Να κάνεις το καλό, και απ' αυτά που απέκτησες με
κόπους, τα οποία σου έδωσε ο ο Θεός, με απλότητα να δίνεις σε
αυτούς που στερούνται, χωρίς να σκέπτεσαι σε ποιόν να δώσεις και σε
ποιόν να μην δώσεις. Σε όλους να δίνεις. Ο Θεός θέλει να δίνεις σε όλους απ' αυτά, που ο ίδιος
σου χαρίζει. (Άγιος Ερμάς ο Απόστολος)
Αυτοί που πήραν από τους άλλους (ελεημοσύνη),
θα λογοδοτήσουν στο Θεό, για ποιό λόγο
πήραν βοήθεια και πόσα πήραν. Αυτοί που πήραν και ήταν φτωχοί, δεν θα δικαστούν, αυτοί όμως που υποκρίθηκαν, πως έχουν ανάγκη και
έλαβαν βοήθεια από τους άλλους, θα δικαστούν. (Άγιος Ερμάς ο
Απόστολος)
Όταν δίνετε να μη λέτε έδωσα, έχασα, τάϊσα. Ο Θεός σας έδωσε τα υπάρχοντα, ο Θεός έδωσε ευλογία, για να δίνετε· όταν έρχονται από μακριά, να φιλοξενείτε και να τα δίνετε όλα. (ΟσίαΣοφίαενΚλεισούρα)
Να ψάχνετε να βρίσκετε τους φτωχούς και να μαζεύετε να πάτε να τους βοηθάτε. Αυτά θέλει ο Θεός, όχι να πηγαίνετε τάχα να προσεύχεστε στην Εκκλησία.
(ΟσίαΣοφίαενΚλεισούρα)
Να μη σκέπτεστε μόνο το τι θα φάτε, το τι θα φορέσετε και τι μεγάλο σπίτι θα χτίσετε. Να κτυπάτε τις πόρτες των
φτωχών, των αρρώστων, των ορφανών. Περισσότερο να
προτιμάτε τα σπίτια των θλιμμένων παρά των χαρούμενων. Εάν κάνετε
καλά έργα, θα έχετε μεγάλο μισθό από τον Θεό. Θ' αξιωθείτε να
δείτε θαύματα, και στην άλλη ζωή θα έχετε απέραντη αγαλλίαση. (Άγιος Γεώργιος
Καρσλίδης)
Η Παναγία δεν θέλει μεγάλες λαμπάδες, ελεημοσύνη στους φτωχούς θέλει. (Άγιος Γεώργιος Καρσλίδης)
Υπάρχει η εντολή της ελεημοσύνης, όχι τόσο για τραφεί ο φτωχός, όσο για την επίδειξη της
αγάπης. (Αγία Συγκλητική)
Ο,τιδήποτε δίνεται για τον Θεό, μας επιστρέφεται
απ' Αυτόν 100 φορές παραπάνω και γι' αυτό αποφάσισα ν' αφοσιωθώ στην εξυπηρέτηση των φτωχών. (Άγιος
Ιωάννης ο Ελεήμων)
Δεν μιμείται τον Θεό εκείνος που καταδυναστεύει τους διπλανούς του, ούτε αυτός που πλουτίζει και εκβιάζει τους κατωτέρους του. Αλλά όποιος σηκώνει το βάρος του άλλου, αυτός, που ενώ είναι ισχυρότερος, επιθυμεί να ευεργετεί τους ασθενεστέρους, αυτός, που ό,τι παίρνει από τον Θεό, το χορηγεί σε όσους έχουν ανάγκη και γίνεται θεός γι' αυτούς. Αυτός γίνεται μιμητής του Θεού. (ΆγιοςΙουστίνος)
Το ψωμί που κρατάς, είναι αυτουνού που πεινάει.
Το ένδυμα που φυλάς στις ιματιοθήκες σου, είναι αυτουνού που είναι γυμνός. Τα
παπούτσια που σαπίζουν σε σένα, είναι του ξυπόλυτου. Το αργύριο που έχεις
παραχωμένο, είναι αυτουνού που το χρειάζεται. Λοιπόν, τόσους αδικείς, όσους
μπορούσες να ευεργητήσεις! (Μέγας Βασίλειος)
Ο Κύριος που σου δίνει τα χρήματα, ζητά
ελεημοσύνη από σένα με τα χέρια των φτωχών και αν πάρει αυτά που είναι δικά
Του, σου ανταποδίδει τη χάρη, σαν να την έκανες σε Αυτόν. (Μέγας Βασίλειος)
Αν ανακουφίζεις φτωχούς, αν συμπαθείς τους
πονεμένους, αν δίνεις χέρι βοηθείας σ' αυτούς που βρίσκονται σε κατάσταση
ανάγκης και συμφοράς, αν υπηρετείς αρρώστους, όλα αυτά ο Χριστός τα δέχεται για
τον εαυτόν Του. (Μέγας Βασίλειος)
Γνωρίζω ότι πολλοί νηστεύουν, προσεύχονται, στενάζουν, φανερώνουν όλη την ανέξοδο ευλάβεια, δεν αφήνουν όμως έναν οβολό σ΄αυτούς που θλίβονται. Ποιό είναι το όφελος, από την υπόλοιπη αρετή τους; Διότι η Βασιλεία των Ουρανών, δεν τους παραδέχεται.
(ΜέγαςΒασίλειος)
Όταν πρόκειται να δώσεις χρήματα στον φτωχό
σύμφωνα με την εντολή του Κυρίου, αυτό είναι συγχρόνως και δώρο και δάνειο.
Δώρο διότι δεν ελπίζεις στην επιστροφή και δάνειο, γιατί η μεγαλοδωρεά του
Δεσπότη, θα πληρώσει το χρέος αντί εκείνου, καθώς ''ο ελεών πτωχόν, δανείζει
Θεώ''. (Μέγας Βασίλειος)
Αυτό που αύριο σαπίζει, δώστο σήμερα στον έχοντα ανάγκη. (ΜέγαςΒασίλειος)
Δίνοντας σ' αυτόν που πεινά, γίνεται δικό σου
αυτό που δίνεται. Γιατί όπως ο σπόρος του σίτου, αφού πέσει στη γη, γίνεται
κέρδος για τον σπορέα, έτσι και ο άρτος που κατατέθηκε σ' αυτόν που πεινά,
αποφέρει ύστερα γόνιμη την ωφέλεια εκατονταπλάσια. Να είναι λοιπόν για σένα, το
τέλος της γεωργίας, αρχή της επουράνιας σποράς. (Μέγας Βασίλειος)
Στα μάτια του Θεού, δεν είναι αποδεκτή η
ευεργεσία που γίνεται στους φτωχούς, όταν προέρχεται από άδικα εισοδήματα. Ούτε
όμως είναι άξιος επαίνου αυτός, που απέχει μεν από τις αδικίες, δεν προσφέρει
όμως στον πλησίον του. (Μέγας Βασίλειος)
Πες μου, τι λόγο θα δώσεις στο Θεό εσύ που ντύνεις τους τοίχους και όχι τους ανθρώπους; Εσύ που στολίζεις ένα ζώο και αδιαφορείς για τα κουρέλια που φοράει ο συνάνθρωπός σου; Εσύ που σου σαπίζουν τα φαγητά και δεν δίνεις σ' αυτούς που πεινάνε; Μία σου ντουλάπα μπορεί να ντύσει πόλη ολόκληρη που τρέμει από το κρύο. Και εσύ κάθεσαι και διώχνεις το φτωχό αβοήθητο, χωρίς να φοβάσαι το Θεό που θα σε κρίνει.
Όταν εισέρχομαι στο σπίτι ενός νεόπλουτου άνδρα και το δω να είναι στολισμένο με ποικίλα άνθη, ξέρω πολύ καλά, ότι αυτός τίποτα από τα βλεπόμενα δεν έχει πολυτιμότερο, αλλά καλλωπίζει τα άψυχα και έχει αστόλιστη την ψυχή του. Πες μου, ποιά ανάγκη εξυπηρετούν καλύτερα τα πολυτελή κρεβάτια ή τραπέζια, οι πολυθρόνες και τα αμάξια, ώστε να, μην περνάει το χρήμα στους φτωχούς, που χιλιάδες παρακαλάνε έξω απ' τις πόρτες με σπαρακτική φωνή; Και εσύ αρνείσαι να δώσεις, γιατί λες πως δεν έχεις για όλους αυτούς...
Δεν έδωσες συμπόνοια, δεν θα πάρεις συμπόνοια. Δεν άνοιξες την πόρτα, θα σε διώξουν από την Βασιλεία. Δεν έδωσες ψωμί, δεν θα πάρεις αιώνια ζωή! (ΜέγαςΒασίλειος)
Τα χρήματα δεν τα δίνει ο Θεός όλα για τον εαυτόν
μας... (Άγιος Ιάκωβος Τσαλίκης)
Όταν κάτι σας ζητάνε, σας ζητιανεύουν, να δίνετε
κάτι. Μια φέτα ψωμί έχετε, μια φέτα ψωμί να δίνετε. Όποιος και να είναι. Ο
Άγιος Δαβίδ και σε Τούρκους έδινε. (Άγιος Ιάκωβος Τσαλίκης)
Όταν ελεήσεις τον φτωχό αδελφό σου, μην τον φωνάξεις να σε βοηθήσει στη δουλειά σου, για να μην χάσεις τον μισθό της ευεργεσίας. (ΆγιοςΗσαϊαςοΑναχωρητής)
Η ελεημοσύνη είναι αρετή της χαράς, αρκεί να
γίνεται με ταπείνωση, από αγάπη και από στέρηση. (Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής)
Όποιος κάνει ελεημοσύνη μιμούμενος το Θεό, δεν κάνει διάκριση καλού και κακού, δικαίου και αδίκου στα απαραίτητα της ζωής, αλλά μοιράζει ίδια σε όλους κατά τις ανάγκες τους, αν και προτιμά για την αγαθή του προαίρεση, τον ενάρετο από τον κακό. (Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής)
Δεν ελεεί λιγότερο το φτωχό εκείνος, που τον συμπονάει με όλη του την καρδιά, από εκείνον που του δίνει χρήματα, γιατί ο δεύτερος του προσφέρει υλικά πράγματα, ενώ ο πρώτος, την ίδια του την ψυχή. (ΆγιοςΓρηγόριοςοΔιάλογος)
Αληθινός ελεήμων είναι όχι εκείνος που δίνει
θεληματικά τα περιττά, αλλά εκείνος που αφήνει ακόμη και τα αναγκαία σ' αυτούς
που του τα αρπάζουν. (Άγιος Ηλίας ο Πρεσβύτερος)
Να αποφεύγουμε να δίνουμε απ' ευθείας την
δωρεά μας και για να μην ταπεινώνουμε τον φτωχό, αλλά και για
να μην δημιουργείται σε εμάς έπαρση και καλλιεργείται ο εγωισμός μας. Να μην βοηθάμε
με εγωισμό, αλλά να κατανοούμε, ότι είμαστε απλώς ταμίες του Θεού. Να βρίσκουμε κάποιον αξιόπιστο, μέσω του
οποίου να δίδουμε την ελεημοσύνη μας και έτσι θα αποφεύγουμε να λέμε π.χ. ο κακομοίρης, ο φτωχός, που εμείς τον βοηθάμε κ.ο.κ. Διότι εγωισμός ίσον υπερηφάνεια, ίσον Διάβολος. Αν συναντήσετε επαίτες έξω από την Εκκλησία, δώστε στα
παιδιά σας να τους τα δώσουν. Έτσι αποφεύγετε, κατά κάποιον
τρόπο, όσα αναφέραμε προηγουμένως και καθοδηγείτε τα παιδιά σας στην αρετή
της ελεημοσύνης. (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
Όταν ο άλλος βρίσκεται σε δύσκολη - δεινή
οικονομική κατάσταση, δεν πρέπει να του δίνεις δανεικά, αλλά ελεημοσύνη. (Όσιος
Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
Μην επιθυμήσεις να έχεις πλούτο, για να κάνεις
ελεημοσύνες στους φτωχούς. Είναι και αυτό μια πανουργία του πονηρού, που
αποσκοπεί στην κενοδοξία, ώστε να ρίξει το νου σε απασχόληση με πολλά πράγματα.
Και μόνο ψωμί και νερό αν έχεις, μπορείς με αυτά να λάβεις τον μισθό. Και αν
δεν τα έχεις ούτε αυτά, μόνο με την καλή διάθεση, να του πεις παρηγορητικά
λόγια, μπορείς επίσης να λάβεις τον μισθό σου. Αυτό βεβαιώνεται από τη χήρα του
Ευαγγελίου, η οποία με δύο λεπτά, ξεπέρασε την προαίρεση και τη δύναμη των
πλουσίων. (Άγιος Θεόδωρος Εδέσσης)
Γιατί να δώσω αυτό που έχω, σε αυτούς που έχουν ανάγκη; Διότι έτσι εκπληρώνεται
τελείως το "να αγαπήσεις τον πλησίον σου, όπως τον εαυτόν σου" (Ματθ. 19,19) (Άγιος Κλήμης Αλεξανδρείας)
Ελεήμονες δεν είναι μόνο αυτοί που κάνουν ελεημοσύνη, αλλά και εκείνοι που θέλουν να κάνουν ελεημοσύνη, ακόμη και εάν δεν έχουν την δυνατότητα, αλλά έχουν την προαίρεση να ελεήσουν. Διότι μερικές φορές, θέλουμε με χρήματα ή με τις σωματικές δυνάμεις να εξυπηρετήσουμε όσους έχουν ανάγκη, αλλά δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό, είτε διότι είμαστε φτωχοί, είτε άρρωστοι, είτε γέροι, αν και έχουμε την καλή προαίρεση να το κάνουμε.
(ΆγιοςΚλήμηςΑλεξανδρείας)
Πρέπει να κάνετε ελεημοσύνες, αλλά με διάκριση και στους αξίους. Διότι όπως ο
γεωργός, δεν σπέρνει σε οποιαδήποτε γη, αλλά στην εύφορη, για να καρποφορήσει, έτσι πρέπει να κάνετε αγαθοεργία στους ευσεβείς
και πνευματικούς, για να πετύχετε την ευκαρπία από αυτούς δια των ευχών τους. Διότι έχει γραφεί: "Ελέησε τους ευσεβείς και θα βρεις, αν όχι απ' αυτόν, οπωσδήποτε από τον 'Ύψιστο". (Σοφία Σειράχ 12,2) (Άγιος Κλήμης Αλεξανδρείας)
Η πράξη της ελεημοσύνης αφαιρεί τις αμαρτίες, εμφανίζεται με καύχηση κατά την Κρίση, εξημερώνει την
φλόγα της κολάσεως, κάμπτει αυτόν που δικάζει ή μάλλον ενώνει με τον Θεό, σε συγκαταλέγει στον αριθμό των χορών των Αγίων, σε μεταφέρει σε Ουράνια Πόλη, σου εξσσφαλίζει την
Βασιλεία των Ουρανών, δόξα αμάραντη, ελπίδα σίγουρη και βάσιμη. (Άγιος Κύριλλος
Αλεξανδρείας)
Όποιος από τους αδελφούς έχει περίσσια υλικά
αγαθά και δεν προσφέρει από αυτά στον φτωχότερο, είναι μακριά από τον αγιασμό
και τα αγαθά του, θα τα απολαύσουν άλλοι. Εκείνος όμως που προσφέρει απ' αυτά
στον φτωχότερο, είναι κληρονόμος της Βασιλείας των Ουρανών. (Άγιος Εφραίμ ο
Σύρος)
Όπως κάθε αρετή με βία αποκτάται, έτσι και η
ελεημοσύνη, αν δεν πιέσει κανείς τον εαυτόν του, δεν μπορεί να γίνει ελεήμων. (Άγιος
Νικόδημος ο Αγιορείτης)
Ελεήμων είναι εκείνος, που ελεεί τον πλησίον του
από εκείνα που έλαβε ως δώρο από τον Θεό, είτε χρήματα, είτε φαγητά, είτε
δύναμη, είτε ωφέλιμο λόγο, είτε προσευχή και πιστεύει ότι είναι χρεώστης, γιατί
έλαβε περισσότερα, από όσα του ζητούνται. (Άγιος Πέτρος ο Δαμασκηνός)
Αν σου περισσεύει κάτι απ' αυτά που σου
χρειάζονται για σήμερα, δώσε το στους φτωχούς και πήγαινε να προσφέρεις τις
προσευχές σου στο Θεό με παρρησία. Μίλησε δηλαδή με το Θεό σαν γιος με πατέρα. Τίποτε δεν μπορεί να φέρει την καρδιά μας κοντά στο Θεό, όσο η ελεημοσύνη. Και τίποτε δεν προκαλεί στο νου τόση γαλήνη, όση η θεληματική φτώχεια. Καλύτερα να σε λένε οι πολλοί άνθρωποι άμαθη για
την απλότητα των τρόπων σου, παρά να δοξάζεσαι ως σοφός και πανέξυπνος. Εάν ένας άνθρωπος είναι πάνω σε άλογο και απλώσει προς το μέρος σου το
χέρι του, για να πάρει ελεημοσύνη, μην τον αφήσεις να φύγει με άδεια χέρια, διότι οπωσδήποτε εκείνη την ώρα είναι ενδεής, όπως ένας
φτωχός. Όταν λοιπόν δίνεις, να δίνεις μεγαλόψυχα και με ιλαρό πρόσωπο και να
δίνεις περισσότερο απ' όσο σου ζητάνε. Διότι λέει ο
λόγος του Θεού: «Στείλε το ψωμί σου στο φτωχό και σε λίγο θα βρεις την ανταπόδοση». Μην ξεχωρίσεις τον πλούσιο από το φτωχό και μην θέλεις να μάθεις ποιός
είναι άξιος και ποιός ανάξιος, αλλά να είναι για σένα όλοι οι άνθρωποι ίσοι, προκειμένου να τους κάνεις το καλό. Γιατί μ' αυτό τον τρόπο, θα μπορέσεις να ελκύσεις στο καλό και αυτούς που δεν
αξίζουν να τους ελεήσεις, διότι η ψυχή γρήγορα έλκεται από τις σωματικές
ευεργεσίες στο φόβο του Θεού. Ο Κύριος καθόταν και έτρωγε στα τραπέζια με τους
τελώνες και τις πόρνες και δεν ξεχώριζε τους ανάξιους, για να τους
ελκύσει όλους, με το έλεος του, στο φόβο του Θεού και για να μπορέσουν να
πλησιάσουν στα πνευματικά μέσω των υλικών αγαθών. Γι' αυτό το λόγο, στην ελεημοσύνη και στην τιμή, εξίσωσε όλους τους ανθρώπους, είτε είναι κάποιος
Ιουδαίος, είτε άπιστος, είτε φονιάς και μάλιστα, διότι είναι αδελφός σου
και έχει την ίδια ανθρώπινη φύση με σένα και πλανήθηκε από την αλήθεια χωρίς να
το καταλάβει. Όταν κάνεις ένα καλό σε κάποιον, μην περιμένεις
ανταμοιβή από μέρους του και έτσι, θα λάβεις αμοιβή από το Θεό και για τα δύο: και για το
καλό πού έκανες και γιατί δεν ζήτησες αναγνώριση. Και αν σου
είναι δυνατό, ούτε για τη μέλλουσα ανταμοιβή να κάνεις το καλό, γιατί η αληθινή αγάπη του Θεού, δεν γνωρίζει τι θα πει ανταμοιβή. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Να κάνεις ελεημοσύνη από τον κόπο σου και τον ιδρώτα σου και όχι από τις αδικίες. Να ελεείς τους φτωχούς έστω και αν σε αδικούν και σε βρίζουν. Η ελεημοσύνη όμως δεν μπορεί να σταθεί μόνη της σαν αρετή, αν δεν υπάρχει πρώτα η αγάπη προς τον Θεό. Αυτή θα μας στηρίξει, ώστε όχι μόνο να υπομένουμε την αδικία, αλλά να περιμένουμε με χαρά την αγνωμοσύνη, που είναι ενδεχόμενο να μας δείξουν. Να λυπάσαι να υποφέρεις και να καίγεσαι όταν ο αδελφός σου έχει ανάγκη, γιατί αυτό έκανε και ο Χριστός. Και αν κανείς σε χτυπήσει στο πρόσωπο να μην λυπηθείς, Αλλά να χαρείς, για την αγάπη του Θεού και να μην του πεις κανένα ψυχρό λόγο. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Δεν δέχεται από σένα ο Θεός την ελεημοσύνη,
εφόσον επιμένεις στην αμαρτία. Είναι εύκολο να κάνει κανείς ελεημοσύνη, δύσκολο όμως να κόψει τα πάθη του και τις κακές του συνήθειες. Την ελεημοσύνη την δέχεται ο Θεός, όταν συνοδεύεται από καθαρή καρδιά. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Χρωστάς χρυσάφι στο Θεό; Δεν δέχεται να
Του δώσεις μαργαριτάρι. Έχασες για παράδειγμα, την αγνεία σου; Ο Θεός δεν δέχεται από σένα ελεημοσύνη, όσο επιμένεις
στην πορνεία. Σου ζητάει τον εξαγνισμό του σώματος, επειδή αυτή
την εντολή αθέτησες, νικημένος από το φθόνο του διαβόλου. Καθόλου δεν
θα σε ωφελήσει η ελεημοσύνη σου, ενάντια σ΄ εκείνο το πάθος. Γιατί κάθε αρρώστια, είτε ψυχική είτε σωματική, με τα δικά της
και κατάλληλα φάρμακα θεραπεύεται. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Μην νομίζεις, ότι με την ελεημοσύνη τελείωσες τις υποχρεώσεις σου στον Θεό. Χρειάζεται μεγάλος αγώνας για να καθαρίσεις τον εαυτόν σου από τα πάθη και έτσι θα γίνει ευπρόσδεκτη στον Θεό η προσφορά που κάνεις στους συνανθρώπους σου. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Αν δίνεις σε κάποιον που σου ζητά ελεημοσύνη,
άφησε τη χαρά του προσώπου να προηγηθεί από το δώρο σου και παρηγόρησε τη λύπη
του με καλά λόγια. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Κάνοντας αδιάκριτα ελεημοσύνη, θα προσελκύσεις και τους σκληρόκαρδους στο καλό. Σ' αυτό μας διδάσκει ο ίδιος ο Κύριος, που έτρωγε μαζί με τους τελώνες και τους αμαρτωλούς. Δεν προτιμούσε τους καλούς και τους άξιους, αλλά τους ανάξιους, για να τους προσελκύσει και να τους δημιουργήσει τον φόβο του Θεού. Έτσι και εσύ να κάνεις το καλό σε όλους, είτε είναι φίλοι σου, είτε εχθροί σου. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Όπως δεν είναι δυνατό να εμποδίσουμε τη φλόγα της
φωτιάς να ανεβεί προς τα επάνω, έτσι δεν μπορούν να εμποδιστούν οι προσευχές
των ελεημόνων να ανεβούν στον ουρανό. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Όπως το λάδι συντηρεί το φως του λυχναριού, έτσι
και η ελεημοσύνη, τρέφει στην ψυχή την αληθινή γνώση του Θεού. (Άγιος Ισαάκ
ο Σύρος)
Όχι μόνο όταν αρπάζουν τα πράγματά σου, αλλά και
τα άλλα δυσάρεστα που σου έρχονται απέξω, πρέπει να τα υπομένεις με χαρά και να
θυσιάζεις ακόμη και τη ζωή σου για τον αδελφό σου. Αυτός είναι ο πραγματικός
ελεήμων και όχι αυτός που δίνει απλώς με το χέρι του ελεημοσύνη στον αδελφό
του. Και όποιος ακούσει ή δει με τα μάτια του, ότι κάτι στεναχωρεί τον αδελφό
του και δεν μπορεί να τον αναπαύσει με υλικά αγαθά, αλλά τον συμπονεί και
καίεται η καρδιά του γι' αυτόν και αυτός είναι αληθινά ελεήμων. Το ίδιο είναι ελεήμων και
όποιος δεχθεί ράπισμα από τον αδελφό του και δεν του αντιμιλήσει με την κοσμική
αδιαντροπιά και δεν προκαλέσει λύπη στην καρδιά του. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Το έργο που γίνεται χωρίς πόνο, είναι η ηθική των κοσμικών. Αυτοί κάνουνε ελεημοσύνη μονάχα με τα εξωτερικά έργα και μέσα τους δεν κερδίζουν τίποτα.
(Άγιος ΙσαάκοΣύρος)
Τί είναι καρδιά ελεήμων; Είναι αυτή που καίγεται
από αγάπη και συμπόνοια για όλη την κτίση... (Άγιος ΙσαάκοΣύρος)
Σπέρνε δίδοντας και θα γεμίσεις το σπίτι σου με
αγαθά. (Άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης)
Ελεημοσύνη και ευεργεσία είναι φιλικά πράγματα
για τον Θεό και σε όποιον ακριβώς άνθρωπο κατοικήσουν, τον θεώνουν και
αποτυπώνουν το καλό και τη μίμηση του αγαθού, για να υπάρχει εικόνα της πρώτης
και αθανάτου ουσίας, που είναι ακατάληπτη στο νου. (Άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης)
Η ελεημοσύνη που γίνεται από αδικία, δεν είναι
ελεημοσύνη, αλλά σκληρότητα και απανθρωπιά. Επειδή η ελεημοσύνη πρέπει να είναι
καρπός της δικαιοσύνης και να γεννιέται από την συμπόνοιά μας. (Άγιος
Γρηγόριος ο Νύσσης)
Δεν υπάρχει για τον Θεό τίποτε προτιμότερο ή πιο φιλάνθρωπο, από το να κάνουμε ελεημοσύνες και ευεργεσίες.
(ΆγιοςΔιονύσιοςΑλεξανδρείας)
Η μεγαλύτερη ελεημοσύνη που μπορείς να κάνεις, είναι να συγχωρήσεις ολόψυχα αυτόν που σε αδίκησε. Συγχωρώντας τον πλησίον σου, μπορείς να ελπίζεις και στην συγχώρηση των δικών σου αμαρτιών από τον Θεό. (Ιερός Αυγουστίνος)
Η ελεημοσύνη πρέπει να προσφέρεται αδιακρίτως
προς όλους, αρκεί να υπάρχει ανάγκη. (Άγιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης)
Μεγάλη είναι η δύναμη της ελεημοσύνης, γιατί με το δροσερό
νερό της αγάπης της, σβήνει την φωτιά των αμαρτιών με τέτοιο τρόπο, ώστε ακόμα
και αν είναι θυμωμένος ο Δικαστής εναντίον εκείνου που αμάρτησε και θέλει να
τον τιμωρήσει, με την δύναμη της ελεημοσύνης τον συγχωρεί. (Άγιος Αμβρόσιος
Μεδιολάνων)
Όπως χωρίς αναπνοή, είναι άχρηστο το σώμα μας και
ανενεργό, έτσι και χωρίς ελεημοσύνη, πέφτει στο κενό η νηστεία μας. (Άγιος
Νεκτάριος Κων/πόλεως)
Η ελεημοσύνη ωφελεί περισσότερο εκείνον που την προσφέρει, παρά εκείνον που την λαμβάνει.
(ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Μακάριοι και ευτυχισμένοι είναι εκείνοι, που
είναι εύσπλαχνοι και ελεούν τους φτωχούς, γιατί αυτοί θα
ελεηθούν από το Θεό. Αχ! και να ήξερες τι μεγάλη ανταπόδοση σε περιμένει, για την ελεημοσύνη
που δίνεις στους φτωχούς! Θα σου δείξει ο Θεός έλεος κατά την ήμερα της
κρίσης, ενώπιον αγγέλων και ανθρώπων και θα κληρονομήσεις τη Βασιλεία των
Ουρανών που έχει ετοιμαστεί από καταβολής κόσμου. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Η ελεημοσύνη είναι καλό και θεάρεστο έργο, αν
ταυτόχρονα φροντίζεις να απαλλάξεις την καρδιά σου από την υπερηφάνεια, την
κακία, το φθόνο, την ακηδία, την οκνηρία, την απληστία, την μοιχεία, το ψέμα
την απάτη και τα άλλα πάθη. Αν όμως ο άνθρωπος δεν προσπαθεί να καθαρίσει την
καρδιά του και εμπιστεύεται μόνο τις ελεημοσύνες του, τότε λίγη μόνο ωφέλεια θα
αποκομίσει από αυτές. Γιατί χτίζει με το ένα χέρι και γκρεμίζει με το άλλο. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Να μην δίνεις στους άλλους ανάλογα με την αξία
τους, αλλά ανάλογα με τις ανάγκες τους. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Μην προσέχεις αν έχει πράγματι ανάγκη ή όχι,
όποιος απλώνει το χέρι του και σου ζητεί ελεημοσύνη. Η Θεία Αγάπη, μας δίνει
και άλλες δωρεές Της, όταν έχουμε ήδη λάβει αρκετές. Συλλογίσου λοιπόν: ''Ο
Θεός εξακολουθεί να μου δίνει, γιατί να μην εξακολουθώ και εγώ να δίνω στον
αδελφό μου; Δεν με ενδιαφέρει, αν το αξίζει ή όχι. Μήπως εγώ άξιζα τόση αγάπη
από τον Θεό; Ο Θεός με ελεεί, όχι γιατί το αξίζω, αλλά γιατί με αγαπά. Τέτοια
αγάπη, ας έχω και εγώ στους αδελφούς μου''. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Κάθε μέρα σου ζητούν ελεημοσύνη και κάθε μέρα
πρέπει να δίνεις, χωρίς να θυμώνεις και να γογγύζεις. Αυτό που δίνεις, δεν
είναι δικό σου, ανήκει στον Θεό, στα παιδιά του Θεού, που κουβαλούν το σταυρό
τους και δεν έχουν, που να βάλουν το κεφάλι τους. Εσύ είσαι απλά ο καθημερινός
υπηρέτης των ελαχίστων αδελφών του Χριστού. Το καθήκον σου πρέπει να το κάνεις
με πραότητα, με ταπείνωση, με προθυμία. Έτσι θα υπηρετήσεις τον ίδιο τον
Χριστό, τον Κριτή, Τον ανταποδότη. Τί μεγάλη τιμή, τί μεγαλείο! (Άγιος
Ιωάννης της Κροστάνδης)
Εκείνοι που δίνουν ψωμί ή χρήματα στον φτωχό και το κάνουν απρόθυμα και με βαριά καρδιά, με πονηρό και κακό μάτι, είναι σαν βάζουν δηλητήριο μέσα στο ψωμί που δίνουν ή στην ελεημοσύνη τους. Ένα δηλητήριο αόρατο μα υπαρκτό. Πρέπει να δίνουμε με ιλαρότητα, με αγάπη και σεβασμό στο πρόσωπο του πλησίον μας. Διαφορετικά οι ελεημοσύνες αποδεικνύονται άχρηστες και δεν έχουν αξία. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Τους φτωχούς να τους ελεείς με προθυμία, χωρίς να
σε τυραννά η καχυποψία, η αμφιβολία και η διάθεση να ερευνήσεις, αν πραγματικά
έχει ανάγκη εκείνος που ζητιανεύει. Να είσαι σίγουρος, πως στο πρόσωπο του
φτωχού, ελεείς τον ίδιο τον Κύριο, όπως μας διαβεβαιώνει ο ίδιος: ''Εφ' όσον
εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε'' (Ματθ.
25,40). Να ξέρεις πως η ελεημοσύνη σου δεν είναι τίποτα, μπροστά στην αξία του
ανθρώπου, που είναι παιδί του Θεού. Η ελεημοσύνη σου, δεν είναι παρά πηλός. Και
βέβαια κάθε υλική ελεημοσύνη, πρέπει να συνοδεύεται και από πνευματική. Αυτό
σημαίνει, πως την ώρα που δίνεις ελεημοσύνη, η συμπεριφορά σου προς τον επαίτη
πρέπει να είναι ευγενική, αδελφική, ανοιχτόκαρδη και στοργική, για να μην
χάσεις τον μισθό σου. Μην αφήσεις να καταλάβει πως του κάνεις χάρη, μην φανείς
υπερήφανος. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Είναι πολύ καλύτερα, να ανοίξει κανείς
το χέρι του σε κάποιον ανάξιο, παρά να στερήσει την ελεημοσύνη του από εκείνον,
που την έχει ανάγκη, από φόβο να μην απατηθεί. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Όταν επαινείς τον ευλαβή γείτονά σου, είναι σαν
να υμνείς τον Θεό. Αν του κάνεις καλό, το καλό γυρίζει σε σένα, γιατί όλοι μας
είμαστε ένα σώμα. Όταν κάνεις καλό στον πλησίον σου, κάνεις τον Θεό οφειλέτη
σου, γιατί ο πλησίον σου είναι εικόνα του Θεού. Κάνοντας καλό σε έναν
Χριστιανό, κάνεις το Χριστό οφειλέτη σου, γιατί οι Χριστιανοί είναι το σώμα
Του, τα μέλη Του. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Είναι άρπαγας όποιος έχει πολλά και δεν ελεεί,
ακόμα και αν δεν αδικεί ολοφάνερα. Ο ανελεήμονας είναι άρπαγας και αδικεί
τόσους, όσους θα μπορούσε να ευεργετήσει και δεν ευεργέτησε. (Άγιος Θεοφύλακτος
Βουλγαρίας)
Ο Θεός ζητά από μας να γίνουμε ελεήμονες, να έχουμε πάνω από όλα έλεος. Γνωρίζει πως το έλεος, είναι ο τρόπος για να αποκαταστήσει ο άνθρωπος την πίστη στο Θεό, την ελπίδα στο Θεό και την αγάπη για το Θεό. Αυτή είναι η εξωτερική ερμηνεία. Η δεύτερη έχει να κάνει με το Χριστό μέσα μας. Σε κάθε καθαρή σκέψη που έχουμε στο νου μας, σε κάθε ευγενικό συναίσθημα της καρδιάς μας και σε κάθε υψηλή φιλοδοξία και επιθυμία της ψυχής μας για την επίτευξη του αγαθού, ο Χριστός αποκαλύπτεται μέσα μας, με την δύναμη του Αγίου Πνεύματος.
(ΆγιοςΝικόλαοςΒελιμίροβιτς)
Ο Θεός λογαριάζει μεγαλύτερη αρετή την ελεημοσύνη
και την φιλανθρωπία, από τον αυστηρό ασκητισμό. (Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)
Μην φανερώσεις τα έργα σου, για να μην λάβεις εδώ
στη γη, τον μισθό σου από τους ανθρώπους που θα σε επαινέσουν. Απόκρυψέ τα με
τη σιωπή και άφησε να τα γνωρίζει μόνο ο Θεός, που θα σε αμοίψει στον Ουρανό. (Άγιος
Δημήτριος του Ροστώφ)
Η υψηλότερη εντολή του Θεανθρώπου στους ανθρώπους
είναι: Γίνετε ελεήμονες, όπως είναι ελεήμονας ο Ουράνιος Πατήρ - Θεός. (Άγιος
Ιουστίνος Πόποβιτς)
Χαρακτηριστικό της ελεημοσύνης αποτελεί η καρδιά,
η οποία φλέγεται από αγάπη για κάθε πλάσμα και επιθυμεί το καλό του. Η
ελεημοσύνη δεν συνίσταται μόνο στην προσφορά, αλλά και στην συμπόνοια. Όταν
βλέπουμε τον συνάνθρωπό μας να κακοπαθαίνει και εμείς μπορούμε να τον
βοηθήσουμε, πρέπει κατ' οιοδήποτε τρόπο να τον βοηθήσουμε. (Άγιος Μακάριος
της Όπτινα)
Κανένας δεν μπορεί να πει: «Είμαι φτωχός και με τι να κάνω ελεημοσύνη;» Γιατί και αν ακόμα δεν μπορείς να δώσεις τόσα όσα εκείνοι οι πλούσιοι, που έβαζαν τις δωρεές τους στο θησαυροφυλάκιο του ναού, τότε δώσε δύο λεπτά σαν εκείνη τη χήρα τη φτωχή και τα δέχεται από μέρους σου ο Θεός καλύτερα από τις δωρεές των πλουσίων. Δεν έχεις ούτε τόσα; Έχεις όμως δυνάμεις και μπορείς να ελεήσεις τον άρρωστο με τις υπηρεσίες σου. Δεν μπορείς ούτε αυτό; Μπορείς με τον καλό σου λόγο να παρηγορήσεις τον αδελφό σου. Ελέησέ τον λοιπόν με τον παρηγορητικό λόγο και άκουσε αυτόν που λέει: ''O καλός λόγος είναι προτιμότερος από τα δώρα''. Υπόθεσε τώρα, ότι ούτε με το λόγο δεν μπορείς να δείξεις έλεος. Μπορείς όμως, αν θυμώσει μαζί σου ο αδελφός σου, να τον βοηθήσεις αντέχοντας τον την ώρα της ταραχής, τότε που τον βλέπεις να επηρεάζεται από τον κοινό σας εχθρό, το διάβολο. Και, αντί να του πεις μια κουβέντα και να τον ταράξεις περισσότερο, μπορείς να σωπάσεις και να ελεήσεις την ψυχή του, παίρνοντας την από τα νύχια του εχθρού. Μπορείς ακόμα, αν αμαρτήσει εις βάρος σου ο αδελφός σου, να τον ελεήσεις και να του συγχωρήσεις την αμαρτία του, για να συγχωρεθείς και εσύ από τον Θεό. Γιατί η Γραφή λέει: «Συγχωρείτε για να σας συγχωρήσει και σας ο Θεός». Και να που ελεείς την ψυχή του αδελφού σου, συγχωρώντας του, ό,τι σου έκανε. Γιατί ο Θεός μας έδωσε την εξουσία, αν θέλουμε, να συγχωρούμε ο ένας τα σφάλματα του άλλου. Μπορεί λοιπόν να μην έχεις με τι να ελεήσεις το σώμα του συνανθρώπου σου, αλλά ελεείς την ψυχή του. Και υπάρχει μεγαλύτερο έλεος από αυτό που προσφέρεται στην ψυχή του άλλου; (ΑββάςΔωρόθεος)
Ο ίδιος ο Κύριος είπε: ''Να γίνετε οικτίρμονες, όπως και ο Ουράνιος Πατέρας σας είναι οικτίρμων''
(Λουκ. 6,36). Δεν είπε: ''Νηστεύετε, όπως ο Ουράνιος Πατέρας σας νηστεύει'',
ούτε πάλι είπε: ''Να μην έχετε περιουσία, όπως και ο Ουράνιος Πατέρας σας δεν έχει''. Αλλά τι λέει: ''Να γίνετε οικτίρμονες, όπως ο Ουράνιος Πατέρας σας είναι οικτίρμων''.
Γιατί ιδιαίτερα μ' αυτήν την αρετή ο άνθρωπος μιμείται τον Θεό. Αυτή είναι ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της αγάπης Του. (ΑββάςΔωρόθεος)
Όσο πιο πολύτιμη είναι η ψυχή από το σώμα, άλλο τόσο και το έλεος που προσφέρεται στην ψυχή είναι μεγαλύτερο από αυτό που δίνεται στο σώμα. Επομένως κανένας δεν μπορεί να πει: «δεν μπορώ να κάνω ελεημοσύνη». Ο καθένας μπορεί, ανάλογα με τις δυνατότητες και την κατάσταση στην οποία βρίσκεται.
(ΑββάςΔωρόθεος)
Ποιό είναι όμως το ευάρεστο; Γιατί, βέβαια, δεν σημαίνει, ότι κάνοντας κανείς το αγαθό, οπωσδήποτε είναι και ευάρεστο στο Θεό. Και σας λέω ένα παράδειγμα. Τυχαίνει να βρει κάποιος μια ορφανή, φτωχή και όμορφη κοπέλα που του αρέσει, επειδή είναι όμορφη και την παίρνει και την ανατρέφει με το πρόσχημα, ότι ανατρέφει μια ορφανή. Δέστε και θέλημα Θεού είναι αυτό και αγαθό, δεν είναι όμως και ευάρεστο. Ευάρεστο είναι, όταν κάνει κανείς λ.χ. ελεημοσύνη, να μην την κάνει από κάποιο ανθρώπινο λογισμό, αλλά για το ίδιο το καλό, για την ίδια την συμπάθεια. Αυτό είναι το ευάρεστο στον Θεό. Το τέλειο επίσης είναι, όταν κάνει κανείς ελεημοσύνη, να μην την κάνει στενόκαρδα, ούτε με απροθυμία και καταφρόνηση, αλλά με όλη του την δύναμη με όλη του την προαίρεση, δίνοντας με τέτοιο τρόπο, σαν να παίρνει ο ίδιος, ευεργετώντας έτσι, σαν να δεχόταν ο ίδιος την ευεργεσία. Τότε το θέλημα του Θεού γίνεται τέλειο.
(ΑββάςΔωρόθεος)
Το χέρι που δίνει, δεν θα φτωχύνει. (Στάρετς
Ζηνόβιος)
Από αυτά πού παίρνετε να δίνετε και στους φτωχούς, σ' αυτούς πού δεν έχουν. Όχι να δίνετε από τα περισσεύματά σας ή τις
κληρονομιές. Αυτό δεν έχει καμιά αξία. (Γέροντας Αμβρόσιος Λάζαρης)
Δώστε όσο περισσότερα μπορείτε. Ένα πράγμα που σώζει τις ψυχές είναι η ελεημοσύνη. Εσείς κοιτάτε να φτιάχνετε εδώ τα σπίτια. Φτιάξτε και
ένα σπιτάκι στον Ουρανό, να σας περιμένει... (Γέροντας Αμβρόσιος Λάζαρης)
Ξέρεις τί είναι να δίνεις χρήματα για ένα φτωχό
παιδάκι που είναι άρρωστο; Μεγάλο μισθό παίρνεις από τον Θεό! (Γέροντας
Αμβρόσιος Λάζαρης)
Όταν δίνεις ελεημοσύνη, μην εξετάζεις
το πρόσωπο, αν είναι καλό ή κακό. Η ελεημοσύνη εξαλείφει πλήθος αμαρτιών. (Γέροντας
Ιερώνυμος της Αιγίνης)
Είναι προτιμότερο να κάνεις ελεημοσύνη μια μέρα
το χρόνο, να τα δώσεις όλα για έναν χρόνο σε έναν που τον ξέρεις για να πιάσει
τόπο, παρά να δίνεις ένα-ένα στον καθένα σε όλο το χρόνο σε ανθρώπους που δεν
γνωρίζεις. Το θέμα με την ελεημοσύνη δεν είναι πόσους θα βοηθήσουμε, αλλά πως
να επενδύσουμε και να ασφαλίσουμε αυτούς που ελεούμε. Για παράδειγμα, εάν
κάποιος είναι μέθυσος και θέλει ελεημοσύνη, δεν θα του δώσουμε, γιατί αυτός δεν
θα αξιοποιήσει σωστά τα χρήματα και θα πάει να τα πιεί. Γινόμαστε συνυπεύθυνοι
του πάθους του. Ο σκοπός της ελεημοσύνης είναι ο ελεών και ελεούμενος να
ωφεληθούν και όχι να βλαφτούν. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Όταν τα χέρια μας είναι μέσα στην πίσσα, δεν
μπορούμε να κόψουμε ψωμί και να το μοιράσουμε στους άλλους. Έτσι και εμείς, άμα
δεν τακτοποιήσουμε και ελεήσουμε πρώτα τον εαυτόν μας, με το να μεριμνήσουμε για
την ψυχή μας, δεν πρόκειται ο Θεός να λάβει υπόψη του, καμμία ελεημοσύνη που θα
κάνουμε στους άλλους, ό,τι και να κάνουμε... (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Η εντολή του Θεού είναι ρητή: Με τον ιδρώτα σου
θα βγάζεις το χρήμα σου και με αυτό θα βοηθήσεις (έστω τα λίγα) τον συνάνθρωπο
σου. Τα χρήματα που κερδίζεις χωρίς κόπο στη ζωή σου ή τα κληρονόμησες, καλό
είναι να τα κάνεις καλή διαχείριση, αλλά δεν μπορούν να σε δώσουν τα πνευματικά
εκατομμύρια που αποκομίζεις, κάνοντας ελεημοσύνη με τα λεφτά του ιδρώτα σου. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Πολλά καλά έργα των ανθρώπων, θα παραμείνουν στο
τάφο τους. Και αυτό γιατί τα έργα αυτά, δεν έγιναν για τη δόξα του Χριστού και
τη σωτηρία τους, αλλά έγιναν για τη δική τους προβολή και οίηση. Μπορεί τα έργα
αυτά να είναι πολύ καλά, αλλά δεν βαθμολογούνται στην Ουράνια Τράπεζα. Άρα το
ζήτημα για τον άνθρωπο δεν είναι αν κάνει πολλά καλά έργα, αλλά αν αυτά που
κάνει, τα κάνει για τη δόξα του Χριστού, με όφελος τη δική του σωτηρία. (Γέροντας
Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα)
Όταν ο δίδων, χαίρεται περισσότερο από αυτόν που ελεείται, τότε η ελεημοσύνη αποκτά την πραγματική της διάσταση.
(ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Η ελεημοσύνη είναι η έμπρακτη και εφαρμοσμένη
αγάπη. (Γέροντας Ιωσήφ ο Βατοπαιδινός)
Περισσότερο από κάθε αρετή, ο Θεός αναπαύεται,
στο να ελεούμε την ψυχή του συνανθρώπου μας. Έλεος κάνεις; Έλεος θα βρεις. (Γέροντας
Εφραίμ της Αριζόνας)
Ήταν κάποιος αυτοκράτορας στο Βυζάντιο και κατά
συνεργία του διαβόλου, διέφθειρε μια μοναχοκόρη, η μάνα της οποίας ήταν μια
ευσεβέστατη χήρα. Η ευσεβής αυτή μητέρα, διαμαρτύρονταν στην Παναγία
προσευχομένη και Την παρακαλούσε να τιμωρήσει τον αυτοκράτορα, για το μεγάλο
κακό που προξένησε στην κόρη της. Έκανε πολλές παρακλήσεις η μάνα και μια μέρα της
παρουσιάζεται η Παναγία και λέει στην μητέρα: Θα του έκανα κακό, θα τον
τιμωρούσα τον αυτοκράτορα, αλλά δεν με αφήνει η δεξιά του. Ο αυτοκράτορας ήταν
πολύ ελεήμων και οι ελεημοσύνες που έκανε, δεν άφηναν και εμπόδιζε την Παναγία
να τον τιμωρήσει. Σκεφθείτε λοιπόν, πόση δύναμη έχει αυτή η αρετή! (Γέροντας
Εφραίμ της Αριζόνας)
Ελεημοσύνη δεν είναι μόνα να δώσεις ένα κομμάτι ψωμί. Ελεημοσύνη είναι να πεις και μια κουβέντα καλή. Εκείνη θα μείνει περισσότερο. Το ψωμί θα το φάει, πάει. Μια κουβέντα σωστή καλή που θα πεις με την αρετή σου, με την αγιότητά σου, αυτή θα μείνει. Αυτή αποτελεί υπέροχη ελεημοσύνη. (Γέροντας Ευσέβιος Βίττης)
Όση διαφορά έχει η ψυχή από το σώμα, τόση διαφορά έχει η πνευματική ελεημοσύνη από την υλική. (ΓέρονταςΦιλόθεοςΖερβάκος)
Να δίνεις, χωρίς να έχεις απαίτηση να πάρεις. (Γέροντας Ευμένιος Σαριδάκης)
Αυτή είναι η μεγαλύτερη ελεημοσύνη: Να ενώσεις
τον άνθρωπο με τον Θεό. Όσα παιδί μου, περισσότερα ονόματα μνημονεύεις, τόσο
περισσότερο μισθό λαμβάνεις. (Γέροντας Εφραίμ ο Κατουνακιώτης)
Η ελεημοσύνη σε βγάζει από την κόλαση. Δίνε, βοήθα, ελεημοσύνη. Η Παναγιά γονατιστή θα πέσει στα πόδια του Χριστού για τους ελεήμονες, για τους αμαρτωλούς ελεήμονες. Θα πάνε σε ανάπαυση. Θα γλιτώσουν την κόλαση. (Γέροντας Μόδεστος)
Δεν είναι ελεημοσύνη μόνο να δώσεις ένα κομμάτι
ψωμί, αλλά ελεημοσύνη είναι να βλέπεις τον άλλον και να τον ''σκεπάζεις'' και
να τον προστατεύεις. Να του πεις 2 λογάκια, να τον συμβουλέψεις, με καλοσύνη,
με αγάπη. Αυτή είναι ελεημοσύνη... (Γερόντισσα Μακρίνα Βασσοπούλου)
Ελεημοσύνη δεν είναι μόνο να δίνεις από το σακουλάκι σου. Ελεημοσύνη είναι να δέχεσαι τον άνθρωπο να καθίσει δίπλα σου, χωρίς να τον απομακρύνεις με τον λογισμό σου. Έχεις κάποιο συνάδελφο, ο οποίος διέρχεται μια συμφορά στην ζωή του. Πρέπει να ξέρεις πώς να τον παρηγόρησης, πώς να καταπραΰνεις το πρόσωπό του. Για τους φτωχούς μπορείς να κάνης μια σύντομη προσευχή:
''Κύριε ελέησε τον τάδε'', εάν δεν μπορείς κάτι να του δώσεις, γιατί είσαι μέσα στο λεωφορείο και εκείνος στο πεζοδρόμιο. Το ερώτημα είναι σε ποιά κατάσταση βρίσκεται η καρδιά μας όσον αφορά τον πόνο που επικρατεί γύρω μας; Το μεγαλύτερο έργο για το οποίο θα απολογηθούμε στην Μέλλουσα Κρίση, θα είναι αυτό: ''Γιατί δεν έδωσα περισσότερη προσοχή στους συνανθρώπους μου''; (ΓέρονταςΑρσένιοςΠαπατσιώκ)
Στέλνοντας ο Θεός τον φτωχό σε σένα, σε τιμά και σε ελεεί. Όταν όμως δεν ελεείς τον φτωχό, απομακρύνεις το δώρο που σε έκανε ο Θεός, δια του φτωχού!
(ΓέρονταςΑρσένιοςΜπόκα)
Ο Θεός σου ζητά να ελεήσεις το φτωχό, για να δώσει και σε σένα το έλεός Του, διότι εσύ,
έχεις απείρως μεγαλύτερη ανάγκη από το έλεος του Θεού, παρά ο φτωχός
από την δική σου ελεημοσύνη. (Γέροντας Αρσένιος Μπόκα)
Το να είσαι φτωχός, δεν εμποδίζει
να είσαι ελεήμων και φιλάνθρωπος. Σήμερα νομίζουμε, ότι για να βοηθάς τον συνάνθρωπό σου, πρέπει να έχεις. Να έχεις τόσα πολλά, που να σου περισσεύουν. Αλλιώς τί να
δώσεις; Παλιότερα όμως, οι Χριστιανοί ήταν διαφορετικοί. Δεν κοίταζαν αν περισσεύει κάτι για να δώσουν. Αλλά απ' αυτό που είχαν, λίγο ή πολύ, βοηθούσαν
και τον φτωχό. Η αγάπη, η φιλανθρωπία, ήταν πάντα υπόθεση καρδιάς, όχι χρημάτων. (Γέροντας Αρσένιος Μπόκα)
Η ελεημοσύνη που γίνεται με αγάπη και κόπο, νικά
την κρίση του Θεού. (Γέροντας Αρσένιος Μπόκα)
Ο Θεός παραχωρεί να υπάρχουν πολλές δυστυχίες και συμφορές στον κόσμο, για να σωθούν οι παθόντες δια της υπομονής, ενώ εσύ δια της ελεημοσύνης. Χωρίς δυστυχίες μπορείς να εισέλθεις στην Βασιλεία των Ουρανών, αλλά χωρίς ελεημοσύνη ποτέ! Είναι απολύτως αδύνατο να φθάσεις, έστω και στην πόρτα του ουρανού, χωρίς την ελεημοσύνη. (Γέροντας Αρσένιος Μπόκα)
Τα δάκρυα της ευγνωμοσύνης, που έχυσαν οι φτωχοί
για τις ελεημοσύνες σου σ' αυτούς, θα είναι για σένα αστραφτερά μαργαριτάρια,
στην πέραν του τάφου ζωή σου. Και όσα δάκρυα χύσει ο φτωχός εξαιτίας της
ψυχρότητας και αδιαφορίας σου, θα πέσουν στην ψυχή σαυ σαν φλόγα φωτιάς,
μπροστά στο θρόνο του Θεού. (Γέροντας Αρσένιος Μπόκα)
Απαραίτητο συμπλήρωμα της νηστείας είναι η ελεημοσύνη. Γιατί η νηστεία χωρίς ελεημοσύνη και η εγκράτεια χωρίς έργα αγάπης, είναι λυχνάρι δίχως λάδι. Τα έργα της αγάπης ήταν το λάδι που έλειπε από τα λυχνάρια των πέντε μωρών παρθένων της παραβολής και γι' αυτό αποκλείστηκαν από τη γιορτή του γάμου, ακούγοντας τον φοβερό λόγο του Νυμφίου: ''Αλήθεια σας λέω, δεν σας ξέρω'' (Ματθ. 25,12). (Μοναχός Αγάπιος Λάνδος Κρήτης)
Τα 7 έργα της (υλικής) ελεημοσύνης είναι τα εξής:
α) να θρέψεις κάποιον που πεινάει β) να ποτίσεις κάποιον που
διψάει γ) να ελευθερώσεις κάποιον αιχμάλωτο δ) να ντύσεις κάποιον
γυμνό ε) να υποδεχτείς κάποιον ξένο στ) να επισκεφτείς κάποιον
ασθενή και ζ) να ενταφιάσεις κάποιον νεκρό. Τα 7 έργα της πνευματικής
ελεημοσύνης είναι: α) να συμβουλεύσεις όποιον έχει ανάγκη β) να
νουθετήσεις τον αμαθή γ) να παρηγορήσεις τον θλιμμένο δ) να
διορθώσεις όποιον αμαρτάνει ε) να συγχωρέσεις όποιον έφταιξε στ) να
υπομείνεις την ύβρη και την βλάβη που σου έκαναν και ζ) να προσεύχεσαι
για όλους. (Μοναχός Αγάπιος Λάνδος Κρήτης)
Όσο διαφέρει η ψυχή από το σώμα, τόσο διαφέρει η
πνευματική ελεημοσύνη από την υλική. (Μοναχός Αγάπιος Λάνδος Κρήτης)
Πες μου πλούσιε, εάν ερχόταν στο σπίτι σου ένας
βασιλιάς, φτωχικά ντυμένος, για να τον φιλοξενήσεις για μία νύχτα, δεν θα τον
υπηρετούσες επιμελώς με ό,τι είχες; Άκουσε ταλαίπωρε τι λέει ο Κύριος: ''Εφόσον
το κάνατε σε έναν απ' αυτούς τους ελάχιστους αδελφούς μου, το κάνατε σε Μένα''.
Δηλ. όταν δίνεται ελεημοσύνη και οποιαδήποτε μορφής αγάπη προσφέρεται σε έναν
φτωχό, είναι σαν να τα κάνατε στον ίδιο τον Χριστό, ο Οποίος θα σας ανταμείψει
με την Ουράνια Βασιλεία Του. Τόση είναι η δύναμη της αγαθοεργίας, που χωρίς αυτήν, ακόμα και
αν αποκτήσεις όλες τις αρετές, καθόλου δεν ωφελείσαι. Γιατί εάν είσαι σώφρων,
εγκρατής, ταπεινός και στολισμένος με άλλες αρετές, αλλά είσαι ανελεήμων και
άσπλαχνος, δεν βρίσκεις από τον Θεό έλεος. (Μοναχός Αγάπιος Λάνδος Κρήτης)
Έκανες ελεημοσύνη σε κάποιον ο οποίος πήγε στον
παράδεισο; Ύστερα αυτός σε βοηθάει από τον Ουρανό, να βρεις
δουλειά, να εξοικονομήσεις χρήματα και γενικά πάσης φύσεως βοήθεια... (παπα - Στέφανος ο Σέρβος)
Από κακό άνθρωπο να μην ζητήσεις ελεημοσύνη. (παπα - Στέφανος ο Σέρβος)
Σου ζητάει ο άλλος χρήματα. Και ξέρεις, ότι αυτά
θα τα παίξει χαρτιά, θα μεθύσει και γενικά δεν θα τα χρησιμοποιήσει για τίμιο
σκοπό. Θα του πεις ότι έχεις, αλλά δεν του δίνεις. Και δεν του δίνεις, για να
διορθωθεί... Δεν θα του δώσεις λοιπόν, γιατί έτσι και τα χρήματα ''γλυτώνεις''
και την αλήθεια λες και αυτόν διορθώνεις. Αντιθέτως αν του δώσεις ή του πεις
ψέματα ότι δεν έχεις, τότε και ψέματα είπες και αυτόν δεν διορθώνεις. (π.
Αθανάσιος Μυτιληναίος)
Καθάρισε με βαθιά αυτοκαλλιέργεια την ψυχή σου
από τα πάθη και τότε ό,τι προσφέρεις στον πλησίον σου, θα το προσφέρεις
όχι από το άδειασμά σου, αλλά από το ξεχείλισμά σου. (π. Ιωήλ
Γιαννακόπουλος)
Όσο δίνεις, ο Θεός το
διπλασιάζει. Το πορτοφόλι μου το έχω ανοιχτό και πάντα γεμάτο είναι. Από το ένα
μέρος δίνει ο άνθρωπος και από το άλλο το φέρει ο Θεός. Εγώ κάνω το
καθήκον μου και λέω: ο Θεός προστατεύει τα πουλιά και εμένα θα με αφήσει; Όχι... Στο πορτοφόλι μου μέσα έχω τον Χριστό και Αυτός κανονίζει τα πάντα, ό,τι χρειάζεται. Δοξάζω τον Θεό είτε έχω, είτε δεν έχω... Ο Θεός
εξοικονομεί τα πάντα. (π. Δημήτριος Γκαγκαστάθης)
Στην ελεημοσύνη δεν υπάρχει όριο. Όμως ο κάθε
άνθρωπος, ακόμα και ο ελεήμων, οφείλει να διαφυλάττει τον εαυτό του από το να
γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης οποιασδήποτε μορφής, γιατί αυτό δεν είναι
ελεημοσύνη, αλλά ανοησία. (π. Βαρνάβας Γιάγκου)
Δίδω και σε εκείνον, ό,τι πρέπει,
ακόμη και εάν πρόκειται για επαγγελματία επαίτη. Εγώ κάνω το
χρέος μου και ας κάνει και εκείνος καλά με τον Θεό. Πόση δυστυχία
πρέπει να έχει κάποιος, για να ζητά και να απλώνει το χέρι; Μόνο ο Θεός το γνωρίζει.... (π. Επιφάνιος
Θεοδωρόπουλος)
Τα καλό θα το κάνουμε στον καθένα που έχει
ανάγκη, ανεξαρτήτου θρησκείας. Μόνο εάν ξερεις, ότι τα χρήματα θα τα
χρησιμοποιεί για κακό, δεν θα τον βοηθήσεις, γιατί γίνεσαι και εσύ συνεργός στο
κακό. (π. Επιφάνειας Θεοδωροπουλος)
Τα χρήματα που έχει κανείς να διαθέσει σε
αγαθοεργίες είναι ιερά και αν τα δώσουμε σε κάποιον, ο οποίος θα πάει να τα
πιεί στην ταβέρνα ή κάπου αλλού, τα στερούμε από κάποιον άλλο, ο οποίος τα έχει
ανάγκη. Χρειάζεται προσοχή, για να πιάσει τόπο η ελεημοσύνη. (π. Επιφάνιος
Θεοδωρόπουλος)
Ελεημοσύνη δεν είναι μόνο να δώσουμε χρήματα ή
πράγματα σε κάποιον. Και ακόμη μεγαλύτερη ελεημοσύνη από όλες, είναι να
προσφέρουμε σε κάποιον τον ίδιο τον Κύριό μας. Να τον κάνουμε, δηλαδή, να γνωρίσει τον μόνο και αληθινό Θεό. Να γίνουμε
αφορμή και με τον λόγο μας, αλλά πιο πολύ με το παράδειγμά μας, να πλησιάσει
κάποιος τον Χριστό. Αυτή είναι η ύψιστη ελεημοσύνη. (π.
Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος)
Άνθρωπος ο οποίος δεν έχει ελεήμονα διάθεση, είναι σαν δέντρο άκαρπο. Δηλαδή όσες ασκήσεις και αν κάνει κάποιος, προσευχές. νηστείες, αγρυπνίες, εάν η καρδιά του δεν είναι ελεήμων καρδία, δεν κινείται με αγάπη προς τον άλλο άνθρωπο, δεν έχει συμπάθεια, όπως ο Θεός έχει συμπάθεια προς όλους, τότε αυτός ο άνθρωπος είναι σαν ένα δέντρο το οποίο δεν έχει καρπούς.
(ΜητροπολίτηςΛεμεσούΑθανάσιος)
Στην Παλαιστίνη υπάρχουν δύο λίμνες, η λίμνη της Γαλιλαίας και η Νεκρά Θάλασσα.Το κοινό χαρακτηριστικό τους είναι, ότι δέχονται και οι δύο τα νερά του ποταμού Ιορδάνη. Αλλά η Γαλιλαία δέχεται τα νερά και τα αφήνει να φύγουν προς το Νότο. Η Νεκρά Θάλασσα δέχεται τα νερά του Ιορδάνη και τα κρατάει για τον εαυτό της. Στη Γαλιλαία υπάρχει υπέροχη ζωή μέσα στην λίμνη και γύρω από αυτήν. Στη Νεκρά δεν υπάρχει ίχνος ζωής. Η Νεκρά Θάλασσα δείχνει συμβολικά τι συμβαίνει όταν κάποιος κρατάει πράγματα για τον εαυτό του. Να δέχεσαι και να προσφέρεις. Αυτό είναι το μυστικό για να έχεις πληρότητα ζωής...
(ΑρχιεπίσκοποςΑλβανίαςΑνάστασιος)
Αυτά που σου έδωσε ο Θεός, (αυτά) δίνεις. Αν θέλει ο Θεός να σου τα πάρει, σε δύο λεπτά σου τα παίρνει. Αυτά που σου έδωσε ο Θεός μέσα από την πρόνοιά Του, δίνεις κι εσύ στον αδελφό σου. Δεν είναι δικά σου, σου τα έδωσε ο Θεός, ούτε μαζί σου θα τα πάρεις, είσαι ένας διαχειριστής, δεν μπορεί να τα έχεις μαζί σου αιώνια. Οπότε φρόντισε να τα κάνεις επενδύσεις σωστές. (ΜητροπολίτηςΛεμεσούΑθανάσιος)
Η ελεημοσύνη από μόνη της, λένε οι
πατέρες, σώζει τον άνθρωπο. Ο ελεήμων άνθρωπος, μοιάζει με τον Θεό. Ο Θεός είναι ελεήμων. Τι λέμε στη Θεία Λειτουργία; «ότι ελεήμων και φιλάνθρωπος Θεός υπάρχεις». Είναι ελεήμων
ο Θεός. Αυτός που είναι ελεήμων, μοιάζει με τον Θεό και ο Θεός δεν μπορεί να
αρνηθεί σ' αυτόν την Χάρη Του. (Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος)
Αυτός που κάνει ελεημοσύνη οφείλει να την κάνει,
σαν να είναι ο ίδιος που την παίρνει. Τέτοια ελεημοσύνη πλησιάζει τον Θεό. (Είπε
Γέρων)
Όταν δίνεις, να μην λες έδωσα, έχασα, τάϊσα. Ο
Θεός σας έδωσε τα υπάρχοντα, ο Θεός έδωσε ευλογία, για να δίνετε. (Είπε
Γέρων)
Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που κάνουν ελεημοσύνες, χωρίς να έχουν τακτοποιήσει την ψυχή τους. Αυτούς τους χουβαρντάδες δεν τους δέχεται ο Θεός. Αυτοί είναι σαν εκείνους τους ανθρώπους, που από τα κλεμμένα κάνουν αγαθοεργίες. Ο Θεός θέλει πρώτα ο άνθρωπος να τακτοποιήσει τον εαυτόν τον και μετά να κάνει ελεημοσύνη. Η ελεημοσύνη αυτή καθ΄αυτή δεν σώζει, αλλά δημιουργεί προϋποθέσεις σωτηρίας. (Παναγόπουλος)
Πώς να μας ελεήσει ο Θεός, εφόσον εμείς
δεν κάνουμε έλεος στον συνάνθρωπο μας; Και δυστυχώς υπάρχουν
πολλοί άνθρωποι, που κρατάνε κομποσχοίνι και λένε: ''Κύριε Ιησού
Χριστέ, ελέησόν με'', πολλές φορές το 24ωρο, αλλά έλεος δεν κάνουν στους άλλους. Μεγάλη υπόθεση
η ελεημοσύνη, όταν γίνεται με σωστό τρόπο! (Παναγόπουλος)