Όταν κάθεσαι να διαβάσεις λόγο Θεού, να επικαλείσαι στην αρχή τον Θεό να ανοίξει τα μάτια της ψυχής σου, ώστε να μην περιοριστείς στο να διαβάζεις μόνο αυτά που γράφτηκαν, αλλά και να τα εκτελείς και έτσι να μην γίνει καταδίκη μας, η μελέτη του Βίου και των Λόγων των Αγίων. (Ιερός Χρυσόστομος)
Δεν αρκεί μόνο η ανάγνωση, εάν δεν προστίθεται και η γνώση. Όπως ακριβώς εάν κανείς τρέφεται μεν, αλλά δεν χωνεύει δεν θα ζήσει, έτσι και εάν κανείς διαβάζει μεν αλλά δεν μαθαίνει όσα διαβάζει, δεν θα βρει την αλήθεια.
(ΙερόςΧρυσόστομος)
Χωρίς την μελέτη των Γραφών, είναι αδύνατο να σωθεί ο άνθρωπος. (ΙερόςΧρυσόστομος)
Όπως ακριβώς κάθε μέρα στο σώμα προσφέρεις την
ανάλογη τροφή και δαπανάς τα σχετικά χρήματα, έτσι και για την ψυχή. Δεν πρέπει
να την αφήνεις να φθείρεται από την πείνα. Να της παρέχεις κατάλληλη τροφή. Και
αυτή είναι η μελέτη των Γραφών και η παροχή πνευματικής νουθεσίας. (ΙερόςΧρυσόστομος)
Είναι αδύνατον, είναι αδύνατον, αυτός που μελετάει με προσοχή πνευματικά βιβλία, να μην αποκομίσει καρπούς και ωφέλεια...
Απεναντίας η ψυχή είναι σαν να βρίσκεται σε ιερά άδυτα, καθαρίζεται και γίνεται καλύτερη, καθώς ο Θεός της μιλάει με τα γράμματα εκείνα.
(ΙερόςΧρυσόστομος)
Από το να μην διαβάζετε πνευματικά βιβλία, είναι
πολύ χειρότερο να θεωρείτε την ανάγνωση περιττό πράγμα. Αυτοί οι λόγοι και οι
σκέψεις, προέρχονται από σατανική παρακίνηση. (Ιερός Χρυσόστομος)
Η ανάγνωση των κακών βιβλίων μας διδάσκει να
γνωρίζουμε το κακό χωρίς αποστροφή, να μιλούμε χωρίς αιδώ και να κάνουμε το
κακό χωρίς ντροπή. (Ιερός Αυγουστίνος)
Να μην διαβάζεις βιβλία των αιρετικών και αθέων,
που άλλα φανερώνουν επιφανειακά και άλλα εννοούν. (Άγιος Νικόδημος ο
Αγιορείτης)
Η ανάγνωση βοηθά την προσευχή και η προσευχή βοηθά την ανάγνωση.
(ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
Μελέτα κάθε μέρα τους βίους των Αγίων και τις διδασκαλίες τους, για να αναπαυτείς στα λόγια τους. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
Όπως όταν κόβουμε από την τριανταφυλλιά το άνθος,
παραμερίζουμε τα αγκάθια, έτσι ακριβώς και στην περίπτωση των διαφόρων βιβλίων,
μελετούμε τα ωφέλιμα και προφυλαγόμαστε από τα βλαβερά. (Μέγας Βασίλειος)
Γεροί είναι, όσοι μασάνε
καλά και όχι όσοι τρώνε πολύ. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Πολύ ωφελούν τα πνευματικά βιβλία, όταν διαβάζονται με ταπείνωση και προσευχή και προσπαθεί κανείς, να εφαρμόζει και να ζει πνευματικά, αυτό που μελετά. Τα Πατερικά κείμενα μοιάζουν με αξονικές τομογραφίες, γιατί όπως σε εκείνες φωτογραφίζεται η σωματική κατάσταση του ανθρώπου, έτσι και σε αυτά φωτογραφίζεται η πνευματική του κατάσταση. Κάθε πρόταση των Πατερικών κειμένων δεν κρύβει ένα, αλλά πολλά νοήματα, και ο καθένας τα καταλαβαίνει ανάλογα με την πνευματική του κατάσταση. Καλό είναι να διαβάζει κανείς το κείμενο και όχι την μετάφραση, επειδή ο μεταφραστής ερμηνεύει το πρωτότυπο, ανάλογα με την δική του πνευματικότητα. Πάντως, για να κατανοήσει κανείς τους Πατέρες, πρέπει να σφίξει τον εαυτό του, να συγκεντρώσει τον νου του και να ζει πνευματικά, γιατί το πνεύμα των Πατέρων γίνεται αντιληπτό, μόνο με το πνεύμα. Διαβάζετε λοιπόν Πατέρες, έστω μια ή δύο γραμμές την ημέρα. Είναι βιταμίνες πολύ δυναμωτικές.
(ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
Να κάνεις λιγότερη μελέτη και περισσσότερη
καθημερινή παρακολούθηση του εαυτού σου και ευχή. Γιατί αλλιώς, μόνο με την
μελέτη, μένει άκαρπος κανείς, εάν δεν εργαστεί και δεν ζητήσει την Θεία
επέμβαση, τη Χάρη του Θεού. Η μελέτη Πατερικών βιβλίων βοηθάει, όταν προηγείται
της προσευχής. Γι' αυτό να διαβάζεις τόσο, όσο σου χρειάζεται, για να
κατανυγείς και να παρακινηθείς στην προσευχή. (ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
Η μελέτη του εαυτού μας, είναι η πιο ωφέλιμη από όλες τις μελέτες. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Προσπαθώ να κάνω τα καθήκοντά μου και να αποφεύγω
τους ανθρώπους που θέλουν κουβέντα και με εμποδίζουν να μιλώ με τον Θεό.
Προσπαθώ να συντρίβομαι μπροστά στον Θεό, απλώνοντας τις αμαρτίες μου και τις
αχαριστίες μου, να ζητώ ταπεινά το έλεός Του και να Τον ευγνωμονώ δοξολογώντας.
Αυτή η μελέτη του Θεού, ο νους δηλ. να βρίσκεται πάντα κοντά στον Θεό, με
αναπαύει περισσότερο από κάθε άλλη μελέτη. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Σήμερα οι άνθρωποι καταλήγουν από την πολλή μελέτη να είναι μαγνητόφωνα και να γεμίζουν τις κασσέττες τους με περιττά πράγματα. ''Η άνευ πράξεως'' όμως ''διδασκαλία'' είναι κατά τον Αββά Ισαάκ ''παρακαταθήκη εντροπής''. Βλέπεις, πολλοί που ενδιαφέρονται για τον αθλητισμό διαβάζουν αθλητικά περιοδικά ή εφημερίδες και κάθονται. Μπορεί να είναι σαν τα μοσχάρια, αλλά θαυμάζουν τους αθλητές:
« Α, καταπληκτικός αυτός, λένε, μπράβο! Ω!... ». Δεν χύνουν όμως λίγο ιδρώτα, ούτε χάνουν κανένα κιλό βάρος. Διαβάζουν- διαβάζουν αθλητικά και ξαπλώνουν. Έτσι δεν ωφελούνται. Μένουν με την ευχαρίστηση του διαβάσματος. Οι κοσμικοί, άλλοι διαβάζουν εφημερίδα, άλλοι διαβάζουν ένα ρομάντζο, μια περιπέτεια, άλλοι παρακολουθούν στο γήπεδο πως παίζουν και περνάνε την ώρα τους. Το ίδιο κάνουν και μερικοί που διαβάζουν πνευματικά. Μπορεί να ξενυχτούν και να διαβάζουν πνευματικά βιβλία με μανία και να ευχαριστιούνται. Παίρνουν ένα πνευματικό βιβλίο, κάθονται και λίγο αναπαυτικά και διαβάζουν. «Ωφελήθηκα», λέει ο άλλος. Καλύτερα πες ότι ευχαριστήθηκες, ότι πέρασες ευχάριστα την ώρα σου. Γιατί αυτό δεν είναι ωφέλεια. Ωφελείσαι, μόνον, όταν δεις τι λέει αυτό που διαβάζεις, ελέγχεις τον εαυτόν σου και προσπαθεις να τον ζορίζεις στην εφαρμογή:
«Τι λέει αυτό που διάβασα; Εγώ που βρίσκομαι πνευματικά; Τι πρέπει να κάνω;». Ύστερα, όσο περισσότερα μαθαίνει κανείς, τόσο περισσότερη ευθύνη έχει. Δεν λέω να μην διαβάζει, για να μην ξέρει πολλά και να μην έχει ευθύνη, γιατί αυτό είναι πονηριά, αλλά να μη διαβάζει μόνο για να ευχαριστιέται. Το κακό είναι ότι, αν διαβάζει και έχει δυνατή μνήμη, θυμάται πολλά, μπορεί και να λέει και πολλά και να ξεγελάει τον εαυτό του, να νομίζει δηλαδή ότι τα εφαρμόζει κιόλας. Έτσι δημιουργεί ψευδαίσθηση και στον εαυτό του και στους άλλους. Γι' αυτό να μην αναπαύετε τον λογισμό σας στα πολλά διαβάσματα. Να στραφείτε στην εφαρμογή. Τα πολλά διαβάσματα μορφώνουν εγκυκλοπαιδικά. Έτσι δεν λέγετε; (Άγιος Παϊσιος ο
Αγιορείτης)
Εκείνοι που μελετούν από ευχαρίστηση, χωρίς να
αξιοποιούν τίποτα για την πνευματική τους πρόοδο, μοιάζουν με εκείνους τους
γεωργούς, που βαριούνται να πιάσουν το αλέτρι και πιάνουν τον πυκνό ίσκιο και
διαβάζουν συνέχεια γεωπονικά βιβλία και μαθαίνουν πολλά θεωρητικά, αλλά μένουν
άπρακτοι και δυστυχισμένοι. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Υπάρχουν μερικοί, κοσμικοί κυρίως, που διαβάζουν
πνευματικά βιβλία με τις ώρες και επειδή ευχαριστιούνται, νομίζουν ότι έχουν
κατάσταση και ότι είναι καλοί... Μαθαίνουν πολλά και τα λένε στους άλλους για
επίδειξη, χωρίς να εφαρμόζουν οι ίδιοι και δεν ωφελούνται. Είναι σαν έναν που βλέπει μία πάλη και δεν κοιτάζει πως πάλεψαν, για να βοηθηθεί, να γίνει παλαιστής, αλλά κοιτάζει συνέχεια το ρολόϊ του, για να προλάβει να παρακολουθήσει και άλλη πάλη και άλλη και παλαιστής δεν γίνεται, αλλά μένει θεατής. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Εγώ ως αρχάριος, όταν διάβαζα κάτι, το αντέγραφα,
για να μην το ξεχάσω και προσπαθούσα να το εφαρμόσω. Δεν διάβαζα για να περνάω
ευχάριστα την ώρα μου, αλλά για να δω: ''Που βρίσκομαι; Τι κάνω;'' Κάθιζα τον εαυτό μου στο σκαμνί. Δεν τα
περνούσα αυτά που διάβαζα έτσι αφορολόγητα. Και εσείς
τόσα και τόσα διαβάζετε. Δεν σας κάνει κάτι εντύπωση; Αυτό που σας κάνει
εντύπωση, να το αντιγράφετε. Αν το αντιγράψετε και το φέρνετε συχνά στο νου
σας, δεν θα το ξεχάσετε εύκολα και θα το εφαρμόσετε. (Άγιος Παϊσιος ο
Αγιορείτης)
Η μελέτη μοιάζει με γλυφιντζούρι που μας δίνει ο Θεός, για να μας οδηγήσει στα πνευματικότερα. Με τη μελέτη θερμαίνεται η ψυχή. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Διαβάστε Συναξάρια. Τα Συναξάρια πολύ βοηθούν, γιατί συνδέεται κανείς με τους Αγίους και φουντώνει μέσα του η ευλάβεια και η διάθεση για θυσία. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Δεν βοηθούν στην πνευματική ζωή τα μυθιστορήματα ή η εφημερίδα. Πολλές φορές ακόμη και μερικά θρησκευτικά περιοδικά κάνουν ζημιά, γιατί διεγείρουν τον μωρό ζήλο και προκαλούν σύγχυση. Προσξτε· μην διαβάζετε περιττά πράγματα τις ελεύθερες ώρες σας. Μερικά αναγνώσματα είναι σαν να τρως νεροκολοκύθες, σαν να ψάχνεις στα άχυρα, να βρεις ένα σπυρί σιτάρι. Λένε μερικοί:
«Ναι, αλλά αυτά με ξεκουράζουν». Μα πώς σε ξεκουράζουν, ευλογημένε, αφού σε ζαλίζουν και πονούν τα μάτια σου; Καλύτερα να κοιμηθείς, για να ξεκουραστείς. Από το τι διαβάζει κανείς, θα καταλάβεις την πνευματική του κατάσταση. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Ξεχνάμε εύκολα, όσα διαβάζουμε (σε ένα βιβλίο),
γιατί δεν συμμετέχει και η καρδιά. Δεν έχει πονέσει η καρδιά μας, γι' αυτό τα
ξεχνάμε. Και ο σκοπός μας στο διάβασμα, δεν είναι να τελειώνουμε τα κεφάλαια
του βιβλίου, αλλά να αφήνουμε κάτι στο κεφάλι μας. (Άγιος Παϊσιος ο
Αγιορείτης)
Αν διαβάζεις μισή ώρα Αγία Γραφή και αν προσεύχεσαι μισή ώρα την ημέρα, θα αφομοιώνεις και θα μαθαίνεις καλύτερα τα μαθήματά σου. Έτσι θα επιτύχεις. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Να ασκείσαι συνεχώς στην ανάγνωση θεόπνευστων
βιβλίων, για να αυξάνεται μέσα σου η Θεία αγάπη... (Άγιος Μάξιμος ο Γραικός)
Να διαβάζεις πάρα πολύ για να σου φωτίζει ο Θεός το νου. Ξέρεις εγώ διάβαζα πάρα πολύ και μάλιστα για να μην με ενοχλούν ανέβαινα πάνω σε ένα δέντρο με μια σκάλα που είχα φτιάξει και που την τραβούσα πάνω όταν ανέβαινα, ώστε να μην με βλέπουν και με ενοχλούν και εκεί ασχολούουν ώρες με τη μελέτη. (ΌσιοςΠορφύριοςοΚαυσοκαλυβίτης)
Να ασχολείστε με τους ύμνους, τα τροπάρια των Αγίων, των μαρτύρων και τους ψαλμούς του Δαβίδ. Να μελετάτε την Αγία Γραφή και τους Πατέρες της Εκκλησίας. Μ' αυτόν τον τρόπο, η ψυχή σας θα απαλύνεται, θα αγιάζεται, θα θεούται, θα είναι έτοιμη να ακούσει του Θεού τα μηνύματα.
(ΌσιοςΠορφύριοςοΚαυσοκαλυβίτης)
Όποιος δεν κοπιάζει με αγάπη στην ωφέλεια και την
ανάγνωση των Θείων Γραφών και δεν τις μελετά με πόθο, είναι άκαρπο δέντρο,
εκείνος όμως που τις ερευνά με ενδιαφέρον, διπλασιάζει τον καρπό, όπως το
δέντρο που είναι φυτεμένο, δίπλα στα τρεχούμενα νερά. (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος)
Όταν δεις τον ευατόν σου να εναντιώνεται στην
ανάγνωση των Θείων λόγων και να αποφεύγει τις πνευματικές νουθεσίες, να
καταλάβεις, ότι η ψυχή σου έχει πέσει σε φοβερή αρρώστια, διότι αυτό είναι η
αρχή της αφροσύνης, από την οποία, όσοι αρρώστησαν, τρύγησαν καρπό θανάτου. (Άγιος
Εφραίμ ο Σύρος)
Πρόσεχε καλά και να μην διαβάζεις βιβλία των
αιρετικών και να απέχεις από τα βιβλία των αθέων, όπως απέχεις από την φωτιά.
Και ούτε καν να καταδεχθείς ποτέ να πιάσεις στα χέρια σου, τα βιβλία αυτά... (Άγιος
Νικόδημος ο Αγιορείτης)
Η μελέτη της Καινής Διαθήκης ή κάποιου πνευματικού βιβλίου, μπορεί να αποβεί θεραπευτική της αθυμίας. Όταν προσευχόμαστε, μιλούμε εμείς στον Θεό. Όταν μελετούμε τον λόγο Του, μιλάει ο Θεός σε εμάς. Με την προσευχή και την μελέτη γίνεται η πλήρης συνομιλία μας με τον Κύριο. Κάθισε αδελφέ σε στιγμές αθυμίας, αν μπορείς μόνος σου στο δωμάτιό σου. Άνοιξε την Καινή Διαθήκη και διάβασε το κομμάτι, που τυχαία θα πέσει στα μάτια σου. Πολλές φορές μια τέτοια τακτική έχει πολύ καλά αποτελέσματα. Μπορεί το κομμάτι, που τυχαία θά πέσει στα μάτια σου, να δίδει απάντηση στο πρόβλημα της στιγμής σου και να βρεις αμέσως το φάρμακο της αθυμίας σου. (ΌσιοςΠέτροςοΔαμασκηνός)
Δεν υπάρχει λόγος να διαβάζουμε πολλά, αρκεί να ζούμε αυτά που διαβάζουμε. (ΆγιοςΘεοφάνης ο
Έγκλειστος)
Καθημερινά να διαβάζετε την Αγία Γραφή, τον Λόγο του Θεού. Και όχι μόνο να την διαβάζετε, αλλά και να εμβαθύνετε, να μελετάτε το κομμάτι που διαλέξατε. Έτσι θα τρέφετε πνευματικά την ψυχή σας. (Άγιος
Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Μερικοί διαβάζουν τους βίους των Αγίων και τους μιμούνται με υπερηφάνεια. Πρέπει να διαβάζετε μόνο εκείνα τα βιβλία που παραδέχεται η Εκκλησία, όχι τα Απόκρυφα Ευαγγέλια, γιατί μερικά γεγονότα είναι αλλοιωμένα.
(ΆγιοςΓαβριήλοδιαΧριστόνΣαλός)
Αν μελετάς μόνο την Αγία Γραφή και δεν διαβάζεις
τους Πατέρες της Εκκλησίας, τότε δεν θα μάθεις τον τρόπο ζωής τους, πως διεξάγουν τον πνευματικό πόλεμο. Θα πιστέψεις
πως μπορείς μόνος σου να τα βγάλεις πέρα και δεν θα ταπεινωθείς. Όταν διαβάζεις τα κείμενα των Αγίων Πατέρων, πρέπει να προσπαθείς να
εφαρμόζεις αυτά που σε διδάσκουν. Αν δεν φτάσεις τα μέτρα τους, θα πρέπει να
ομολογήσεις την αδυναμία σου και να ταπεινώνεσαι για ν' αξιωθείς να
λάβεις το έλεος του Θεού, που προσφέρεται πλούσια στους ταπεινούς. (Άγιος
Μακάριος της Όπτινα)
Διαβάστε τα Πατερικά κείμενα και ασχοληθείτε με την μελέτη τους. Αυτά θα σας χρησιμεύσουν στην παραδοχή της αδυναμίας σας και στην απόκτηση της ταπεινοφροσύνης, της υπομονής και της αγάπης και θα σας νουθετήσουν στην αντίσταση κατά των παθών, στον εξαγνισμό της καρδιάς από την σαπίλα της και στην απόκτηση της αρετής.
(ΆγιοςΜακάριοςτηςΌπτινα)
Διάβασε τουλάχιστον ένα βιβλίο. Έστω και αν δεν
απομνημονεύσεις τίποτα εκείνη τη στιγμή της αναγνώσεως, θα έχεις
όφελος. (Άγιος Αμβρόσιος της Όπτινα)
Αν δεν έχεις κάποιον που να μπορεί να
τροφοδοτήσει ή να μπορείς να του ανοίξεις την καρδιά σου, καλύτερα να διαβάσεις
βιβλία και να τραφείς μ' αυτά, επικαλούμενος την βοήθεια του Θεού. (Άγιος
Μακάριος της Όπτινα)
Σας συμβουλεύω να μην εγκαταλείψετε την ανάγνωση πνευματικών βιβλίων, επειδή μερικές φορές, ακόμα και μία σειρά που διαβάζεται την κατάλληλη στιγμή, αξίζει περισσότερο από ολόκληρη ετήσια έκδοση κειμένων και αποτυπώνεται δια παντός στην μνήμη σας. (ΌσιοςΑντώνιοςτηςΌπτινα)
Η καλύτερη καθοδήγηση για εσάς θα είναι, η
ανάγνωση των βίων των Αγίων. (Όσιος Βαρσανούφιος της Όπτινα)
Πρέπει να διαβάζουμε τους Αγίους Πατέρες με προθυμία, με προσοχή αλλά και με εμμονή, διότι ο αόρατος εχθρός μας (ο διάβολος), ο οποίος «μισεί ήχον ασφαλείας» (Παροιμίες
11,15), εχθρεύεται τον «ήχο» αυτό, κυρίως όταν έρχεται εκ μέρους των Αγίων Πατέρων. Διότι «ο ήχος», η φωνή αυτή των Αγίων Πατέρων, φανερώνει τα τεχνάσματα του εχθρού μας, την πονηρία του και μας αποκαλύπτει τις παγίδες του και όλες τις μεθόδους του. Ακριβώς για τον λόγο αυτό, ο εχθρός μας οπλίζεται ενάντια στο ανάγνωσμα των Αγίων Πατέρων με διάφορες αλαζονικές και συκοφαντικές σκέψεις. Προσπαθεί μάλιστα, να ρίξει τον αγωνιζόμενο στην δίνη των ματαίων μεριμνών, για να τον αποτρέψει από το σωτήριο ανάγνωσμα. Τον πολεμά με την τεμπελιά, με την ανία, με το να μην θυμάται αυτά που διαβάζει. Ακριβώς από τον πόλεμο αυτό κατά της ανάγνωσης των συγγραμμάτων των Αγίων Πατέρων μπορούμε να καταλάβουμε, πόσο μεγάλο όπλο είναι αυτά για εμάς και πόσο πολύ τα μισεί ο εχθρός μας. (ΆγιοςΙγνάτιοςΜπριαντσιανίνωφ)
Όπως η άμετρη χρήση υλικής τροφής προκαλεί
διαταραχές στο στομάχι και το εξασθενίζει, έτσι και η
άμετρη χρήση πνευματικής τροφής (μελέτη), εξασθενίζει το νου, του προκαλεί αποστροφή προς τις ευσεβείς ασκήσεις και του φέρνει
αθυμία. (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ)
Οι Άγιοι Πατέρες μας διδάσκουν, πως να πλησιάζουμε τα Ιερά Ευαγγέλια, πως να τα διαβάζουμε, να τα κατανοήσουμε όπως πρέπει. Διδάσκουν επίσης, τι είναι εκείνο που βοηθάει και τι είναι εκείνο που εμποδίζει την σωστή κατανόησή τους. Διάβαζε, επομένως, κατ' αρχήν, περισσότερο τα συγγράμματα των Αγίων Πατέρων και κατόπιν, αφού μάθεις από αυτά πως πρέπει να διαβάζεις τα Ιερά Ευαγγέλια, πήγαινε και διάβαζε με τη σειρά τα ίδια τα Ιερά Ευαγγέλια. Να μην θεωρείς, ότι αρκεί το διάβασμα του Ιερού Ευαγγελίου, χωρίς την ανάγνωση των Αγίων Πατέρων! Αυτό αποτελεί μία υπερήφανη και επικίνδυνη σκέψη. Στα Ιερά Ευαγγέλια είναι προτιμότερο να σε φέρουν οι Άγιοι Πατέρες, σαν έναν αγαπητό υιό που προετοιμάστηκε κατάλληλα με τα συγγράμματά τους. Όλοι εκείνοι που αρνήθηκαν με τρέλα και με υπερηφάνεια τους Αγίους Πατέρες και πλησίασαν χωρίς μεσολάβηση, με θρασύτητα, με βρώμικο μυαλό και ακάθαρτη καρδιά το Ιερό Ευαγγέλιο, έπεσαν σε καταστρεπτικές πλάνες. Αυτούς το Ευαγγέλιο τους απέβαλλε, διότι δεν ανέχεται κοντά Του, παρά μόνο τους ταπεινούς.
(ΆγιοςΙγνάτιοςΜπριαντσιανίνωφ)
Όσοι Χριστιανοί μελετούν τον λόγο του Θεού και αγωνίζονται να τον εφαρμόσουν στη ζωή τους, αυτοί γεμίζουν τον νου και την καρδιά τους με σωτήριες νουθεσίες και πορεύονται προς την μακάρια αιωνιότητα. Όσοι όμως δεν μελετούν τον λόγο του Θεού και δεν τηρούν τις άγιες εντολές Του, παραμένουν στο ζοφερό σκοτάδι της αμαρτίας, είναι αιχμάλωτοι των παθών και δεν δίνουν κανέναν πνευματικό καρπό, έστω και αν ζουν στην πιο απόμακρη ερημιά (ΆγιοςΙγνάτιοςΜπριαντσιανίνωφ)
Η μελέτη των Πατερικών κειμένων-βιβλίων, είναι η
μητέρα και η βασίλισσα όλων των αρετών. Από τα κείμενα αυτά διδασκόμαστε
το αληθινό νόημα της Αγίας Γραφής, την ορθή πίστη, την Ευαγγελική
ζωή και γενικά την Χριστιανική τελειότητα και σωτηρία. Η μελέτη των
βιβλίων αυτών, με την καθοδήγηση των πνευματοφόρων διδασκάλων, είναι ο κύριος χειραγωγός όσων επιθυμούν να τελειωθούν πνευματικά και
να σωθούν. (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ)
Ο Χριστιανός που διαβάζει κοσμικά έντυπα και
αμελεί να διαβάζει τα θεόπνευστα, αμαρτάνει. (Άγιος Ιωάννης
της Κροστάνδης)
Όταν σπούδαζα στον κόσμο, στην αρχή κουραζόμουνα πάρα πολύ και όταν ερχόταν η ώρα να πιάσω βιβλίο στα χέρια μου, ένιωθα σαν να πήγαινα να πιάσω άγριο θηρίο. Καθώς όμως επέμενα, βιάζοντας τον εαυτόν μου, βοήθησε ο Θεός και τόσο πολύ συνήθισα την μελέτη, ώστε να μην καταλαβαίνω, τι έτρωγα και τι έπινα ή πως κοιμόμουνα από την πολλή ευχαρίστηση που ένιωθα από την ανάγνωση. Και ποτέ δεν με τράβηξε η επιθυμία να πάω να φάω με έναν από τους φίλους μου, αλλά ούτε καν τους συναντούσα, όταν είχα διάβασμα, παρότι ήμουν κοινωνικός και αγαπούσα τους φίλους μου. (ΑββάςΔωρόθεος)
Τα πνευματικά βιβλία και ειδικά η Αγία Γραφή,
είναι πολύ χρήσιμα, αλλά μέχρι να φωτιστεί ο νους με την ευχή, είναι
προτιμότερο να δώσουμε αρχικά περισσότερη βάση στην ευχή και όταν φωτιστεί ο
νους, τότε παίρνουμε και την μελέτη. Πόσοι αφώτιστοι άνθρωποι, διαβάζοντας τα
σωστά κείμενα έπεσαν σε πλάνες και στις αιρέσεις, επειδή έκαναν λάθος στην
ερμηνεία... (Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα)
Να διαβάζεις τακτικά την Αγία Γραφή και Πατερικά
βιβλία. Να προσπαθείς όμως, να εφαρμόζεις αυτό που διαβάζεις. Διαφορετικά η
γνώση όχι μόνο δεν θα σε ωφελήσει, αλλά θα σε γεμίσει με υπερηφάνεια. Κάποιος
μου ανέφερε, πως είχε μάθει απ' εξω το Ευαγγέλιο και την Παλαιάν Διαθήκη. Του
είπα: Αν δεν αισθάνεσαι αυτά που έμαθες, γέμισες τον αέρα με λόγια. (Γέροντας
Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα)
Με το διάβασμα - ανάγνωση, την μελέτη της Αγίας Γραφής, των βίων των Αγίων και των
Πατερικών κειμένων, τα μάτια της ψυχής ανοίγουν. (Γέροντας
Εφραίμ ο Κατουνακιώτης)
Εκείνος που διαβάζει, είναι σαν να θερίζει, ενώ
εκείνος που ακούει, είναι σαν μαζεύει τα στάχυα που περισσεύουν. (Γέροντας
Ιερώνυμος της Αιγίνης)
Πρέπει να διαβάζετε Εκκλησιαστικά βιβλία και να
μορφώνεστε συνεχώς. Κάποιος που τον πιάνουν αδιάβαστο, εύκολα πέφτει σε παγίδες. (Γέροντας Αμβρόσιος Λάζαρης)
Έχεις στενοχώρια; Πάρε κα άνοιξε ένα βιβλίο πνευματικό. Να βρεις εκείνο που αρμόζει στην περίπτωσή σου και να διαβάσεις. Λες πως δεν μπορείς να περιοριστείς στο σπίτι; Πάρε τότε το βιβλίο και βγές έξω στην ύπαιθρο. Κάθισε κάπου και διάβασε. Και να έχεις την αίσθηση, ότι νοερώς σε παρακολουθεί ο Άγιος, του οποίου διαβάζεις, είτε τον βίο, είτε τις διδαχές.
(ΓέρονταςΓερμανόςοΣταυροβουνιώτης)
Να διαβάζει βίους Αγίων και τον βίο του Αγίου της
ημέρας. Ιδιαίτερα να διαβάζεις τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο. (Γέροντας Σίμων Αρβανίτης)
Με την μελέτη, αποκομίζει κανείς μεγάλη ωφέλεια.
Διότι λαμβάνει παραδείγματα από τους Αγίους και καθρεφτίζονται τα λάθη του, οι
ελλείψεις του και διορθώνει τη ζωή του. Η μελέτη είναι φως στο σκοτάδι, διότι
φωτίζει τον νου και βοηθάει στην ευχή. (ΓέρονταςΙωσήφοΗσυχαστής)
Μην αφήσετε ποτέ κανέναν να πάρει όλα τα [πνευματικά] βιβλία μακριά από εσάς. Αλλά μην μπερδέψετε την ανάγνωση των βιβλίων με
το πραγματικό νόημα, το οποίο είναι η βίωση της Ορθοδοξίας... Η Ορθοδοξία, δεν είναι τόσο πολύ θέμα του νου. Είναι ένα
βίωμα, και είναι της καρδιάς. (π. Σεραφείμ Ρόουζ)
Ο νους είναι ακριβώς όπως και το στομάχι. Όπως το στομάχι δεν μπορεί να χωνέψει την υπέρ το δέον ποσότητα της
τροφής, έτσι συμβαίνει και με το νου. Όταν κανείς «φορτώνεται» με πολλή ανάγνωση, κλείνοντας το βιβλίο, έχει
ξεχάσει και όλα όσα διάβασε. Και μετά από λίγη ώρα, λόγω της
κοπώσεως, ο νους λησμονεί και αυτά που γνώριζε προηγουμένως. Συνεπώς αυτός που θέλει να ωφεληθεί, πρέπει να
ακολουθεί οπωσδήποτε αυτή την τακτική - δηλαδή αφού διαβάσει με ησυχία και πολλή προσοχή
την ενότητα μιας παραγράφου, να κλείνει το βιβλίο και να ερωτά τον εαυτόν του
τι διάβασε. Και αφού επαναλάβει όλα αυτά στο νου του, να επανέρχεται
πάλι στα προηγούμενα, έως ότου διαπιστώσει, ότι μπόρεσε να τα αφομοιώσει ο νους. Μ' αυτόν τον τρόπο ωφελείται πράγματι, διότι όλα
τοποθετούνται με καλή τάξη στο νου και όποτε θέλει μπορεί να μεταδώσει και
στους άλλους από τις γνώσεις του. Αλλά και ο νους του εργάζεται σωστά, αφού διατηρεί σε καλή κατάσταση τα όσα άκουσε ή διάβασε. (Είπε Γέρων)
Κάποιος είχε έναν συγγενή του στο νοσοκομείο. Και κάποια μέρα, που πέρασε ένας βιβλιοπώλης από εκεί, τον ρώτησε αν είχε κανένα θρησκευτικό βιβλίο, που να μιλάει για την αρρώστεια και τον πόνο, για να παρηγορηθεί ο συγγενής του, διαβάζονάς το. Πράγματι του έδωσε ένα και εκείνος τον ευχαρίστησε. Μετά από κάποιες μέρες, ξαναπέρασε ο βιβλιοπώλης από το θάλαμο εκείνου του ασθενούς και ρώτησε τον συγγενή του: Πώς πάει ο άνθρωπός σου; Πάει πολύ καλύτερα! Ε, ασφαλώς δεν θα θέλεις να του πάρεις πάλι ένα θρησκευτικό βιβλίο; τον ρώτησε ο βιβλιοπώλης. Όχι βέβαια, απάντησε εκείνος. Θα του πάρω κάποιο άλλο βιβλίο σήμερα, πιο ''ευχάριστο'',
για να του ανέβει το ηθικό! Θρησκευτικό ήταν το βιβλίο όσο δεν πήγαινε καλά ο ασθενής, τώρα που έγινε καλύτερα, δεν του χρειάζονται τα θρησκευτικά. Τώρα που γίνεται καλά, να διαβάσει κανένα αστείο, κανένα φαιδρό...
Αυτοί είμαστε... Όσο τα πράγματα δεν πάνε καλά, είμαστε γονατιστοί και ζητούμε την βοήθεια του Κυρίου και όταν τακτοποιηθούν τα ζητήματα, ξεχνούμε το Χριστό, για να Τον θυμηθούμε στην επόμενη δυσκολία μας. (Παναγόπουλος)
Μαθαίνουμε τόσα και τόσα μάταια πράγματα, η περιέργειά μας δεν αφήνει τίποτα χωρίς να το εξετάσει και μόνο τι λέγει το Ευαγγέλιο για τη σωτηρία μας, δεν βρίσκουμε καιρό να το διαβάσουμε και να το μάθουμε. Για να γιατρέψουμε την πιο παραμικρή αρρώστια του κορμιού μας, ψάχνουμε και βρίσκουμε τον γιατρό και το γιατρικό, μα για το τι θα γίνει η ψυχή μας σαν πεθάνουμε και με τι τρόπο θα την γλυτώσουμε από την καταδίκη, δεν δίνουμε καμμιά προσοχή και ούτε νοιαζόμαστε καθόλου...» (Κόντογλου)
Να περνάς τον καιρό σου, διαβάζοντας κείμενα
σοφών ανδρών, ώστε να βρεις εύκολα αυτά, για τα οποία οι άλλοι κόπιασαν. (Σωκράτης)
Η μελέτη είναι φάρμακο που διώχνει τη λύπη. (Πλούταρχος)
Στους περισσότερους ανθρώπους, δεν αρέσει να διαβάζουν,
παρά μόνο ό,τι φέρνει ικανοποίηση στα πάθη τους. (Λώρενς)
Το να διαβάσεις αδιακρίτως όποιο βιβλίο πέσει στα
χέρια σου, ισοδυναμεί με το να κάνεις φίλο και σύντροφό σου, τον καθένα που θα
συναντήσεις στον δρόμο. (Έμερσον)
Είναι κρίμα να διαβάζει κανείς ένα βιβλίο πολύ
νωρίς στη ζωή του. Η πρώτη εντύπωση είναι εκείνη που μετράει και εάν αυτή είναι επιπόλαιη, θα μείνει δυστυχώς έτσι. Αργότερα μια δεύτερη προσεκτική ανάγνωση, υπάρχει κίνδυνος να προσκρούσει σε μια επιφάνεια, που έχει ήδη σκληρύνει από την πρόωρη επαφή. Όπως ακριβώς
οι ηλικιωμένοι, οφείλουν να προσέχουν την τροφή τους, έτσι και οι
νέοι οφείλουν να προσέχουν αυτά που διαβάζουν... Πρέπει να μην
καταβροχθίζουν πολλά και να μασούν καλά. (Τσώρτσιλ)
Οι έξυπνοι άνθρωποι μελετούν για να μάθουν περισσότερα, ενώ οι επιπόλαιοι και ανόητοι, για να επιδειχθούν εντυπωσιακότερα. (Τολστόϊ)
Η μελέτη αναπληρώνει την συναναστροφή. (Λα
Μπρυγιέρ)
Διάλεγε τους συγγραφείς των βιβλίων που μελετάς,
όπως διαλέγεις έναν φίλο. (Ροσκομόν)
Παλιότερα, οι άνθρωποι
μελετούσαν για να βελτιώσουν τον εαυτό τους. Σήμερα μελετούν, για
να εντυπωσιάσουν τους άλλους. (Κομφούκιος)
Το διάβασμα είναι για το μυαλό, ό,τι είναι η γυμναστική για το σώμα. (Άντισσον)
Όταν έχεις διαβάσεις ένα καλό βιβλίο και γυρίζεις
την τελευταία σελίδα του, αισθάνεσαι σαν να έχεις χάσει έναν φίλο.
Αυτός που διαβάζει, χωρίς να διαλογίζεται,
φτιάχνει ένα πνεύμα ανοργάνωτο. Αυτός που διαλογίζεται, χωρίς να διαβάζει,
δημιουργεί ένα μυαλό ασυνάρτητο.
Πολλοί διαβάζουν για να τους έρθει ο ύπνος, ενώ
το διάβασμα είναι για να ξυπνήσουμε.