Αξιοπιστόστεράείσιτραύματαφίλουηεκούσιαφιλήματαεχθρού. [Περισσότερο ευπρόσδεκτα και ωφέλιμα είναι τα τραύματα, οι παρατηρήσεις και οι έλεγχοι, που προέρχονται από ένα φίλο, παρά τα φαινομενικώς αυθόρμητα, πράγματι και δόλια φιλήματα - ψευδείς έπαινοι και κολακείες - ενός εχθρού.]
(Παροιμίες 27,6)
Ος αν ευλογή φίλον το πρωΐ
μεγάλη τη φωνή, καταρωμένου ουδέν διαφέρειν δόξει. [Εκείνος ο οποίος κάθε πρωϊ επαινεί με το παραπάνω και κολακεύει τον
φίλον του, δεν διαφέρει από άνθρωπο, ο οποίος τον καταράται.] (Παροιμίες
27,14)
Εσύ ο πλούσιος, μην ξεγελιέσαι
από τις κολακείες και τα χαμόγελα και τις περιποιήσεις των άλλων. Όλα αυτά σου τα κάνουν είτε από φόβο είτε από ιδιοτέλεια. Αν μπορούσες να εξετάσεις τα βάθη των καρδιών εκείνων που σε
κολακεύουν, θα έβλεπες ότι από μέσα τους σε κατηγορούν, σε βρίζουν, σε μισούν περισσότερο και από τους χειρότερους εχθρούς σου. Και αν κάποτε η κατάσταση μεταβληθεί, αν χάσεις τον
πλούτο σου, τότε τα προσωπεία θα πέσουν. Τότε θα γίνει ό,τι και με τις πόρνες, όταν ξεβάφονται. Τότε θα δεις
καθαρά τα αληθινά πρόσωπα εκείνων που πρωτύτερα σε καλόπιαναν. Τότε θα καταλάβεις ότι ένιωθαν για σένα όχι εκτίμηση αλλά περιφρόνηση, όχι θαυμασμό αλλά φθόνο, όχι αγάπη αλλά μίσος. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Όπως εκείνος που προσβάλλει τον ενάρετο και
ευγενικό, τον εξουθενώνει και τον καταστρέφει, έτσι και όποιος κολακεύει, αυτόν
που του χρειάζεται αυστηρότητα, τον διαφθείρει και δεν τον αφήνει να διορθωθεί.
(Ιερός Χρυσόστομος)
Ο βασιλιάς Ηρώδης μιλούσε στο λαό. Και το πλήθος
φώναζε: ''Αυτή η φωνή είναι του Θεού, όχι ανθρώπινη''. Και αμέσως άγγελος
Κυρίου τον πάταξε. Άρχισαν να τον τρώνε τα σκουλήκια και ξεψύχησε. Αμέσως η
Θεία τιμωρία, τον επισκέφτηκε. Γιατί; Για την υπερηφάνειά του. Μα γιατί; Τί
έφταιγε εκείνος, επειδή ο λαός φώναζε και τον επευφημούσε; Διότι αποδέχτηκε
μέσα του την επευφημία και θεώρησε τον εαυτόν του άξιο, μια τέτοιας κολακείας.
Απ' αυτό διδάσκονται κυρίως, όσοι κολακεύουν ανόητα. (Ιερός Χρυσόστομος)
Ο κόλακας είναι άνθρωπος διεφθαρμένος, χαμερπής
και ασήμαντος. Χαϊδεύει τους ασθενείς χαρακτήρες με λόγια απατηλά, με σκοπό να
τους κατακυριέψει. Είναι πονηρότερος και από την αλεπού και πιο φρικιαστικός
από τα κοράκια, διότι με πονηριά και απάτη, διαφθείρει και καταστρέφει τις
ψυχές των ανοήτων. Είναι πανούργος και χρησιμοποιεί πολλούς τρόπους... (Άγιος
Νεκτάριος)
Η κολακεία είναι αποκρουστική κακία, καλυμμένη με
το προσωπείο της φιλίας. Είναι ψεύτικο χάδι, που εκδηλώνεται σαν φιλία, μόνο
στα λόγια και ως προθυμία και βιασύνη για πράγματα ανάξια λόγου. Η κολακεία
είναι κακία διεφθαρμένης ψυχής. Ψυχής άρρωστης, που τίποτα το υγιές δεν υπάρχει
σ' αυτήν. Είναι δόλια, δίχως ιερό και όσιο, ασεβής ανειλικρινής και απατηλή. Η
κολακεία διαφθείρει τις ψυχές που την δέχονται. (Άγιος Νεκτάριος)
Όπως το χταπόδι προσαρμόζει το χρώμα του, στο
χρώμα του περιβάλλοντος, έτσι και ο κόλακας προσαρμόζει την σκέψη του,
προς τις γνώμες των ανθρώπων γύρω του. (Μέγας Βασίλειος)
Ο κόλακας όσο έχει την μπουκιά στο στόμα του,
κολακεύει, θαυμάζει, ευλογεί. Μόλις όμως σηκωθεί από το τραπέζι και φύγει,
εκσφενδονίζει τις βλαστήμιες σαν τις πέτρες, για εκείνον που πριν λίγο, χάριν
του στομαχιού και της κοιλιάς, προσκυνούσε σαν ''θεό''. Ο κόλακας αρπάζει ό,τι
ανήκει στον άλλο. Ενώ ευλογεί το πρωί με μεγαλοστομίες τον φίλο του, το βράδυ
τον καταριέται και με ωφέλιμα και καλά λόγια, μπορεί να του πάρει, τρόπον τινά
και τα ρούχα του. (Μέγας Βασίλειος)
Υπάρχουν πολλοί, οι οποίοι επιδοκιμάζουν τις
πονηρές σκέψεις. Και τον μεν ευτράπελο (αστειολόγο) τον ονομάζουν χαριτωμένο
και τον αισχρολόγο, κοινωνικό! Τον σκληρό και οργίλο, τον ονομάζουν ελεύθερο!
Τον φιλάργυρο και ακοινώνητο, τον επαινούν ως οικονομικό! Τον πόρνο και ασελγή,
ως κάποιον διασκεδαστικό και ελεύθερο! Και γενικά κάθε κακία, την συγκαλύπτουν
με την πλησιέστερη αρετή. Οι ίδιοι, με το στόμα ευλογούν και με την καρδιά τους
καταριούνται. Γιατί με τα κολακευτικά λόγια, επιφέρουν στη ζωή τους κάθε κατάρα,
με το να κάνουν τους εαυτούς τους υπόδικους στην αιώνια καταδίκη, εξαιτίας
εκείνων που παραδέχονται. (Μέγας Βασίλειος)
Εκείνος που κολακεύει είναι υπηρέτης των δαιμόνων, οδηγός προς την υπερηφάνεια, εξολοθρευτής της
κατανύξεως, αφανιστής των καλών έργων, αποπλανητής από τον σωστό
δρόμο. (Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)
Να μπορείς να διακρίνεις τους φίλους από τους κόλακες και τους υποκριτές. Οι μεν κόλακες, επαινώντας σε κατά πρόσωπο, όχι μόνο δεν σε αφήνουν να συναισθανθείς τα σφάλματα που φυσικά διαπράττεις, αλλά τα καθιστούν μεγαλύτερα, με το να σε διαβάλλουν και να σε κουτσομπολεύουν στους άλλους. Αντίθετα οι φίλοι, με το φιλικό έλεγχο και εσένα τον ίδιο ενισχύουν περισσότερο, ώστε να αντιληφθείς το σφάλμα σου, και αν χρειαστεί να λεχθεί κάτι προς τα έξω, αντί κατηγορίας, βρίσκουν απολογία και πράξη. Διαφέρουν πάρα πολύ, οι φίλοι από τους κόλακες. Όσο λοιπόν διαφέρει το να ασκείς την αρετή, από το να προοδεύεις στην κακία και το να διαλύεις τις συκοφαντίες στους υπηκόους από το να τις δέχεσαι, τόσο πολύ πρέπει να διαφέρει η εκτίμηση σου στους πραγματικούς φίλους, σε σχέση με τους κόλακες.
(ΜέγαςΦώτιος)
Η πονηρή ψυχή όταν κολακεύεται "ζωντανεύει"
και όταν προσβάλλεται, κυριεύεται από
μανία. Αντίθετα η αγαθή ψυχή όταν κολακεύεται δεν χαίρεται και όταν προσβάλλεται, δεν δυσανασχετεί. (Άγιος
Εφραίμ ο Σύρος)
Οι κόλακες είναι οι μεγαλύτεροι εχθροί μας, διότι
μας τυφλώνουν τα μάτια της ψυχής μας, μη αφήνοντας να βλέπουμε τα πολλά
ελαττώματά μας. Έτσι μας δυσκολεύουν στο δρόμο προς την τελειότητα, ιδιαίτερα
αν είμαστε φίλαυτοι και δεν βλέπουμε μακριά. Γι' αυτό και πρέπει, να μην ακούμε
αυτούς που μας κολακεύουν ή να τους αποφεύγουμε. Αλίμονο σε εκείνον, που
περιβάλλεται από κόλακες! Μακάριος είναι ο άνθρωπος, που περιβάλλεται από
καλόκαρδους και απλούς ανθρώπους, που δεν κρύβουν την αλήθεια, ακόμα και αν
αυτή είναι δυσάρεστη, όπως για παράδειγμα, όταν εντοπίζουν το σφάλμα του, τα
πάθη και τα λάθη του. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Καλύτερα να είναι κανείς απροκάλυπτα εγωιστής,
παρά να είναι γλοιώδης κόλακας. (Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Οι άνθρωποι είναι κόλακες από την φύση τους, γι'αυτό η πλειοψηφία των ανθρώπων ζει, χωρίς να μάθει ποτέ, το τι λένε εν τη απουσίας τους οι φίλοι και οι οικείοι τους. Τότε όταν συναντιούνται, όλοι χαμογελούν και χαιρετιούνται, ακόμη και αν λίγο πριν σε κουτσομπόλεψαν... (ΙερομόναχοςΣαββάτιοςΜπαστοβόϊ)
Αυτούς που σε κολακεύουν, να τους θεωρείς
χειρότερους και από εχθρούς. (Πυθαγόρας)
Όποιος μπορεί να κολακεύει, είναι ικανός
και να συκοφαντήσει. (Ναπολέων)
Να παραδοθείς στους απατηλούς υπαινιγμούς του
κόλακα, είναι σαν να πιείς δηλητήριο, μέσα σε χρυσό φλιτζάνι. (Δημόφιλος)
Τον υποκριτή καί τον κόλακα μπορεί κανείς να τον διακρίνει από το ότι λέει καί κάνει κάθε τι με τέτοιο τρόπο, ώστε να γίνεται αρεστός καί να έχει την εύνοια τον ίσχυρού ηγεμόνα. (Θεόφραστος)
Οι κολακείες είναι σαν τα πλαστά χαρτονομίσματα: κάνουν φτωχότερο αυτόν που τα δέχεται. (Ουέλς)
Όποιος κολακεύει είναι από όλους τους ανθρώπους
κατώτερος, εκτός από εκείνον που ζητάει την κολακεία. Αυτός είναι χειρότερος
και από τον κόλακα. (Άννα Μώρι)
Ο μεγαλύτερος κόλακας για τον καθένα μας είναι η
φιλαυτία μας. (Βάκων)
Η κολακεία είναι στα χέρια των αδυνάτων κάποια
δύναμη, ενώ στα χέρια των δυνατών, είναι δυναμίτης. (Σαίξπηρ)
Ο κόλακας ζει σε βάρος εκείνων που τον ακούνε. (Λαφονταίν)
Η κολακεία είναι ένα κίβδηλο (ψεύτικο) νόμισμα,
το οποίο κυκλοφορεί, εξαιτίας της ματαιοδοξίας μας. (Λα Ρασφουκώ)
Οι κόλακες μοιάζουν με φίλους, όπως οι λύκοι μοιάζουν με τους σκύλους. (Τσάπμαν)
Είναι προτιμότερο να βρεθεί κανείς ανάμεσα σε
κόρακες, παρά σε κόλακες, γιατί οι πρώτοι καταστρέφουν το σώμα του
πεθαμένου, ενώ οι δεύτεροι τη ψυχή του ζωντανού. (Αντισθένης)
Από τα άγρια θηρία, το χειρότερο δάγκωμα το κάνει
ο συκοφάντης, ενώ από τα ήμερα ο κόλακας. (Διογένης)
Ανάμεσα στα αμαρτήματα της γλώσσας είναι και η
κακογλωσσία και η κολακεία. Ο κακολόγος, μεγαλοποιεί τα ελαττώματα του άλλου,
του αποδίδει και όσα δεν έχει. Ο κόλακας αντίθετα μεγαλοποιεί τις αρετές του
άλλου ή του αποδίδει και αρετές που δεν έχει. Η κακολογία γίνεται ερήμην του
ενδιαφερομένου. Αντίθετα η κολακεία γίνεται προς τον ίδιο απευθείας. Ο
κακολόγος είναι ένας ύπουλος εχθρός και ο κόλακας είναι ένας ύπουλος φίλος.
Επειδή όμως ευκολότερα διακρίνουμε τον ύπουλο εχθρό, γι' αυτό είναι πολύ περισσότερα
τα θύματα της κολακείας. Και οι 2 όμως, βλάπτουν τα θύματά τους.
Εάν δεν αγαπάς να σε κολακεύουν, τότε δεν θα
λυπάσαι και όταν σε περιγελούν.
Πρόσεχε τον κόλακα, γιατί σε ταϊζει με άδειο κουτάλι.
Η κολακεία είναι μεταμφιεσμένη προσβολή.
Να φοβάσαι τον άνθρωπο που σε εγκωμιάζει για τις
αρετές που δεν έχεις, γιατί είναι ικανός να σε κακολογήσει για τα ελαττώματα
που δεν έχεις.
Ο κόλακας και ο κόρακας έχουν το ίδιο χρώμα. Ο πρώτος το
έχει στην ψυχή και ο δεύτερος στο σώμα.
Όποιος κολακεύει, είναι ικανός και να συκοφαντεί.
Η κολακεία δεν σε βλάπτει τόσο σοβαρά, αν εσύ δεν
την εισπνέεις.
Το πρόβλημα με τους περισσότερους από μας είναι ότι προτιμούμε να καταστραφούμε από την κολακεία παρά να σωθούμε από την κριτική.
Κάθε ψεύτικος έπαινος προσβάλλει την ειλικρινή
ψυχή.
Τίποτε δεν είναι πιο κολακευτικό, από το να
λείπει από έναν έπαινο η κολακεία.
Όταν βρίσκεσαι ψηλά, μην ποδοπατείς τους χαμηλά
και όταν είσαι χαμηλά, μην κολακεύεις τους ψηλά.
Οι πλούσιοι έχουν τους κόλακες, και οι φτωχοί τους φίλους.
Όποιος με πάρα - χαιρετά
και με πάρα - χαϊδεύει,
κάτι από μένα, βέβαια,
να καρπιστεί γυρεύει. (Ανδρέας Λασκαράτος)
Πες σε μια γυναίκα ότι είναι όμορφη και ο
διάβολος εκατό φορές θα της το επαναλάβει.
Σε λένε «γενναιόδωρο», για να σου φάνε τα λεφτά, σε λένε «γενναίο» για να σε βάλουν να σκοτωθείς.
(Τουρκικήπαροιμία)
Κάποτε ο βασιλιάς της Γαλλίας Κάρολος ο 8ος ήταν
κατάκειτος από βαριά αρρώστια. Και όπως βρισκόταν σε αυτή την κατάσταση,
γυρνάει και ρωτάει στον θαλαμηπόλο του Βερνάρδο: ''Βερνάρδε, γιατί είναι τόσο
λίγοι οι βασιλείς, που έγιναν άγιοι;''. Ο Βερνάρδος δεν ήξερε να
απαντήσει. ''Θα σου πω εγώ, συνέχισε ο βασιλιάς, γιατί έχουν γύρω τους
πολλούς κόλακες και ελάχιστους, που έχουν το θάρρος να τους πουν τα σφάλματά
τους και την αλήθεια''.
Διηγείται ο Αίσωπος πως μια αλεπού είδε
κάποτε σε ένα δέντρο έναν κόρακα, που κρατούσε στο στόμα του ένα κομμάτι κρέας.
Νηστική όπως ήταν, σκεπτόταν με ποιό τρόπο να του αρπάξει το κρέας. Και τον
βρήκε! Άρχισε να του πλέκει το εγκώμιο για τα χαρίσματά του. Το χρώμα του, το
παράστημά του, αλλά και την φωνή του γιατί καθώς άκουσε, τραγουδούσε πολύ
μελωδικά. Και τόσο του έπλεξε το εγκώμιο, ώσπου του ζήτησε, να της δώσει τη
χαρά, να της τραγουδήσει κάτι. Και ο κόρακας άνοιξε το στόμα του, αλλά του
έπεσε το κρέας και αμέσως το άρπαξε η αλεπού και πριν εξαφανιστεί, του είπε: ''Γειά
σου τώρα και άλλη φορά να προσέχεις περισσότερο αυτούς που σε κολακεύουν, γιατί
μπορεί να σε ξανακοροϊδέψουν!''.
