Ταςδεβεβήλουςκενοφωνίαςπεριΐστασο·επίπλείονγαρπροκόψουσινασεβείας. Ταςδεμωράςκαιαπαιδεύτουςζητήσειςπαραιτού, ειδώςότιγεννώσιμάχας. [Απόφευγε τις ασεβείς ματαιολογίες, που δεν έχουν υγιές και ουσιαστικό περιεχόμενο, διότι αυτοί, που τις λένε και τις ακολουθούν, θα προχωρήσουν και θα περιπέσουν σε μεγαλυτέρη ασέβεια. Απόφευγε τις ανώφελες και ανόητες συζητήσεις, διότι όπως γνωρίζεις, αυτές προκαλούν φιλονικίες.]
(ΠροςΤιμόθεονΒ' 2,16 και
2,23)
Πορνείαδεκαιπάσαακαθαρσίαήπλεονεξίαμηδέονομαζέσθωενυμίν, καθώςπρέπειαγίοις, καιαισχρότηςκαιμωρολογίαήευτραπελία, ταουκανήκοντα, αλλάμάλλονευχαριστία. [Πορνεία και κάθε σαρκική ακαθαρσία ή αχόρταγος επιθυμία για τα υλικά αγαθά δεν πρέπει ούτε και καν να ονομάζεται μεταξύ σας, όπως άλλωστε αρμόζει σε ανθρώπους, που έχουν αγιαστεί από τον Θεό και προχωρούν στην αγιότητα. Ακόμη δεν πρέπει, ούτε και να αναφέρεται μεταξύ σας καμμιά αισχρότης και μωρολογία ή απρεπής αστειολογία και βωμολοχία, ρυπαρά λόγια, που δεν ταιριάζουν στους Χριστιανούς, αλλά πιο πολύ πρέπει να ακούγεται μεταξύ σας προσευχή ευγνωμοσύνης και ευχαριστίας προς τον Θεό.] (ΠροςΕφεσίους 5,3-4)
Μη διαμάχου μετά ανθρώπου
γλωσσώδους και μη επιστοιβάσης επί το πυρ αυτού ξύλα. [Μην μάχεσαι συνομιλώντας εναντίον ανθρώπου αθυροστόμου και αυθάδους και μην με τα
λόγια και την συμπεριφορά σου στοιβάζεις ξύλα στην φωτιά των παθών, που είναι αναμμένη μέσα του.] (Σοφία Σειράχ 8,3)
ΚαιμετάσυνετώνέστωοδιαλογισμόςσουκαιπάσαδιήγησίςσουεννόμωΥψίστου. [Ας συσκέπτεσαι και ας συνομιλείς με συνετούς ανθρώπους και πρόσεχε, ώστε κάθε συνομιλία σου να αναφέρεται στον Νόμον του Υψίστου Θεού.] (ΣοφίαΣειράχ 9,15)
Πρινηακούσαι, μηαποκρίνουκαιενμέσωλόγωνμηπαρεμβάλλου. [Πριν ακούσεις και εννοήσεις, μην δίνεις απάντηση. Και όταν οι άλλοι ομιλούν, μη παρεμβαίνεις, για να τους διακόψεις.]
(ΣοφίαΣειράχ 11,8)
Μη αποκρίνου άφρονι προς
την εκείνου αφροσύνην, ίνα μη όμοιος γένη αυτώ· αλλά αποκρίνου άφρονι
κατά την αφροσύνην αυτού, ίνα μη φαίνηται σοφός παρ' εαυτώ. [Μην απαντάς προς άμυαλον και αυθάδη άνθρωπο με τον τρόπον, με τον οποίο εκείνος εν τη αφροσύνη του σου ομιλεί, για να μην ομοιάσεις με αυτόν. Αλλά να απαντάς στον
άμυαλο με τρόπο συνετό και ανάλογο προς την αμυαλωσύνη του, για να συναισθανθεί, ότι είναι ανόητος, ώστε να μην
αυτοθαυμάζεται και θεωρεί τον εαυτόν του σοφό.] (Παροιμίες
26,4-5)
Μια καλή συζήτηση είναι ασήμι, αλλά η σιωπή είναι
καθαρό χρυσάφι. (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος)
Κλείσε τα αυτιά σου με κερί, όταν μιλούν οι
φαύλοι. (Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος)
Εκείνος που σε μια συγκέντρωση, διακόπτει με
αυθάδεια την ακρόαση των λόγων κάποιου, δείχνει ότι πάσχει από
φιλοδοξία. (Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής)
Δεν διακόπτω τον άλλον στην συζήτηση, εκτός αν
λέει βλάσφημα πράγματα ή σαχλαμάρες. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Ακόμα και στις συζητήσεις πρέπει κανείς να είναι
προσεκτικός γιατί μερικές φορές αρχίζει πνευματική συζήτηση και καταλήγει σε
κουτσομπολιό. Και δεν φτάνει που χάνει την ώρα του, αλλά χάνει και την ψυχή του
με την κατάκριση, γιατί δεν έχουμε δικαίωμα να κρίνουμε κανέναν, ούτε και
καταστάσεις. Εάν μπορούμε, μετά από την συζήτηση που θα κάνουμε με πόνο, να
κοιτάξουμε να βοηθήσουμε μια άσχημη κατάσταση. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Δεν σκέφτονται τον Θεό σήμερα οι άνθρωποι, γι' αυτό δεν
βρίσκεις ανταπόκριση, δεν μπορείς να συνεννοηθείς. (Άγιος Παϊσιος ο
Αγιορείτης)
Μη διακόψεις τον άλλο, ενώ μιλάει και
αντιλογήσεις σαν αμαθής, αλλά να φέρεσαι με σοφία και αυτοκυριαρχία. (Άγιος
Ισαάκ ο Σύρος)
Όπως η πόρνη δεν επιτρέπεται να μιλά για ηθική,
έτσι και οι σαρκικοί άνθρωποι δεν πρέπει να συζητούν για πνευματκά πράγματα,
εφόσον δεν γεύτηκαν στην ψυχή τους, την γλυκύτητα των πνευματικών έργων. (Άγιος
Ισαάκ ο Σύρος)
Η συναναστροφή, συνομιλία και
πολυλογία με κοσμικούς, ψυχραίνουν την μέσα στην καρδιά μας φωτιά του
Αγίου Πνεύματος! (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Στον υπερήφανο και φθονερό άνθρωπο μην μιλάς καθόλου, ή μίλα με πολύ προσοχή! (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
Ω πόσο κακή είναι η θέα και η ομιλία με τους άλλους γι' αυτούς που ζουν στην ησυχία! Αλήθεια, αδελφοί, είναι χειρότερη από όσο είναι γι' αυτούς που ζουν έξω από την ησυχία. Διότι, όπως η παγωνιά, όταν πέφτει με σφοδρότητα στα βλαστάρια των φυτών, τα ξηραίνει και τα αφανίζει, έτσι και οι συναντήσεις με τους ανθρώπους, ακόμη και αν είναι πολύ σύντομες και φαινομενικά διεξάγονται για το αγαθό, ξηραίνουν τα άνθη των αρετών που άνθισαν πρόσφατα από το καλό κλίμα της ησυχίας. Επίσης, όπως η σφοδρότης της πάχνης, όταν πέφτη επάνω στα νεαρά φυτά, τα κατακαίει, έτσι και η συνάντησις με τους ανθρώπους κατακαίει την ρίζα του νου που άρχισε να παράγη την χλόη των αρετών. Πράγματι, όπως ο ευγενής και έντιμος άνθρωπος, όταν μεθύσει, ξεχνά την ευγένειά του και ατιμάζεται η αξιοπρέπειά του και καταγελάται η εντιμότης του από τους ξένους λογισμούς, που επεισέρχονται μέσα του με την επήρεια του οίνου, έτσι και η σωφροσύνη της ψυχής θολώνεται από τη θέα και την ομιλία των ανθρώπων και λησμονεί τον τρόπο της προφυλάξεώς της και απαλείφεται από την διάνοιά της ο σκοπός του θελήματός της και ξεριζώνεται απ' αυτήν κάθε βάση επαινετής αξιοπρέπειας. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
Ωφελεί μόνο η πνευματική συνομιλία. Από όλες τις υπόλοιπες συνομιλίες, προτιμότερη είναι η ησυχία. (Όσιος Θαλάσσιος)
Όταν συζητά κάποιος με ενάρετο άνθρωπο, καρπώνεται μεγάλη ωφέλεια. (Ιερός Χρυσόστομος)
Η ψυχή είναι σαν το κερί. Αν δηλ. κάνεις ψυχρές
συζητήσεις, την πώρωσες και την σκλήρυνες, αν όμως κάνεις συζητήσεις θερμές,
την μαλάκωσες και αφού την μαλάκωσες, την διαπλάθεις όπως θέλεις και της
χαράζεις την βασιλική εικόνα. Ας κλείνουμε λοιπόν τα αυτιά μας στις άσκοπες
συζητήσεις, δεν είναι μικρό κακό. Από αυτές προέρχονται όλα τα κακά. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Ο λόγος μας δεν πρέπει να είναι αυστηρός, αλλά συγκαταβατικός, σύμφωνος με την πνευματική κατάσταση των
συνομιλητών μας. (Ιερός Χρυσόστομος)
Να αποστομώνουμε τους αντιπάλους, χωρίς θυμό και
χωρίς τραχύτητα. Αν υποστηρίζουμε την αλήθεια με θυμό, αυτή δεν είναι
Χριστιανική παρρησία, αλλά είναι πάθος. Αν όμως μιλάμε με γλυκύτητα, τότε
πραγματικά έχουμε παρρησία. Πρέπει λοιπόν, αν θέλουμε όλοι να έχουμε καλή
παρρησία στη συζήτηση, να είμαστε απαλλαγμένοι από τον θυμό, για να μην μας
χρεώνουν τα λόγια της αλήθειας, στον κακό θυμό. Και σωστά πράγματα αν λες με
θυμό, έχασες το παν, έστω και αν έχεις επιχειρήματα, έστω και αν νουθετείς,
έστω και αν κάνεις ο,τιδήποτε άλλο. (Ιερός Χρυσόστομος)
Πρέπει κανείς να φροντίζει να μένει μαζί ή τουλάχιστον να συνομιλεί συχνά με ανθρώπους, που έχουν πνευματική γνώση. (ΆγιοςΜάρκοςοΑσκητής)
Όταν συνομιλείς με κατώτερό σου ή και όταν
ερωτάσαι κάτι απ' αυτόν, να μην απαντάς με απροθυμία, περιφρονώντας τον αδελφό
σου και προσβάλλοντας έτσι τον Θεό. (Μέγας Βασίλειος)
Μην ανοίγεις τα αυτιά σου στον καθένα που μιλάει
και μην απαντάς σε κάθε φλύαρο κατά τις συζητήσεις, που δεν συμφέρουν στον
σκοπό του πνευματικού σου αγώνα. (Μέγας Βασίλειος)
Η πιο πνευματική συζήτηση, αν τραβήξει πολύ,
καταντά πολυλογία. (Άγιος Ησύχιος ο Πρεσβύτερος)
Να αρνείσαι τη συναναστροφή με αιρετικούς και φιλήδονους ανθρώπους, που δεν συζητούν τίποτε πνευματικό, διότι τα λόγια τους πληγώνουν τις καρδιές, όπως πληγώνουν τα βέλη το σώμα. (ΆγιοςΕφραίμοΣύρος)
Όταν μας δουν οι δαίμονες, ότι πάμε να φύγουμε
από μια συζήτηση, διότι ο άθλιος ομιλητής, αρχίζει να διηγείται ευτράπελα
(αστεία), τότε επιχειρούν να μας παρασύρουν, με δύο απατηλούς λογισμούς: α) μην
λυπήσεις τον συνομιλητή σου και β) μη θέλεις να φανείς πιο ευλαβής, από
όλους τους άλλους ακροατές (που τυχόν ακούνε). Εσύ όμως φύγε αμέσως, διότι σε
διαφορετική περίπτωση, στην ώρα της προσευχής, θα σου έρχονται στο νου
αστεία... (Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)
Μην συνομιλείς με ανθρώπους που έχετε το αντίθετο
πνεύμα. (Όσιος Σεραφείμ του Σάρωφ)
Με έναν κοσμικό άνθρωπο, θα πρέπει να μιλάς για
γήινα πράγματα. Με έναν άνθρωπο όμως που κατέχει τον πνευματικό θησαυρό, θα
πρέπει να μιλάς, για τα ουράνια πράγματα. (Όσιος Σεραφείμ του Σάρωφ)
Φύλαξε το νου και την καρδιά σου από τις διδασκαλίες του ψεύδους. Μην συζητάς για τη Χριστιανική πίστη με ανθρώπους, που δηλητηριάστηκαν από το ψεύδος. (Άγιος
Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ)
Αν διακόψεις την συζήτηση, τότε αυτό είναι έργο
του θράσους. (Άγιος Αμβρόσιος της Όπτινα)
Συζητήσεις για τα του βίου με αλλόπιστους,
μπορείς να έχεις, όμως κοινωνίας προσευχής μαζί τους δεν μπορείς να έχεις, ούτε
να ανοίγεις θρησκευτικές διαμάχες, για να μην προσβληθεί στην διαμάχη το όνομα
του Θεού. (Άγιος Αμβρόσιος της Όπτινα)
Φυλαχτείτε από τα αστεία και τις απρόσεκτες
κουβέντες, όταν απευθύνεστε ο ένας στον άλλον. Αυτές οι παραδρομές της γλώσσας
και τα κούφια λόγια, μπορούν να σας γίνουν συνήθεια. (Όσιος Νίκων της Όπτινα)
Τον διάλογο δεν τον αποφεύγουμε, αλλά όταν δεν
υπάρχει διάθεση μετανοίας και διορθώσεως από τον άλλον, δεν υπάρχει λόγος
διαλόγου. Δεν συζητάμε για καθαρά φιλολογικό σκοπό (αερολογία - αργολογία).
Πρέπει να πληρούνται προϋποθέσεις διαλόγου. (Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου
Ανδρέα)
Στον άλλο να λέγεις τόσα, όσα νομίζεις ότι θα σηκώσει, όχι περισσότερα. (Γέροντας Ιερώνυμος της Αιγίνης)
Πριν από κάθε συνομιλία σας με τους ανθρώπους, να
προσεύχεστε νοερά στον Θεό ζητώντας σύνεση, για το τι θα πείτε και το πως να
φερθείτε. (Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ)
Όταν μιλάμε και μας διακόπτουνε, να μην συνεχίζουμε. Θα πει, ότι δεν έπρεπε να ακουστεί αυτό που θα λέγαμε. Το κάνουν οι Αγγέλοι... Ένα πράγμα που δεν είναι ωραίο ούτε να το ξανασκεφτείς, ούτε να το πεις σε κανέναν. (ΓερόντισσαΓαβριηλία Παπαγιάννη)
Με "κολλημένους" και κακοπροαίρετους ανθρώπους, να μην πιάνουμε κουβέντα. Και δεν θα μπορέσουμε να τους αλλάξουμε και την ηρεμία μας θα χάσουμε...
(π. ΒαρνάβαςΓιάγκου)
Όταν σε έναν διάλογο, δεν βγαίνει άκρη, τότε αυτή η κατάσταση είναι δαιμονική. Να σταματάμε αμέσως μια τέτοια κατάσταση ή ακόμη καλύτερα, να μην την ξεκινάμε. Απαραίτητες προϋποθέσεις για μια αποτελεσματική συζήτηση είναι η ήρεμη κατάσταση των ομιλητών και η εμπιστοσύνη μεταξύ τους. Αν δεν υπάρχουν αυτά, είναι καλύτερα η συζήτηση να μην ξεκινάει. (π. ΒαρνάβαςΓιάγκου)
Κανένας δεν δείχνει περισσότερο την χωριατοσύνη
του, όσο εκείνος που διακόπτει την ομιλία του άλλου, πριν εκείνος τελειώσει. (Είπε Γέρων)
Να αποφεύγεις τις θορυβώδεις δημόσιες συζητήσεις, γιατί υπάρχει κίνδυνος να σε περιπλέξουν στα πράγματα του κόσμου αυτού, έστω κι αν έχεις αθώες κι αγνές διαθέσεις. (ΘωμάςΚεμπήσιος)
Το θέμα δεν είναι ποιός θα βγει νικητής από τη
συζήτησή μας, αλλά πως θα βοηθήσουμε και οι 2, ώστε να νικήσει η αλήθεια. (Σωκράτης)
Η συζήτηση είναι το συμπόσιο της διανοίας. (Σωκράτης)
Η συζήτηση γύρω από σεμνά πράγματα, οδηγεί στην αρετή. (Μένανδρος)
Τρία πράγματα πρέπει να προσέχουμε, μιλώντας με
τους άλλους ανθρώπους: α) να τους λέμε, όλα όσα πρέπει να τους πούμε β)
να τους λέμε μονάχα όσα πρέπει να τους πούμε και γ) να τους λέμε με
σωστό τρόπο, όσα πρέπει να τους πούμε. (Αριστοτέλης)
Τα σοβαρά επιχειρήματα του αντιπάλου να τα απορρίπτεις με χιούμορ, ενώ τα αστεία με σοβαρότητα. (Γοργίας)
Να κουβεντιάζεις με ανόητους, είναι σαν ν' ανάβεις λαμπάδα για τους τυφλούς. (Μπουάστ)
Ένας κουτσομπόλης, σου μιλάει για άλλους ανθρώπους. Ένας βαρετός, σου μιλάει για τον εαυτόν του. Και ένας εξαίρετος συζητητής, σου μιλά ώρες για σένα. (Κίνγκ)
Σε μια συζήτηση, το δύσκολο δεν είναι να υποστηρίξεις τη γνώμη σου, αλλά να ξέρεις να την υποστηρίξεις. (Τάκιτος)
Εάν θέλετε να κατακτήσετε έναν άνθρωπο, τότε επιτρέψτε του να σας κερδίσει σε λογομαχία. (Ντισραέλι)
Το βασικό στοιχείο μιας καλής συζήτησης δεν είναι
τόσο η εξυπνάδα, όσο η εμπιστοσύνη. (Λα Ρασφουκώ)
Καλύτερα να συζητήσεις ένα θέμα χωρίς να καταλήξεις κάπου, παρά να καταλήξεις κάπου, χωρίς να το συζητήσεις. (Ζουμπέρ)
Τίποτε δεν υποβιβάζει τόσο πολύ το επίπεδο μιας συζήτησης, όσο το να υψώνεις την φωνή. (Χόροβιτς)
Οι σιωπές κάνουν τις πραγματικές συζητήσεις μεταξύ φίλων. Αυτό που μετράει δεν είναι να μιλάς, αλλά να μην χρειάζεται να μιλήσεις.
(Margaret Lee Runbeck, 1905-1956 - ΑμερικανίδαΣυγγραφέας)
Κουραστικός είναι κάποιος που μιλάει, όταν τον θες ν' ακούει. (ΑμβρόσιοςΜπηρς 1842-1914, Αμερικανόςσυγγραφέας)
Εκείνος που στις συζητήσεις επιθυμεί να επιβάλλει
τη γνώμη του, η οποία μπορεί να είναι και ορθή, ας γνωρίζει ότι νοσεί από την
υπερηφάνεια.
Στο διάλογο πρέπει να πηγαίνουμε, για να σώσουμε
την αλήθεια και όχι τις ιδέες μας.
Στο διάλογο πρέπει να προσέρχεται κανείς με τόση
επιθυμία να πειστεί, όση έχει και για να πείσει.
Η σιωπή είναι μια από τις βασικές αρχές της
συζήτησης!
Συγγνώμη που μιλάω, όταν εσείς με διακόπτετε.
Συζήτηση σημαίνει ανταλλαγή γνώσεων. Λογομαχία σημαίνει ανταλλαγή άγνοιας.
Όποιος γνωρίζει να ακούει τους άλλους, σημαίνει πως έχει μάθει πολλά.
Όταν μιλάς άσχημα, πρέπει να ανέχεσαι κάθε είδους
απάντηση που σου δίνουν.
Τρία πουλάκια κάθονται στου Διάκου το ταμπούρι.
Από την Πόλη έρχομαι και στην κορφή κανέλα.
Τρεις λαλούν και δύο χορεύουν.
Αντάμα είμαστε και χώρια κουβεντιάζουμε. (Ασυννενοησία)
Μαζί μιλούμε και χώρια καταλαβαίνουμε.
Δέκα τα λέμε και τρία τα βρίσκουμε.
Άλλος το μακρύ του και άλλος το κοντό του.
Άλλα λέει η θεία μου και άλλα ακούν τα αυτιά μου.
Αν θέλεις να είσαι ευχάριστος όταν συζητάς: α) Να είσαι απλός β) Να είσαι
ευαίσθητος γ) Να είσαι γνήσιος δ) Να μην μιλάς συνέχεια
εσύ, αλλά να μάθεις να ακούς και τους άλλους ε) Ενθάρρυνε τους
άλλους να σου μιλάνε, αντί να τους πάρεις μονότερμα μιλώντας συνέχεια εσύ στ) Να
θυμάσαι πως οι άνθρωποι σε κρίνουν περισσότερο από το πώς μιλάς, παρά από το τι λες ζ) Όταν μιλάς, να μην
περιμένεις μία γυναίκα να δεχτεί τα όσα λες με τον ίδιο τρόπο που θα τα δεχόταν
ένας άνδρας και αντίστροφα η) Να μην περιμένεις να
αποδεχτεί κάποιος ηλικιωμένος την άποψή σου, όπως θα έκανε κάποιος της ηλικίας
σου ή μικρότερός σου θ)Να προσπαθείς να είσαι πάντα ήρεμος, ακόμα και
όταν ο συνομιλητής σου παρεκτρέπεται ι) Μίλα στον άλλον, όπως θα ήθελες
να σου μιλάνε και ια) Εάν καταλάβεις, ότι μία συζήτηση οδηγεί σε
αδιέξοδο και περισσότερο ταραχή δημιουργείται, παρά κάποια ωφέλεια, καλύτερα ευγενικά και ήρεμα να αλλάζεις θέμα ή και να αποχωρείς.
