Βδέλυγμα Κυρίω λογισμός
άδικος. [Αποκρουστικοί και μισητοί είναι ενώπιον του
Κυρίου οι κακοί λογισμοί.] (Παροιμίες 15,26)
Απότωνζηλούντωνσεκρύψονβουλήν. [Κρύψε τις σκέψεις σου από ανθρώπους, που σε βλέπουν με ζήλεια και φθόνο.] (ΣοφίαΣειράχ 37,10)
Οι λογισμοί δείχνουν την πνευματική κατάσταση. Ο
καλός λογισμός έχει μεγάλη δύναμη. Αλλοιώνει πνευματικά τον άνθρωπο. Όσο βοηθάει
ένας καλός λογισμός, δεν βοηθάει καμμία άλλη άσκηση. Αντίθετα ο κακός λογισμός,
τον βασανίζει. Όταν ο άνθρωπος διώχνει τους κακούς λογισμούς και καλλιεργεί
τους καλούς, εξαγνίζονται ο νους και η καρδιά του και η Χάρη του Θεού κατοικεί
μέσα του και έτσι αχρηστεύονται όλα τα όπλα του διαβόλου. (Άγιος Παϊσιος ο
Αγιορείτης)
Όσο βοηθάει την ψυχή ένας καλός λογισμός, δεν την βοηθάει καμμία άλλη πνευματική άσκηση, δεν
την ανεβάζουν χρόνια ολόκληρα, με αγώνες υπερφυσικούς. Ένας καλός
λογισμός ισοδυναμεί με μια πολύωρη αγρυπνία! Έχει μεγάλη δύναμη. Μεγαλύτερη
πνευματική δύναμη έχουν οι αγνοί λογισμοί, από κάθε άλλη άσκηση, νηστεία,
αγρυπνία κ.λ.π. γι' αυτούς που αγωνίζονται να φυλάξουν την ψυχική και σωματική
τους αγνότητα. Η βάση για όλα είναι ο καθαρός λογισμός. Όλα μπροστά σου, να τα βλέπεις με καθαρό λογισμό. Για παράδειγμα συναντάς μια σεμνή κοπέλα. Να την θεωρείς πρόσωπο κατ΄εικόνα Θεού. Πιο κάτω βλέπεις μια ξεπεσμένη γυναίκα. Να την βλέπεις σαν αδερφή σου, που έπεσε: Να αναστενάξεις και να πεις ένα, ''Κύριε ελέησον''.
Ο λόγος αυτός, θα τρυπήσει την καρδιά της. Έχει δύναμη! Θα την ωφελήσει!
(ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Οι καλοί λογισμοί φέρνουν την πνευματική υγεία. Θυμάστε πως αντιμετώπισαν τον Χριστό οι 2 ληστές που είχαν σταυρωθεί μαζί Του: Και οι 2 έβλεπαν τον Χριστό πάνω στον Σταυρό, τη γη να σείεται, αλλά άλλο λογισμό έβαλε ο ένας και άλλο ο άλλος. Ο ένας σώθηκε και ο άλλος κολάστηκε. Η πρόοδος στην πνευματική ζωή, εξαρτάται από την ποιότητα των λογισμών μας. Οι λογισμοί που δημιουργεί ο περισπασμός, είναι πιο ύπουλοι από τους κακούς, επειδή δεν τους καταλαβαίνουμε για να τους πετάξουμε.
(ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Μου έκανε εντύπωση πως ένας ταπεινός λογισμός κάνει αμέσως την Χάρη του Θεού να ενεργεί. Είχε έρθει στο Καλύβι ένα ξένο γατάκι. Το καημένο, φαίνεται, κάτι είχε φάει που το πείραξε και ζητούσε βοήθεια. Χτυπιόταν από τον πόνο και πεταγόταν σαν το χταπόδι, όταν το χτυπούν... Το λυπόμουν που το έβλεπα σ' αυτήν την κατάσταση, αλλά δεν μπορούσα να κάνω τίποτε. Το σταύρωνα, το ξανασταύρωνα, τίποτε! «Βρε ταλαίπωρε, λέω τότε στον εαυτό μου, βλέπεις τα χάλια σου; Τόσα χρόνια καλόγερος, ούτε ένα γατί δεν μπορείς να βοηθήσεις!».
Μόλις ελεεινολόγησα τον εαυτό μου, εκεί που το γατάκι κόντευε να ψοφήσει, αμέσως συνήλθε. (ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Ένας που κάνει δουλειά στον εαυτόν του, δεν
βλέπει σφάλματα στους άλλους. Ο πνευματικός άνθρωπος τα βλέπει όλα καθαρά,
καλά. Στην αρχή αγωνίζεται κανείς να μην κατακρίνει. Στο δεύτερο στάδιο
προσπαθεί να φέρει καλό λογισμό έναντι στον λογισμό κατακρίσεως και στο τρίτο
στάδιο, τα ερμηνεύει όλα καλά. Μπαίνει η αγάπη και η ταπείνωση. Όταν η ψυχή
εξαγνιστεί, τότε όχι μόνο δεν μπαίνει στο κόπο να κάνει δεξιούς λογισμούς, αλλά
ούτε καν της έρχονται αριστεροί δηλ. αυτά που φαίνονται κατακριτέα, αυτή τα
βλέπει καλά. (ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Αν θέλετε να κάνετε δουλειά στον εαυτό σας, να μην εξετάζετε τι κάνουν οι άλλοι γύρω σας, αλλά να
φέρνετε καλούς λογισμούς και για τα καλά και για τα άσχημα που βλέπετε στους
άλλους. Άσχετα με τι σκοπό κάνει κάτι ο άλλος, εσείς βάλτε
έναν καλό λογισμό. Ο καλός λογισμός έχει μέσα αγάπη, αφοπλίζει τον
άλλον και τον κάνει να σου φερθεί καλά. (ΆγιοςΠαϊσιος ο
Αγιορείτης)
Όποιος κάνει λεπτή εργασία, δικαιολογεί τον άλλον και όχι τον εαυτόν του. Και όσο
προχωρεί πνευματικά, τόσο ελευθερώνεται και τόσο αγαπά τον Θεό και τους ανθρώπους. Τότε δεν μπορεί να καταλάβει τι θα πει κακία, γιατί όλο
καλούς λογισμούς έχει για τους άλλους (τους δικαιολογεί με την καλή έννοια) και
όλο αγνά σκέφτεται και τα βλέπει όλα πνευματικά, άγια. Ωφελείται ακόμη και από τις πτώσεις των συνανθρώπων του, τις οποίες χρησιμοποιεί για γερό φρένο στον εαυτόν του, για να προσέχει να μην εκτροχιαστεί. Αντίθετα, ένας που δεν έχει εξαγνιστεί, σκέφτεται πονηρά και
βλέπει όλα τα πράγματα πονηρά. Ακόμη και τα καλά τα μολύνει με την πονηριά του. Δεν ωφελείται ούτε και από τις αρετές των άλλων, γιατί είναι σκοτισμένος από την μαυρίλα του ανθρωποκτόνου, οπότε και αυτές τις ερμηνεύει με το πονηρό του λεξικό. Πάντα είναι στενοχωρημένος και πάντα στενοχωρεί τους συνανθρώπους του
με την πνευματική του αυτή μαυρίλα. Αν θέλει να ελευθερωθεί, πρέπει να καταλάβει ότι έχει ανάγκη από εξαγνισμό, για να έρθει και η διαύγεια η πνευματική, η κάθαρση του
νου και της καρδιάς.
(ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Προσπαθήστε, όσο μπορείτε, πριν προλάβει ο πειρασμός να σας φυτέψει κακούς λογισμούς, να φυτεύετε εσείς καλούς λογισμούς, για να γίνει η καρδιά σας ανθόκηπος και να συνοδεύεται η προσευχή σας από την Θεία ευωδία της καρδιάς σας. Όταν κανείς κρατά έστω και λίγο αριστερό, δηλαδή κακό λογισμό για κάποιον, οποιαδήποτε άσκηση και αν κάνει, νηστεία, αγρυπνία κ.λπ., πάει χαμένη. Σε τί θα τον βοηθήσει η άσκηση, αν δεν αγωνίζεται παράλληλα να μην δέχεται τους κακούς λογισμούς; Γιατί να μην αδειάσει από το πιθάρι πρώτα όλο το κατακάθι του λαδιού, που είναι μόνο για σαπούνι, και ύστερα να βάλει το καλό λάδι, αλλά βάζει το καλό με το άχρηστο και το μουρνταρεύει; Ένας αγνός, καλός, λογισμός έχει μεγαλύτερη δύναμη από κάθε άσκηση. Κάποιος νέος λ.χ. πολεμείται από τον διάβολο και έχει ακάθαρτους λογισμούς και κάνει αγρυπνίες, νηστείες, τριήμερα, για να απαλλαγεί από αυτούς. Ένας αγνός λογισμός όμως που θα φέρει, έχει μεγαλύτερη δύναμη και από τις αγρυπνίες και από τις νηστείες που κάνει και τον βοηθάει πιο θετικά.
(ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Όταν αφανίσεις το ''εγώ'' σου, θα σπάσει το σφυρί
του διαβόλου και θα πάψει να σου χτυπάει με λογισμούς. (Άγιος Παϊσιος ο
Αγιορείτης)
Έρχεται ο λογισμός και τον διώχνεις αμέσως. Αυτό
δεν είναι πτώση. Έρχεται και τον συζητάς. Αυτό είναι πτώση. Έρχεται, τον δέχεσαι
λίγο και μετά τον διώχνεις. Αυτό είναι μισή πτώση, γιατί και τότε έχεις πάθει
ζημιά, επειδή μόλυνε ο διάβολος τον νου σου. Δηλ. είναι σαν να ήρθε ό διάβολος
και του είπες: ''Καλημέρα, τί γίνεται; Καλά; Κάθησε να σε κεράσω. Α, ο διάβολος
είσαι; Φύγε τώρα''. Αφού είδες ότι είναι ο διάβολος, γιατί τον έβαλες μέσα; Τον κέρασες
και θα ξανάρθει. Τί, με τον διάβολο θα συζητάμε; Βλέπεις, όταν ο διάβολος πήγε
νά πειράξει τον Χριστό, Εκείνος του είπε: ''Ύπαγε οπίσω μου, σατανά'' (Κατά
Λουκάν 4,8). Αφού ο Χριστός είπε στον διάβολο: Άντε πήγαινε..., εμείς τί να συζητάμε; (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Σε ένα καμίνι άμα πετάξεις χαρτιά, σκουπίδια, τί θα γίνουν; Δεν θα καούν; Έτσι και στον
άνθρωπο, όταν ανάψει η Θεία φλόγα μέσα του, όλοι οι
άσχημοι λογισμοί που του στέλνει ο διάβολος ''καίγονται''. Οπότε
κουράζεται μετά ο διάβολος και σταματάει να πετάει άσχημους λογισμούς στον
άνθρωπο αυτόν. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Ο διάβολος δεν γνωρίζει τις σκέψεις και τους
λογισμούς μας. Μόνον εκ πείρας αντιλαμβάνεται μερικά, αλλά και σ' αυτά, πέφτει έξω τις περισσότερες φορές. Και εάν δεν
επιτρέψει ο Θεός να τα καταλάβει και αυτά, πέφτει
συνέχεια έξω σε όλα, γιατί είναι σκοτεινός ο διάβολος, ορατότης μηδέν!!! Δεν ξέρει, ας υποθέσουμε, έναν καλό λογισμό δικό μου. Αν έχω κανέναν κακό λογισμό, εκείνον τον ξέρει, γιατί ο ίδιος τον φυτεύει. Αν εγώ τώρα θέλω να πάω να
κάνω κάπου μία καλοσύνη, να σώσω λ.χ. έναν άνθρωπο, ο διάβολος αυτό δεν το ξέρει. Όταν όμως εκείνος βάλει σε κάποιον έναν λογισμό και του πει: «Πήγαινε να σώσεις τον τάδε άνθρωπο», θα τον
κεντήσει συγχρόνως και στην υπερηφάνεια και γι' αυτό τον ξέρει
αυτόν τον λογισμό. Είναι πολύ λεπτά τα πράματα. (ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
Το ταγκαλάκι σου χαλάει τον λογισμό (και σου
σπέρνει κακούς λογισμούς), για να καθυστερήσει την πνευματική σου πρόοδο. Γιατί
η πρόοδος στην πνευματική ζωή, από τον (καλό) λογισμό εξαρτάται. (ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
Πολλές φορές ο πειρασμός δημιουργεί καταστάσεις, για να φέρνουν οι άνθρωποι κακούς λογισμούς. Έναν Αρχιμανδρίτη, όταν ήρθε για πρώτη φορά στο Καλύβι, δεν πρόλαβα να τον δω. Την δεύτερη φορά που ήρθε, δεν μπορούσα να τον δω, επειδή ήμουν βαριά άρρωστος και του είπα να έρθει μια άλλη φορά, για να συζητήσουμε. Τότε εκείνος μπήκε σε λογισμούς, ότι δεν τον θέλω, ότι έχω κάτι μαζί του και πήγε κάτω στο μοναστήρι και έκανε παράπονα. Αυτό όλο ήταν του πειρασμού.
(ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
Οι Έλληνες στον Ιταλικό πόλεμο πρώτα προσπαθούσαν να χαλάσουν τα οχυρά του εχθρού και ύστερα έκαναν επίθεση. Και ο διάβολος το ίδιο κάνει. πρώτα βομβαρδίζει με λογισμούς τον άνθρωπο και ύστερα του επιτίθεται. Αν δεν χαλάσει τον λογισμό του άνθρωπου, δέν επιτίθεται, γιατί ο άνθρωπος αμύνεται με τον καλό λογισμό. είναι στο αμπρί (πρόχειρο υπόγειο χαράκωμα που προστατεύει στον πόλεμο τους στρατιώτες) του! (ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
Οι κακές σκέψεις να φεύγουν γρήγορα από το μυαλό
μας, γιατί όταν μένουν μας καίνε. Είναι σαν να κρατάμε κάρβουνο στο χέρι μας. (ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
Όσοι δέχονται ακάθαρτους λογισμούς και
επιμελούνται παράλληλα και την σάρκα, με φαγητά και ανάπαυση και λένε, ότι ο
πονηρός τους πολεμάει από φθόνο, συκοφαντούν τον διάβολο...! (Άγιος Παϊσιος
ο Αγιορείτης)
Κανείς να μην πιστεύει στον λογισμό του, στο μυαλό του γιατί αν είναι πνευματικός άνθρωπος θα πλανεθεί και αν είναι κοσμικός θα τρελαθεί. Να ρωτάει και να
συμβουλεύεται. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Η εμπιστοσύνη στον λογισμό, μας δημιουργεί
ψυχολογικά προβλήματα. Εάν κάποιος λ.χ. έχει τον λογισμό, ότι όλοι ασχολούνται
μ' αυτόν, αυτός ο λογισμός είναι του πειρασμού, που πάει να τον αρρωστήσει. Να αδιαφορήσει, να μην πιστεύει καθόλου σ' αυτόν τον λογισμό. Ένας λ.χ. που έχει καχυποψία, αν δει έναν γνωστό του να μιλάει σιγά σε έναν
άλλον, σκέφτεται: για μένα λέει δεν το περίμενα απ' αυτόν, ενώ εκείνοι για άλλο θέμα
συζητούν. Και αν δέν προσέξει, εξελίσσεται σιγά-σιγά και που
φθάνει! Νομίζει ότι τον παρακολουθούν, ότι τον καταδιώκουν. Ακόμη και αν έχει συγκεκριμένα στοιχεία, ότι οι άλλοι ασχολούνται μ'
αυτόν, να ξέρει ότι και αυτά ο ίδιος ο εχθρός τα έχει ταιριάξει έτσι, για να τον πείσει. Και πως τα συνδυάζει ο διάβολος! Γνωρίζω έναν νέο, που ενώ είναι εξυπνότατος, πιστεύει στον
λογισμό του που του λέει, ότι δεν είναι ισορροπημένος. Με το να
δέχεται τους λογισμούς που του φέρνει το ταγκαλάκι, του έχουν
δημιουργηθεί ένα σωρό κόμπλεξ. Έκανε απόπειρα αυτοκτονίας, έχει λειώσει τους γονείς του. Ο Θεός του έδωσε δυνάμεις
και χαρίσματα, αλλά όλα του τα αχρηστεύει ο εχθρός και έτσι βασανίζεται και αυτός και οι άλλοι. Δεν μπορώ να καταλάβω, γιατί τους δέχονται αυτούς τους ταγκαλακίστικους
λογισμούς και κάνουν την ζωή τους βασανισμένη, τα βάζουν και
με τον Θεό, που τόσο πολύ μας ευεργετεί και μας αγαπάει. Όσα και εάν
πεις σε έναν τέτοιον άνθρωπο, δεν ωφελεί. Εάν δεν πάψει
να πιστεύει τους λογισμούς που του φέρνει ο εχθρός, μόνον που θα
κουράζεσαι... (ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Στην αρχή της πνευματικής ζωής ο άνθρωπος διώχνει τούς κακούς λογισμούς με την πνευματική μελέτη, την προσευχή και τον φιλότιμο αγώνα. Μετά έρχονται πια, όλο καλοί λογισμοί. Αργότερα σταματάνε και οι καλοί λογισμοί και έρχεται ο Θείος φωτισμός. Από την ποιότητα των λογισμών ενός ανθρώπου, φαίνεται η πνευματική του
κατάσταση. (ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Όταν αρχίσει να κάνει κάποιος εσωτερική εργασία, παρακολουθεί τον εαυτόν του, προσπαθεί να διώχνει τους κακούς λογισμούς και να καλλιεργεί τους καλούς. Συνεχίζοντας αυτήν την προσπάθεια, φτάνει μετά από ένα χρονικό διάστημα, να έχει μόνο καλούς λογισμούς. Από το διάστημα που είχε τους κακούς λογισμούς στον κόσμο, θα εξαρτηθεί και το διάστημα που θα χρειαστεί για να φύγουν. Στην συνέχεια, σιγά - σιγά, σταματούν και οι καλοί λογισμοί και φτάνει σε ένα ''άδειασμα''. Αυτό που βοηθάει για να φτάσει κανείς σ΄αυτό το
''άδειασμα'' είναι η πνευματική μελέτη, η αδιάλειπτη προσευχή, η σιωπή και η
φιλότιμη άσκηση. Στη συνέχεια περνά μία περίοδο, που δεν έχει ούτε καλούς, ούτε κακούς λογισμούς. Αυτή η φάση φέρνει και κάποια ανησυχία στην ψυχή και ο άνθρωπος αρχίζει να αναρωτιέται:
«Τί συμβαίνει; Τί γίνεται τώρα; Είχα κακούς λογισμούς, έφυγαν ήρθαν καλοί. Τώρα δεν έχω ούτε κακούς, ούτε καλούς». Μετά από αυτό το ''άδειασμα'', γεμίζει ο νους με την Θεία Χάρη και έρχεται ο Θείος φωτισμός...
(ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
Να παρακολουθείς τον εαυτό σου, να τον ελέγχεις και να προσπαθείς, όταν ο εχθρός σου φέρνει κακούς λογισμούς, να τους διώχνεις και να τους αντικαθιστάς με καλούς λογισμούς. Τότε ο Θεός, βλέποντας την καλή σου διάθεση, θα συγκαταβεί και θα σε βοηθήσει, οπότε οι κακοί λογισμοί δεν θα βρίσκουν μέσα σου τόπο. Θα φεύγουν και θα έχεις πλέον φυσιολογικά καλούς λογισμούς. Αυτό όμως δεν γίνεται από την μια μέρα στην άλλη. Χρειάζεται χρόνος και συνεχής αγώνας, για να λάβει η ψυχή τον στέφανο της νίκης. (ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
Αν είχες πνευματική υγεία, θα έβλεπες και τα ακάθαρτα, καθαρά. Όπως θα έβλεπες τα φρούτα, έτσι θα έβλεπες και την κοπριά, γιατί η κοπριά βοήθησε να γίνουν τα φρούτα. Όποιος έχει καλούς λογισμούς, έχει πνευματική υγεία και το κακό το μετατρέπει σε καλό. Έτσι αν κάποιος έχει καλούς λογισμούς και τον χτυπήσεις άδικα, θα πει: «Το επέτρεψε ο Θεός, για να εξοφλήσω παλιά μου σφάλματα, δόξα τω Θεώ!». Ενώ ένας άλλος που δεν έχει καλούς λογισμούς και πας να τον χαϊδέψεις, θα νομίζει πως πας να τον χτυπήσεις. Όποιος έχει καλούς λογισμούς, όλα καλά τα βλέπει. (ΆγιοςΠαΐσιος ο Αγιορείτης)
Οι άνθρωποι όλα μπορεί να τα έχουν, εκτός από καλούς λογισμούς. Ταλαιπωρούνται, γιατί δεν αντιμετωπίζουν τα πράγματα πνευματικά. Π.χ. ξεκινάει κανείς να πάει κάπου, παθαίνει βλάβη η μηχανή του αυτοκινήτου του και καθυστερεί λίγο να φθάσει στον προορισμό του. Αν έχει καλό λογισμό, θα πει: «Φαίνεται, ο Καλός Θεός έφερε αυτό το εμπόδιο, γιατί ίσως θα πάθαινα κάποιο ατύχημα, αν δεν είχα αυτήν την καθυστέρηση. Πώς να Σε ευχαριστήσω, Θεέ μου, γι' αυτό;» και δοξάζει τον Θεό. Ενώ, αν δεν έχει καλό λογισμό, δεν θα αντιμετωπίσει πνευματικά την κατάσταση θα τα βάλει με τον Θεό και θα βρίζει:
«Να, θα πήγαινα νωρίτερα, άργησα, τί αναποδιά! Και Αυτός ο Θεός...». Ο άνθρωπος, όταν δέχεται ό,τι του συμβαίνει με δεξιό λογισμό, βοηθιέται. Ενώ, όταν δουλεύει αριστερά, βασανίζεται, λειώνει, παλαβώνει.
(ΆγιοςΠαΐσιος ο Αγιορείτης)
Αν ο άνθρωπος δεν έχει καλό λογισμό και δεν
βγάζει τον εαυτό του από τις ενέργειές του - αν ενεργεί
δηλαδή με ιδιοτέλεια -, δεν βοηθιέται, ούτε και από έναν Άγιο. Όχι άγιο Γέροντα ή άγια Γερόντισσα να έχει, όχι τον Άγιο
Αντώνιο να είχε Γέροντα, αλλά και όλους τους Αγίους, δεν μπορεί να βοηθηθεί. Ούτε ο ίδιος ο Θεός δεν μπορεί να βοηθήση έναν
τέτοιον άνθρωπο, αν και το θέλει πολύ. Όταν κανείς αγαπάει τον εαυτό του, έχει δηλαδή φιλαυτία, όλα τα ερμηνεύει όπως τα αγαπάει ο εαυτός του. Και βλέπεις, άλλοι τα ερμηνεύουν αμαρτωλά, άλλοι όπως τους αναπαύει και σιγά-σιγά γίνονται φυσιολογικές αυτές οι παράλογες ερμηνείες τους. Όπως και αν φερθείς, σκανδαλίζονται. (Άγιος
Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Όταν κάποιος δεν κινείται απλά, ο λογισμός του
πηγαίνει στο κακά και όλα τα παίρνει στραβά. Αυτός δεν έχει υγεία πνευματική
και δεν βοηθιέται ούτε από το καλό, βασανίζεται και με το καλό. (Άγιος
Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Έχω προσέξει, ότι ένας ταπεινός λογισμός κάνει
τον άνθρωπο να λάμπει, να ακτινοβολεί. (ΆγιοςΠαΐσιος ο
Αγιορείτης)
Εσύ μερικές φορές δεν έχεις εγρήγορση, δεν λες την ευχή και δεν μπορείς να αμυνθείς. Έρχεται το τηλεγράφημα του διαβόλου απ' έξω, το παίρνεις, το διαβάζεις, το ξαναδιαβάζεις, το πιστεύεις και το περνάς στο αρχείο. Αυτούς τους φακέλλους θα τους παρουσίασει το ταγκαλάκι την ημέρα της Κρίσεως, για να σε κατηγορήσει. (ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Συνήθως οι λογισμοί έρχονται απ' έξω σαν
τηλεγραφήματα. Μόνο όταν ο άνθρωπος φθάσει σε μια άσχημη κατάσταση, τότε οι λογισμοί
δεν προέρχονται από τον διάβολο, αλλά είναι δικοί του. Τότε παράγει ο ίδιος
''ρεύμα''... (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Όσοι αγίασαν, δεν είχαν όλοι Αγίους Γεροντάδες,
αλλά είχαν ''αγίους'' λογισμούς. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Ο βλαμμένος άνθρωπος βλαμμένα σκέφτεται, όλα τα παίρνει αριστερά, όλα τα βλέπει ανάποδα. Ενώ, όποιος έχει καλούς λογισμούς, ό,τι και να δει, ό,τι και να του πεις, θα βάλει καλό λογισμό. Μια φορά ένα παιδί δευτέρας γυμνασίου ήρθε στο Καλύβι.
«Τί είναι, παλληκάρι;», του λέω. «Αυτό είναι το Καλύβι του πατρός Παϊσίου; με ρωτάει. Θέλω τον πατέρα Παΐσιο».
«Αυτό είναι, αλλά αυτός δεν είναι εδώ· πήγε να αγοράσει τσιγάρα», του λέω. «Φαίνεται κάποιον πήγε να εξυπηρετήσει», μου λέει με καλό λογισμό. «Για τον εαυτό του πήγε να τα αγοράσει, του λέω. Του είχαν τελειώσει και έκανε σαν τρελλός για τα τσιγάρα. Εμένα με άφησε εδώ μόνο μου και ούτε ξέρω πότε θα γυρίση. Αν δώ ότι αργεί, θα σηκωθώ να φύγω». Βούρκωσαν τα μάτια του και με καλό πάλι λογισμό είπε: «Τον κουράζουμε τον Γέροντα».
«Τί τον θέλεις;», τον ρωτάω. «Την ευχή του θέλω να πάρω», μου λέει. «Τί ευχή να πάρεις, μωρέ! Αυτός είναι πλανεμένος· δεν έχει χαΐρι· εγώ τον ξέρω καλά. Μην περιμένεις άδικα, γιατί και όταν γυρίσει, θα είναι νευριασμένος, ίσως είναι και μεθυσμένος, επειδή πίνει κιόλας». Αλλά εκείνο έβαζε συνέχεια καλό λογισμό.
«Τέλος πάντων, του λέω, εγώ θα περιμένω λίγο ακόμη, τί θέλεις να του πώ;». «Έχω ένα γράμμα να του δώσω, μου λέει, αλλά θα περιμένω να πάρω και την ευχή του». Είδατε; Ό,τι του έλεγα, το έπαιρνε με καλό λογισμό. Άλλοι τόσα διαβάζουν, κι εκείνο, παιδάκι δευτέρας γυμνασίου, και να έχη τόσο καλούς λογισμούς! Να του χαλάς τον λογισμό και αυτό να φτιάχνη καλύτερο λογισμό και να βγάζη πιο καλό συμπέρασμα. Το θαύμασα! Πρώτη φορά είδα τέτοιο πράγμα!
(ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Μια φορά, είχε έρθει κάποιος, που είχε άρρωστο
παιδί. Τον πήρα να τον δω μέσα στο Εκκλησάκι. Όταν άκουσα το πρόβλημά του, του
είπα, για να τον βοηθήσω: ''Κάτι πρέπει να κάνεις και έσύ, για να βοηθηθεί το
παιδί σου. Μετάνοιες δεν κάνεις, νηστεία δεν κάνεις, χρήματα δεν έχεις, για να
κάνεις ελεημοσύνες, πες στον Θεό: "Θεέ μου, δεν έχω κανένα καλό να θυσιάσω
για την υγεία του παιδιού μου, θα προσπαθήσω τουλάχιστον να κόψω το
τσιγάρο". Ο καημένος συγκινήθηκε και μου υποσχέθηκε πως θα το κάνει. Πήγα να του
ανοίξω την πόρτα, για να φύγει και εκείνος άφησε το τσακμάκι και τα τσιγάρα
του, μέσα στο Εκκλησάκι, κάτω από την εικόνα του Χριστού. Εγώ δεν το πρόσεξα.
Μετά από αυτόν, μπήκε ένας νεαρός στο Εκκλησάκι, κάτι ήθελε να μου πει και
ύστερα βγήκε έξω και κάπνιζε. Του λέω: ''Παλληκάρι, δεν κάνει να καπνίζεις εδώ.
Πήγαινε λίγο πιο πέρα''. ''Μέσα στην Εκκλησία, επιτρέπεται να καπνίζεις;'', μου λέει. Αυτός είχε δει το πακέτο με το τσακμάκι που είχε αφήσει ο
πατέρας του άρρωστου παιδιού και έβαλε λογισμό ότι καπνίζω. Τον άφησα να φύγει
με τον λογισμό του. Καλά και αν κάπνιζα, μέσα στην Εκκλησία θα κάπνιζα; Βλέπετε
τί είναι ο λογισμός; Γι' αυτό πάντοτε στον λογισμό σας, να βάζετε ένα
ερωτηματικό. Δεν ξέρετε τι μπορεί να συμβαίνει... (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Τέτοιους Χριστιανούς θέλει ο Θεός, που φεύγουν από τον κακό λογισμό, όπως αποφεύγει η μέλισσα την ακαθαρσία.
(ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
Όπως μία τρυπούλα στην κονσέρβα είναι σε θέση να
την βρωμίσει, γιατί παίρνει αέρα, έτσι και ένας μόνο υπερήφανος λογισμός, εάν
περάσει από το κεφάλι μας, παίρνει τότε αέρα και αχρηστεύονται οι αρετές. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Τον αισχρό λογισμό τον καταλαβαίνεις εύκολα, ενώ
τον λογισμό της υπερηφανείας, για να τον καταλάβεις χρειάζεται πολλή εγρήγορση.
(Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Όταν μας έρχονται στον νου άσχημες εικόνες για
τον Χριστό, για την Παναγία, για τους Αγίους ή για κάτι Θείο και Ιερό, ή ακόμη για τον πνευματικό μας Πατέρα κ.λπ., αυτά είναι βλάσφημοι λογισμοί. (Άγιος Παϊσιος ο
Αγιορείτης)
Οι βλάσφημοι λογισμοί είναι όλοι του διαβόλου και δεν φέρει καμμία ευθύνη ο άνθρωπος, όταν δεν τους δέχεται. Με βλάσφημους λογισμούς βασανίζει ο διάβολος συνήθως τους πολύ
ευλαβείς και πολύ ευαίσθητους. Μεγαλοποιεί την πτώση τους, για να τους θλίβει
και εάν δεν κατορθώσει να τους φέρει σε απόγνωση, ώστε να αυτοκτονήσουν,
προσπαθεί τουλάχιστον να τους τρελλάνει και να τους αχρηστέψει. Και εάν δεν
μπορέσει να κάνει ούτε και αυτό, τον ευχαριστεί να τους φέρει έστω μία
μελαγχολία. Μπορεί όμως και ο άνθρωπος να φέρει ευθύνη για τους βλάσφημους
λογισμούς που έχει όταν: α) κάνει άσκηση με υπερηφάνεια και β) όταν ασχολείται με δογματικά θέματα, χωρίς να έχει τέτοιες προϋποθέσεις. Οι βλάσφημοι λογισμοί έρχονται πολλές φορές και από
φθόνο του διαβόλου. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Την ώρα που ο διάβολος σου φέρνει βλάσφημους
λογισμούς, είναι καλύτερα εκείνη την ώρα να μην λέμε την ευχή, αλλά να
ψάλλουμε. Εμπαίζεις τον διάβολο, όταν σου φέρνει βλάσφημους λογισμούς και εσύ ψάλλεις. Όταν όμως δέχεσαι τους βλάσφημους λογισμούς και δεν στενοχωριέσαι που έχεις
τέτοιους λογισμούς, τότε φταις και δέχεσαι την ταραχή του διαβόλου. Γιατί, όταν σου περνάει ένας βλάσφημος λογισμός και τον εξετάζεις και τον συζητάς με το μυαλό σου, δέχεσαι έναν μικρό δαιμονισμό. Αν όμως στενοχωριέται κάποιος, όταν του
έρχονται τέτοιοι λογισμοί και δεν τους συζητάει, θα κόβονται
μόνοι τους, γιατί δεν θα τροφοδοτούνται. Δέντρο που δεν ποτίζεται, θα ξεραθεί. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Να μην καλλιεργούμε τους κακούς λογισμούς που μας σπέρνει ο διάβολος. Τί, με τον διάβολο θα συζητάμε; Βλέπεις, όταν ο διάβολος πήγε να πειράξει τον Χριστό, Εκείνος του είπε: Ύπαγε οπίσω μου, σατανά.
(Λουκ. 4,8). Αφού ο Χριστός είπε στον διάβολο: «άντε πήγαινε... », εμείς τί να συζητάμε; (Άγιος Παϊσιος ο
Αγιορείτης)
Οι λογισμοί που σπέρνει ο διάβολος, σαν τα
διαβατάρικα πουλιά, που όταν πετούν στον ουρανό, είναι πολύ όμορφα να τα
χαζεύεις. Αν όμως κατεβούν και κάνουν φωλιά στό σπίτι σου, μετά κάνουν πουλάκια
και τά πουλάκια λερώνουν... Οι λογισμοί αυτοί από έξω είναι ζαχαρωμένοι, ενώ
μέσα περιέχουν φαρμάκι. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Οι λογισμοί είναι σαν τα αεροπλάνα, που πετούν
στον αέρα. Αν δεν τους δώσεις σημασία, δεν υπάρχει πρόβλημα. Εμείς πρέπει να
προσέχουμε να μην δημιουργούμε μέσα μας αεροδρόμιο και προσγειώνονται. (ΆγιοςΠαϊσιος ο
Αγιορείτης)
Οι ιδιοτροπίες ξεκινάνε από τον (κακό) λογισμό. (ΆγιοςΠαϊσιος ο
Αγιορείτης)
Κάποιος κοσμικός είχε φτιάξει σπίτι σε ένα ήσυχο μέρος. Αργότερα από την μία μεριά έγινε γκαράζ, από την άλλη δρόμος και από την άλλη ένα κοσμικό κέντρο. Μέχρι τα μεσάνυχτα νταούλια. Δεν μπορούσε ο καημένος να κοιμηθεί, έβαζε ωτασπίδες στ' αυτιά, άρχισε να παίρνει και χάπια. Κόντευε να τρελλαθεί. Ήρθε και με βρήκε. «Γέροντα, αυτό και αυτό, μου λέει, δεν μπορούμε να ησυχάσουμε. Τί να κάνω; Σκέφτομαι να φτιάξω άλλο σπίτι».
«Να βάλεις καλό λογισμό, του λέω. Να σκέφτεσαι, αν γινόταν πόλεμος και στο γκαράζ εφτίαχναν τα τάνκς, δίπλα ήταν νοσοκομείο και έφερναν τα ασθενοφόρα τους τραυματίες και εσένα σου έλεγαν:
«Κάθησε εδώ. Σου εξασφαλίζουμε την ζωή, δεν θα σε πειράξουμε. Μπορείς να βγαίνεις από το σπίτι σου ελεύθερα μόνο στην ακτίνα που είναι κτισμένα αυτά, γιατί εκεί δεν θα πέσει σφαίρα» ή «Να μείνεις στο σπίτι σου και δεν θα σε ενοχλήσει κανείς», μικρό πράγμα θα ήταν αυτό; Δεν θα το θεωρούσες ευλογία; Γι' αυτό τώρα να πεις: «Δόξα σοι ο Θεός, δεν γίνεται πόλεμος, ο κόσμος είναι καλά και κάνει τις δουλειές του. Στο γκαράζ, αντί τάνκς φτιάχνουν τα αυτοκίνητά τους οι άνθρωποι. Δόξα σοι ο Θεός, δεν υπάρχει νοσοκομείο, τραυματίες κ.λπ. Δεν περνούν τάνκς, αυτοκίνητα περνούν και οι άνθρωποι τρέχουν στις δουλειές τους». Αν φέρεις έτσι καλό λογισμό, θα έρθει η δοξολογία μετά». Κατάλαβε ο καημένος, ότι όλη η βάση είναι η σωστή αντιμετώπιση και έφυγε αναπαυμένος. Τα αντιμετώπισε σιγά-σιγά με καλούς λογισμούς, πέταξε και τα χάπια και κοιμόταν χωρίς δυσκολία. Βλέπεις με έναν καλό λογισμό πώς τακτοποιείται κανείς; (ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Ο διάβολος είναι τεχνίτης. Αν φέρει λ.χ. την ώρα της Θείας Λειτουργίας σε έναν πνευματικό άνθρωπο έναν ελεεινό
λογισμό, εκείνος θα τον καταλάβει, θα τιναχθεί και θα τον διώξει. Γι' αυτό του φέρνει έναν πνευματικό λογισμό. «Το τάδε βιβλίο, του λέει, γράφει αυτό για την Θεία Λειτουργία». Μετά θα του
τραβήξει την προσοχή λ.χ. στον πολυέλαιο. Θα αναρωτηθεί,
ποιός άραγε να τον έφτιαξε. Ή θα του θυμίσει έναν άρρωστο που πρέπει να πάει
να τον δει. «Ά! έμπνευση, λέει, την ώρα της Θείας Λειτουργίας», ενώ είναι ο
διάβολος που μπαίνει ενδιάμεσος και πιάνει ο άνθρωπος την συζήτηση με τον
λογισμό (διάβολο)... (ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Να διώχνετε τους κακούς λογισμούς, τις φαντασίες
που φέρνει ο διάβολος. Να μην τους δίνετε σημασία, να τα ρίχνετε πίσω. (Άγιος
Ιάκωβος Τσαλίκης)
Η ψυχή έχει τρία μέρη: λογισμός, θυμός και
επιθυμία. Όταν στο θυμικό μέρος υπάρχει αγάπη και φιλανθρωπία, και στην
επιθυμία καθαρότητα και σωφροσύνη, τότε ο λογισμός είναι φωτισμένος· όταν όμως
στο θυμικό μέρος υπάρχει μισανθρωπία και στο επιθυμητικό υπάρχει ακολασία, τότε
ο λογισμός είναι σκοτισμένος. (Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός)
Οκτώ είναι οι βασικοί λογισμοί της κακίας: της
γαστριμαργίας, της πορνείας, της φιλαργυρίας, της οργής, της λύπης, της
ακηδίας, της κενοδοξίας και της υπερηφάνειας. Το να μας παρενοχλούν ή να μη μας
παρενοχλούν οι 8 αυτοί λογισμοί, αυτό δεν είναι στην εξουσία μας. Το να επιμένουμε
όμως σ΄ αυτούς ή να μην επιμένουμε, να κινούμε τα πάθη ή να μην τα κινούμε,
αυτό είναι στην εξουσία μας. Στους λογισμούς αυτούς διακρίνουμε τα εξής:
προσβολή, συνδυασμό, πάλη, πάθος, συγκατάθεση (που πλησιάζει και μοιάζει με την
πράξη), ενέργεια και αιχμαλωσία. Προσβολή είναι η απλή υπόμνηση του διαβόλου:
«Κάνε τούτο η εκείνο», όπως συνέβη στον Κύριο και Θεό μας: «Πες να γίνουν οι
πέτρες αυτές ψωμιά». Αυτό, όπως είπαμε, δεν είναι στην εξουσία μας. Συνδυασμός
είναι η παραδοχή του λογισμού που μας υποβάλλει ο εχθρός, και μ΄ ένα τρόπο, η
μελέτη του πονηρού λογισμού και ηδονική συνομιλία με την προαίρεσή μας. Πάθος
είναι η έξη που δημιουργείται από το συνδυασμό του λογισμού που υποβάλλει ο
εχθρός και η κατά κάποιο τρόπο συνεχής σχετική μελέτη και φαντασία. Πάλη είναι
η αντίσταση στο λογισμό που γίνεται. Αιχμαλωσία είναι η βίαιη και αθέλητη
απαγωγή της καρδιάς που τυραννιέται από προηγούμενο εθισμό στην αμαρτία και
μακρά συνήθεια. Συγκατάθεση είναι η συναίνεση στο πάθος που περιέχει ο
λογισμός. Ενέργεια είναι η ίδια η πράξη του εμπαθούς λογισμού, τον οποίο
αποδεχτήκαμε. Εκείνος λοιπόν πού αντιμετωπίζει απαθώς την προσβολή, το διώχνει
αμέσως με αντίρρηση και σταθερότητα τον εμπαθή λογισμό και έκοψε με μια και όλα
τα επόμενα. (Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός)
Δεν πρέπει να διατηρούμε τους λογισμούς που
αρέσουν στο διάβολο, αλλά να τους καταστρέφουμε με το μαχαίρι του Θείου Λόγου. (ΆγιοςΙωάννης ο
Δαμασκηνός)
Εάν λείπει από την ψυχή ο αγαθός λογισμός, είναι φανερό, ότι εκλείπει απ' αυτήν ο φωτισμός, διότι ''νυστάζει'', αυτό που οφείλει να φωτιστεί. (Μέγας Βασίλειος)
Ο μετεωρισμός των λογισμών, προέρχεται από την αργία του νου, επειδή ο νους δεν ασχολείται με τα αναγκαία. Εάν ο νους βρίσκεται σε συνεχή μελέτη και θεωρία των θελημάτων και δοξολογιών του Θεού, δεν θα βρει καιρό να μετεωριστεί σε κάτι άλλο. (ΜέγαςΒασίλειος)
Από την γαστριμαργία γεννιέται η ταραχή και ο
βομβαρδισμός των λογισμών. Σε κοιλιά πεινώσα, ουδέποτε έρχονται αισχροί
λογισμοί. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Μην έχεις άλλα στο στόμα σου και άλλα στην καρδιά σου, γιατί ο Θεός δεν εμπαίζεται, όλα τα βλέπει και τα κρυφά και τα φανερά. Κάθε λογισμό λοιπόν και κάθε θλίψη και κάθε θέλημά σου και κάθε υποψία σου μην τα κρύψεις, αλλά φανέρωσέ τα ελεύθερα στο γέροντά σου. Και ό,τι ακούς απ' αυτόν, φρόντιζε να το εφαρμόζεις με πίστη. Έτσι ο πόλεμος γίνεται ελαφρότερος. Γιατί χαρά αλλού δεν βρίσκουνε τα πονηρά πνεύματα, παρά στον άνθρωπο που κρατάει κρυφούς τους λογισμούς του, είτε είναι καλοί, είτε είναι κακοί. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Τίποτε δεν είναι τόσο ισχυρό να αποβάλλει τις
εμπειρίες και τις μνήμες της παλιάς ακόλαστης ζωής, να εξαφανίσει τους κακούς
λογισμούς και να διώξει τις ενθυμήσεις που κινούνται και διεγείρονται μέσα στη
σάρκα, και προκαλούν ταραχώδη σαρκική φλόγωση, όσο είναι το να βυθιστούμε
ολόκληροι μέσα στον πόθο της μελέτης της Θείας Γραφής και να αναζητούμε να
εννοήσουμε τα βαθιά νοήματά της. Όταν οι λογισμοί του ανθρώπου εμποτισθούν από
την ηδονή της επίμονης μελέτης της σοφίας του Θεού στη Θεία Γραφή, με τέτοια
αφοσίωση, που να στίβει τους λόγους του Θεού, για να του φανερωθούν τα θεία
νοήματά τους, ε, τότε, ο άνθρωπος αφήνει πίσω του το μάταιο κόσμο, λησμονεί
ό,τι υπάρχει σ' αυτόν και εξαλείφει από την ψυχή του όλες τις αμαρτωλές ενθυμήσεις της
συσσωμάτωσης με τον κόσμο. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Όσοι νίκησαν τα πάθη με την άσκηση στις αρετές,
αν και ενοχλούνται από τους λογισμούς και από τις προσβολές των λογισμών,
παραμένουν ανίκητοι. Και αυτό, γιατί έχουν μέσα τους τη δύναμη του Θεού και
αρπάζεται ο νους τους σε μνήμες Άγιες και Θεϊκές. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Η κίνηση των λογισμών στον άνθρωπο σε 4 αιτίες
οφείλεται. Πρώτη αιτία είναι το φυσικό θέλημα του σώματος (της σαρκός). Δεύτερη
είναι η φαντασία που προκαλούν τα αισθητά πράγματα του κόσμου, που ακούμε και
βλέπουμε. Τρίτη είναι οι εμπειρίες που είχαμε στην ζωή μας και τα
παραστρατήματα της ψυχής, που τριγυρίζουν στο νου μας. Και τέταρτη, οι
προσβολές των δαιμόνων, που εκμεταλλεύονται τις παραπάνω τρεις αιτίες και μας
πολεμούν να μας ρίξουν σε όλα τα πάθη. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Το μοσχαράκι που δεν έχει γνώση, κυνηγώντας τα
χόρτα, καταλήγει στον γκρεμό. Έτσι παθαίνει και η ψυχή, που αφήνεται να
παρασυρθεί από τους αμαρτωλούς λογισμούς. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Ο Θεός δεν παιδεύει ούτε κρίνει τον άνθρωπο από
έναν ακούσιο λογισμό του, ούτε από το αν για λίγο συμφωνήσουμε με αυτόν. Εάν
λοιπόν, την ώρα που μας προσβάλλει ο λογισμός, ερεθίσουμε το πάθος μας, αλλά
μας προφθάσει η μετάνοια και η κατάνυξη, ο Κύριος δεν ζητάει να λογοδοτήσουμε
γι' αυτή μας την αμέλεια. Όμως μας καθιστά υπόλογους στην περίπτωση που ο
νους μας δέχθηκε τον πονηρό αυτό λογισμό ως αληθινό και χωρίς να καταλαβαίνει
τη ζημία, περιμένει κάτι να κερδίσει απ' αυτόν και τον αποδέχεται, ως πρέποντα και
ωφέλιμο, και δεν σκέφτεται ότι τον βάζει σε μεγάλο και φοβερό μπελά... (Άγιος
Ισαάκ ο Σύρος)
Δεν έχουμε την δύναμη, να φέρουμε λογικές
αντιρρήσεις στους ενάντιους λογισμούς των δαιμόνων, για να τους σταματήσουμε,
αλλά πολλές φορές μας πληγώνουν και δεν μπορούμε να θεραπευθούμε. Οι δαίμονες
έχουν πείρα έξι χιλιάδων χρόνων, από τότε δηλαδή που εξέπεσαν από την αγγελική
τους τάξη και εσύ τώρα προσπαθείς να φιλονικήσεις μαζί τους, ελπίζοντας ότι θα
τους νικήσεις; Αντίθετα, αν πέσεις στα δίχτυα τους και αρχίσεις να τους
αντιμιλάς, θα ετοιμασθούν να σε πληγώσουν σε τέτοιο βαθμό, που να μην αντέχει η
μικρή σοφία και φρόνησή σου. Αλλά και αν ακόμη καταφέρεις και τους νικήσεις, η
βρώμα των λογισμών τους θα μολύνει το νου σου, και η δυσωδία τους θα μείνει για
πολύ καιρό στην όσφρησή σου. Καλύτερα λοιπόν να καταφεύγεις στο έλεος του Θεού,
για να ελευθερωθείς με δέος από όλα αυτά, διότι άλλη βοήθεια σαν του Θεού δεν
έχουμε... (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Φρόντιζε, όταν σ' ενοχλούν πονηρές σκέψεις, να τις διώχνεις αμέσως με θερμή προσευχή. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
Μην θελήσεις να δοκιμάσεις την διάνοιά σου με
ακόλαστους λογισμούς ή με την ενθύμηση προσώπων που σε διεγείρουν, νομίζοντας ότι δεν θα νικηθείς. Γιατί μ' αυτόν
τον τρόπο, σκοτίστηκαν και μωράθηκαν ακόμα και οι σοφοί άνθρωποι. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Δεν άφησα να μπει λογισμός εναντίον αδερφού, που
να με στενοχώρησε. Φρόντισα όμως, να μην αφήνω και τον αδεφό μου, να έχει
λογισμό εναντίον μου. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Όπως με την προσευχή σας, μπορείτε να επηρεάζετε
ευνοϊκά τον άλλο, έτσι και με το να σκέφτεστε άσχημα για κάποιον, έστω και αν
δεν του λέτε τίποτα, τον επηρεάζεται αρνητικά... Με τον κακό λογισμό, κάνεις
κακό σ' αυτόν για τον οποίο σκέφτεσαι το κακό. Τον επηρεάζεις αρνητικά. Το ίδιο
συμβαίνει και με τον καλό λογισμό. Τον επηρεάζεις τον άλλο ευνοϊκά. Είναι η
δύναμη της ψυχής που μπορεί να στραφεί έτσι και αλλιώς. Γι' αυτό, να μην
σκέφτεστε άσχημα για κανέναν. (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
Δεν το ξέρεις ότι μπροστά στο Θεό, αυτό που
σκέφτηκες, είναι σαν να το είπες, είναι σαν να το έκανες;... (Όσιος
Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
Το κακό αρχίζει από τις κακές σκέψεις. Όταν πικραίνεσαι και αγανακτείς, έστω μόνο με τη σκέψη, χαλάς την πνευματική ατμόσφαιρα. Εμποδίζεις το Άγιο Πνεύμα να ενεργήσει και επιτρέπεις στο διάβολο να μεγαλώσει το κακό. Εσύ πάντοτε να προσεύχεσαι, να αγαπάς και να συγχωρείς, διώχνοντας από μέσα σου κάθε κακό λογισμό.
(ΌσιοςΠορφύριος οΚαυσοκαλυβίτης)
Ο άνθρωπος έχει τέτοιες δυνάμεις, ώστε να μπορεί να μεταδώσει το καλό ή το κακό στο περιβάλλον του. Αυτά τα θέματα είναι πολύ λεπτά. Χρειάζεται
μεγάλη προσοχή! Πρέπει να βλέπουμε το καθετί με αγαθό τρόπο. Τίποτα το κακό
να μη σκεπτόμαστε για τους άλλους. Και ένα βλέμμα και ένας στεναγμός επιδρά στους
συνανθρώπους μας. Και η ελάχιστη αγανάκτηση κάνει κακό. Να έχουμε μέσα
στην ψυχή μας αγαθότητα και αγάπη. Αυτά να μεταδίδομε. Όταν
κακομελετάμε, κάποια κακή δύναμη βγαίνει από μέσα μας και μεταδίδεται στον άλλο, όπως μεταφέρεται η φωνή με τα ηχητικά κύματα, και όντως ο
άλλος παθαίνει κακό (εάν δεν εξομολογείται και δεν Κοινωνεί). Γίνεται κάτι σαν βασκανία, όταν ο άνθρωπος έχει για
τους άλλους κακούς λογισμούς. Εμείς μεταδίδουμε μυστικώ τω τρόπω την κακία μας. Δεν προκαλεί ο Θεός το κακό αλλά η κακία των ανθρώπων. Δεν τιμωρεί ο Θεός, αλλά η δική μας κακή διάθεση μεταδίδεται στην
ψυχή του άλλου μυστηριωδώς και κάνει το κακό. Ο Χριστός ποτέ
δεν θέλει το κακό. Αντίθετα παραγγέλλει: «Ευλογείτε τους καταρωμένους υμάς ...». (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
Η κακή δύναμη, μπορεί και το αυτοκίνητο να το γκρεμίσει, χωρίς να υπάρχει καμμία βλάβη. Καταλάβατε, λοιπόν πώς οι κακές μας σκέψεις, η κακή μας διάθεση επηρεάζουν τους άλλους; (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
Ο διάβολος έρχεται με τους λογισμούς και σας
τραβάει από το μανίκι, για να σας αποπροσανατολίσει. Εσείς να μην γυρίζετε και να πιάνετε κουβέντα μαζί του ή ν' αντιδικείτε
μαζί του. Εσείς να προχωρίτε στο δρόμο σας. Αυτός θα σας
τραβάει από το μανίκι, αλλά εσείς να προχωράτε στο δρόμο σας και κάπου
θα βαρεθεί και θα σας αφήσει... (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
Αν μας έρθει κακός λογισμός, δεν πρέπει να τον καλλιεργήσουμε.
Πρέπει, είτε να κάνουμε ότι δεν καταλάβαμε, είτε να κάνουμε προσευχή. Δεν θέλει
πολλές προσευχές. Αν λες το ''Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με'', αυτό είναι! Τότε
φεύγει ο διάβολος. (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
Η εντολή, που δόθηκε από το Θεό στον πρωτόπλαστο, προστάζει να συντρίβουμε το κεφάλι του φιδιού (Γεν. 3,15), δηλαδή τις απαρχές των βλαβερών λογισμών, μέσω των οποίων επιχειρεί (το φίδι - διάβολος) να συρθεί μέσα στις ψυχές μας. Γιατί αν δεχθούμε το κεφάλι, που θα είναι η αρχική προσβολή του λογισμού, θα δεχτούμε και το υπόλοιπο σώμα του φιδιού, που είναι η συγκατάθεση στην ηδονή (του λογισμού) και αυτό θα ρίξει στη συνέχεια τη διάνοιά μας στην παράνομη πράξη. (Άγιος Κασσιανός ο Ρωμαίος)
Όπως το φίδι, όταν το
βγάλεις έξω από μια σκοτεινή τρύπα, τρέχει για να εξαφανιστεί
και να σωθεί, έτσι και οι πονηροί λογισμοί, όταν φανερωθούν με την
ειλικρινή ομολογία και Εξομολόγηση, σπεύδουν να φύγουν από τον άνθρωπο. (Άγιος Κασσιανός ο Ρωμαίος)
Όσοι δεν κάνουν συγκατάθεση στα βέλη των λογισμών
που τους στέλνει ο διάβολος, τότε το βέλος αυτό επιστρέφει πίσω και πέφτει πάνω
στο κεφάλι του διαβόλου, ο οποίος δέχεται το πλήγμα. (Ιερός Χρυσόστομος)
Πολλές φορές οχυρωμένες πόλεις, δεν κατορθώνουν
με τα όπλα και τα μηχανήματα, να τις κυριεύσουν, ενώ η προδοσία από μέσα ενός ή
δύο πολιτών, με ευκολία τις παρέδωσε στους εχθρούς. Πρόσεχε λοιπόν!... Αν δεν
σε προδώσει κάποιος από τους λογισμούς σου, όλα τα τεχνάσματα του διαβόλου,
μάταια θα προσπαθούν να εκπορθήσουν την ψυχή σου. (Ιερός Χρυσόστομος)
Αν καθαρίσουμε το νου μας από κακούς λογισμούς,
φροντίζοντας με κάθε δύναμη γι' αυτό, τότε θα νικήσουμε και τα άλλα πάθη και
σιγά - σιγά και θα φτάσουμε στην ίδια την κορυφή της αρετής. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Κάθε φορά, που κάποια πονηρή σκέψη μας ταράζει,
κάποια σαρκική επιθυμία, είτε κάποια μανία χρημάτων η κάποιο παράλογο πάθος,
αμέσως να σκεπτόμαστε, ότι Εκείνος που μας παρακολουθεί είναι ο Θεός και από
την προσοχή του, δεν μπορεί τίποτε να διαφύγει, κανένας λογισμός του νου. Έτσι
θα ξεφεύγουμε από τα τεχνάσματα του διαβόλου, αλλά και θα εξασφαλίζουμε την
βοήθεια του Θεού. (Ιερός Χρυσόστομος)
Χρειάζεται ρωμαλέα ψυχή, ώστε να αποκορουστούν οι
λογισμοί. (Ιερός Χρυσόστομος)
Όταν περίεργοι λογισμοί ταράζουν την πίστη μας,
τότε ποιά ειρήνη έχουμε; Όταν αισχρές σκέψεις μας ταράζουν, τότε για ποιά
ειρήνη μιλάμε; (Ιερός Χρυσόστομος)
Είναι βλασφημία, το να ερευνάς με τους λογισμούς
σου, τα Θεία. Γιατί, τί κοινό μπορεί να έχει ο άνθρώπινος λογισμός με τα Θεία;
(Ιερός Χρυσόστομος)
Όπως οι άνθρωποι μπαίνουν στο σπίτι και βγαίνουν, έτσι και οι λογισμοί έρχονται από τα δαιμόνια και πάλι μπορεί να
φύγουν αν δεν τους δεχόμαστε. Αν ο λογισμός σου λέει «κλέψε» και εσύ
υπακούσεις δίνεις με αυτό τον τρόπο στο δαιμόνιο εξουσία πάνω σου. Αν ο λογισμός σου λέει «φάει πολύ» και εσύ φας πολύ, τότε πάλι σε
εξουσιάζει το δαιμόνιο. Και έτσι, αν ο λογισμός κάθε πάθους
σε νικά, θα καταντήσεις κατοικία δαιμόνων. Αν, όμως, αρχίσεις με την πρέπουσα μετάνοια, τότε θα
αρχίσουν να τρέμουν οι δαίμονες και θα αναγκαστούν να φύγουν... (ΆγιοςΣιλουανός ο Αθωνίτης)
Όλοι, οφείλουν να μάθουν τον πόλεμο με τους λογισμούς, και να μάθουν να μετατρέπουν τους κακούς λογισμούς σε αγαθούς. Αυτό είναι σημάδι πεπειραμένης ψυχής. Ρωτάς πώς γίνεται αυτό; Να! Όπως ο ζωντανός άνθρωπος αισθάνεται πότε κρύο και πότε ζέστη, το ίδιο και όποιος γνώρισε εκ πείρας το Άγιο Πνεύμα, ακούει πότε υπάρχει στην ψυχή του η Χάρη και πότε έρχονται τα πονηρά πνεύματα. Ο Κύριος δίνει στην ψυχή τη σύνεση να αναγνωρίζει την έλευσή Του και να Τον αγαπά και να κάνει το θέλημά Του. Επίσης η ψυχή αναγνωρίζει τους λογισμούς του εχθρού όχι από την εξωτερική τους μορφή, αλλά από την επενέργειά τους στην ψυχή. Οι εχθροί εύκολα εξαπατούν εκείνον που δεν έχει την πείρα αυτή. (ΆγιοςΣιλουανός ο Αθωνίτης)
Όταν δεις, ότι κάποιος άλλος νους παλεύει με τον νου σου, ταπείνωσε τον εαυτό σου και θα παύσει ο πόλεμος.
(ΆγιοςΣιλουανόςοΑθωνίτης)
Αν θέλεις να υπερισχύσεις στους εμπαθής λογισμούς, απόκτησε εγκράτεια και αγάπη για τον πλησίον. Όπως λιώνει το κερί στη θέα της φωτιάς, έτσι λιώνει ο ακάθαρτος λογισμός στον άνθρωπο που έχει φόβο Θεού. (ΌσιοςΘαλάσσιος)
Τρία πράγματα είναι που σου προκαλούν λογισμούς:
η αίσθηση, η μνήμη και η κράση του σώματος. Βαρύτεροι λογισμοί είναι εκείνοι
που έρχονται από την μνήμη. (Όσιος Θαλάσσιος)
Αιτίες των καλών λογισμών είναι οι αρετές. Των αρετών αιτίες είναι οι εντολές. Αιτία της εργασίας των εντολών είναι η καλή προαίρεση. (ΌσιοςΘαλάσσιος)
Μην εμπιστεύεσαι τον λογισμό σου που κρίνει τον
πλησίον, γιατί αφού ο λογισμός σου έχει συσσωρευμένη κακία, κάνει και κακές
σκέψεις. Πρόσεχε τους λογισμούς σου και φεύγε από την κακία, για να μην
σκοτιστεί ο νους σου και βλέπει άλλα αντί άλλων. (ΌσιοςΘαλάσσιος)
Να κινείς συνεχώς το νου σου σε προσευχή• έτσι αφανίζεις τους λογισμούς που έρχονται στην καρδιά σου. (ΌσιοςΘαλάσσιος)
Όταν θελήσει κανείς, απαλλάσσεται εύκολα από τα
πράγματα· για ν' απαλλαγεί όμως από τα νοήματά τους, χρειάζεται πολύς κόπος. (ΌσιοςΘαλάσσιος)
Οι εμπαθείς μνήμες αδυνατίζουν με την προσευχή,
την ανάγνωση ιερών βιβλίων, την εγκράτεια και την αγάπη. (Όσιος Θαλάσσιος)
Η πονηρή γνώμη είναι σκοτάδι, ακόμη και χωρίς να γίνει σωματική αμαρτία.
(ΆγιοςΣυμεώνοΝέοςΘεολόγος)
Οι διαφορές μεταξύ των αγγελικών, των ανθρωπίνων
και των δαιμονικών λογισμών, είναι οι εξής: Οι αγγελικοί, εξετάζουν τις φύσεις
των πραγμάτων και ερευνούν και εξιχνιάζουν τους πνευματικούς λόγους τους. Για
παράδειγμα: για ποιο λόγο έγινε ο χρυσός και γιατί είναι σπαρμένος σας άμμος
βαθιά μέσα στη γη και βρίσκεται με πολύ κόπο. Και πως, αφού βρεθεί πλένεται με
νερό, μπαίνει στη φωτιά και τότε παραδίνεται στους τεχνίτες για να
κατασκευάσουν πολύτιμα και ''ιερά'' αντικείμενα. Ο δαιμονικός λογισμός ούτε τα
γνωρίζει αυτά, ούτε τα καταλαβαίνει. Φέρνει με αναίδεια στο νου, μόνο την
απόκτηση του χρυσού και προλέγει την τροφή και τη δόξα που θα προκύψει απ'
αυτόν. Ο ανθρώπινος πάλι λογισμός, απλώς φέρνει στο νου τη μορφή του, χωρίς
πάθος και πλεονεξία. Το ίδιο συμβαίνει και με τα άλλα πράγματα, όπου το λογικό
γυμνάζεται, σύμφωνα μ' αυτόν τον κανόνα. (Άγιος Ησαϊας ο Αναχωρητής)
