Περί χαρισμάτων

• Παντί δε ω εδόθη πολύ, πολύ ζητηθήσεται παρ' αυτού, και ω παρέθεντο πολύ, περισσότερον αιτήσουσιν αυτόν. [Σε εκείνον που δόθηκαν πολλά, θα του ζητηθούν και πολλά και σε εκείνον που του παραδόθηκαν πολλά χαρίσματα, θα ζητηθούν περισσότερα καλά έργα, παρ' όσα θα ζητηθούν από εκείνους που έλαβαν λιγότερα.] (ΚατάΛουκάν 12,48)
• Τί δε έχεις ο ουκ έλαβες; ει δε και έλαβες, τί καυχάσαι ως μη λαβών; [Ποιό χάρισμα έχεις, που δεν το έλαβες από τον Θεό; Εάν, όλα όσα έχεις, τα έλαβες από τον Θεό, τί καυχάσαι, σαν να μην έλαβες τίποτε;] (Προς Κορινθίους Α' 4,7)
• Εκάστω δε δίδοται η φανέρωσις του Πνεύματος προς το συμφέρον. [Στον καθένα δίνεται το χάρισμα, με το οποίο φανερώνεται η ενέργεια και η δωρεά του Αγίου Πνεύματος, για το πνευματικό συμφέρο και την εξυπηρέτηση των πιστών.] (ΠροςΚορινθίουςΑ' 12,7)
• Μη αμέλει του εν σοι χαρίσματος. [Μην αδιαφορείς και μην παραμελείς το χάρισμα, που υπάρχει σε σένα.] (ΠροςΤομόθεονΑ' 4,14)
• Έκαστος, καθώς έλαβε χάρισμα, εις εαυτούς αυτό διακονούντες ως καλοί οικονόμοι ποικίλης χάριτος Θεού. [Ο καθένας σας, σύμφωνα με το χάρισμα που πήρε, ας το χρησιμοποιεί για να υπηρετεί τους άλλους, σαν καλοί διαχειριστές των ποικίλων δωρεών της Χάρης του Θεού.] (Α' Πέτρου 4,10)
• Αμεταμέλητα γαρ τα χαρίσματα και η κλήσις του Θεού. [Διότι ο Θεός, όταν δίδει τα χαρίσματα ως αλάθητος και πάνσοφος που είναι, δεν κάνει λάθος και είναι γι' αυτό τα χαρίσματά του αμετάκλητα και αμετακίνητα.] (Προς Ρωμαίους 11,29)
• Ενί δε εκάστω ημών εδόθη η χάρις κατά το μέτρον της δωρεάς του Χριστού. [Στον καθένα από εμάς δόθηκε η χάρις, τα χαρίσματα και οι δωρεές, σύμφωνα με το μέτρο, με το οποίο δικαίως και σαφώς μοιράζει ο Χριστός τις δωρεές Του. (Ας μην υπάρχουν, λοιπόν, ζηλοφθονίες μεταξύ σας, διότι τα χαρίσματα είναι δώρα του Θεού, για την εξυπηρέτηση όλων).] (ΠροςΕφεσίους 4,7)
• Παν δώρημα τέλειον άνωθεν έστι καταβαίνον από του πατρός των φώτων. [Κάθε δώρο τέλειο, κατεβαίνει εκ των άνω, από τον ουρανό, από τον πανάγαθο Θεό, που είναι ο δημιουργός και πατέρας όλων των πνευματικών και υλικών φώτων.] (Ιακώβου 1,17)
• Ρώτησε κάποιος έναν διορατικό: Γιατί ο Θεός εστόλισε μερικούς με χαρίσματα και θαυματουργικές ικανότητες, αφού προγνώριζε τις μελλοντικές πτώσεις τους; Και εκείνος τον απάντησε: Για να προφυλάξει τους ομοίους του στα χαρίσματα, για να φανεί ότι έχουμε αυτεξούσιο και για να καταστήσει τους πεσόντας αναπολόγητους την ημέρα της κρίσεως. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚλίμακος)
• Όποιος υπερηφανεύεται για τα φυσικά του χαρίσματα, ποτέ δεν θα πετύχει τα υπερφυσικά χαρίσματα. (Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)
• Είναι ντροπή να καμαρώνει κάποιος για τον ξένο στολισμό. Ομοίως είναι έσχατη ανοησία, το να υπερηφανεύεται κανείς για χαρίσματα που του έδωσε ο Θεός. (Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)
• Εκείνοι που άκουσαν ότι υπάρχει κάπου κρυμμένος θησαυρός, τον αναζητούν. Και επειδή εμόχθησαν πολύ στην αναζήτησή του, διαφυλάττουν με αγωνία το εύρημα. Ενώ εκείνοι που πλούτησαν άκοπα, σκορπίζουν με ευκολία τα πλούτη τους. (Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)
• Αιτία της διανομής των Θεϊκών αγαθών (χαρισμάτων) είναι το μέτρο της πίστεως του καθενός. Γιατί ανάλογα με την πίστη του καθενός, είναι και ο βαθμός της προθυμίας του να πράττει το έργο της αρετής. (Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής)
• Καθένας που υπερηφανεύτηκε για τα χαρίσματα που έλαβε και υψηλοφρόνησε σαν να μην τα έλαβε από το Θεό, δέχεται δίκαια πάνω του την οργή, με το να παραχωρεί ο Θεός στο διάβολο να τον πολεμήσει νοερά και να ταράξει κατά την πράξη τους τρόπους της αρετής και να θολώσει κατά τη θεωρία τους διαυγείς λόγους της γνώσεως. Έτσι θα μάθει την ασθένειά του και θα αναγνωρίσει τη μόνη δύναμη που καταπολεμεί μέσα μας τα πάθη. Και αφού μετανοήσει και ταπεινωθεί, απορρίπτοντας την υπερηφάνεια και το Θεό θα εξιλεώσει και την οργή που έρχεται στους αμετανόητους θ' αποφύγει, η οποία αφαιρεί τη Χάρη που φρουρεί την ψυχή και αφήνει έρημο τον αχάριστο νου. (Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής)
• Να ξέρετε ότι ο Θεός δεν εκβιάζεται στις δωρεές Του. Δίνει, όταν αυτός θέλει. Ό,τι παίρνουμε, το παίρνουμε δωρεάν από το Θείο έλεος. Όποιος επιζητεί Θεία χαρίσματα και υψηλές θεωρίες ενώ είναι ακόμα φορτωμένος με πάθη, αυτός σαν ανόητος και υπερήφανος πλανιέται. Πρώτα απ' όλα οφείλει ν' αγωνιστεί για την κάθαρσή του. Η Θεία Χάρη στέλνει τα χαρίσματα σαν αμοιβή σ' όσους έχουν καθαριστεί από τα πάθη. Κατέρχεται σ' αυτούς χωρίς θόρυβο και σε ώρα που δεν γνωρίζουν... (ΆγιοςΝεκτάριος)
• Εκείνος που κατακράτησε οποιοδήποτε χάρισμα του Θεού για προσωπική του απόλαυση και όφελος και δεν ευεργετεί τους άλλους, αυτός καταδικάζεται ''ως κρύπτων το τάλαντον''. (ΜέγαςΒασίλειος)
• Να ξέρετε ότι ο Θεός δεν εκβιάζεται στις δωρεές Του. Δίνει, όταν Αυτός θέλει. Ό,τι παίρνουμε, το παίρνουμε δωρεάν από το Θείο έλεος. Μη ζητάτε να φτάσετε ψηλά με μεγάλες ασκήσεις χωρίς να έχετε αρετές, γιατί κινδυνεύετε να πέσετε σε πλάνη για την έπαρση και την τόλμη σας. Όποιος επιζητεί Θεία χαρίσματα και υψηλές θεωρίες, ενώ είναι ακόμα φορτωμένος με πάθη, αυτός, σαν ανόητος και υπερήφανος, πλανιέται. Πρώτα απ' όλα οφείλει ν' αγωνιστεί για την κάθαρσή του. Η Θεία Χάρη στέλνει τα χαρίσματα σαν αμοιβή σ' όσους έχουν καθαριστεί από τα πάθη. Τους επισκέπτεται χωρίς θόρυβο και σε ώρα που δεν γνωρίζουν. (Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος)
• Ο Θεός δεν δίνει σε κανέναν μεγάλο χάρισμα, χωρίς μεγάλο πρώτα πειρασμό. Και κανένα χάρισμα που δίνει ο Θεός δεν παραμένει χωρίς προσθήκη, εκτός και αν δεν ευχαριστούμε το Θεό, για ό,τι έχουμε. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
• Τα χαρίσματα του Θεού έρχονται μόνα τους, αν ο τόπος της καρδιάς είναι καθαρός. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
• Το κλειδί της καρδιάς για την απόκτηση των Θείων χαρισμάτων δίνεται μέσω της αγάπης προς τον πλησίον. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
• Το πιο υψηλό χάρισμα του Θεού είναι, η μετοχή στα παθήματα του Χριστού. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
• Η πίστη και η χρήση του Μυστηρίου της Θείας Κοινωνίας, μας χαρίζουν τα μεγαλύτερα χαρίσματα, ανακαινίζοντάς μας. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
• Εάν λάβεις χάρισμα, ζήτησε από τό Θεό: α) ταπείνωση, β) φύλακα άγγελο και γ) να σου πάρει το χάρισμα, εάν πρόκειται να πέσεις στην υπερηφάνεια! (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
• Για ό,τι καυχιόμαστε, θα παραχωρήσει ο Θεός να το χάσουμε, προκειμένου να ταπεινωθούμε. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
• Ο Θεός από Πρόνοια έδωσε διαφορετικά χαρίσματα και αγαθά σε όλους, για να υπάρχει πολλή συμφωνία και αγάπη, ώστε ο καθένας επειδή θα έχει ανάγκη τον πλησίον, να συσφίγγει μαζί του σε κοινό δεσμό. Αυτό έθεσε ως νόμο και στα επαγγέλματα και στα δικά μας μέλη και στα φυτά και γενικά σε όλα. (Ιερός Χρυσόστομος)
• Μην υπερηφανεύεσαι, γιατί το χάρισμα σου δόθηκε από τον Θεό, δεν το έλαβες εσύ, ούτε το βρήκες. (Ιερός Χρυσόστομος)
• Αυτός που είναι ταπεινός και δεν έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτόν του, γίνεται πιο επιμελής, όταν πάρει κάποιο χάρισμα. Πιστεύει, ότι έλαβε χωρίς να το αξίζει και θεωρεί τον εαυτόν του ανάξιο. Όποιος όμως νομίζει, ότι έχει κατορθώσει κάτι, θεωρεί ότι το πράγμα είναι οφειλή προς αυτόν και φουσκώνει... (ΙερόςΧρυσόστομος)
• Όποιος έχει το χάρισμα του λόγου, όταν μεταδίδει σε άλλους, αυξάνει το κέρδος με το ότι κάνει και άλλους σοφούς. Αν όμως κρύψει το τάλαντο και το κρατήσει μόνο για τον εαυτόν του, στερεί και από τον εαυτόν του το κέρδος, αφού δεν καρπώθηκε την ωφέλεια των πολλών. Το ίδιο και όποιος έχει άλλα χαρίσματα, με το να γιατρεύει π.χ. άλλους, εξάπλωσε τη δωρεά. Και χωρίς ο ίδιος να στερείται με το να δίδει, γεμίζει πολλούς με την πνευματική δωρεά. Ο κανόνας αυτός ισχύει για όλα τα πνευματικά. Και στην Βασιλεία των Ουρανών, αυτός που κάνει πολλούς κοινωνούς της Βασιλείας μαζί με τον εαυτόν του, θα απολαύσει την Βασιλεία των Ουρανών, πολύ περισσότερο. Ενώ όποιος δεν επιδιώκει να κάνει και άλλους κοινωνούς του Παραδείσου, θα ξεπέσει και ο ίδιος, από τα αιώνια αγαθά Του. (Ιερός Χρυσόστομος)
• Τα χαρίσματα έρχονται δεύτερα, προηγείται η ενάρετη ζωή. Πολλοί βέβαια, που παρουσίασαν χαρίσματα, επειδή έγιναν φαύλοι, κολάστηκαν, όπως και εκείνοι, που στο όνομα του Χριστού προφήτευσαν και έβγαλαν δαιμόνια και έκαναν πολλά θαύματα, όπως ο Ιούδας ο προδότης. Ενώ άλλοι πιστοί, που έζησαν καθαρό βίο, δεν χρειάστηκαν τίποτε άλλο για να σωθούν... (Ιερός Χρυσόστομος)
• Τα δώρα του Θεού στον άνθρωπο διακρίνονται σε γενικά και ειδικά δώρα. Τα γενικά δώρα συνίστανται στα τέσσερα στοιχεία της φύσεως και άλλα όσα απορρέουν από αυτά, όλα τα θαυμαστά και φοβερά έργα του Θεού, που περιγράφονται στην Αγία Γραφή. Τα ειδικά δώρα είναι αυτά, που χαρίζει ο Θεός σε κάθε άνθρωπο ξεχωριστά - είτε πλούτη προς χάριν της ελεημοσύνης, είτε φτώχεια προς χάριν της υπομονής και της ταπεινώσεως, είτε εξουσία προς χάριν της δικαιοσύνης και ενισχύσεως των αρετών, είτε υποδούλωση και σκλαβιά προς χάριν της ταχείας σωτηρίας της ψυχής, είτε υγεία προς χάριν της βοήθειας των αδυνάτων, είτε ασθένεια προς χάριν του στεφάνου της υπομονής, είτε γνώσεις και επιδεξιότητες στην προς κτήση πλούτου προς χάριν της αρετής, είτε αδυναμία και έλλειψη δεξιοτήτων, προς χάριν της ταπεινώσεως. Τα παραπάνω, μολονότι φαίνονται αντίθετα μεταξύ τους, είναι όμως όλα καλά λίαν, ανάλογα με τον σκοπό τους. Οφείλουμε να αποδίδουμε ευχαριστία στον Θεό για όλα τα δώρα Του και να υπομένουμε με υπομονή και ελπίδα, κάθε δοκιμασία και αντιξοότητα. (ΆγιοςΠέτροςοΔαμασκηνός)
• Εκείνος που έχει κάποιο πνευματικό χάρισμα και συμπαθεί εκείνους που δεν έχουν, με τη συμπάθεια φυλάγει το χάρισμα. Ο αλαζόνας και υπερήφανος θα το χάσει από τους αλαζονικούς λογισμούς του. (Άγιος Μάρκος ο Ασκητής)
• Όσες περισσότερες αρετές αποκτάς και όσα περισσότερα χαρίσματα λαμβάνεις, τόσο περισσότερο ευεργετείσαι από τον Θεό. Και όσο περισσότερο ευεργετείσαι, τόσο περισσότερο χρέος οφείλεις στον Θεό και περισσότερο υπόχρεος γίνεσαι. (Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης)
• Αν αξιωθείς να σου δοθεί κάποιο χάρισμα μην υψηλοφρονείς, επειδή ό,τι καλό έχεις, το πήρες από τον Κύριο. Και δεν βαδίζεις σύμφωνα με την εντολή και το θέλημά Του και θα αφαιρέσει το χάρισμά Του από σένα και θα το χαρίσει στον καλύτερο. Και τότε θα μοιάσεις με εκείνον που πιέζει την πέννα για να γράψει, ενώ τελείωσε το μελάνι της... (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος)
• Όσοι παρουσιάζουν τα χαρίσματα του Θεού για δικά τους, είναι οι πιο αναιδείς και άδικοι, διότι αδικούν τον Θεό και περισσότερο τον εαυτόν τους. Πρόσεξε μην ζητήσεις ποτέ του Θεού χαρίσματα, αλλά μετάνοια, η οποία θα φέρει την ταπείνωση και μετά ο Καλός Θεός, θα σου δώσει, ό,τι σου είναι απαραίτητο. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
• Το χάρισμα που έχει ο κάθε άνθρωπος, πρέπει να το αξιοποιήσει στο καλό, γιατί ο Θεός, για να του το δώσει, έχει και απαιτήσεις. Το μυαλό λ.χ. είναι μια δύναμη, αλλά ανάλογα με το πως το χρησιμοποιεί ο καθένας, μπορεί να κάνει καλό ή κακό. Ένας που έχει πολλή εξυπνάδα, αν την χρησιμοποιήσει σωστά, μπορεί να κάνει εφευρέσεις που θα βοηθούν τον κόσμο. Αν όμως δεν την χρησιμοποιήσει σωστά, μπορεί να εφευρίσκει, π.χ. πως να ληστεύει τον άλλον. Ή αυτοί που κάνουν γελοιογραφίες σε εφημερίδες κ.λπ., σε μια γελοιογραφία, σε ένα σκίτσο, κρύβουν ολόκληρο γεγονός. Και αν αυτό έχει σχέση με Εκκλησιαστικά θέματα κ.λπ., μπορεί να κρύβει και ολόκληρη θεολογία. Μερικοί απ' αυτούς, αν σπούδαζαν θεολογία, επειδή ο νους τους παίρνει στροφές, θα μπορούσαν να εμβαθύνουν πολύ στα Θεία νοήματα. Θα αξιοποιούσαν δηλαδή αυτήν την ευστροφία, θα την αγίαζαν και θα βοηθούσαν και τον εαυτόν τους και τους άλλους. Ενώ τώρα, πολλοί κάνουν αρνητικό έργο· αν είναι αισχροί, αισχρό, αν είναι γελοίοι, γελοίο. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
• Ο Θεός προικίζει τον κάθε άνθρωπο με πολλά χαρίσματα, αλλά ο άνθρωπος, ενώ θα έπρεπε να ευγνωμονεί γι' αυτά τον Θεό, πολλές φορές δεν προσέχει, οικειοποιείται τα χαρίσματα που του έδωσε ο Θεός και καυχάται εσωτερικά. Τότε ο πονηρός διάβολος, σαν κλέφτης που είναι, πηγαίνει, του κλέβει τα χαρίσματα, τα δηλητηριάζει με τα δηλητήριά του και έτσι τα αχρηστεύει. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
• Πρέπει πολύ να προσέξουμε τα χαρίσματα που μας έδωσε ο Θεός, να μην τα οικειοποιούμαστε, αλλά να ευχαριστούμε τον Θεό και να έχουμε την ανησυχία μην τυχόν δεν ανταποκρινόμαστε σ' αυτά. Συγχρόνως να πονάμε για τους άλλους που δεν αξιώθηκαν να λάβουν τέτοια χαρίσματα από τον Θεό και να προσευχόμαστε γι' αυτούς. Και όταν βλέπουμε έναν άνθρωπο να υστερεί σε κάτι, να λέμε με τον λογισμό μας: «Εάν αυτός είχε τα χαρίσματα που έδωσε σ' εμένα ο Θεός, θα ήταν τώρα Άγιος, ενώ εγώ δεν τα αξιοποίησα και επιπλέον αδικώ τον Θεό κάνοντας δικά μου τα χαρίσματα που μου έδωσε». Ο Θεός βέβαια δεν στενοχωριέται, όταν ο άνθρωπος οικειοποιείται τα χαρίσματα που του δίνει· δεν μπορεί όμως να του δώσει άλλα, για να μην τον βλάψει. Ενώ, αν κάποιος κινείται απλά και ταπεινά, γιατί αναγνωρίζει ότι τα χαρίσματα που έχει είναι του Θεού, τότε ο Θεός θα του δώσει και άλλα. (ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
• Δίνει λ.χ. ο Θεός σε κάποιον λίγο παραπάνω μυαλό και μπορεί να έχει μια μεγάλη επιχείρηση και να ζει άνετα. Να υπερηφανευτεί ότι τα καταφέρνει; Λίγο να τον εγκαταλείψει ο Θεός, μπορεί να χρεωκοπήσει και να πάει φυλακή. Όποιος έχει χαρίσματα, αλλά δεν έχει ταπείνωση και πληγώνει με την προκλητική συμπεριφορά του τον πλησίον του, αναγκάζει τον Χριστό να πάρει το κατσαβιδάκι και να του λασκάρει λίγο την βίδα, για να ταπεινωθεί ακουσίως. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
• Ας υποθέσουμε ότι κάποιος έλαβε από τον Θεό ένα χάρισμα και το διπλασίασε, ενώ ο άλλος τα πέντε χαρίσματα που έλαβε, δεν κατάφερε να τα κάνει δέκα, αλλά έμεινε στα εννέα. Σ' αυτήν την περίπτωση, το δύο, δεν είναι μεγαλύτερο από το εννέα; (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
• Ο Θεός στον κάθε άνθρωπο έδωσε αυτά που τον ωφελούν, είτε το μπόϊ, είτε την λεβεντιά, είτε την ομορφιά κ.λπ., ό,τι θα τον βοηθήσει, άσχετα αν το αξιοποιήσει ή όχι. Αν το αξιοποιήσει, θα σωθεί και μπορεί να φτάσει στην τελειότητα. Αλλά ο κόσμος βασανίζεται. «Γιατί εγώ να είμαι έτσι, ενώ εκείνος έτσι;». Μα εσύ έχεις αυτά, εκείνος έχει άλλα. Ένας δια Χριστόν σαλός Ρουμάνος που ασκητεύει στο Άγιον Όρος είπε σε κάποιον, που είχε τέτοιους λογισμούς: «Ένας βάτραχος είδε το βουβάλι και είπε: "Θέλω να γίνω και εγώ βουβάλι". Φούσκωσε, φούσκωσε ο βάτραχος και τελικά έσκασε. Ο Θεός αυτόν τον έκανε βάτραχο, εκείνο βουβάλι. Πήγε ο βάτραχος να γίνει βουβάλι και έσκασε!». Ο καθένας να χαίρεται, όπως ο Δημιουργός τον έφτιαξε. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
• Με την υπερηφάνεια κάνουμε τον εαυτόν μας δυστυχισμένο, επειδή τον απογυμνώνουμε από τα χαρίσματα που μας δίνει ο Θεός, αλλά στενοχωρούμε και τον Θεό, που πονάει, γιατί μας βλέπει δυστυχισμένους. Γιατί, ενώ έχει άφθονα πλούτη να μας δωρίσει, δεν μας τα δίνει, για να μην μας βλάψει. Γιατί τί γίνεται; Αν μας δώσει κάποιο χάρισμα, βλέπουμε τους άλλους σαν μυρμήγκια και τους πληγώνουμε με την υπερήφανη συμπεριφορά μας. Αν δεν μας δώσει, απελπιζόμαστε. Οπότε και ο Θεός λέει: «Αν τους δώσω κάποιο χάρισμα, υπερηφανεύονται, βλάπτουν τον εαυτό τους και στους άλλους φέρονται με αναίδεια. Αν δεν τους δώσω, είναι ταλαίπωροι, βασανισμένοι. Και εγώ δεν ξέρω τι να κάνω...». (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
• Το πιο μεγάλο χάρισμα είναι η συναίσθηση της ματαιότητος. Όταν το αποκτήσουμε, δεν θα τρέχουμε σε «χαρισματούχους»... (ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
• Λόγω της υπακοής αξιώθηκα να έχω, όσα χαρίσματα έχω... (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
• Ο Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος διηγείται, ότι κάποιος συνασκητής του έλαβε το χάρισμα των ιαμάτων σε τέτοιο βαθμό, ώστε θεράπευε κάθε είδους αρρώστειας με μια απλή επίθεση των χεριών του. Όμως ο ασκητής αυτός, με το να δοξάζεται από τους ανθρώπους υπερηφανεύτηκε και έπεσε στο πιο μεγάλο βάθος αμαρτίας.
• Δεν δίδονται τα ουράνια χαρίσματα, όταν δεν υπάρχουν αυτά τα τρία: νηστεία, αγρυπνία, προσευχή. Αν δεν βάλεις χαλινάρι, προπάντων στη γλώσσα και στο νου σου, δεν είναι εύκολο να λάβεις ουράνια χαρίσματα. (Όσιος Άνθιμος της Χίου)
• Υπάρχουν άνθρωποι που περιφρονούν τα χαρίσματα του Θεού, δεν γνωρίζουν την πραγματική τους αξία και δεν παράγουν τους καρπούς της αρετής· όμως γι' αυτό ακριβώς δίνει ο Θεός τα χαρίσματά Του στον άνθρωπο, για να παράγει τους καρπούς της αρετής. Πάνω σ' αυτούς τους ανθρώπους θα πέσει η κατάρα του Θεού. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
• Τα χαρίσματα του Θεού, δεν πρέπει να τα κρατάς για τον εαυτόν σου, αλλά να τα μοιράζεσαι με τους άλλους. Για παράδειγμα πάρε την φύση την ίδια: Ο ήλιος δεν κρατάει το φως για τον εαυτόν του, αλλά το χορηγεί στη γη και το φεγγάρι. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
• Κύριε! Αξίωσέ με, με τη Χάρη Σου, να μην αφήνω ανεκμετάλλευτα τα τάλαντα που μου εμπιστεύτηκες. Κάνε, ώστε να χρησιμοποιώ τις δωρεές Σου, κατά σωτήριο για μένα τρόπο. Κάνε, ώστε να αυξήσω τον αριθμό αυτών των ταλάντων, με τον προσωπικό μου κόπο. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
• Αν κάποιος αμφισβητήσει τις ικανότητές σου, να του πεις: "Δεν νομίζω πως έχω κάποιο χάρισμα ή ικανότητα. Όλα αυτά είναι δωρεές του Θεού. Γι' αυτό όταν αμφισβητείς τις ικανότητές μου, είναι σαν να αμφισβητείς τον Δημιουργό που τις χορήγησε". (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
• Η καρδιά του ανθρώπου είναι ανοικτή μόνο στον Κύριο. Καρδιογνώστης είναι μόνο ο Θεός. Ό,τι λοιπόν με διατάζει ο Κύριος, αυτό μεταδίδω σε όποιον μου ζητά κάτι ωφέλιμο. Την πρώτη σκέψη που μου έρχεται, την θεωρώ υπόδειξη του Θεού και την λέω στον συνομιλητή μου. Δεν γνωρίζω τι γίνεται μέσα στην ψυχή του, πιστεύω όμως, ότι αυτό μου το υποδεικνύει το θέλημα του Θεού για την ωφέλειά του. Υπάρχουν και περιστατικά, για τα οποία δεν καταφεύγω στο θέλημα του Θεού, αλλά στη λογική μου, επειδή μου φαίνονται απλά. Σε τέτοιες περιπτώσεις γίνονται πάντοτε λάθη. (Όσιος Σεραφείμ του Σάρωφ)
• Κάθε Θείο χάρισμα είναι επιβλαβές, όταν εξ αυτού επιζητούμε την δική μας δόξα και όχι την δόξα του Θεού. (Άγιος Τύχων του Ζαντόνσκ)
• Μάταια κοπιάζουμε, μάταια και άκαρπα και επιζήμια, όταν επιδιώκουμε να αποκτήσουμε πρόωρα τα υψηλά πνευματικά χαρίσματα. Αυτά τα δίνει, στο κατάλληλο καιρό, ο εύσπλαχνος Θεός, σ' εκείνους που σταθερά, υπομονετικά και ταπεινά τηρούν τις Ευαγγελικές εντολές. (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ)
• Ένας συνετός πατέρας, δεν θα δώσει στο μικρό αγοράκι του κοφτερό σπαθί. Το νήπιο δεν είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει το σπαθί εναντίον του εχθρού. Παίζοντας με το φονικό όπλο, γρήγορα και εύκολα, θσ τρυπήσει το κορμάκι του. Έτσι και όποιος βρίσκεται σε νηπιακή πνευματική ηλικία, δεν είναι ικανός για την λήψη πνευματικών χαρισμάτων. Δεν θα τα χρησιμοποιήσει, για την δόξα του Θεού, ούτε για ωφέλεια δική του ή του πλησίον, ούτε για την κατανίκηση των αόρατων εχθρών. Θα τα χρησιμοποιήσει, για να πλήξει τον ίδιο του τον εαυτό, καμαρώνοντας και φουσκώνοντας από την ολέθρια υπερηφάνεια και την εξίσου ολέθρια περιφρόνηση του πλησίον. (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ)
• Ο εύσπλαγχνος Θεός δίνει στους ανθρώπους, εκείνο που τους είναι πράγματι αναγκαίο και ωφέλιμο• έστω και αν οι ίδιοι δεν το καταλαβαίνουν! Ποτέ δεν δίνει κάτι, που μπορεί να ωφελήσει λίγο και βλάψει πολύ• έστω και αν οι άνθρωποι με σαρκικό φρόνημα και άγνοια, διψούν για κάτι τέτοια και τα αναζητούν. (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ)
• Ο Θεός θεωρεί άξιους εκείνος, που λογαριάζουν ανάξιο τον εαυτόν τους και δίνει το χάρισμα, σε όσους δεν το περιμένουν, σε όσους πιστεύουν, πως τους αξίζουν τα αιώνια βάσανα του άδη. (ΆγιοςΙγνάτιοςΜπριαντσιανίνωφ)
• Το χάρισμα του πένθους και των δακρύων είναι ένα από τα πιό μεγάλα δώρα του Θεού σε εμάς, γιατί συμβάλλει καθοριστικά στην σωτηρία μας. Τα χαρίσματα της προφητείας, της διοράσεως, της θαυματουργίας και άλλα όμοια είναι γνωρίσματα ξεχωριστής ευαρεστήσεως του Θεού και Θείας ευδοκίας, ενώ το χάρισμα της κατανύξεως και των δακρύων είναι γνώρισμα αποδοχής της μετάνοιας. (ΆγιοςΙγνάτιοςΜπριαντσιανίνωφ)
• Χωρίς την ταπείνωση, τα σπουδαία τάλαντα του ανθρώπου, είναι ένας σωρός κοπριάς...!!! (Όσιος Σεραφείμ Ρομαντσώφ)
• Με τον όρο ''χάρισμα'', θα πρέπει να εννοηθεί, όχι μόνο ο πλούτος, η μόρφωση, η αριστοκρατική καταγωγή. Τα χαρίσματα είναι οι ευνοϊκές συνθήκες, για την σωτηρία της ψυχής. Στον καθένα μας, έχουν δοθεί χαρίσματα. Η πενία, οι ασθένειες, οι διάφορες θλίψεις, όλα αυτά είναι χαρίσματα. Αν ο άνθρωπος χρησιμοποιεί σε πνευματικό επίπεδο τα χαρίσματα που του έχουν δοθεί, έτσι ώστε να σώσει την ψυχή του, τότε τα χαρίσματα αποφέρουν καρπούς. (Όσιος Νίκων της Όπτινα)
• Αν ο Κύριος μας έχει δώσει κάτι, τότε πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι όλα τα ταλέντα μας, επίγεια και πνευματικά - είναι από το Θεό. Δεν μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι για τίποτα. Ούτε υλικά αγαθά, ούτε ψυχικά επιτεύγματα ούτε οποιεσδήποτε αξίες - δεν υπάρχει πλούτος στη γη. Ο Κύριος δίνει, σύμφωνα με το έλεός Του. Δεν υπάρχει ταλέντο, καμμία δύναμη, καμμία δουλειά - τίποτα δεν είναι δικό μας, αλλά μόνο η Χάρη του Θεού. (ΣτάρετςΗλίαςτηςΌπτινα)
• Δεν σου ζητεί περισσότερο ο Χριστός, για να σου δώσει τα άγιά Του χαρίσματα· μόνο να αναγνωρίζεις ότι, ό,τι καλό και αν έχεις, είναι δικό Του. Και να συμπαθείς αυτόν που δεν έχει. (Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής)
• Από την αρχή της δημιουργίας, ο Κύριος σε 3 τάξεις χώρισε τους ανθρώπους. Στον έναν έδωσε πέντε τάλαντα, στον άλλον δύο και στον τρίτο ένα. Ο πρώτος έχει ανώτερα χαρίσματα και χωρητικότητα στο νου και λέγεται Θεοδίδακτος, διότι λαμβάνει από τον Θεό, χωρίς διδασκαλία, όπως π.χ. ο Μέγας Αντώνιος. Ο δεύτερος με τα δύο τάλαντα, πρέπει να διδαχτεί το καλό για να το κάνει και ο τρίτος, είτε ακούσει, είτε μάθει, το κρύβει στο χώμα και δεν κάνει τίποτε... (ΓέρονταςΙωσήφ ο Ησυχαστής)
• Με την ευχαριστία, την δοξολογία, τότε στέλνει τα Χαρίσματά του ο Θεός στον άνθρωπο. (Γέροντας Κύριλλος Μονής Οσίου Δαυίδ Ευβοίας)
• Είδες πολλά χαρίσματα σε κάποιον άνθρωπο; Υπάρχει πολλή ταπείνωση σ' αυτόν. (Γέροντας Εφραίμ ο Κατουνακιώτης)
• Ο Θεός σε δοκιμάζει: Μπορείς να κρατήσεις αυτήν τη θλίψη; Μπορώ. Θα σου δώσω χάρισμα. Δεν μπορείς να κρατήσεις αυτήν την θλίψη; Και αυτό που σου έδωσα, θα σου το αφαιρέσω. (Γέροντας Εφραίμ ο Κατουνακιώτης)
• Ο Θεός δεν δίνει ποτέ μεγάλο χάρισμα σε κανέναν άνθρωπο, αν δεν του δοθεί πρώτα μεγάλος πειρασμός. Ο Θεός θέλει να δει προσπάθεια από τους ανθρώπους, όπως ακριβώς ο δάσκαλος από τους μαθητές τους. (Γέροντας Αμβρόσιος Λάζαρης)
• Όταν έχω καθαρή καρδιά και κοινωνία με τον Θεό, τότε χαριτώνομαι και μπορώ και βλέπω την καρδιά του άλλου. Καταλαβαίνω, ότι ο τάδε είναι χαριτωμένος, ενώ ο βήτα έχει τον πονηρό μέσα του, έχει λογισμούς, αμαρτήματα. Βλέπω ακόμη και την παιδική του ηλικία, την γέννησή του. Όλα φαίνονται στο κάτοπτρο της καρδιάς μου. Αυτό είναι το χάρισμα,το πνευματικό που παίρνει ο καθαρός άνθρωπος. (Γέροντας Αιμιλιανός ο Σιμωνοπετρίτης)
• Ο Θεός έχει μοιράσει τα χαρίσματα στους ανθρώπους κατά τέτοιο τρόπο, ώστε ό,τι χαρίσματα έχει ο καθένας μας, αυτόν τον συνδυασμό χαρισμάτων να μην τον έχει κανένας άλλος στον κόσμο, ώστε μέσα σ' αυτήν την πολυποικιλία, να αλληλοβοηθιόμαστε και να συνεργαζόμαστε. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
• Η Παναγία είναι η γενική διαχειρίστρια του Θεϊκού πλούτου του Αγίου Πνεύματος, αφού αυτή είναι που μοιράζει τα διάφορα χαρίσματα που δίνει ο Θεός, τόσους στους αγγέλους, όσο και στους ανθρώπους. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
• Ο Μέγας Παϊσιος, είχε ζητήσει από το Θεό, το χάρισμα να ζει μόνο με τη Θεία Κοινωνία. Ο Θεός του έδωσε αυτό το χάρισμα και για 70 χρόνια ζούσε μόνο με τη Θεία Κοινωνία!!! Ο Άγιος ζήτησε επίσης από το Θεό, να μην κοιμάται καθόλου, ώστε όλη την ημέρα ο νους του να είναι προσηλωμένος σε Αυτόν. Ο Θεός του είπε, ότι αυτό δεν γίνεται, αλλά του έδωσε το χάρισμα να κοιμάται μόνο μία ώρα το 24ωρο. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
• Εάν αγοράσω από ένα κατάστημα και χρωστάω χρήματα, δεν μπορώ να περάσω από εκεί με ευκολία, γιατί θα με ελέγχει η συνείδησή μου, επειδή χρωστάω και θα πρέπει να πληρώσω. Μα στον Θεό, που είναι Θεός αληθινός, να χρωστάμε; Δεν ξέρουμε, αν θα ξημερώσουμε, δεν ξέρουμε εάν θα βραδυάσουμε. Το να χρωστάει κανείς τα πνευματικά (του καθήκοντα) είναι αδιαφορία, όχι ότι δεν τα προλαβαίνει. Όταν όμως δεν θα χρωστάς στον καταστηματάρχη και περάσεις, θα σου φωνάξει: "Έλα τί θέλεις να σου δώσω, από το άλφα, από το βήτα;". Έτσι κάνει και ο Χριστός: "Ελάτε να σας δώσω. Τί θέλετε; Μέλι; Τί; Χάρη θέλετε; Πάρτε από εδώ, πάρτε από εκεί..." και μας τα χαρίζει όλα. Και δίνει χαρίσματα ο Χριστός. Όταν όμως χρωστάς, τί να σου δώσει; "Χρωστάς σου λέει, τί να σου δώσω; Το χρέος σου δεν μπορείς να ξεχρεώσεις"... (Γερόντισσα Μακρίνα Βασσοπούλου)
• Τα χαρίσματα του Θεού είναι κρυμμένα μέσα μας, εμείς ίσως δεν τα γνωρίζουμε, αλλά τα βλέπει ο διάβολος. Και σαν ένας πονηρός ληστής, περιμένει τον κατάλληλο καιρό, που θα εκδηλωθεί το χάρισμα του Θεού στη ζωή μας και εάν δεν είναι σκεπασμένο με την ταπείνωση και την διάκριση, ορμά επάνω του σαν άγριο θηρίο, να το μολύνει και να το αφανίσει. (Γέροντας Αρσένιος Μπόκα)
• Μένετε ευχαριστημένοι με τα μικρά δώρα του Δημιουργού σας, μη ζητείτε τα μεγαλύτερα. Γνωρίζει Εκείνος αν είστε και πότε θα είστε άξιοι για να σας δώσει τα μεγαλύτερα χαρίσματά Του. Ένα μικρό δώρο που έχεις, μη το βλέπεις μικρό, είναι αυτό που σου χρειάζεται. Αλλά ο άνθρωπος, επειδή έχει απερίσκεπτη επιθυμία και υπερηφάνεια, θέλει σε μια στιγμή ολόκληρο τον ουρανό! Όχι! Όλος ο ουρανός είναι δικός σου, εάν είσαι ταπεινός και βιώνεις μέσα στην καρδιά σου βαθειά την Χάρη του Αγίου Πνεύματος. Χωρίς την ταπείνωση, δεν γίνεται τίποτε. Να το ξέρετε! (Γέροντας Αρσένιος Παπατσιώκ)
• Όταν δει ο Θεός, ότι καλλιεργείς τα προσόντα και τις ικανότητές σου, τότε σου δίνει περισσότερα... Είναι αυτό που λέει η Γραφή, ότι σε αυτόν που έχει πολλά, θα τον δοθούν και άλλα και θα περισσέψουν και σε αυτόν που δεν έχει και εκείνα που έχει, θα του αφαιρεθούν. Ο άνθρωπος που δεν αξιοποιεί τα προσόντα του (προς δόξα Θεού) και εκείνα που έχει τα χάνει, ενώ εκείνος που τα καλλιεργεί, τα αυξάνει και αποκτάει περισσότερα και περισσότερα... (π. Αθανάσιος Μυτιληναίος)
• Ο Θεός συνηθίζει να δίνει χαρίσματα, εκεί που πριν είχαμε ελλείψεις. Έτσι πιο εύκολα μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε, ότι όλα είναι από Αυτόν. (π. ΒαρνάβαςΓιάγκου)
• Αν αξιώθηκες να λάβεις κάποιο χάρισμα πνευματικό, μην υψηλοφρονείς. Τίποτε καλό δεν έχεις, που να μην προέρχεται από τον Θεό. Αν λοιπόν δεν πολιτεύεσαι σύμφωνα με το θέλημά Του, θα αφαιρέσει από σένα, το δικό Του χάρισμα και θα το δώσει σε κάποιον άλλον, πιο ταπεινό και αγαθό. (Είπε Γέρων)
• Πολύτιμο πράγμα που γίνεται εμφανές, όλοι θα θέλουν να στο κλέψουν. Οπότε και εσύ κρύψε τα χαρίσματά σου, είτε σωματικά, είτε ψυχικά και πνευματικά. Επόμενο είναι κατόπιν να βρίσκεις μπελάδες και να σε μισούν, ή να σου ασκούν κάθε μορφή βίας! Γίνε λοιπόν αόρατος - αόρατη και ορατός... μόνον σε Εκείνον! (Είπε Γέρων)
• Ο Θεός έδωσε σε κάθε άνθρωπο διαφορετικά χαρίσματα, για να μην μοιάζον μεταξύ τους οι άνθρωποι. Γιατί αν δεν γινόταν αυτό, οι άνθρωποι δεν θα είχαν την ανάγκη ο ένας, την ανάγκη του άλλου και θα ήταν δυστυχείς. Ενώ τώρα αυτή η διαφορετικότητα, δημιουργεί αρμονία στην κοινωνία και ικανοποιούνται όλες οι ανάγκες, όλα τα αγαθά του ανθρώπου. Για παράδειγμα αν όλοι γινόντουσαν επιστήμονες, ποιός θα άρμεγε την αγελάδα και πως ο άνθρωπος θα έπινε το γάλα; Πόσο ωραία και πόσα σοφά τα δημιούργησε όλα ο Θεός!!! (Παναγόπουλος)
• Μην αφήσεις τον νου σου ποτέ και πεις, ότι είσαι άξιος για κάτι. Πάντα να νιώθεις ότι είσαι ανάξιος. Έστω και αν είσαι άξιος... διότι και αν είσαι άξιος, δεν είσαι άξιος από δικά σου φόντα. Είσαι άξιος με δανεικά. Είναι τα χαρίσματα που σε έδωσε ο Θεός. Κατά συνέπεια πρέπει να ταπεινοφρονείς... (Παναγόπουλος)
• Ο Χριστός θέλει και χαίρεται όταν μας δίνει. Αλλά πως να μας δώσει, όταν δεν είμαστε δεκτικοί της Χάριτος...; (Παναγόπουλος)
• Ο άνθρωπος αν δεν προσέξει και δεν φυλαχτεί από τις παγίδες του διαβόλου, τότε εκείνα που του έχει δώσει ο Θεός, θα του τα πάρει, είτε υλικά, είτε πνευματικά. (Παναγόπουλος)
• Όσο πιο ικανός είναι ένας άνθρωπος, τόσο περισσότερο είναι επικίνδυνος στην κοινωνία, αν κάνει κακή χρήση της ικανότητάς του. (Δημοσθένης)
• Τα αγαθά και τα τάλαντα που μας έδωσε ο Θεός, δεν μας τα έδωσε να τα απολαμβάνουμε εγωιστικώς, αλλά για να βοηθούμε τους αδερφούς μας.
• Η ποικιλία των χαρισμάτων είναι απαραίτητη στη ζωή και στην πνευματική δημιουργία. Δεν μπορείς να φτιάξεις έναν ζωγραφικό πίνακα, αν δεν έχεις στην διάθεσή σου πολλά χρώματα.
• Την προσφορά σου στη ζωή και τη θέση σου στην αιωνιότητα την καθορίζουν, όχι τα ποιά προσόντα και χαρίσματα έχεις, αλλά τι χρήση κάνεις σ' αυτά.
• Σήμερα οι πιστοί αγαπούν τα «χαρίσματα» και όχι τον Χριστό. Αυτή είναι η συνήθης πνευματική ασθένεια της εποχής που πηγάζει από την φιλοδοξία, την φιλαυτία και την κενοδοξία. Οδηγεί στην εφαρμογή διαφόρων «πνευματικών συνταγών», σε επικίνδυνα μονοπάτια «αυτοαγιασμού» και εν τέλει σε μια φαρισαϊκή αντιμετώπιση της Ορθοδόξου πίστεως.
• Κάποιος γνωστός σκεπτόταν να ρωτήσει τον Όσιο Πορφύριο τον Καυσοκαλυβίτη στα Καλλίσια, για το αν έχει το διορατικό χάρισμα. Όταν πήγε, ο Όσιος Πορφύριος του είπε:
  - Θέλεις να με ρωτήσεις αν έχω διόραση. Ε, μου την έδωσε ο Θεός, για να γίνω καλός...

- Και τί βλέπεις Γέροντας;

- Ε, να... βλέπω.

- Τα βλέπεις όλα, Γέροντα;

- Και αν κάτι δεν βλέπω, κάνω τον σταυρό μου και το βλέπω και αυτό.

Την στιγμή εκείνη ήρθε κάποιος που κρατούσε ένα μηχάνημα και ρώτησε τον Όσιο,

πως δουλεύει αυτό το μηχάνημα και ο Όσιος Πορφύριος τον έδειξε.

Έπειτα στρέφεται στον πρώτο κύριο και του λέει:
- Βλέπεις; Εγώ τι ξέρω από μηχανήματα; Όμως ο Θεός με φώτισε και του είπα.

• Κάποιος ρώτησε τον Στάρετς Θεόφιλο της Λαύρας του Κιέβου:

- Πάτερ, πώς γίνεται εσύ να γνωρίζεις τα πάντα και να προλέγεις το μέλλον των

ανθρώπων;

- Δεν υπάρχει καμμιά δυσκολία σ' αυτό, απάντησε εκείνος.

- Στα αλήθεια είναι τόσο απλό πάτερ;

- Πάρα πολύ απλό. Θέλεις ν' απόκτησεις και εσύ την ικανότητα να κάνεις το ίδιο;

- Πάρα πολύ πάτερ, δίδαξέ με.

- Τότε λοιπόν, βγάλε μια μικρή βλεφαρίδα από τα βλέφαρά σου και δέσε δύο

κόμπους σ' αυτήν. Όταν το κάνεις αυτό, θα γίνεις σοφός όσο εγώ!

- Στα αλήθεια εννοείς, πώς και εσύ μ' αυτόν τον τρόπο τα κατάφερες;

- Φυσικά, απάντησε ό Στάρετς.

Ο συνταξιούχος ναυτικός, επιχείρησε να εφαρμόσει αυτή την συμβουλή, αλλά όσο

σκληρά και αν προσπάθησε, δεν μπόρεσε, ούτε έναν κόμπο να κάνει στην

βλεφαρίδα.

- Τόσο δύσκολο ήταν και για μένα να επιτύχω την τωρινή μου κατάσταση!...,

είπε ο μακάριος και έφυγε μακριά από τον συνταξιούχο.

• Ο Άγιος Μακάριος διηγείται, ότι κάποιος συνασκητής του έλαβε το χάρισμα των ιαμάτων σε τέτοιο βαθμό, ώστε θεράπευε κάθε είδους άρρωστο, με μια απλή επίθεση των χεριών του. Όμως ο ασκητής αυτός, με το να δοξάζεται από τους ανθρώπους υπερηφανεύτηκε, όχι μόνο δεν του αφαίρεσε ο Κύριος το χάρισμα που είχε, αλλά και έπεσε στο πιο μεγάλο βάθος αμαρτίας...