Κρείττονγαρηναυτοίςμηεπεγνωκέναιτηνοδόντηςδικαιοσύνηςήεπιγνούσινεπιστρέψαιεκτηςπαραδοθείσηςαυτοίςαγίαςεντολής. [Διότι ήταν πολύ καλύτερο γι' αυτούς, να μη είχαν γνωρίσει καθόλου τον δρόμον της δικαιοσύνης, παρά, αφού τον γνώρισαν καλά, να φύγουν και να απομακρυνθούν από το παραδοθέν σ' αυτούς άγιον θέλημα του Κυρίου και να επιστρέψουν στην ακαθαρσίαν της αμαρτωλότητος.] (Β' Πέτρου 2,21)
Τη στιγμή που ο άνθρωπος πέφτει σε σφάλμα και
πει: ''ήμαρτον'', αμέσως παύει να έχει ενοχή. (Όσιος Ποιμήν)
Αυτός που εμποδίζει να κλείσει μια πληγή, είναι
περισσότερο ένοχος από εκείνον που την δημιούργησε και είναι άξιος μεγαλύτερης
τιμωρίας. (Ιερός Χρυσόστομος)
Μην νομίζετε, ότι κάνετε χάρη στους αδερφούς σας,
αν δεν τους ελέγχεται με μεγάλη αυστηρότητα, βλέποντάς τους να διαπράττουν
κάποιο ατόπημα. Αν χάσεις ένα ρούχο, δεν θεωρείς εξίσου εχθρό και τον κλέφτη
και εκείνον, που γνωρίζει τον κλέφτη και δεν τον φανερώνει; (Ιερός
Χρυσόστομος)
Όχι μόνο οι κλέφτες, αλλά και εκείνοι που μπορούν
να αποτρέψουν την κλοπή και δεν το κάνουν, τιμωρούνται με την ίδια τιμωρία.
Έτσι, όχι μόνο οι ασεβείς, αλλά και όσοι μπορούν να απομακρύνουν την ασέβεια
και δεν το κάνουν ή από οκνηρία ή από αδιαφορία, τιμωρούνται το ίδιο. Διότι και
εκείνος, που απέκρυψε το τάλαντο, ενώ το επέστρεψε όλο στον κύριο, τιμωρήθηκε,
γιατί δεν το πολλαπλασίασε. (Ιερός Χρυσόστομος)
Η Εκκλησία είναι ο οίκος του Κυρίου. Σκεύη τίμια είναι οι πιστοί. Όταν λοιπόν δεις κάποιον
απ' έξω, να θέλει να κλέψει κάποιο σκεύος, αν
αδιαφορήσεις και δεν προσπαθήσεις, δια των υπευθύνων, να σώσεις την
ψυχή που κινδυνεύει, έγινες ένοχος του χαμού της ψυχής του Βλέπεις τον κλέφτη να αρπάζει
την ψυχή και εσύ δεν τον εμποδίζεις, είτε με δική σου ενέργεια, είτε με άλλου;... (Ιερός Χρυσόστομος)
Οι καημένοι οι άνθρωποι που θέλουν να κάνουν το
κακό και παλληκαριά να έχουν, φοβούνται διότι αισθάνονται την ενοχή τους και
μόνο στην βαρβαρότητά τους στηρίζονται. Βλέπεις ένα κουταβάκι κάνει ''γαβ,
γαβ'' και γεύγει ο λύκος, γιατί αισθάνεται ενοχή. Οικονόμησε ο Θεός και ο λύκος
να φοβάται από το κουταβάκι, γιατί αυτό έχει δικαιώματα στο σπίτι του νοικοκύρη
του. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Στα μάτια του Θεού, ως αμαρτία δεν
λογίζεται μόνο η πράξη και τα λόγια, αλλά κυρίως η επιθυμία και
η πρόθεση. Στην Μέλλουσα Κρίση θα μας ζητηθεί λόγος, όχι μόνο γι' αυτό που πράξαμε, αλλά και γι' αυτά που
μπορούσαμε να πράξουμε και δεν κάναμε. Διότι αμαρτία δεν ειναι
μονάχα το αποτέλεσμα, αλλά εξίσου αμαρτία λογίζεται και η πρόθεση εκείνου, που την προκάλεσε. Τί σημασία δηλ. έχει αν σκοτώσουμε τον αδερφό μας εμείς οι ίδιοι
με το μαχαίρι ή αν τον σπρώξουμε προς τον θάνατο με δολιότητα; Είτε με όπλο, είτε με δολοπλοκία συμβεί το φονικό, το αίγουρο είναι ότι αυτός θα πεθάνει εξαιτίας μας. Αν αφήσουμε απροστάτευτο έναν τυφλό που βρίσκεται στο χείλος του
γκρεμού και αυτός πέσει στον γκρεμό, θα είναι άραγε λιγότερο
κακό, από το να τον σπρώχναμε στον γκρεμό με τα ίδια μας τα χέρια; Γιατί θα μπορούσε ασφαλώς κάποιος να τον συγκρατήσει, αλλά δεν το
έκανε. Δεν θα ήταν πραγματικά το ίδιο υπεύθυνος για τον θάνατο του τυφλού, όποιος θα μπορούσε να τον συγκρατήσει, την στιγμή που
αυτός βρισκόταν στο χείλος του γκρεμού και δεν το έκανε; Μήπως θα
είμασταν εγκληματίες, μόνο αν στραγγαλίζαμε με τα ίσια μας τα χέρια τον πλησίον μας και θα
ήμασταν αθώοι αν του ετοιμάζαμε το σχοινί ή αν του το περνούσαμε στο λαιμό ή
τουλάχιστον αν δεν του το βγάζαμε, έστω και την τελευταία στιγμή, ενώ είχαμε ακόμα χρόνο και την δυνατότητα να το κάνουμε; (Αββάς Ιωσήφ)
Ενοχή για τον πιστό δεν είναι η διάπραξη της
αμαρτίας, αλλά ο μη αγιασμός του. (Γέροντας Ιωσήφ
ο Βατοπαιδινός)
Αν σπείρεις αμαρτίες, θα θερίσεις ενοχές. (Είπε
Γέρων)
Την εποχή μας βαραίνει η ενοχή, όχι τόσο για τις κακές πράξεις των κακών ανθρώπων, όσο η αποτρόπαιη, απαράδεκτη, σιωπή των
καλών ανθρώπων για τις κακουργίες των κακών. (Είπε Γέρων)
Ο άνθρωπος στις κακές του πράξεις, ζητά πάντοτε
να έχει και συνένοχο. (Ευγένιος Βούλγαρης)
Όταν ο ένοχος αθωώνεται, καταδικάζεται ο
δικαστής. (Πόπλιος Σύρος)
Μπορούμε εύκολα να συγχωρέσουμε ένα παιδί που
φοβάται το σκοτάδι. Είναι όμως αληθινά τραγωδία, όταν οι ενήλικοι φοβούνται το
φως. (Πλάτωνας)
Για την γενναιότητα περισσότερο από όλους μιλάει ο δειλός, ενώ για την ευγένεια ο αγενής.
(Τολστόϊ)
Μη σε νοιάζει αν κάποιος γύρω σου, ομιλεί
χαμηλόφωνα. Μονάχα ο ένοχος φαντάζεται, ότι όλοι ομιλούν γι' αυτόν. (Διονύσιος Κάτων)
Κανείς δεν φαίνεται περισσότερο αθώος, από έναν ένοχο που δεν κινδυνεύει πια. (Μπερνάρντ)
Η ένοχη καρδιά αγριεύει σαν την θάλασσα. (Κλωντέλ)
Στο σπίτι του κρεμασμένου, δεν μιλάνε για σχοινί.
[Όποιος έχει λερωμένη την φωλιά του, δεν μιλάει.]
Είναι προτιμότερο να αθωώσεις 10 ενόχους, παρά να
καταδικάσεις έναν αθώο.
Μόνο ο ένοχος φοβάται να καθίσει στο εδώλιο του
κατηγορουμένου. Για τον αθώο, αυτό μεταβάλλεται σε βήμα.
Όποιος φταίει, πιο πολύ φωνάζει.
Όποιος έχει την μύγα, μυγιάζεται.
Ο ένοχος συνήθως πολυλογεί. (Παροιμία της
Γκάνα)
Ένας αραβικός μύθος αναφέρει, ότι σε κάποιο σπίτι
έγινε μεγάλη κλοπή. Ο δικαστής για να ανακαλύψει τον ένοχο, κάλεσε τους
υπόπτους και τους έδωσε από ένα ραβδί. Τα ραβδιά είχαν όλα το ίδιο μήκος και
τους είπε: ''Πηγαίνετε. Όποιος είναι κλέφτης, το ραβδί του αύριο θα είναι
μεγαλύτερο κατά ένα δάχτυλο''. Εκείνος λοιπόν, που είχε κάνει την κλοπή, έκοψε
το ραβδί του κατά ένα δάχτυλο, για να είναι ίσο με τα άλλα. Την άλλη μέρα, ο
δικαστής εξέτασε τα ραβδιά και είδε, ότι το ένα ήταν πιο κοντό. Τότε κατάλαβε
ποιός ήταν ο ένοχος! Είχε αυτοπροδοθεί... Πράγματι, ο ένοχος ποτέ δεν θα
μπορέσει να αποκτήσει την ψυχολογία του αθώου, ποτέ δεν θα μπορέσει να
συμπεριφέρεται ως αθώος, όσο και αν υποκρίνεται. Θα αποκαλυφτεί αργά ή
γρήγορα...
