Περί ησυχίας

Πρέπει και να ησυχάζει κανείς λίγο, ώστε με αθόλωτο τον νου του να συνομιλεί με τον Θεό και να αποσπά το νου του απ' αυτά που παραπλανούν. (Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος)
Η ησυχία είναι η αρχή της καθάρσεως της ψυχής. (Μέγας Βασίλειος)
Σκοπός είναι ο άνθρωπος να αποκτήσει την εσωτερική ησυχία. Να αξιοποιήσει τον θόρυβο βάζοντας δεξιό λογισμό. Όλη η βάση είναι η καλή αντιμετώπιση. Όλα με καλούς λογισμούς να τα αντιμετωπίζει. Μέσα στον θόρυβο, αν πετύχει την εσωτερική ησυχία, έχει πολλή αξία. Αν δεν πετύχει την ησυχία μέσα στην ανησυχία, ούτε στην ησυχία θα ησυχάσει. Όταν έρθει στον άνθρωπο η εσωτερική ησυχία, ησυχάζουν όλα μέσα του και τίποτε δεν τον ενοχλεί. Αν θέλει την εξωτερική ησυχία, για να ησυχάσει εσωτερικά, όταν βρεθεί στην ησυχία, την ημέρα θα πάρει ένα καλάμι και θα διώχνει τα τζιτζίκια και το βράδυ θα διώχνει τα τσακάλια, για να μην τον ενοχλούν. Θα διώχνει δηλ. αυτά που θα μαζεύει ο διάβολος. Τί νομίζετε; Ποιά είναι η δουλειά του; Όλα μας τα φέρνει ανάποδα, μέχρι που μας αναποδογυρίζει. (ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Πρώτα απ' όλα η ψυχή θα πρέπει να αποκτήσει την εσωτερική ησυχία μέσα στην εξωτερική ανησυχία, για να μπορέσει να ησυχάσει έξω στην ησυχία. (ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Όταν δυσκολεύεται κανείς να λέει την ευχή μέσα στον θόρυβο, είναι γιατί ο νους δεν είναι δοσμένος στον Θεό. Πρέπει να φθάσει ο άνθρωπος στην Θεία αφηρημάδα, για να ζήσει την εσωτερική ησυχία και να μην ενοχλείται από τον θόρυβο στην προσευχή. Φθάνει στο σημείο εκείνο της Θείας αφηρημάδας που δεν ακούει πια τους θορύβους ή τους ακούει όταν θέλει ή, μάλλον, όταν κατεβαίνει ο νους από τον Ουρανό. Και θα φτάσει σ' αυτό το σημείο, αν δουλέψει πνευματικά, αν αγωνιστεί. Τότε θα ακούει όποτε αυτός θέλει. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Η εξωτερική ησυχία με την διακριτική άσκηση, πολύ γρήγορα φέρνει και την εσωτερική ησυχία (την ειρήνη της ψυχής), η οποία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την λεπτή πνευματική εργασία. Διότι όσο απομακρύνεται κανείς από τον κόσμο, τόσο περισσότερο απομακρύνεται και ο κόσμος από μέσα του και φυγαδεύονται τότε οι κακοί λογισμοί και εξαγνίζεται πια ο νους του ανθρώπου και γίνεται άνθρωπος του Θεού. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Πολύ βοηθάει στην πνευματική ζωή η ησυχία. Καλό είναι να έχει κανείς κάποια ώρα της ημέρας να ησυχάζει. Να εξετάζει τον εαυτόν του, για να γνωρίσει τα πάθη του και να αγωνιστεί να τα κόψει, για να καθαρίσει την καρδιά του. Αν μάλιστα υπάρχει στο σπίτι ένα δωμάτιο ήσυχο, που να θυμίζει ατμόσφαιρα κελλιού, αυτό είναι πολύ καλό. (ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
Οι άνθρωποι αναπαύονται στην ανησυχία και όχι στην ησυχία, γιατί υπάρχει ανησυχία μέσα τους. (ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Ο ανήσυχος θα μεταφέρει και στην έρημο τον ανήσυχο εαυτό του. Πρώτα απ' όλα η ψυχή θα πρέπει να αποκτήσει την εσωτερική ησυχία μέσα στην εξωτερική ανησυχία, για να μπορέσει να ησυχάσει έξω στην ησυχία. (ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Η ησυχία είναι μυστική προσευχή και πολύ βοηθάει στην προσευχή, σαν την άδηλη αναπνοή στον άνθρωπο. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Αυτός που κινείται μέσα στο θόρυβο και θέλει να γνωρίσει τα Ουράνια, ξεχνά ότι αυτό που φυτρώνει ανάμεσα στα αγκάθια, πνίγεται μαζί με αυτά. Και αυτός που δεν ησυχάζει, δεν μπορεί να γνωρίσει τον Θεό. (Άγιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης)
Η ψυχή, που έχει γευτεί την γλύκα της ησυχίας, την γυρεύει παντού και πάντοτε, όχι από μίσος και περιφρόνηση προς τους ανθρώπους, αλλά από έρωτα γι' αυτήν. (ΆγιοςΘεόδωροςτηςΦέρμης)
Όσο περισσότερο ζει κανείς στην ησυχία, τόσο περισσότερο οι λογισμοί του γίνονται καθαροί και όσο περισσότερο απομακρύνεται από την ησυχία, τόσο περισσότερο γίνεται και ο νους του νωθρός. (ΆγιοςΕφραίμοΣύρος)
Ω ησυχία, κλίμακα των αρετών!

Ω ησυχία, μητέρα της κατανύξεως!

Ω ησυχία, καθρέφτη των αμαρτημάτων, που δείχνεις στον άνθρωπο τις παραβάσεις

του!

Ω ησυχία, που δεν εμποδίζεις τα δάκρυα!

Ω ησυχία, γεννήτρα της πραότητας!

Ω ησυχία, συγκάτοικε της ταπεινοφροσύνης!

Ω ησυχία, που είσαι ενωμένη με το φόβο του Θεού και φωτίζεις το νου!

Ω ησυχία, φύλακα των λογισμών και συμπαραστάτη της διάκρισης!

Ω ησυχία, γεννήτρα κάθε αγαθού, θεμέλιο της νηστείας και εμπόδιο της

γαστριμαργίας!

Ω ησυχία, μελέτη της προσευχής και της ανάγνωσης!

Ω ησυχία, μητέρα της ευλάβειας!

Ω ησυχία, δεσμωτήριο των παθών!

Ω ησυχία, ευφροσύνη της ψυχής και της καρδιάς!

Ω ησυχία, βοηθέ κάθε αρετής! (ΆγιοςΕφραίμοΣύρος)

Αγαπά την ησυχία εκείνος, που δεν έχει πάθος προς τα πράγματα του κόσμου. (Όσιος Θαλάσσιος)
Ο σοφός επιδιώκει την ηρεμία και την απραγμοσύνη και τη σχολή, για να βυθιστεί με ησυχία στη σκέψη του Θεού. (Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός)
Όποιος απόκτησε την ησυχία της ψυχής, γνώρισε τον βυθό των μυστηρίων. (Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)
Μία μικρή τρίχα αναστατώνει τον οφθαλμό και μία μικρή φροντίδα εξαφανίζει την ησυχία. Διότι ησυχία σημαίνει απόθεσης σκέψεων και απάρνησης σπουδαίων και αναγκαίων φροντίδων. (Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)
Ας ενωθεί η μνήμη του Ιησού με την αναπνοή σου και τότε θα γνωρίσεις την ωφέλεια της ησυχίας. (Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)
Ησυχία είναι κατάσταση του νου απαλλαγμένη από κάθε ενόχληση, γαλήνη της ελευθερωμένης και γεμάτης αγαλλίαση ψυχής, ατάραχη και ακλόνητη στήριξη της καρδιάς στο Θεό, θεωρία φωτός, γνώση μυστηρίων Θεού, λόγος σοφίας που προέρχεται από καθαρή διάνοια, άβυσσος Θεϊκών νοημάτων, αρπαγή του νου στο Θεό, κοινωνία με το Θεό, ακοίμητα μάτια, προσευχή νοερή, άκοπη ανάπαυση μέσα σε μεγάλους κόπους. Και τέλος ένωση και συνάφεια με τον Θεό. (Άγιος Νικήτας ο Στηθάτος)
Αν θέλεις να επιδοθείς στην προσευχή και στην αγρυπνία, πρέπει να κόψεις κάθε επαφή σου με τον κόσμο και την αμαρτία. Χρειάζεται ακόμη υπομονή και ησυχία. Μην φοβάσαι από την ταραχή που δημιουργεί ο διάβολος κατά την ώρα της προσευχής. Αυτό το κάνει, γιατί γνωρίζει την ωφέλεια που θα έχουμε μετά από την προσευχή. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Αγάπησε την ησυχία της μοναξιάς, για να κερδίσεις κατάνυξη και δάκρυα. (Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος)
Η αληθινή ησυχία είναι να συστέλλεις τον λογισμό σου και την καρδιά σου από τα έξω πράγματα. Και ούτε να δώσει και ούτε να πάρεις απ' αυτά. Τότε η ησυχία σου θα είναι αληθής και ευπρόσδεκτος στον Θεό. (Όσιος Άνθιμος της Χίου)
Η ησυχία οδηγεί σε ευλάβεια. (Ιερός Χρυσοστομος)
Ησυχία σημαίνει την απομάκρυνση από κάθε κοσμική φροντίδα και ταραχή, ακόμα και τη σιγή ανάμεσα σε ένα οχληρό πλήθος ανθρώπων. (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
Όπως η πράξη είναι η βάση της θεωρίας, έτσι και η υπακοή είναι η βάση της ησυχίας. (ΆγιοςΙγνάτιοςΜπριαντσιανίνωφ)
Ανέκφραστη ωφέλεια προέρχεται από την ησυχία (απομόνωση), αλλά όταν έχει αχώριστο σύντροφο την προσευχή. Η ησυχία και η προσευχή είναι ανώτερες από όλα τα αγαθά. (ΣτάρετςΠαρθένιος)
Η ησυχία γεννάει την άσκηση, η άσκηση γεννάει τα δάκρυα, τα δάκρυα τον φόβο (του Θεού), ο φόβος την ταπείνωση, η ταπείνωση το προορατικό χάρισμα, το προορατικό χάρισμα την αγάπη, η αγάπη κάνει την ψυχή υγιή και απαθή. Και τότε γνωρίζει ο άνθρωπος, ότι δεν είναι μακριά από τον Θεό. (Αββάς Φιλήμονας)
Περιόρισε τις σχέσεις σου με τους ανθρώπους, για να μην θολωθεί ο νους σου από περισπασμούς και μέριμνες και χάσεις έτσι τον ελεύθερο αέρα της ησυχίας. (Αββάς Δουλάς)
Ησυχία σημαίνει σιωπή: να μην έχω λογισμούς, να μην ασχολούμαι με τους άλλους, να μην με νοιάζει για τίποτε, να είμαι ήρεμος, να είμαι γαλήνιος. Γίνονται σεισμοί, πέφτουν κτίρια; Να μπορώ να πω: ''Είη το όνομα Κυρίου ευλογημένον!''. Πέθανε κάποιος δικός μου; Και πάλι να πω: ''Είη το όνομα Κυρίου ευλογημένον!''. Ας έχουμε λοιπόν διαρκώς ειρήνη, χαρά, αταραξία, απάθεια, ό,τι και αν μας συμβαίνει. Ας μην μας πιάνει αγωνία, φόβος, στενοχώρια και ας μην έχουμε προσδοκίες. Μία προσδοκία μόνο να έχουμε, τον Χριστό. Αυτή είναι η εμμελής ησυχία, την οποία οφείλουμε να φυλάσσουμε, μέχρι που να πεθάνουμε. (Γέροντας Αιμιλιανός ο Σιμωνοπετρίτης)
Υπάρχει άραγε μεγαλύτερη επιτυχία από την ηρεμία που απορρέει από την καθαρότητα και την ησυχία της καρδιάς σου; Από το να μην έχεις ούτε λογισμό, ούτε κάτι άλλο που να σε ταράσσει ή να σε θορυβεί, παρά μόνο να έχεις την παρακολούθηση και την καραδοκία του Θεού; Άσκησε λοιπόν την νήψη και αυτή θα σε οδηγήσει στην καρδιακή ησυχία. Εάν πω, αποφασίζω να έχω ησυχία, δεν θα πετύχω τίποτε. Αντίθετα θα βάλω σε πειρασμό τον εαυτόν μου, θα ταραχθώ, θα έχω λογισμούς, θα αναρωτιέμαι, πως να αποκτήσω την ησυχία... (Γέροντας Αιμιλιανός ο Σιμωνοπετρίτης)
Ως πρώτη πράξη στη μετάνοια οι Πατέρες τοποθετούν την ησυχία. Είναι η απερίσπαστη διαγωγή. Η απομάκρυνση από τα αίτια, που δημιουργούν τις αφορμές της πτώσης και της ήττας, ειδικά σε όσους είναι ασθενείς χαρακτήρες, αλλά και από αυτόν τον «ως λέοντα περιπατούντα και ζητούντα να μας καταπιεί» (Πέτρ. 5,8). Με την ησυχία απέχει ο αγωνιστής από τη μάταιη και άσκοπη μέριμνα και του επιτρέπεται αν θέλει να στρέψει τη σκέψη και ασχολία του προς το Θεό, απ' όπου φωτιζόμενος από τη Θεία Χάρη, ανακαλύπτει τον εαυτό του, που είναι απαραίτητο καθήκον. (ΓέρονταςΙωσήφοΒατοπαιδινός)
Αυτή είναι η εμπειρία της ησυχίας... Να μπορείς να βλέπεις τον εαυτόν σου! (Είπε Γέρων)
Η στιγμή της πραγματικής ησυχίας σου δεν είναι εκείνη, κατά την οποία εσύ κοιμάσαι, αλλά εκείνη, κατά την οποία κοιμάται ήσυχα η συνείδησή σου. (Δημητρακόπουλος)
Η ησυχία είναι το καταφύγιο του στοχαστού και ο αχώριστος σύντροφος του μεγαλοφυούς. (Εμπεδοκλής)
Η ησυχία είναι πολύ ευχάριστη και κατοικεί κοντά στη σωφροσύνη. (Επίχαρμος)
Όλα τα δεινά προέρχονται από την αδυναμία μας να καθίσουμε ήσυχα σ΄ ένα δωμάτιο μόνοι μας... (Πασκάλ)
Το πλοίο όταν μπει μέσα στο λιμάνι, τότε βρίσκει την ησυχία του και ο άνθρωπος αναπαύεται μόλις πλησιάσει τον Θεό!!!
Σ' έναν μοναχικό ερημίτη έφτασαν μια μέρα κάποιοι επισκέπτες.
Τον ρώτησαν: Τι νόημα έχει η ζωή σου στην ησυχία;
Ο μοναχός εκείνη τη στιγμή μόλις έβγαζε νερό από ένα βαθύ πηγάδι. Είπε:
- Κοιτάξτε στο πηγάδι! Τι βλέπετε;
Εκείνοι κοίταξαν και είπαν:
- Τίποτα.
Μετά από λίγο ο μοναχός τούς είπε ξανά:
- Κοιτάξτε στο πηγάδι! Τι βλέπετε;
Εκείνοι κοίταξαν πάλι κάτω.
- Ναι, τώρα βλέπουμε τα πρόσωπά μας.
Και ο μοναχός απάντησε:
- Βλέπετεπριν, ότανέβγαλανερό, τονερόήτανταραγμένο. Τώραείναιήρεμο. Αυτήείναιηεμπειρίατηςησυχίας. Ναμπορείςναβλέπειςτονεαυτόσου!...