Η παιδεία είναι η μετάληψη της αγιότητας στη ζωή
μας. Η πραγματική παιδεία δεν είναι τίποτα άλλο, παρά η αγάπη του Θεού. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Αν το παιδί μάθει να σκέπτεται σωστά από την
αρχή, απέκτησε πλούτο μεγαλύτερο από κάθε άλλο πλούτο και δόξα δυνατότερη, από
κάθε άλλη δόξα. (Ιερός Χρυσόστομος)
Ο καλός δάσκαλος είναι ολιγόλογος, αλλά τα λόγια του έχουν βαρύτητα. Είναι
αξιόπιστος, έμπειρος, συνετός, τολμηρός και θαρραλέος. Υπομένει και επιμένει να συμβουλεύει, να προτρέπει καθημερινά, να διδάσκει, να παρακινεί
στο καλό έως ότου καρποφορήσει η διδασκαλία του. Δεν
απογοητεύεται. Και δεν βοηθεί τους μαθητές του μόνο με το λόγο του αλλά και με τις
προσευχές του! (ΙερόςΧρυσόστομος)
Δεν είναι η διδασκαλική δύναμη σαν τις άλλες τέχνες. Λογικές ψυχές χαλκεύουν οι δάσκαλοι. Ακόμη και χωρίς δυσκολίες, έχει πολύ κόπο ο δάσκαλος. Δεν υπάρχει άλλος τέτοιος κόπος σαν τον δικό του... (ΙερόςΧρυσόστομος)
Το έργο του δασκάλου είναι ιερό. Έχει μεγάλη ευθύνη και αν προσέξει, μπορεί να πάρει μεγάλο μισθό από τον Θεό. Να φροντίζει να διδάσκει στα παιδιά τον φόβο του Θεού. Πρέπει να βρουν τρόπο οι εκπαιδευτικοί να περνάνε κάποια μηνύματα στα παιδιά για τον Θεό και για την Πατρίδα. Ας σπείρουν αυτοί τον σπόρο, και ας μην τον δούν να βλαστάνει. Τίποτε δεν πάει χαμένο, καποια στιγμή θα πιάσει τόπο. Και πάντα με το καλό, με επιείκεια, με αγάπη να φέρονται στα παιδιά και να προσπαθούν να ξυπνάνε το φιλότιμό τους. Το παιδί θέλει αγάπη, ζεστασιά. Πολλά παιδιά την στερούνται τελείως στο σπίτι. Αν οι δάσκαλοι αγαπήσουν τα παιδιά, θα τους αγαπήσουν και εκείνα, και τότε θα κάνουν πιο εύκολα το έργο τους. Γι' αυτό λέω ότι καλοί είναι οι γονείς που γεννούν πολλά παιδιά και γίνονται πολύτεκνοι, αλλά καλύτεροι είναι οι σωστοί εκπαιδευτικοί που αναγεννούν του κόσμου τα παιδιά και γίνονται υπέρ - υπέρ - πολύτεκνοι! Δίνουν αναγεννημένους ανθρώπους στην κοινωνία και έτσι γίνεται καλύτερη. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Ο δάσκαλος δεν πρέπει να κοιτάζει μόνο αν οι
μαθητές ξέρουν καλά το μάθημα, αλλά να λαμβάνει υπόψιν του και άλλα καλά που
έχουν τα παιδιά, όπως την ευλάβεια, την καλοσύνη, το φιλότιμο. Οι βαθμοί του Θεού,
δεν συμφωνούν πάντοτε με τους βαθμούς των δασκάλων. Μπορεί το τέσσερα ενός
παιδιού για τον Θεό να είναι δέκα και μπορεί το δέκα ενός άλλου, για τον Θεό να
είναι τέσσερα. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Θέλει πολλή διάκριση και φωτισμό στην εποχή μας,
για να κινηθεί σωστά ο εκπαιδευτικός ανάμεσα στους συναδέλφους του. Για την
κάθε περίπτωση χρειάζεται πολλή σύνεση και Θείος φωτισμός. Ακόμη και να μην
δείχνει μερικές φορές ότι πιστεύει. Να κινείται αθόρυβα και πιο πολύ να τους
μιλάει με την σωστή Ορθόδοξη ζωή του. Έτσι θα βοηθήσει, χωρίς να ερεθίσει.
Ιδίως στην εκπαίδευση μερικά πράγματα είναι σαν ένας όγκος, που άλλοτε είναι
καλοήθης και άλλοτε κακοήθης. Αν πάρουμε μια θέση με μια λογική, θα κάνουμε
πολύ κακό, αντί για καλό. Αν γίνη επέμβαση και ο όγκος είναι κακοήθης, θα κάνει
μετάσταση. Θέλει λίγη καυτηρίαση προσεκτικά... (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Σήμερα τα φορτώνουν τα παιδιά με ένα σωρό,
Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Μουσική και τα μπερδεύουν. Τί να πρωτομάθουν; Τα
μπουχτίζουν στα γράμματα, χωρίς πνευματικό αντιστάθμισμα. Στα σχολεία τα παιδιά
πρέπει πρώτα να μαθαίνουν τον φόβο του Θεού. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Θρησκεία χωρίς παιδεία οδηγεί στην δεισιδαιμονία,
ενώ παιδεία δίχως θρησκεία οδηγεί στην ασέβεια και την αθεϊα. (Άγιος
Νεκτάριος)
Η παιδεία των νέων είναι τέχνη τεχνών και
επιστήμη επιστημών. (Μέγας Βασίλειος)
Δεν παραμένει το μάθημα που γίνεται με τη βία,
ενώ όποιο γίνεται με τέρψη και ευχαρίστηση, μπαίνει και κάθεται μονιμότερο στις
ψυχές. (Μέγας Βασίλειος)
Αληθινή παιδεία είναι και λέγεται αυτή που φέρνει
κάθαρση, από τα άλογα και τυφλά πάθη, που κατορθώνει να καλλιεργήσει όλες τις
αρετές. (Άγιος Αθανάσιος ο Πάριος)
Η παιδεία χωρισμένη από την αγιότητα, γίνεται μια τραγική ματαιοπονία. (Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς)
Ο δάσκαλος πρέπει να συμπληρώσει όλα εκείνα που
οι γονείς παραμέλησαν και να διορθώσει όλα εκείνα, που οι γονείς χάλασαν. Και
είναι πιο δύσκολο να είσαι δάσκαλος, παρά γονιός. Διότι, για να είσαι γονιός,
χρειάζεται μόνο αγάπη, ενώ για να είσαι δάσκαλος, χρειάζεται αγάπη και μυαλό. (Άγιος
Νικόλαος Βελιμίροβιτς)
Στην εκπαίδευση είναι πάρα πολύ επικίνδυνο, να
δίνουμε προσοχή μόνο στην ανάπτυξη της διάνοιας και στη γνώση και να αγνοούμε
την καρδιά. Πάνω από όλα πρέπει να προσέξουμε την καρδιά, γιατί καρδιά ίσον
ζωή, αλλά ζωή που την έχει φθείρει η αμαρτία. Πρέπει οπωσδήποτε να καθαρίσουμε
την πηγή αυτή της ζωής, να ανάψουμε εκεί την φλόγα της αγνής ζωής, ώστε να
ζεσταθεί χωρίς να καεί. Πρέπει να ελέγχουμε δια βίου, όλες τις σκέψεις, τις
επιθυμίες και τις ροπές μας. Η κοινωνία είναι διεφθαρμένη, ακριβώς επειδή δεν
έχει Χριστιανική παιδεία. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Εάν όλα τα γράμματα δεν καταλήγουν στο Χριστό, τότε είναι άκυρα και άκαιρα! (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Η Παιδεία ως μέγεθος ποιοτικό, πρέπει να είναι
υπόθεση καρδιακής αναγέννησης, ψυχικής μεταμορφώσεως. Δεν πρέπει να
αποβλέπει ούτε στην παραγωγικότητα, ούτε στην ικανοποίηση των αναγκών του
κράτους. Πρέπει να κάνει τον άνθρωπο ελεύθερο, να τον οδηγεί
σε αυτογνωσία και θεογνωσία, να τον μορφώνει και να τον μεταμορφώνει. Δεν πρέπει να τον παραμορφώνει με την ξηρά γνώση, την βαθμοθηρία και την προσήλωση στα εφήμερα και υλικά. (Γέροντας Εφραίμ ο Βατοπαιδινός)
Εσείς οι δάσκαλοι, έχετε την πιο τρυφερή ηλικία
στα χέρια σας. Εσείς καλλιεργείτε την πρασιά του Γένους και της Εκκλησίας. Η εύθύνη σας είναι τεράστια!... Από το δικό σας φυτώριο θα μεταφυτευτούνε στην
κοινωνία τα δέντρα και τα φυτά. Είστε τα πιο έμπιστα πρόσωπα της κοινωνίας. Γονείς, Εκκλησία και πατρίδα σας εμπιστεύονται το μέλλον τους. Αγαπάτε τα παιδιά, όπως και ο Χριστός τά αγάπησε. Ό,τι φυτέψουμε θα θερίσουμε όλοι μας. Αν, δάσκαλέ μου, είναι κλονισμένη η πίστη σου στον Θεό και ''μωλωπισμένη'' η αγάπη σου
για την πατρίδα, μην το μεταδώσεις. Θα κλονίσεις την οικοδομή των Πατέρων μας, που είναι η Εκκλησία και η πολιτεία, συθέμελα. Γκρέμισες τά πάντα. Συγκρατήσου, αύριο μπορεί να σκεφτείς καλύτερα. Τον Χριστό, Τον είπαν δάσκαλο. Και έσένα δάσκαλο σε
ονομάζουν. Η Εκκλησία τιμά τους δασκάλους και τους μνημονεύει μαζί με τους γονείς: «τους γονείς ημών και διδασκάλους». ''Ξέρω
γράμματα'' σημαίνει, άκουσα καλούς δασκάλους. Τα γράμματα
δεν είναι μόνο στα βιβλία· είναι κυρίως στα μαθήματα που διδάχτηκα από τους
δασκάλους. Κρατείστε την θέση σας ψηλά και σεβαστικά. Το χρώμα της
παντιέρας (σημαίας) σας, θα πάρουν οι μαθητές σας... (Γέροντας
Αμφιλόχιος Μακρής)
Όπως το έδαφος, όσο και αν
είναι γόνιμο, αδυνατεί να παράγει κάτι δίχως καλλιέργεια, έτσι και ο
νους του ανθρώπου, δίχως την εκπαίδευση, αδυνατεί να δώσει τους αναμενόμενους καρπούς. (Πλούταρχος)
Η εκπαίδευση που παίρνουμε από τις συνθήκες της
ζωής, είναι ανώτερη από την διδασκαλία του σχολείου. (Σενέκας)
Μικρότερο κακό είναι η αγραμματοσύνη, παρά η κακή και χωρίς μέθοδο εκπαίδευση. Είναι βέβαιο
πως ανάμεσα στους αγράμματους ευκολότερα βρίσκει κανείς άνθρωπο ενάρετο, παρά ανάμεσα σ' εκείνους που εκπαιδεύτηκαν χωρίς σωστή μέθοδο. (ΑδαμάντιοςΚοραής)
Χρειάζεται η παιδεία της κεφαλής και η παιδεία
του στήθους. (Αδαμάντιος Κοραής)
Της παιδείας οι ρίζες είναι πικρές, αλλά ο καρπός
είναι γλυκός. (Ισοκράτης)
Μη ρωτάτε ποιός είναι περισσότερο σπουδασμένος,
αλλά ποιός είναι περισσότερο μορφωμένος. (Ισοκράτης)
Ο άνθρωπος εάν διαπαιδαγωγηθεί σωστά, γίνεται το
πιο ευγενικό και ήμερο πλάσμα. Εάν όμως δεν λάβει αρκετή και κατάλληλη μόρφωση,
γίνεται το πιο άγριο ζώο, από όσα υπάρχουν στη γη. (Πλάτωνας)
Μικρότερο κακό είναι η αγραμματοσύνη, παρά η κακή και χωρίς μέθοδο εκπαίδευση. (Πλάτωνας)
Παιδεία είναι η δύναμη που καλλιεργεί την ψυχή. (Πλάτωνας)
Όποιος ανοίγει ένα σχολείο, κλείνει μια φυλακή. (Ουγκώ)
Όλους η εκπαίδευση τους εξημερώνει. (Μένανδρος)
Εκπαίδευση είναι εκείνο που έχει μείνει, όταν
έχουμε πια ξεχάσει καθετί που μάθαμε στο σχολείο. (Αϊνστάϊν)
Η διδασκαλία με παραδείγματα είναι περισσότερο χρήσιμη από την διδασκαλία με κανόνες. (Σπένσερ)
Ο κακός δάσκαλος προσφέρει την αλήθεια, ενώ ο καλός σου μαθαίνει πως να την βρεις. (Ντίστερβεργκ)
Παράτησα το σχολείο στην πέμπτη τάξη, εξαιτίας
της πνευμονίας. Όχι γιατί είχα πνευμονία, αλλά διότι δεν μπορούσα να την
συλλαβίσω. (Ρόκι Γκρατσιάνο)
Εάν μορφώσεις τους ανθρώπους χωρίς Χριστό, θα τους κάνεις έξυπνους διαβόλους.
Η παιδεία χωρίς Θεό, γίνεται μάλλον κίνδυνος παρά
ευλογία...
Η εκπαίδευση δημιούργησε έναν τεράστιο αριθμό ικανών ανθρώπων να διαβάζουν, αλλά ανίκανων να ξέρουν τι αξίζει να διαβαστεί.
Ο δάσκαλος πρέπει να μοιάζει σαν το κερί, που
φωτίζει όλους, ενώ αυτό λειώνει.
Ο μέτριος δάσκαλος μιλάει. Ο καλός δάσκαλος
εξηγεί. Ο εξαιρετικός δάσκαλος δείχνει. Και ο μεγάλος δάσκαλος εμπνέει...
Δεν πειράζει αν ο δάσκαλος δεν μπόρεσε να μάθει
στους μαθητές του πολλά πράγματα. Φτάνει να τους έμαθε, πως να μαθαίνουν
χρήσιμα πράγματα.
Αν κάνεις όνειρα για έναν χρόνο, φύτεψε ρύζι. Αν
κάνεις όνειρα για δέκα χρόνια, φύτεψε δέντρα. Αν όμως κάνεις σχέδια για εκατό
χρόνια, χτίσε σχολεία.
Αφαιρέστε το Θεό από τις έδρες και τα θρανία και
θα έχετε συγκομιδή από διαβόλους.
Δάσκαλε που δίδαξες και λόγο δεν ετήρησες.
Είμαι άνθρωπος που επέζησε από στρατόπεδο συγκεντώσεως του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Τα μάτια μου είδαν πράγματα, που δεν έπρεπε να τα δει μάτι ανθρώπου. Θαλάμους αερίων κατασκευασμένους από σπουδαίους μηχανικούς, παιδιά δηλητηριασμένα από μορφωμένους γιατρούς, γυναίκες και παιδιά να πυροβολούνται και να σκοτώνονται από καθηγητές γυμνασίου και πανεπιστημίου. Γι΄αυτό είμαι επιφυλακτική απέναντι στην μόρφωση. Η παράκληση μου είναι να βοηθήσετε τους μαθητές σας να είναι πρώτα άνθρωποι. Δεν πρέπει ποτέ, οι προσπάθειες σας να παράγουν μορφωμένα τέρατα, ειδικευμένους ψυχοπαθείς, εκπαιδευμένους κακούργους. Ηανάγνωση, ηορθογραφία, ηΙστορία, ηΑριθμητικήείναισημαντικά, μόνοανχρησιμεύουνγιαναγίνουνοιμαθητέςμαςάνθρωποι. Αλλιώς...
