρηθεί πολύ, διότι εν γνώσει παρέβη το θέλημα του Κυρίου. Εκείνος όμως που
δεν γνώρισε το θέλημα του Κυρίου, έκανε όμως πράξεις άξιας τιμωρίας, θα
τιμωρηθεί με λιγότερες μαστιγώσεις. Σε εκείνον που δόθηκαν πολλά, θα του ζητηθούν
και πολλά και σε εκείνον που του παραδόθηκαν πολλά χαρίσματα, θα ζητηθούν περισσότερα
καλά έργα, παρ' όσα θα ζητηθούν από εκείνους που έλαβαν λιγότερα.] (ΚατάΛουκάν 12,47-48)
Ει μη ήλθον και ελάλησα αυτοίς,
αμαρτίαν ουκ είχον· νυν δε πρόφασιν ουκ έχουσι περί της αμαρτίας αυτών. [(Ομιλεί ο Χριστός) Εάν δεν είχα έρθει στην γη και δεν τους είχα διδάξει
την αλήθεια, δεν θα είχαν αμαρτία για την άγνοια και απιστία τους αυτήν. Τώρα όμως
δεν έχουν καμμία πρόφαση, που να δικαιολογεί την αμαρτία τους. Γι' αυτό και είναι
υπεύθυνοι τιμωρίας εκ μέρους του Θεού.] (ΚατάΙωάννην 15,22)
Κρείττον γαρ ην αυτοίς μη επεγνωκέναι
την οδόν της δικαιοσύνης ή επιγνούσιν επιστρέψαι εκ της παραδοθείσης αυτοίς αγίας
εντολής. [Διότι ήταν πολύ καλύτερο γι' αυτούς, να μη είχαν
γνωρίσει καθόλου τον δρόμον της δικαιοσύνης, παρά, αφού τον γνώρισαν καλά, να φύγουν
και να απομακρυνθούν από το παραδοθέν σ' αυτούς άγιον θέλημα του Κυρίου και να επιστρέψουν
στην ακαθαρσίαν της αμαρτωλότητος.] (Β' Πέτρου 2,21)
Ελεγμώ ελέγξεις τον πλησίον
σου και ου λήψη δι' αυτόν αμαρτίαν. [Θα ελέγξεις τον
πλησίον σου, εάν σου προτείνει κάτι κακό και δεν θα θελήσεις ποτέ να αναλάβεις ενοχή
αμαρτίας προς χάριν αυτού.] (Λευιτικόν 19,17)
Όσο περισσότερα γνωρίζει κάποιος, τόσο
περισσότερο ευθύνη έχει. Και όσοι αποφεύγουν να ξέρουν, για να μην έχουν
ευθύνη, αυτό είναι πονηριά. (Άγιος Παϊσος ο Αγιορείτης)
Πολλές φορές ακούω και εγώ μερικούς ανθρώπους να λένε,
ότι φταίει ο πειρασμός (διάβολος), όταν ταλαιπωρούνται, ενώ φταίνε οι ίδιοι που
δεν αντιμετωπίζουν σωστά τα πράγματα. Έπειτα ο πειρασμός, πειρασμός είναι. Την δουλειά
του κάνει. Να μην τα φορτώνουμε και όλα στον πειρασμό. Ένας υποτακτικός, που ζούσε
σε μια Καλύβη με τον Γέροντά του, μια φορά που έμεινε για λίγο μόνος του, πήρε ένα
αυγό, το έβαλε πάνω σε ένα κλειδί - ήταν από εκείνα τα μεγάλα, τα παλιά κλειδιά
- και άναψε από κάτω ένα κερί, για να το ψήσει! Μπαίνει ξαφνικά ο Γέροντας και τον
βλέπει. ''Τί κάνεις εκεί; του λέει. Να, Γέροντα, ο πειρασμός με έβαλε να ψήσω εδώ
ένα αυγό, του λέει ό υποτακτικός του. Και τότε ακούστηκε μια άγρια φωνή: Αυτήν την
τέχνη εγώ δέν την ήξερα. Απ' αυτόν την έμαθα! Ο διάβολος μερικές φορές κοιμάται
και εμείς τον προκαλούμε. (Άγιος Παϊσος ο Αγιορείτης)
Όταν έρχεται ένα παιδί από μια οικογένεια που τον
γνωρίζω και βλέπω, ότι με την τακτική του καταστρέφει την οικογένεια, του λέω:
«Κοίταξε, αν δεν διορθωθείς, θα το πω στην μητέρα σου. Δεν έχεις δικαίωμα εσύ
να έρχεσαι σ' εμένα να μου τα λες και πάλι να συνεχίζεις το βιολί σου. Θα το πω
στην μάνα σου, για να προφυλάξω την οικογένειά σας». Όταν έχη κανείς μετάνοια, καλά.
Αλλά όταν συνεχίζει την τακτική του, πρέπει να μιλήσω· έχω ευθύνη. (Άγιος
Παϊσος ο Αγιορείτης)
Το ακαταλόγιστο, το έχει ένας που δεν μπορεί να
σκεφτεί και όχι αυτός που δεν προσέχει. (Άγιος Παϊσος ο Αγιορείτης)
Καθόλου δεν θα συγχωρηθούμε, αν μεταθέτουμε την
ευθύνη στον διάβολο για τις δικές μας αμαρτίες, κάτι που συνέβη με την Έυα και
δεν συγχωρέθηκε. Εμείς, ας μην κάνουμε αυτό, αλλά ας αποκτήσουμε επίγνωση του
εαυτού μας και των τραυμάτων μας. Έτσι θα μπορέσουμε να επιθέσουμε στις πληγές
μας (τα αμαρτήματά μας), τα κατάλληλα φάρμακα για την γιατρειά τους. Όποιος
αγνοεί την αρρώστιά του, ποτέ δεν θα φροντίσει για την γιατρειά της. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Εάν εσύ διαπράξεις μια κακή πράξη παρά την θέλησή
σου, διότι σε διέταξε ο άρχοντας, σ' αυτήν την περίπτωση δεν είναι αρκετή η
δικαιολογία σου αυτή (ότι δηλ. εντολή εκτέλεσες), για να σε απαλλάξει από τις
ευθύνες. (Ιερός Χρυσόστομος)
Οι περισσότεροι από τους ανθρώπους για τα μεν
δικά τους σφάλματα γίνονται συνήγοροι, κατηγορούν όμως τα σφάλματα των άλλων.
Και πολλές φορές λένε, ότι τα πράγματα της πολιτείας δεν βαδίζουν καλώς και ότι
αιτία του κακού, είναι η απερισκεψία των αρχόντων. Εγώ όμως λεω, ότι όχι η
απερισκεψία των αρχόντων, αλλά τα δικά μας σφαλματα είναι η αιτία της
αναταραχής και αυτά προκαλούν τις συμφορές που μας συμβαίνουν. Δεν υπάρχει άλλη
εξήγηση. Εξάλλου το να εκλέγουμε τους άρχοντες σύμφωνα με τις επιθυμίες μας,
τίποτε άλλο δεν είναι παρά, το ότι λόγω των προηγούμενων σφαλμάτων μας, τέτοιον
άρχοντα αποκτήσαμε... (Ιερός Χρυσόστομος)
Όσο μεγαλύτερο αξίωμα κατέλαβε κανείς στον κόσμο
αυτόν, τόσο λεπτομερέστερο λόγο των πράξεών του θα υποχρεωθεί να δώσει στην
άλλη ζωή. Είναι πολύ πιο βαριές οι ευθύνες εκείνων που κυβερνούν. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Εκείνος που εμποδίζει μια πληγή να θεραπευτεί
είναι περισσότερο υπεύθυνος από εκείνον, ο οποίος την προξένησε και είναι άξιος
μεγαλύτερης τιμωρίας. Διότι δεν είναι το ίδιο να προκαλέσεις ένα τραύμα, με το
να εμποδίσεις να θεραπευτεί το τραύμα αυτό, γιατί η μεν παρεμπόδιση της
θεραπείας, μπορεί να επιφέρει τον θάνατο, ενώ η αρχική πληγή, ίσως να μην είναι
θανατηφόρος. (Ιερός Χρυσόστομος)
Βλέπεις τον αδερφό σου να σύρεται άδικα και
ανόσια, όχι από τον δήμιο, αλλά από τον διάβολο, στο βάραθρο της απωλείας και
δεν κάνεις τον κόπο, ούτε μια συμβουλή να του δώσεις. Έβλεπες τον αδερφό σου να
συμμετέχει στην Θεία Κοινωνία, ενώ πριν από λίγο σύχναζε σε χώρους του διαβόλου
και δεν μίλησες; Γιατί το ανέχτηκες; Γιατί δεν πήγες να το αναφέρεις στον
ιερέα; Και φυσικά γι' αυτήν σου την στάση, θα σου ζητηθούν σοβαρές ευθύνες. (ΙερόςΧρυσόστομος)
Η Εκκλησία είναι ο οίκος του Κυρίου. Σκεύη τίμια
είναι οι πιστοί. Όταν λοιπόν δεις κάποιον απ' έξω, να θέλει να κλέψει κάποιο
σκεύος, αν αδιαφορήσεις και δεν προσπαθήσεις, δια των υπευθύνων, να σώσεις την
ψυχή που κινδυνεύει, έγινες ένοχος του χαμού της ψυχής του Βλέπεις τον κλέφτη
να αρπάζει την ψυχή και εσύ δεν τον εμποδίζεις, είτε με δική σου ενέργεια, είτε
με άλλου;... (Ιερός Χρυσόστομος)
Όποιος ξέρει αυτόν που κάνει το κακό και τον
ανέχεται και τον αποκρύπτει, είναι σαν να του δίνει την άδεια να διαπράττει με
μεγαλύτερη θρασύτητα το κακό. (Ιερός Χρυσόστομος)
Μην νομίζετε, ότι κάνετε χάρη στους αδερφούς σας,
αν δεν τους ελέγχεται με μεγάλη αυστηρότητα, βλέποντάς τους να διαπράττουν
κάποιο ατόπημα. Αν χάσεις ένα ρούχο, δεν θεωρείς εξίσου εχθρό και τον κλέφτη
και εκείνον, που γνωρίζει τον κλέφτη και δεν τον φανερώνει; (Ιερός
Χρυσόστομος)
Όπως, όχι μόνο εκείνοι που κλέβουν, αλλά και
εκείνοι που μπορούν να εμποδίσουν την κλοπή, αλλά δεν το κάνουν, τιμωρούνται το
ίδιο, έτσι όχι μόνο οι ασεβείς, αλλά και εκείνοι οι οποίοι μπορούν να τους
διαφυλάξουν από την ασέβεια, αλλά δεν θέλουν να το πράξουν, θα υποστούν την
ίδια τιμωρία με εκείνους. Και μην λες τον σκληρό λόγο: "και τί με ενδιαφερει
εμένα.. Εγώ φροντίζω, για όσα αφορούν εμένα...''. Μα τότε είναι που θα φροντίζεις
περισσότερο για τα δικά σου ζητήματα, διότι στο συμφέρον του πλησίον σου, κρύβεται
το δικό σου συμφέρον. (Ιερός Χρυσόστομος)
Όπως ακριβώς είναι βλαβερό το να κατακρίνεις
απλώς, έτσι ακριβώς βλαβερό είναι, το να μην τιμωρείς τα δημόσια αμαρτήματα.
Διότι έτσι ανοίγεις δρόμο στους άλλους, να επιχειρούν τα ίδια... (Ιερός
Χρυσόστομος)
Βλέπεις τον αδερφό σου ότι οδηγείται στον γκρεμό,
ότι ζει ζωή ακατάστατη, ότι δεν είναι σε θέση να διακρίνει το ορθό και δεν απλώνεις
το χέρι σου να τον βοηθήσεις, δεν τον καλείς πλησιον σου, για να τον μαλώσεις, για
να τον νουθετήσεις; Ώστε προτιμάς να μην τον πικράνεις και να μην φανείς δυσάρεστος
σ' αυτόν, από την σωτητία του; Και τότε ποιά συγχώρεση θα έχεις από τον Θεό και
ποιά απολογία θα δώσεις ενώπιον Του; (Ιερός Χρυσόστομος)
Κανένας απάνθρωπος ας μην προσέλθει στην Θεία
Κοινωνία. Κανένας σκληρός και ανελέητος. Κανένας τελείως ακάθαρτος. Τα λέω και
σε εσάς (τους κληρικούς), που διακονείτε τα Μυστήρια. Δεν είναι μικρή η ευθύνη
σας, αν επιτρέψετε σε κάποιον να μετάσχει της Τραπέζης αυτής, ενώ ξέρετε, ότι
έχει διαπράξει πονηριά και δεν έχει μετανοήσει. Το αίμα του θα ζητηθεί από τα
δικά σας χέρια. Και αν ακόμα είναι στρατηγός, εμπόδισέ τον. Και αν ακόμα είναι
αυτός βασιλιάς, εμπόδισε, αν προσέρχεται ανάξια. Έχεις μεγαλύτερη εξουσία από
εκείνον. (ΙερόςΧρυσόστομος)
Ο ιερεύς ακόμα και αν ρυθμίσει καλώς τον βίον του,
ωστόσο δεν φροντίσει για την σωτηρία των πιστών (εκκλησίασμα), τιμωρείται στην
γέενα του πυρός, γιατί έχει ευθύνη για τις ψυχές των πιστών. (ΙερόςΧρυσόστομος)
Οι φαύλοι αγαπούν να επιρρίπτουν την ενοχή τους
σε αυτούς που τους ελέγχουν. Οι κακοί αγαπούν για τις κακίες τους, να ρίχνουν
στα θύματα τις αιτίες, για να βλάψουν πιο πολύ με τις ψευτιές τους και να
ξεφύγουν οι ίδιοι τις κατηγορίες. (Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος)
Δεν ευθύνεται μονάχα ο άνθρωπος για τα
παραπτώματά του. Τα λάθη, οι αμαρτίες και τα πάθη δεν είναι μόνο προσωπικά
βιώματα του εξομολογούμενου. Ο κάθε άνθρωπος έχει πάρει μέσα του και τα βιώματα
των γονέων του και ειδικά της μητέρας, δηλαδή το πως ζούσε η μητέρα, όταν τον
κυοφορούσε, αν στενοχωριόταν, τι έκανε, αν κουραζόταν το νευρικό της σύστημα, αν
είχε χαρά, αν είχε θλίψη, αν είχε μελαγχολία. Ε, όλο το νευρικό σύστημα το δικό
της επηρέασε το νευρικό σύστημα του εμβρύου της. Οπότε, όταν γεννηθεί το παιδί
και μεγαλώσει, παίρνει μέσα του και τα βιώματα της μητέρας του, δηλαδή άλλου
ανθρώπου. Δημιουργείται μια κατάσταση στην ψυχή του ανθρώπου εξαιτίας των
γονέων του, που την παίρνει μαζί του σ΄ όλη του τη ζωή, αφήνει ίχνη μέσα του
και πολλά πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή του είναι απόρροια της καταστάσεως
αυτής. Τα φερσίματά του έχουν άμεση σχέση με την κατάσταση των γονέων του. Μεγαλώνει,
μορφώνεται, αλλά δεν διορθώνεται. Εδώ βρίσκεται μεγάλο μέρος από την ευθύνη για
την πνευματική κατάσταση του ανθρώπου. Υπάρχει, όμως, ένα μυστικό. Υπάρχει
κάποιος τρόπος ν΄ απαλλαγεί ο άνθρωπος απ' αυτό το κακό. Ο τρόπος αυτός είναι η
γενική εξομολόγηση, η οποία γίνεται με την Χάρη του Θεού. (Όσιος Πορφύριος ο
Καυσοκαλυβίτης)
Να μην ελέγξεις κανέναν για κάποιο παράπτωμα, αλλά
να θεωρείς τον εαυτόν σου υπεύθυνο καθ' όλα και αίτιον του πταίσματος. (Άγιος
Ισαάκ ο Σύρος)
Φταίμε γιατί αφήνουμε την ευχή του Χριστού και
έτσι η καρδιά μας είναι απροστάτευτη από τον διάβολο. (Άγιος Νεκτάριος)
Ο Κύριος δεν δίνει το Άγιο Πνεύμα και την Χάρη
του, για να περιπέσει κανείς σε αμαρτίες. Οι άνθρωποι μόνοι τους γίνονται
αίτιοι των κακών στους εαυτούς τους, γιατί δεν ακολουθούν τη Χάρη και
κυριεύονται από τον σατανά. Εξάλλου, αν δεν δώσει ο άνθρωπος αφορμή στον σατανά,
δεν μπορεί αυτός να κυριαρχήσει πάνω του με την βία. Γι' αυτό τον λόγο κανείς
δεν είναι με βεβαιότητα του Χριστού ή του σατανά. Αλλά, αν παραμείνει με τη
Χάρη ως το τέλος, πηγαίνει με το μέρος του Χριστού, διαφορετικά πηγαίνει με τον
σατανά. Γιατί, αν είτε ο Κύριος, είτε ο σατανάς έπαίρναν μαζί τους τον άνθρωπο
με την βία, αυτός δεν θα ήταν αίτιος, ούτε στην κόλαση να ριχτεί, ούτε τον
Παράδεισο να κερδίσει. (Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος)
Όσες έριξα την ευθύνη των πραγμάτων πάνω μου, αμέσως
η γαλήνη απλώθηκε μέσα στην ψυχή μου. Από τη στιγμή που έριξα το βάρος στον άλλο
και είπα αυτός φταίει και όχι εγώ, τότε ένιωσα μέσα μου στεναχώρια και πίκρα. (Μέγας
Αντώνιος)
Στην Εκκλησία, καθένας ζει σε όλους και για
όλους, αλλά και όλοι ζουν στον καθένα και για τον καθένα. Γι' αυτό καθένας
είναι υπεύθυνος για όλους και όλοι για τον καθένα. (Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς)
Για ο,τιδήποτε αποδειχτείτε ένοχος ενώπιον Θεού
και ανθρώπων, για τούτο μετανοήστε και επιδείξτε ταπεινοφροσύνη. Μην έχετε το
θράσος να κρίνετε ή να κατηγορήσετε κανέναν, αλλά για κάθε δυσάρεστο συμβάν, προσπαθήστε
να ρίξετε στον εαυτόν σας το φταίξιμο και όχι στους άλλους, είτε πρόκειται για
τις αμαρτίες σας, είτε επειδή δώσατε αφορμή στους άλλους να λυπηθούν, με την
απροσεξία και την αδεξιότητά σας. (Άγιος Αμβρόσιος της Όπτινα)
Μην ρίχνεις τις ευθύνες, για ό,τι σου συμβαίνει, σε
άλλους ανθρώπους. Αν και έχουμε πάντα την τάση ν' αποδίδουμε τα προβλήματά μας στους
άλλους, στην κακία ή την ανικανότητά τους, στην πραγματικότητα αυτοί δεν είναι παρά
εργαλεία στα χέρια του Θεού. Εργαλεία, που τα χρησιμοποιεί, για να οικοδομήσει τη
σωτηρία μας. (ΌσιοςΜακάριοςτηςΌπτινας)
Δέξου τα πάντα ως συμβαίνοντα από δική σου
υπαιτιότητα. (Άγιος Σέργιος Μετσώφ)
Αν κάποτε συμβεί και δει κανείς τον αδελφό του ν'
αμαρτάνει, ούτε να τον αποστραφεί και να σιωπήσει και να τον αφήσει να καταστραφεί,
ούτε πάλι να τον βρίσει και να τον καταληλήσει, αλλά με συμπάθεια και φόβο Θεού
ν' αναφέρει το γεγονός σε κάποιον που είναι σε θέση να τον διορθώσει, ή να του μιλήσει
ο ίδιος με αγάπη και ταπείνωση λέγοντας: ''Συγχώρεσε με, αδελφέ μου, γιατί σαν
άνθρωπος που δεν έχω μάθει να βλέπω τα χάλια μου, παρατηρώ, ότι ίσως δεν κάνουμε
καλά αυτό εδώ το πράγμα''. Και αν δεν τον ακούσει, ας το πει σε άλλον, σ' όποιον
η συνείδησή του τον πληροφορεί ότι είναι ευλαβής, με σκοπό να διορθώσει τον αδελφό
του και όχι για φλυαρία ή για καταλαλιά ή για εξουδενωσή του, χωρίς να θέλει να
τον διαπομπεύσει, χωρίς να τον κατακρίνει, χωρίς να προφασίζεται, ότι δήθεν θέλει
να τον διορθώσει, έχοντας μέσα του κάποια κακή πρόθεση από όσες ανέφερα. (ΑββάςΔωρόθεος)
Αυτοί που πάσχουν από κάποια σωματική ασθένεια, αυτοί
αποδίδουν την αποστροφή τους στα φαγητά, στην αμέλεια των μαγείρων, ενώ αυτή
οφείλεται αποκλειστικά στην αρρώστιά τους. Όσο λοιπόν και αν φροντίσει κανείς
αυτούς τους ανθρώπους, αυτοί δεν θα πάψουν να καταλογίζουν στους υγιείς, την
ανορεξία τους. Και αυτό γιατί καθόλου δεν αντιλαμβάνονται, ότι αυτή βρίακεται
μέσα τους και ότι οφείλεται στην κακή κατάσταση της υγείας τους. (Κάτι παρόμοιο
κάνουν και εκείνοι που κατηγορούν και ρίχνουν την ευθύνη στους άλλους, αγνοώντας,
ότι οι ίδιοι φταίνε). (Αββάς Ιωσήφ)
Στα μάτια του Θεού, ως αμαρτία δεν λογίζεται μόνο
η πράξη και τα λόγια, αλλά κυρίως η επιθυμία και η πρόθεση. Στην Μέλλουσα Κρίση
θα μας ζητηθεί λόγος, όχι μόνο γι' αυτό που πράξαμε, αλλά και γι' αυτά που
μπορούσαμε να πράξουμε και δεν κάναμε. Διότι αμαρτία δεν ειναι μονάχα το
αποτέλεσμα, αλλά εξίσου αμαρτία λογίζεται και η πρόθεση εκείνου, που την
προκάλεσε. Τί σημασία δηλ. έχει αν σκοτώσουμε τον αδερφό μας εμείς οι ίδιοι με
το μαχαίρι ή αν τον σπρώξουμε προς τον θάνατο με δολιότητα; Είτε με όπλο, είτε
με δολοπλοκία συμβεί το φονικό, το αίγουρο είναι ότι αυτός θα πεθάνει εξαιτίας
μας. Αν αφήσουμε απροστάτευτο έναν τυφλό που βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού
και αυτός πέσει στον γκρεμό, θα είναι άραγε λιγότερο κακό, από το να τον σπρώχναμε
στον γκρεμό με τα ίδια μας τα χέρια; Γιατί θα μπορούσε ασφαλώς κάποιος να τον
συγκρατήσει, αλλά δεν το έκανε. Δεν θα ήταν πραγματικά το ίδιο υπεύθυνος για
τον θάνατο του τυφλού, όποιος θα μπορούσε να τον συγκρατήσει, την στιγμή που
αυτός βρισκόταν στο χείλος του γκρεμού και δεν το έκανε; Μήπως θα είμασταν
εγκληματίες, μόνο αν στραγγαλίζαμε με τα ίσια μας τα χέρια τον πλησίον μας και
θα ήμασταν αθώοι αν του ετοιμάζαμε το σχοινί ή αν του το περνούσαμε στο λαιμό ή
τουλάχιστον αν δεν του το βγάζαμε, έστω και την τελευταία στιγμή, ενώ είχαμε
ακόμα χρόνο και την δυνατότητα να το κάνουμε; (Αββάς Ιωσήφ)
Εάν ζήτησεις το δίκαιο για οποιοδήποτε πράγμα, που
θα σε αδικήσει, ατιμάσει, βρίσει, χτυπήσει, διώξει ή τη ζωή σου επιβουλευθεί ο πλησίον
σου και πάλι εσύ είσαι άδικος, εάν τον θεωρήσεις αίτιο ή τον κατηγορήσεις με εμπάθεια.
Γιατί ζητείς απ' αυτόν, αυτό που δεν του το έδωσε ο Θεός. Εάν εννοήσεις καλά αυτό
που σου λέω, όλους θα τους θεωρείς ανεύθυνους, για οποιοδήποτε σφάλμα και μόνον
εσύ θα είσαι για όλα υπεύθυνος... (ΓέρονταςΙωσήφ οΗσυχαστής)
Θα κάνεις ό,τι μπορείς για τα παιδιά σου, διότι
στην άλλη ζωή ο Χριστός μας θα σου ζητήσει ή τα παιδιά σου σεσωσμένα ή τις
πληγές στα γόνατά σου, από την πολλή σου προσευχή. Δεν γνωρίζουν δυστυχώς οι
γονείς την ευθύνη, την οποία έχουν για τα παιδιά τους. (Γέροντας Ιερώνυμος
της Αιγίνης)
Όλοι οι Έλληνες γεωργοί που καλλιεργούν καπνά,
είναι ηθικοί αυτουργοί, όλων αυτών των
αμαρτημάτων, των ανθρώπων εκείνων, που καπνίζουν και πεθαίνουν από καρκίνο.
Είναι υπεύθυνοι για τον έμμεσο αργό θάνατο των καπνιστών και μάλιστα συμβάλλουν
στην αργή τους αυτοκτονία. Δεν θα γλυτώσει κανένας από τους γεωργούς αυτούς,
ούτε ένας, όταν έρθει η στιγμή της απολογίας τους στο Χριστό. Σας το λέω
ρητά!!! Και εγώ έχω συγγενείς γεωργούς, που βάζουν καπνά και ποτέ δεν συμφώνησα
μαζί τους. Με λέγανε: Και τί να κάνουμε; Πώς θα ζήσουμε; Τους είπα να
αντικαταστήσουν τα καπνά και να καλλιεργούν κάτι άλλο π.χ. βαμβάκι, σιτάρι. (Γέροντας
Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα)
Λέγουν οι Άγιοι, ότι σύμφωνα με την καλή διάθεση,
που έχεις, πηγαίνοντας να ζητήσεις συγχώρηση, δηλαδή αν έχεις ταπείνωση, θα φωτίσει
ανάλογα ο Θεός τον άλλο, για να επιτευχτεί η επιζητούμενη συνδιαλλαγή. Όταν λ.χ.
συντριβείς και πεις με τον λογισμό σου, «φταίω και δεν το καταλαβαίνω», μετά λίγο
λίγο θα πεις, ότι «πράγματι φταίω». Και όταν βάλεις στον λογισμό σου, ότι πράγματι
φταις, θα αλλάξει μετά και ο άλλος διάθεση. (ΓέρονταςΓερμανόςοΣταυροβουνιώτης)
Όταν δεν έχουμε το νου μας στον Θεό, αλλά στο
γιατί, τότε θα μας φταίει ο ένας και ο άλλος. Όμως φταίει ο εαυτός μας, κανείς
άλλος δεν φταίει. Δεν έχουμε καλή πνευματική κατάσταση, αυτή είναι η αιτία. (Γερόντισσα
Μακρίνα Βασσοπούλου)
Για ό,τι μας συμβαίνει, φταίμε αποκλειστικά μόνο εμείς.
(ΓερόντισσαΓαβριηλία Παπαγιάννη)
Αν κάτι ανάποδο μας συμβεί, να μην ρωτήσουμε ποιός
φταίει. Γιατί μόνο εμείς φταίμε. Στην προσευχή μας, αν το ζητήσουμε, θα ανακαλύψουμε
τον λόγο. Ή δεν αγαπήσαμε όσο έπρεπε, ή παραβήκαμε κάποια Εντολή, ή λάθος χειρισμό
κάναμε, ή προηγηθήκαμε εκεί που δεν έπρεπε, ή βασιστήκαμε εκεί που δεν έπρεπε.
(Γερόντισσα Γαβριηλία Παπαγιάννη)
Η διάθεσή μας να μετατοπίζουμε το πρόβλημα στον
άλλον, φέρνει σύγχυση. (π. Βαρνάβας Γιάγκου)
Για το ότι δεν είμαι καλά, φταίω εγώ και όχι ο
άλλος. Ο άλλος απλά αναδεικνύει το πρόβλημά μου. Γίνεται η αιτία, να φανεί το
πρόβλημά μου. (π. Βαρνάβας Γιάγκου)
Άνθρωπος που του φταίνε οι άλλοι, θέλει να
ικανοποιείται ο λογισμός του, ο εγωισμός του και ο σχεδιασμός του. Θέλει να ζει
τα πράγματα ψυχολογικά και όχι πνευματικά. (π. Βαρνάβας Γιάγκου)
Οι κοσμικοί άνθρωποι, όταν έχουν κάποιο πρόβλημα και
δεν είναι καλά, συνήθως ρίχνουν την ευθύνη σε άλλους. Αντίθετα, οι άνθρωποι που
ζουν στην πνευματική διάσταση, αναλαμβάνουν την ευθύνη για τα λάθη τα δικά τους,
αλλά ακόμη και για τα λάθη των άλλων... (π. ΒαρνάβαςΓιάγκου)
Ο Χριστός στον Σταυρό ανέλαβε τις αμαρτίες όλου του
κόσμου. Εμείς καλούμαστε να μιμηθούμε αυτό το ήθος και τότε θα μπορούμε να σχετιζόμαστε,
με τον κάθε άνθρωπο. (π. ΒαρνάβαςΓιάγκου)
Όσο θα τιμωρηθεί εκείνος που αμάρτησε, άλλο τόσο
θα τιμωρηθεί και εκείνος, που υπέπεσε στην αντίληψή του η αμαρτία αυτή και
αδιαφόρησε, ενώ θα μπορούσε κάτι να πει, κάτι να καταγγείλει, κάτι να
υπενθυμίσει, κάτι να προλάβει, κάτι να θεραπεύσει. Ο Θεός έμεινε αδιάφορος στην
αμαρτία των Πρωτοπλάστων; Δεν έσπευσε να τους βοηθήσει, για να μετανοήσουν,
ώστε να βρουν το δρόμο τους; Άσχετα αν δεν επιτεύχθει ο σκοπός. Ο Θεός έκανε το
''καθήκον'' του. Αν και εμείς πολιτευόμασταν έτσι στη ζωή μας, θα υπήρχε αυτή η
διαφθορά και η κακία στον κόσμο; Δεν θα υπήρχε... (Παναγόπουλος)
Οι πραγματικοί πιστοί δεν μένουν στον εαυτόν τους,
αλλά προλαμβάνουν και ''διορθώνουν'' την αμαρτία του άλλου. (Παναγόπουλος)
Μάθαμε να τα φορτώνουμε όλα και να ζητάμε ευθύνες
από τους άλλους. Έστω και αν ο άλλος χαρακτηριστικά ευθύνεται, γύρισε και πες
στον ευατόν σου: ''Εσύ φταις!''. Μ' αυτήν την ταπείνωση και αυτομεμψία, ο
άνθρωπος προστατεύεται από τα βέλη του σατανά και διατηρεί τη Χάρη μέσα του.(Παναγόπουλος)
Είναι υποχρεωμένος ο Χριστιανός να νουθετεί τον πλησίον
του που αμαρτάνει, με σκοπό να διορθωθεί και όχι για κανέναν άλλο λόγο. Μέχρι και
την καλημέρα να του κόψει, με σκοπό να διορθωθεί. Και αν τελικά δεν διορθώνεται,
τον αφήνει στην ησυχία του, ωστόσο εκείνος έκανε αυτό που έπρεπε. Αυτό βέβαια,
πρέπει να γίνεται με διάκριση και αγάπη, ώστε να μην παρουσιάζεται σαν δάσκαλος
και προϋποθέτει, ότι και η δική το ζωή είναι φωτεινή και ακέραια, ώστε να μην τον
προσάπτουν πράγματα και αμαρτίες που αυτοί υποδεικνύουν σ' αυτούς. (Παναγόπουλος)
Πώς όταν βλέπουμε μια παρανομία, την καταγγέλουμε
στην αστυνομία με σκοπό να πιαστεί ο δράστης, το ίδιο πρέπει να κάνουμε, όταν υποπέσει
στην αντίληψή μας κάποια ατασθαλία-αμαρτία κάποιου συνανθρώπου μας. Να ενημερώσουμε
τον παππά ή τον Επίσκοπο, αν εμείς δεν μπορούμε να τον νουθετήσουμε. Ο σκοπός της
ενημέρωσης αυτής, δεν είναι να εξευτελίσουμε και να κατακρίνουμε τον άνθρωπο αυτό,
αλλά να τον βοηθήσουμε, για να καταλάβει, ότι αυτό που κάνει, γίνεται αιτία να κολαστεί.
(Παναγόπουλος)
Αλίμονο στους ανθρώπους εκείνους, που βρίσκονται δίπλα
σε ετοιμοθάνατους ανθρώπους και δεν μεριμνούν, ώστε να τους εξομολογήσουν και να
τους Κοινωνήσουν. Θα πρέπει επίσης να λειτουργήσουν διαμεσολοβατικά, ώστε με ανθρώπους
που δεν είχε καλημέρα ο ετοιμοθάνατος, να τους συμφιλιώσει. Θα δώσουν μια μέρα λόγο
αυτοί που δεν εργάζονται με αυτόν τον τρόπο, γιατί έχουν μεγάλη ευθύνη! Γι΄αυτό
και λέω, ότι κατά την μέρα της κρίσης, θα βρεθούν να κρέμονται πολλά μενταγιόν στο
λαιμό μας, πέραν των δικών μας αμαρτιών. Μην ξεχνάμε εκείνο που έλεγε ο Άγιος Ιάκωβος
ο Αδελφόθεος: Εκείνος που μπορεί να κάνει το καλό και δεν το κάνει, αμαρτία διαπράττει.
(Παναγόπουλος)
Είμαστε υπεύθυνοι όχι μόνο για ό,τι πράττουμε, αλλά
και για ό,τι παραλείπουμε να πράξουμε. (Μολλιέρος)
Ό,τι και να συμβεί, να αναλαμβάνεις την ευθύνη. (Ρόμπινς)
Να είσαι άνθρωπος σημαίνει, να νιώθεις τον εαυτόν
σου υπεύθυνο για όλα γύρω σου. (Εξυπερί)
Όταν θεραπεύεις το πληγωμένο φτερό του αετού, γίνεσαι
υπεύθυνος για τα νύχια του. (Ουγκώ)
Είμαστε υπεύθυνοι για όλα και για όλους. (Ντοστογιέφσκι)
Με σκανδαλίζει περισσότερο η σιωπή των καλών,
παρά η κακία των κακούργων. (Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ)
Πρώτα σηκώνουμε ένα σύννεφο σκόνης και μετά παραπονιόμαστε,
πως δεν μπορούμε να δούμε... (Μπέργκελεϋ)
Ο καλύτερος τρόπος να δικαιολογηθείς είναι, να
αποποιηθείς την ευθύνη σου και να αποκαλύψεις την ενοχή κάποιου άλλου. (Μπιλ
Κλίντον)
Ο Διογένης χτυπούσε τον πατέρα, όταν έφταιγε το
παιδί του.
Τα μεγάλα προνόμια, συμβαδίζουν πάντοτε με
μεγάλες ευθύνες.
Το "κάτι πρέπει να κάνω", πάντα λύνει περισσότερα
προβλήματα, από το "κάτι πρέπει να γίνει".
Μερικοί άνθρωποι αναδεικνύονται όταν επωμιστούν
μια ευθύνη, ενώ άλλοι καταποντίζονται.
Ευθύνομαι γι' αυτά που λέω και όχι γι' αυτά που
καταλαβαίνεις...
Εκείνος που δεν αναλαμβάνει περισσότερο από ό,τι
μπορεί, ποτέ δεν θα μπορέσει να κάνει ό,τι μπορεί.
Μην βάζεις στους ώμους σου ευθύνες, που δεν
μπορείς να σηκώσεις.
Όποιος μπαίνει στο χορό, πρέπει να χορέψει.
Όποιος είναι έξω από το χορό, πολλά τραγούδια
ξέρει.
Μη γράφεις ποτέ, ό,τι δεν τολμάς να υπογράψεις.
Κάθε πρόβατο κρέμεται από το δικό του ποδαράκι.
Ο φρόνιμος αν σφάλλει, μεγάλο σφάλμα κάνει.
Μεγάλα καράβια, μεγάλες φουρτούνες.
Φταίει ο γαϊδαρος, χτυπάμε το σαμάρι.
Ο κακός κωπηλάτης κατηγορεί το κουπί. (Ισλανδική
παροιμία)
Συνομιλία Αγίου Σιλουανού του Αθωνίτη και
ενός ερημίτη: Ένας ερημίτης δήλωσε με εμφανή ικανοποίηση, ότι ο Θεός θα
τιμωρήσει όλους τους άθεους και θα καίγονται αιώνια στην κόλαση. Ο Άγιος
Σιλουανός ακούγοντάς τον, του είπε: ''Πες μου, αν υποθετικά πήγαινες στον Παράδεισο
και από εκεί κοιτούσες κάτω και έβλεπες κάποιον να καίγεται στα πυρά της
κολάσεως, θα αισθανόσουν ευτυχής;'' ''Δεν μπορώ να βοηθήσω... Θα ήταν δική τους
υπαιτιότητα...'', απάντησε ο ερημίτης. Ο Άγιος Σιλουανός, του απάντησε με
θλιβερή όψη: ''Η Αγάπη δεν μπορούσε ποτέ να το δεχτεί αυτό... Πρέπει να
προσευχόμαστε για όλους!...''
