Τι στενή η πύλη και τεθλιμμένη η οδός η απάγουσα εις την ζωήν, και ολίγοι
εισίν οι ευρίσκοντες αυτήν! [Πόσο στενή είναι η θύρα και γεμάτος δυσκολίες και
ταλαιπωρίες ο δρόμος, που οδηγεί στην αιώνια ζωή και απαιτείται αγώνας κατά της
αμαρτίας, για να τον ακολουθήσει κανείς. Γι' τούτο και ολίγοι είναι αυτοί, που τον
βρίσκουν και τον ακολουθούν μέχρι τέλους.] (ΚατάΜατθαίον 7,14)
Ο γαρ ζυγός μου χρηστός και το φορτίον μου ελαφρόν έστιν. [Διότι ο ζυγός μου είναι καλός
και χρήσιμος και το φορτίον των υποχρεώσεων και των καθηκόντων, που επιβάλλω Εγώ,
είναι ελαφρύ. (Εγώ το επιβάλλω, αλλά και εγώ σας βοηθώ να το σηκώσετε)] (Κατά
Ματθαίον 11,30)
Ο λέγων εν αυτώ μένειν οφείλει, καθώς εκείνος περιεπάτησε, και αυτός ούτω
περιπατείν. [Εκείνος
που λέει, ότι μένει και ζει εν τω Χριστώ, έχει καθήκον να ζει και φέρεται, όπως
έζησε και συμπεριφέρθηκε μεταξύ μας ο Χριστός.] (Α' Ιωάνου 2,6)
Εγενόμην τοις ασθενέσιν ως ασθενής, ίνα τους ασθενείς κερδήσω· τοις
πάσι γέγονα τα πάντα, ίνα πάντως τινάς σώσω. [Στους ασθενείς κατά την πίστη και την αρετή
Χριστιανούς έγινα και εγώ σαν ασθενής, για να κερδίσω στον Χριστόν τους
ασθενείς. Σε όλους έγινα τα πάντα, χωρίς βέβαια να παραβώ ποτέ το θέλημα του
Θεού, για να σώσω με κάθε τίμημα και θυσία έστω και μερικούς.] (Προς
Κορινθίους Α' 9,22)
Τέκνον, ει προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεώ, ετοίμασον την ψυχήν σου εις πειρασμόν.
[Παιδί
μου, εάν προσέρχεσαι να υπηρετήσεις τον Κύριον, ετοίμασε τον εαυτόν σου σε διάφορες
δοκιμασίες.] (Σοφία Σειράχ 2,1)
Να
μισήσεις κάθε είδους υποκρισίας και κάθετι που δεν είναι αρεστό στον Κύριο. Να
μην παραβείς τις εντολές του Κυρίου, να φυλάξεις όσα παρέλαβες, μήτε να
προσθέσεις, μήτε να αφαιρέσεις. Στην Εκκλησία να εξομολογείσαι τα παραπτώματά
σου και να μην έρχεσαι στην προσευχή με συνείδηαη ρυπαρή. Αυτός είναι ο δρόμος
της ζωής. (Διδαχές των Αποστόλων)
Υπάρχουν
τρία στάδια (στην πνευματική ζωή). Στο πρώτο στάδιο, ο Θεός δίνει καραμέλες και
σοκολάτες, γιατί βλέπει την ανάγκη και την αδυναμία της ψυχής. Στο δεύτερο, παίρνει
λίγο την Χάρη Του για παιδαγωγία, για να καταλάβει ο άνθρωπος, ότι χωρίς την βοήθειά
Του δεν μπορεί να κάνει το παραμικρό, ώστε να ταπεινωθεί και να αισθανθεί την ανάγκη
να καταφύγει σ' Αυτόν. Και το τρίτο στάδιο, είναι μια μόνιμη και σταθερή καλή πνευματική
κατάσταση. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Για μένα
τα κουμπιά για την πνευματική ζωή είναι τα εξής: α) Λίγη μελέτη, αλλά δυνατή
β) ευχή γ) μετάνοιες και δ) ψαλτική. (ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Κάνουμε
πνευματική ζωή, όταν τηρούμε τις Εντολές του Κυρίου. (ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Δεν γίνεται
πνευματική ζωή χωρίς θυσία, από την οποία βγαίνει η ανωτέρα χαρά και με την οποία
συγγενεύουμε με το Χριστό. Όταν κάποιος αποφασίζει να κάνει πνευματική ζωή, το πρώτο
που πρέπει να κάνει, είναι να πάρει διαζύγιο από τη λογική, εάν θέλει να προκόψει.
Όλη η βάση στην πνευματική ζωή αυτή είναι: να ξεχνάω τον εαυτόν μου,να μην τον
υπολογίζω, με την καλή έννοια και να σκέφτομαι τον άλλον, να συμμετέχω στον
πόνο, στην δυσκολία του άλλου. Να μην κοιτάζω πως να ξεφύγω την δυσκολία, αλλά
πως να βοηθήσω τον άλλον, πως να τον αναπαύσω. (ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Στην πνευματική
ζωή δεν υπάρχει μία συνταγή, ένας κανόνας. Η κάθε ψυχή έχει την δική της μοναδικότητα,
ποιότητα, και δεκτικότητα. Να μη θέλουμε να βάλουμε όλον τον κόσμο στο δικό μας
καλούπι. (ΆγιοςΠαΐσιος ο Αγιορείτης)
Στην
πνευματική ζωή, είναι ανάποδα τα πράγματα... Άμα κρατάς εσύ το άσχημο, τότε
νοιώθεις όμορφα. Άμα το δίνεις στον άλλον, τότε νοιώθεις άσχημα. Όταν δέχεσαι
την αδικία και δικαιολογείς τον πλησίον σου, δέχεσαι τον Χριστό, στην καρδιά
σου. Τότε ο Χριστός μένει μέσα σου και σε γεμίζει με ειρήνη και αγαλλίαση! Για
δοκιμάστε, βρε παιδιά, να ζήσετε αυτήν την χαρά! Να μάθετε να χαίρεσθε με αυτήν
την πνευματική χαρά, όχι με την κοσμική. Πάσχα θα έχετε τότε κάθε μέρα... (Άγιος
Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Η
πνευματική ζωή είναι όπως το μάτι, που δεν δέχεται το παραμικρό σκουπίδι. Χρειάζεται
ευαισθησία σε όλα. (ΆγιοςΠαΐσιος ο Αγιορείτης)
Η πνευματική
ζωή είναι «επιστήμη επιστημών». Τί εγρήγορση χρειάζεται! Το ανέβασμα στην πνευματική
ζωή, είναι σαν το ανέβασμα σε μια κυκλική σκάλα, που δεν έχει κάγκελα. Αν ανεβαίνει
κανείς χωρίς να βλέπει που πατούν τα πόδια του και λέει: «ώ, πόσο ψηλά ανέβηκα!
και που θα φθάσω ακόμη!», παραπατάει και πέφτει κάτω. (Άγιος Παϊσιος ο
Αγιορείτης)
Η πνευματική
ζωή είναι πολύ απλή καί εύκολη εμείς την κάνουμε δύσκολη, γιατί δεν αγωνιζόμαστε
σωστά. Με λίγη προσπάθεια και πολλή ταπείνωση και εμπιστοσύνη στον Θεό, μπορεί κανείς
να προχώρησει πολύ. Γιατί, όπου υπάρχει ταπείνωση, δεν έχει θέση ο διάβολος κι,
όπου δεν υπάρχει διάβολος, επόμενο είναι να μην υπάρχουν και πειρασμοί. (Άγιος
Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Η πνευματική
ζωή δεν είναι όπως η κοσμική ζωή. Εκεί, για να πάει, ας υποθέσουμε, καλά μια επιχείρηση,
πρέπει να κάνει κανείς την τάδε διαφήμιση, να ρίξει αυτά τα φέιγ-βολάν, να κοιτάξει
πώς να προβληθεί. Στην πνευματική ζωή όμως, μόνο αν μισήσει κανείς την κοσμική προβολή,
πάει καλά η επιχείρηση, η πνευματική. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Όλη η
βάση της πνευματικής ζωής είναι να καθαρίσει ο άνθρωπος την καρδιά, ώστε να
δεχτεί το Χριστό και να χαλιναγωγήσει τον νου, να τον γλυκάνει μέσα στην
καρδιά. Αν ο νους γλυκαθεί μέσα στην καρδιά, δεν του κάνει καρδιά να φύγει,
όπως το παιδάκι όταν το αφήσεις ελεύθερο μέσα σε ένα ζαχαροπλαστείο, δεν θέλει
να φύγει από εκεί. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Πολύ βοηθάει
στην πνευματική ζωή η ησυχία. Καλά είναι να έχει κανείς κάποια ώρα της ημέρας να
ησυχάζει. Να εξετάζει τον εαυτόν του, για να γνωρίσει τα πάθη του και να αγωνιστεί
να τα κόψει, για να καθαρίσει την καρδιά του. Αν μάλιστα υπάρχει στο σπίτι ένα δωμάτιο
ήσυχο, που να θυμίζει ατμόσφαιρα κελλιού, αυτό είναι πολύ καλό. Εκεί "εν τω
κρυπτώ", θα μπορεί να κάνει τα πνευματικά του καθήκοντα, να μελετάει, να προσεύχεται.
Η λίγη πνευματική μελέτη, όταν προηγείται από την προσευχή πολύ βοηθάει, γιατί και
η ψυχή θερμαίνεται και ο νους μεταφέρεται σε πνευματικό χώρο. Γι' αυτό όταν κανείς
έχει πολύ περισπασμό την ημέρα, να προτιμά, αν έχει δέκα λεπτά για προσευχή, δύο
λεπτά να μελετά κάτι το δυνατό, για να διώχνει τον περισπασμό. (Άγιος
Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Όποιος
βασίζεται στα κεφάλαιά του (χρήματα) και ανοίγει μεγάλη επιχείρηση, εάν δεν
έχει κεφάλι (μυαλό), θα χρεωκοπήσει. Το ίδιο και στην πνευματική ζωή, δεν
αρκούν μόνο οι σωματικές ικανότητες και το πολύ μυαλό, εάν τα πρωτεία δεν τα
δώσουμε στη Χάρη του Θεού, για να κυβερνάει η Χάρη. (Άγιος Παϊσιος ο
Αγιορείτης)
Τυχαίνουν
μέρες, που ή από κόπωση ή από ασθένεια, να μην μπορούμε να κάνουμε όλα τα πνευματικά
μας καθήκοντα, όπως πρέπει. Σ' αυτές τις περιπτώσεις είναι κακό, όταν
παραλείπονται τελείως, γιατί ο εχθρός λαμβάνει έδαφος και κυριεύει την καρδιά
μας. Θα πρέπει επομένως κάτι να κάνουμε, έστω και το ελάχιστο. Όπως και οι
καλοί στρατιώτες, όταν δεν μπορούν να κάνουν επίθεση, ρίχνουν μερικές ριπές από
το πολυβολείο και ο εχθρός δεν πλησιάζει. Αργότερα, με την πρώτη ευκαιρία,
κάνουν επίθεση τον εχθρό με βαριά όπλα και τον νικούν. (Άγιος Παϊσιος ο
Αγιορείτης)
Να
προσπαθεί κανείς κάθε μέρα να τοποθετεί μέσα του κάτι το πνευματικό, το οποίο
θα απωθεί κάτι το κοσμικό και αμαρτωλό και έτσι σιγά-σιγά θα απεκδυθεί τον
παλαιό άνθρωπο και στην συνέχεια θα κινείται ελεύθερα στον πνευματικό χώρο. Να
τοποθετήσει άγιες εικόνες στην μνήμη του αντί αμαρτωλές. Να αντικαταστήσει τα
τραγούδια με ψαλμωδίες και τα κοσμικά περιοδικά με πνευματικά βιβλία. Αν ο
άνθρωπος δεν ξεκόψει από ο,τιδήποτε κοσμικό και αμαρτωλό και δεν έχει
επικοινωνία με τον Χριστό, με την Παναγία, με τους Αγίους και δεν αφεθεί
τελείως στα χέρια του Θεού, δεν μπορεί να αποκτήσει πνευματική υγεία. (Άγιος
Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Ένα
παιδί κακομαθημένο, που του δίνουν οι γονείς του συνέχεια σοκολάτες και θέλει
όλο να του δίνουν, θα γίνει τεμπέλικο, κακορρίζικο, κακομοίρικο. Το ίδιο και ο
άνθρωπος, αν δέχεται συνέχεια την βοήθεια του Θεού, χωρίς να κοπιάζει ο ίδιος, δεν
θα ωριμάσει ποτέ πνευματικά. Γι' αυτό, ενώ στην αρχή της πνευματικής ζωής ο
Θεός βοηθάει τον άνθρωπο, όπως οι γονείς προστατεύουν τα παιδιά πιο πολύ, όταν
είναι μικρά, μετά σιγά-σιγά τραβιέται, για να καταλάβει ο άνθρωπος, ότι πρέπει
και ο ίδιος να κάνει ό,τι μπορεί. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Στα
πρώτα βήματα της πνευματικής ζωής, ο Θεός βοηθάει πολύ τον άνθρωπο, όπως οι
γονείς προστατεύουν τα παιδιά πιο πολύ, όταν είναι μικρά. Όσο μεγαλώνουν, δεν
τα προστατεύουν τόσο, γιατί τα παιδιά αρχίζουν να χρησιμοποιούν το μυαλό τους.
Ο άνθρωπος στην αρχή του αγώνα του νιώθει έντονα την Χάρη του Θεού. Ύστερα ο
Θεός τον αφήνει λίγο, για να αγωνιστεί και να ανδρωθεί. Εγώ φύτεψα λίγες
ντοματιές. Στην αρχή τις πότιζα κάθε μέρα• μετά τις άφησα. Όταν έφτασαν να
κιτρινίζουν τα φύλλα τους, τότε τις πότισα. Όσο έμεναν απότιστες, ζορίστηκαν
και αναγκάστηκαν να ρίξουν βαθιά τις ρίζες τους, για να βρουν υγρασία και
έδωσαν και καρπό. Αν τις πότιζα συνέχεια, μόνο θα ψήλωναν και οι ρίζες τους θα
έμεναν στην επιφάνεια. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Όταν
κανείς βρίσκεται στην αρχή της πνευματικής ζωής, χρειάζεται λίγη μελέτη και
πολλή παρακολούθηση του εαυτού του και επιτήρηση των λογισμών του. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Σήμερα
αυτά μόνο λέω στον κόσμο και επιμένω να κάνουν: α) να συναισθάνονται την
κατάστασή τους, που είναι μακριά από τον Θεό β) να μετανοούν γι' αυτό
και γ) να εξομολογούνται ταπεινά... (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Αυτοί
που αρχίζουν να ζουν πνευματικά σε μεγάλη ηλικία, να ξέρετε ότι αυτοί είχαν
καλή διάθεση, αλλά δεν βοηθήκαν μικροί από την οικογένειά τους και δικαιούνται
την Θεία βοήθεια. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Πνευματικός
άνθρωπος είναι αυτός που είναι τέλειος στην αρετή, που έχει υπερβεί τους νόμους
της φύσης και δεν σκέφτεται τίποτα το γήινο. Πνευματικός άνθρωπος είναι αυτός
που οδηγείται από το Άγιο Πνεύμα και δεν ζει πλέον ο ίδιος, με τις φυσικές του
δηλ. δυνάμεις, αλλά έχει μέσα του τον Χριστό. Πνευματικός είναι αυτός ο οποίος
έχει δεχτεί το λαμπρό φως του Αγίου Πνεύματος και απ' Αυτό φωτίζεται ο νους του.
(Άγιος Νεκτάριος)
Τούτα τα
4 είναι αναγκαία να τα έχετε: Εξομολόγηση, Εκκλησιασμός, Αγάπη και Ελεημοσύνη. (ΆγιοςΚοσμάςοΑιτωλός)
Σε τι
συνίσταται η πνευματική ζωή; Στην επίγνωση της αγαθότητας και μεγαλειότητας του
Θεού και της δικής μας μηδαμινότητας και κλίσης σε κάθε κακό. Στην αγάπη του
Θεού και στο μίσος του εαυτού μας. Στην υποταγή στο θέλημα του Θεού, αλλά και
σ' όλα τα κτίσματα, για την αγάπη του Θεού. Στην αποστροφή όλων των δικών μας
επιθυμιών και στην τέλεια υπακοή στο θέλημα του Θεού. Επιπλέον, στο να θέλουμε
όλα αυτά να τα κάνουμε καθαρά, μόνο για την δόξα του Θεού. (Άγιος Νικόδημος
ο Αγιορείτης)
Ο
πνευματικός δρόμος, είναι διαφορετικός από την πορεία, που κάνει ο οδοιπόρος
της γης. Γιατί στην γήινη πορεία, αν σταματήσει ο οδοιπόρος, δεν χάνει τίποτε
από την πορεία που έχει διανύσει. Στην πνευματική όμως πορεία, αν σταματήσει ο
οδοιπόρος της αρετής, χάνει και όσες αρετές απόκτησε προηγουμένως, καθώς και η
κούραση του οδοιπόρου αυξάνει. Όσο όμως ο πνευματικός οδοιπόρος βαδίζει
περισσότερο μπροστά, τόσο αποκτά μεγαλύτερη εξουσία και δύναμη. (ΆγιοςΝικόδημοςοΑγιορείτης)
Να στοχάζεσαι,
ότι μία και μόνη ανύψωση του νοός στον Θεό και μια ταπεινή γονυκλιτή μετάνοια που
γίνεται προς τιμή του Χριστού, αξίζει περισσότερο από όλους τους θησαυρούς του κόσμου.
(ΆγιοςΝικόδημοςοΑγιορείτης)
Να σέβεσαι
το Θεό με έργα σεμνά, να Τον υμνείς με λόγια και να Τον τιμάς με τη σκέψη. (ΆγιοςΙωάννηςοΔαμασκηνός)
Ο
Κύριος επί του Όρους ομιλία Του, δεν είπε απλώς ότι η οδός είναι ''στενή'',
αλλά το είπε με θαυμασμό. Τί στενή! (Ματθ. 7,14) Πόσος στενός είναι αυτός ο
δρόμος! Τούτο σημαίνει, ότι η οδός αυτή είναι πολύ στενή!... Και δεν
περιορίστηκε ο Κύριος, στο να πει, ότι η οδός είναι πολύ στενή, αλλά πρόσθεσε
ακόμη, ότι και ''τεθλιμμένη η οδός η απάγουσα εις την ζωήν'' (Ματθ. 7,14). Και
γεμάτη θλίψεις και πικρίες είναι η οδός η οποία οδηγεί στην αιώνια ζωή. Και
ορθώς είπε ο Κύριος, ότι η οδός αυτή είναι στενή, διότι όταν είμαστε υπεύθυνοι
και οφείλουμε να δώσουμε απολογία και για τους λόγους και για τις σκέψεις και
για τις πράξεις μας, πραγματικά τότε είναι στενή η οδός. (ΙερόςΧρυσόστομος)
Πνευματική
ζωή ονομάζω, όχι το να νηστεύεις, ούτε το να κοιμηθείς πάνω σε σάκκο και στάχτη,
αλλά το να περιφρονήσεις τα χρήματα, όπως πρέπει να τα περιφρονήσεις, δηλ. το
να γίνεις φιλόστοργος, το να προσφέρεις ψωμί σε όσους πεινάνε. (ΙερόςΧρυσόστομος)
Κανένας
αμαρτωλός ας μην απελπίζεται, διότι δια της μετανοίας, είναι δυνατόν να
ξεπεράσει και τους πρώτους. Και κανένας ενάρετος ας μην νυστάζει (και
επαναπαύεται) διότι θα τον ξεπεράσουν ακόμα και οι πόρνες. (ΙερόςΧρυσόστομος)
Όπως αυτοί
που σχοινοβατούν στα διάφορα θεάματα, αν δεν προσέξουν και παραπατήσουν λίγο θα
πέσουν κάτω και θα φονευθούν, έτσι και εκείνοι που βαδίζουν τον πνευματικό δρόμο,
αν αδιαφορήσουν λίγο, κατακρημνίζονται. (ΙερόςΧρυσόστομος)
Θέλω
να σας παρακαταθέσω τις εξής εντολές: α) Να τηρείτε την νηστεία β) κανέναν
να μην κακολογείτε γ) κανέναν να μην έχετε εχθρό και δ) να κόψετε
τελείως από το στόμα σας την κακή συνήθεια των όρκων. (Ιερός Χρυσόστομος)
Να
κάνετε όσα δεν είναι πολύ δύσκολα. Να συγκρατείτε τα χέρια και τα ακόλαστα
μάτια σας. Είναι δύσκολο; Είσαι έγγαμος; Τουλάχιστον να έχεις παιδιά. Δεν
μπορείς να δώσεις όλα τα χρήματα; Τουλάχιστον να μην κλέβεις τα των άλλων. Δεν
μπορείς να νηστεύεις; Τουλάχιστον να μην σύρεσαι σε απολαύσεις. Δεν μπορείς να
κοιμηθείς πάνω σε σκληρό στρώμα; Τουλάχιστον, να μην φτιάχνεις κρεβάτι από
ασήμι. (Ιερός Χρυσόστομος)
Στον
καθένα που αρχίζει να ζει κατά Θεόν, είναι ωφέλιμος ο φόβος της κολάσεως και ο
πόνος που γεννιέται από αυτόν. Εκείνος που φαντάζεται, ότι μπορεί να βάλει αρχή
χωρίς αυτόν τον πόνο και το δεσμό, δεν θεμελιώνει μόνο πάνω στην άμμο τις
πράξεις του, αλλά και νομίζει ότι μπορεί να χτίσει σπίτι στον αέρα χωρίς
θεμέλια, πράγμα τελείως αδύνατο. Γιατί ο πόνος αυτός σε λίγο γεννά κάθε χαρά
και ο δεσμός αυτός συντρίβει τα δεσμά όλων των αμαρτημάτων και των παθών και ο
δήμιος αυτός προξενεί όχι θάνατο, αλλά ζωή αιώνια. (Άγιος Συμεών ο Νέος
Θεολόγος)
Τα σημεία
που θα σου δείχνουν ότι βαδίζεις την ''στενή και τεθλιμμένη οδό'' είναι: Η θλίψη
της κοιλίας, η ολονύκτια στάση στην προσευχή, το μετρημένο νερό, το λιγοστό ψωμί,
το καθαρτικό ποτό της ατιμίας, οι χλευασμοί, οι εμπαιγμοί, η εκκοπή του ίδιου θελήματος,
το να μην γογγύζεις, υπομονή στην αδικία, η αυτομεμψία, να μην αγανακτείς όταν οι
άλλοι καταλαλούν εις βάρος σου, να μην οργίζεσαι όταν σε εξευτελίζουν, να ταπεινώνεσαι
όταν σε κατακρίνουν. Μακάριοι όσοι βαδίζουν αυτήν την οδό! (Άγιος Ιωάννης της
Κλίμακος)
Σε δύο
γενικότατες αρετές καθόρισαν οι Πατέρες την πρακτική ζωή (δηλαδή την νηστεία
και υπακοή). Και πολύ φυσικά, διότι η πρώτη (νηστεία) από αυτές φονεύει τις
ηδονές, ενώ η άλλη (υπακοή), χορηγώντας ταπείνωση, εξασφαλίζει την επιτυχία της
προηγουμένης. Ομοίως και το (κατά Θεόν) πένθος, έχει δύο καλά, εφόσον και την
αμαρτία φονεύει και την ταπεινοφροσύνη προξενεί. (Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)
Τα πράγματα
είναι απλά και εύκολα στην πνευματική ζωή, στην εν Χριστώ ζωή· αρκεί να ξέρετε να
διακρίνετε. Όταν σας ενοχλήσει κάτι, ένας λογισμός, ένας πειρασμός, μια επίθεση,
περιφρονώντας όλα αυτά, θα στρέφετε την προσοχή σας, το βλέμμα σας, στον Χριστό.
Εκείνος μετά θα αναλάβει να σας ανεβάσει... (Όσιος Πορφύριος ο
Καυσοκαλυβίτης)
Όταν ο
άνθρωπος μπαίνει στην Χριστιανική ζωή με τις σωστές προϋποθέσεις, τα πρώτα
χρόνια δεν καταλαβαίνει την απόλαυση, αλλά μετά, όταν θα έρθει ο καρπός της
μεταστροφής, ο άνθρωπος απολαμβάνει μια μεγάλη ειρήνη, μια χαρά, μια
μακαριότητα. Ο καρπός της μεταστροφής, δεν έρχεται σε κάθε άνθρωπο ύστερα από
ορισμένο χρόνο ή ορισμένες προσπάθειες, αλλά ο χρόνος και οι προσπάθειες
ποικίλλουν κατά την περίπτωση... (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
Υπάρχουν
τρεις τρόποι πνευματικής ζωής. Ο πρώτος είναι να έχεις μία αρρώστια· ο δεύτερος
είναι να κάνεις όλες τις δουλειές με χαρά· και ο τρίτος είναι να υπακούς σε
Γέροντα. Αυτό το τελευταίο, έχει κάτι το παραπάνω... (Όσιος Πορφύριος ο
Καυσοκαλυβίτης)
Μόλις μπούμε
στην πνευματική ζωή, μόλις μπούμε στον Χριστό, αλλάζουν όλα. Και κλέφτης να ήταν
κανείς, παύει να κλέβει και φονιάς, παύει να είναι φονιάς και αιμοβόρος και κακός
και μνησίκακος... Παύουν όλα. Παύει η αμαρτία και ζει ο Χριστός. (Όσιος Πορφύριος
ο Καυσοκαλυβίτης)
Είναι
αδύνατο ο αγωνιστής να επιτύχει την κατά το δυνατό ομοίωσή του με το Θεό, αν
πρωτύτερα δεν καθαρίσει με θερμά δάκρυα την ασχήμια του βούρκου των κακών που
τον εμποδίζει και δεν καταπιαστεί με την ιερουργία των εντολών του Χριστού.
Διαφορετικά, δεν μπορεί να γίνει μέτοχος των απορρήτων αγαθών του Θεού. Γιατί
εκείνος που επιθυμεί να γευθεί νοερά τη θεία γλυκύτητα και ηδονή των νοερών
πραγμάτων, αποδημεί από όλη την αίσθηση του κόσμου και, από επιθυμία των αγαθών
που είναι ετοιμασμένα για τους Αγίους, έχει την ψυχή του να ασχολείται συνεχώς
με τη θεωρία των όντων. (Άγιος Νικήτας ο Στηθάτος)
Στα πνευματικά
έργα να προχωράς σιγά-σιγά, γιατί τα μεγάλα και απότομα άλματα είναι επικίνδυνα.
Όταν η ψυχή γλυκαθεί από την πνευματική χαρά, αυτό θα την κάνει να προχωρήσει περισσότερο,
όπως συμβαίνει μ΄αυτόν που πίνει λίγο κρασί και αφού του αρέσει, πίνει περισσότερο,
έως ότου μεθύσει. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
Όπως
εκείνος που δεν είδε με τα μάτια του τον ήλιο δεν μπορεί να διηγηθεί στους
άλλους πως είναι το φως του, έτσι και αυτός που δεν γεύτηκε την γλυκύτητα της
πνευματικής ζωής, δεν μπορεί να μιλήσει για πνευματικά πράγματα. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
Όποιος
όλη μέρα ασχολείται με τη μελέτη των Θείων Γραφών και με τις προσευχές, τρέφεται
με μέλι! (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
Τί λες
άνθρωπε; Στον Ουρανό θέλεις να ανέβεις και να κληρονομήσεις την Βασιλεία του
Θεού και την ανάπαυση της εκεί μακαριότητας και ρωτάς αν έχει δυσκολίες ο
δρόμος; (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
Η «στενή
και τεθλιμμένη» οδός, είναι το να υποτάσσει κανείς τους λογισμούς του και να
χάσει, για χάρη του Θεού, τα θελήματά του. (Όσιος Αμμωνάς)
Έχε
στο νου σου, ότι η πνευματική κατάσταση είναι κάπως έτσι: Υπόθεσε ένα βασιλικό
παλάτι. Σ' αυτό υπάγονται αυλές και πρόθυρα και διαμερίσματα, άλλα εξωτερικά
και άλλα στη συνέχεια εσωτερικά, όπου είναι αποθηκευμένα η πορφύρα και οι
θησαυροί. Κατόπιν πάλι και το άλλο διαμέρισμα, το πιο εσωτερικό, κατάλληλο για
τη διαμονή του βασιλιά. Ώστε αν κανείς μπει στις εξωτερικές αυλές και νομίσει,
ότι έφτασε στα ενδότερα διαμερίσματα, βρίσκεται σε πλάνη. Έτσι και στα πνευματικά,
εκείνοι που πολεμούν εναντίον της κοιλιάς και του ύπνου και ασχολούνται διαρκώς
με ψαλμούς και προσευχές, ας μην νομίζουν, ότι έφτασαν πια στο τέλος και στην
ανάπαυση. Βρίσκονται ακόμη στα πρόθυρα και στις αυλές και όχι εκεί όπου
φυλάγονται η πορφύρα και οι βασιλικοί θησαυροί. Και αν αξιώθηκαν να λάβουν
κάποια πνευματική χάρη, ούτε αυτό να τους απατά ότι πέτυχαν το τέλος. (Άγιος
Μακάριος ο Αιγύπτιος)
Το
θεμέλιο του Χριστιανισμού είναι και αν έχει κανείς όλες τις αρετές, να μην
εφησυχάζει, ούτε να παίρνει θάρρος, ούτε να νομίζει ότι κατόρθωσε κάτι
σπουδαίο, αλλά να πενθεί και να κλαίει και να έχει την καρδιά του ολότελα
συντετριμμένη. (Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος)
Και αν
ακόμη έλαβες ουράνια γεύση και αν έγινες μέτοχος εκείνης της σοφίας και απέκτησες
ανάπαυση στην ψυχή σου, μην υπερηφανεύεσαι, μήτε να ξεθαρρεύεις σαν να έφτασες πλέον
και να κατάκτησες όλη την αλήθεια. Αλλά και αν γεύτηκες τα ουράνια, να πιστεύεις
ότι δεν άγγιξες ακόμη το Χριστιανισμό. Αυτό το φρόνημα να μην είναι επιφανειακό,
αλλά να το έχεις πάντοτε σαν φυτεμένο και επικυρωμένο οριστικά μέσα στη διάνοιά
σου... (Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος)
Αυτός
που θέλει να σηκώσει τον σταυρό και να ακολουθήσει τον Χριστό, πρέπει πρώτα να
φροντίσει για την πνευματική γνώση και μάθηση, εξετάζοντας αδιάκοπα τους
λογισμούς μέσα του και φροντίζοντας πολύ για την σωτηρία του και ρωτώντας τους
δούλους του Θεού που έχουν το ίδιο φρόνημα και πνεύμα και αγωνίζονται τον ίδιο
αγώνα, έτσι ώστε να μην προχωρεί στο σκοτάδι χωρίς φως λυχναριού, μη
γνωρίζοντας που και πως βαδίζει. (Άγιος Μάρκος ο Ασκητής)
Φρόντιζε
μαζί με την Ορθόδοξη πίστη, να είσαι γεμάτος και από καλά έργα. Να είσαι έπειτα
ειρηνικός με όλους, όσο εξαρτάται από σένα, απερίσπαστος, αμέριμνος, δηλαδή χωρίς
καμιά φροντίδα, σιωπηλός, ήσυχος, να ευχαριστείς το Θεό για όλα, να έχεις επίγνωση
της αδυναμίας σου και γενικά, να έχεις τα μάτια σου άγρυπνα και νηφάλια προς τους
πολλών και διαφόρων είδών πειρασμούς που σου συμβαίνουν κάθε μέρα. Να παλεύεις με
υπομονή και μακροθυμία, εναντίον κάθε τρικυμίας και θλίψεως που θα σου έρθει με
οποιοδήποτε τρόπο. (Όσιοι Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι)
Πρέπει
να είμαστε πιστοί στον Θεό, πρέπει ακούραστα κάθε μέρα, κάθε ώρα και κάθε
στιγμή να υπηρετούμε τον Θεό. Η ζωή μας είναι σύντομη, δεν μπορούμε να σπαταλάμε
άσκοπα αυτές τις λίγες ώρες και ημέρες της ζωής μας, πρέπει πάντα να
σκεφτόμαστε την ώρα του θανάτου. (Άγιος Λουκάς ο Ιατρός)
Μέσα
στα ξύλα υπάρχει φωτιά, μα είναι κρυμμένη. Τρίψε δύο ξύλα και θα δεις να
εμφανίζονται πρώτα καπνός και έπειτα φλόγα. Στο κεχριμπάρι, υπάρχει
ηλεκτρισμός, μα δεν φαίνεται. Τρίψε ένα κομμάτι και θα το δεις, να
σπινθηροβολεί και να έλκει μικρά σωματίδια. Έτσι λοιπόν και εσύ, ''τρίψε'' την
ψυχή σου, θέρμανέ την με την Χριστιανική ζωή, για να εκδηλωθεί μέσα σου, η
ζωντανή ενέργεια της Θείας Χάριτος. (Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Ας μην
πιστεύουμε, ότι θα έχουμε πάντοτε εσωτερική θέρμη ή ότι θα απολαμβάνουμε
διαρκώς εσωτερική γλυκύτητα. Αυτό μην το ελπίζετε. Αντίθετα, να περιμένετε
συχνά ξαφνικές μεταπτώσεις. Γι' αυτό όταν σας πολεμά η ακηδία και η κατάθλιψη, να
τις αντιμετωπίζετε σαν κάτι συνηθισμένο στην πνευματική ζωή. (Άγιος Θεοφάνης
ο Έγκλειστος)
Ο
μόνος τρόπος για να περάσεις τη μέρα σου με αγνότητα και ειρήνη, χωρίς αμαρτία,
είναι να κάνεις ειλικρινή και θερμή προσευχή, με το που θα ξυπνήσεις το πρωϊ. Η
προσευχή θα φέρει το Χριστό στην καρδιά σου, μαζί με τον Πατέρα και το Άγιο
Πνεύμα και έτσι θα ενισχύσει και θα θωρακίσει την ψυχή σου, εναντίον κάθε κακού.
Και μετά την προσευχή όμως, πρέπει να τηρείς προσεκτικά την καρδιά σου. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Άλλοτε
ο καιρός είναι ωραίος, τόσο ευεργετικός για το σώμα μας και έχει ηλιοφάνεια και
άλλοτε ο καιρός είναι άσχημος, με μαύρα σύννεφα και πολύ κρύο. Στην πρώτη
περίπτωση νοιώθουμε ευδιαθεσία, ενώ στην δεύτερη κατήφεια και στενοχώρια. Το
ίδιο συμβαίνει και στην πνευματική ζωή. Άλλοτε η ψυχή νοιώθει φωτόλουστη, είναι
σε μία μακάρια ειρηνική κατάσταση και άλλοτε τυλίγεται από κρυερό σκοτάδι. Η
πρώτη κατάσταση προέρχεται από το Άγιο Πνεύμα, ενώ η δεύτερη από τον διάβολο.
Είναι ανάγκη να συνηθίσουμε τον εαυτόν μας να ζει και στις 2 καταστάσεις και
στην μεν πρώτη περίπτωση να μην πέφτουμε σε ακηδία και ανεμελιά, ενώ στην
δεύτερη να μην παρασυρθούμε από την απόγνωση, αλλά να καταφεύγουμε στον Κύριο.
(Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Ολόκληρη
η Χριστιανική ζωή δεν είναι τίποτε άλλο, παρά μια παντοτινή μετάνοια έως τον
θάνατο. (Άγιος Τύχων του Ζαντόνσκ)
Ο
άνθρωπος που θα αποφασίσει να ζήσει την εσωτερική ζωή, πρώτα απ' όλα πρέπει να
έχει το φόβο του Θεού που είναι και η αρχή της σοφίας. (Όσιος Σεραφείμ του
Σάρωφ)
Η προσευχή,
η νηστεία, η αγρυπνία, η άσκηση και όποιο Χριστιανικό έργο, όσο καλό και αν είναι
αυτό καθαυτό, δεν μπορεί να γίνει σκοπός της Χριστιανικής ζωής, μολονότι είναι απαραίτητο
για την πραγματοποίηση του σκοπού. Δεν μπορεί, λοιπόν, το μέσο να γίνει σκοπός.
Πραγματικός σκοπός της Χριστιανικής ζωής είναι η απόκτηση του Αγίου Πνεύματος. Η
προσευχή, η νηστεία, η αγρυπνία, η ελεημοσύνη και όλα τα άλλα καλά έργα, που γίνονται
χάριν του Χριστού, είναι απλά και μόνο μέσα για την απόκτηση του Αγίου Πνεύματος.
(Όσιος Σεραφείμ του Σάρωφ)
Η ζωή μας
είναι σαν ένας πόλεμος, σαν μια αγορά, σαν ένα σχολείο, σαν ένα μακρύ θαλασσινό
ταξίδι. Στις μάχες δεν συγχωρείται ανάπαυση, στο εμπόριο δεν χωρεί αδράνεια, στο
σχολείο δεν επιτρέπεται αμέλεια, στο θαλασσινό ταξίδι δεν έχει θέση η αμεριμνία.
Γι' αυτό μην τεμπελιάζεις, μην αμελείς στα έργα του Θεού, αλλά ασκήσου και κοπίαζε,
ιδού για σένα το πεδίο της μάχης, ιδού η αγορά, ιδού το σχολείο. (ΆγιοςΔημήτριοςτουΡοστώφ)
Η νηστεία
ταπεινώνει το σώμα, η αγρυπνία καθαρίζει τον νου, η ησυχία φέρνει το πένθος και
το πένθος βαπτίζει τον άνθρωπο και τον απαλλάσσει από την αμαρτία». (ΑββάςΛογγίνος)
Όταν
βρίσκουμε πικρή, την πανευφρόσυνη γλυκύτητα του ζυγού του Κυρίου, τότε θα πρέπει
να γνωρίζουμε, ότι η αιτία βρίσκεται στο ότι αναμιγνύουμε αυτήν την γλυκύτητα
με την πίκρα των παθών μας. Αν ο ελαφρύς ζυγός του Χριστού μας φαίνεται βαρύς
και δυσβάστακτος, αυτό πλέον σημαίνει, ότι η υπερηφάνειά μας περιφρονεί τη Χάρη
Εκείνου, ο Οποίος μας ενισχύει, για να σηκώσουμε αυτό το βάρος. (Αββάς
Αβραάμ)
Μεταλαμβάνετε
συχνά, προσεύχεστε θερμά και υπομένεται και θα δείτε χέρι δυνατό να σας κρατά...
(ΓέρονταςΑμφιλόχιοςΜακρής)
Η
πνευματική ζωή έχει μεγάλες χαρές, πετάς, φεύγεις από τον κόσμο, δεν
λογαριάζεις τίποτε. Γίνετε παιδιά και θα κατοικεί ο Θεός στην καρδιά σας. Θα
πάθετε αναισθησία, όπως λένε οι κοσμικοί, αλλά θα είναι ανύψωση πνεύματος. (Γέροντας
Αμφιλόχιος Μακρής)
Στα πνευματικά
θέματα, δεν πρέπει οι άνθρωποι να συγκρίνονται μεταξύ τους. Γιατί τότε υπάρχει κίνδυνος,
τους κατωτέρους να τους υποτιμήσει και τους ανωτέρους από αυτόν, να τους ζηλέψει.
Μέτρο σύγκρισης και πρότυπο ζωής, πρέπει
να αποτελεί πάντα ο Χριστός, διότι τότε ο άνθρωπος δεν απελπίζετε, αλλά ταπεινώνετε
και δια της ταπείνωσης σώζεται. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Είναι
σημαντικό κάθε βράδυ να κάνουμε μια αυτοκριτική για την μέρα που πέρασε. Είναι
το δικό μας προσωπικό ταμείο, για να ελέγξουμε εάν ήταν κερδισμένη ή χαμένη η
μέρα, όπως κάνουν οι έμποροι, όταν κλείσουν το μαγαζί τους. Πρέπει να ελέγχουμε
έτσι τους λεπτούς και δυσδιάκριτους λογισμούς που κάναμε την μέρα, αν θέλουμε
να διάγουμε σωστή πνευματική ζωή. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Τα καθημερινά
μας πνευματικά καθήκοντα, πρέπει να τα επιτελούμε κάθε μέρα ανελλιπώς στο σπίτι
μας με χαρά, διότι παίρνουμε καθημερινό μισθό, στέλνοντας ένα λουλούδι στο θρόνο
του Θεού. Κάνοντας τα πνευματικά μου καθήκοντα καθημερινά, 2 πράγματα θα
συμβούν: α) θα με πληροφορήσει ο Θεός, πότε θα με πάρει και β) με
προφυλάσσει έτσι ο Θεός από αιφνίδιο θάνατο. Ο Μέγας Αντώνιος, λίγο πριν
πεθάνει είπε: Είμαι στην ηλικία των 105 ετών και διαπίστωσα, ότι η μεγαλυτέρα
άσκηση είναι να κάνει κανείς καθημερινώς τα πνευματικά του καθήκοντα.
Καταλάβατε; Υπονοούσε ότι ο άνθρωπος πρέπει σταθερά να κάνει τα πνευματικά του καθήκοντα και όχι μία μέρα να
κάνει παραπάνω και την επομένη να μην κάνει τίποτα. Πρωταρχική μέριμνα είναι να
αναβαθμίσει ο άνθρωπος ποιοτικά τον πνευματικό του αγώνα και όχι ποσοτικά.
Έπεται η ποσοτική αναβάθμιση. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Το θέμα
δεν είναι το τι γνωρίζεις, αλλά τι θέση έχει ο Χριστός μέσα στην καρδιά σου. (ΓέρονταςΕφραίμΣκήτηςΑγίουΑνδρέα)
Εάν το
Θεϊκό πυρ δεν πυρπολήσει την καρδιά και την ψυχή του ομολογητού, είναι αδύνατον
να δώσει ο άνθρωπος την μαρτυρία-ομολογία του Χριστού και να υπομείνει γενναίως
και θριαμβευτικά το οποιοδήποτε μαρτύριο... (Γέροντας Εφραίμ της Αριζόνας)
Η
πνευματική ζωή είναι τέχνη τεχνών και επιστήμη επιστημών. Μόνο, που για να την
γνωρίσει κανείς, πρέπει να αγωνιστεί πολύ, να σκάψει βαθιά μέσα του. Να
κλείνεστε μια ώρα την ημέρα στο δωμάτιό σας και να σκέπτεστε τον Χριστό και τον
προορισμό σας. Τον αέρα που φυσά έξω, δεν μπορείς να τον σταματήσεις. Μπορείς
όμως να κλείσεις την πόρτα. Ασφαλίστε την πόρτα της ψυχής σας και μένετε στην
ησυχία, για να μην σας παρασύρει το ρεύμα. (Γέροντας Ιερώνυμος της Αιγίνης)
Θέλει
μεγάλη προσοχή η πνευματική ζωή. Είναι πολύ γλυκιά, αλλά για να αισθανθεί
κανείς την γλύκα της, πρέπει να αγωνιστεί πολύ. Για να σωθεί ο άνθρωπος, πρέπει
να λουστεί ή στο αίμα του ή στα δάκρυά του. Οι Άγιοι Μάρτυρες λούστηκαν στο
αίμα τους, εμείς ας χύσουμε τουλάχιστον λίγα δάκρυα. (Γέροντας Ιερώνυμος της
Αιγίνης)
Δεν
είναι δυνατόν να βιωθεί η εν Χριστώ ζωή μόνο με τη μίμηση της αγαθοεργίας και
χωρίς την προσωπική σχέση και κοινωνία με την Θεία Χάρη. (Γέροντας Ιωσήφ ο
Βατοπαιδινός)
Τρία πράγματα
μας χρειάζονται: το νου να τον έχουμε στον ουρανό, την καρδιά μας να την έχουμε
θρόνο Θεού και το στόμα μας εκκλησία· επίσης ταπείνωση και αγάπη, σύνεση και ευλάβεια,
και αυταπάρνηση... (ΓερόντισσαΜακρίναΒασσοπούλου)
Ο Θεός
θέλει προσευχή, προσοχή και ταπείνωση. (ΓερόντισσαΜακρίναΒασσοπούλου)
Το θέλω
και το γιατί, είναι η μεγαλύτερη φωτιά στην ψυχή εκείνων, που θέλουν να κάνουν πνευματική
ζωή. (ΓερόντισσαΜακρίναΒασσοπούλου)
Η οδός
του Χριστιανού σε γενικές γραμμές είναι τέτοιας λογής. Στην αρχή ο άνθρωπος
προσελκύεται από το Θεό με τη δωρεά της Χάρης και όταν έχει πια προσελκυσθεί, τότε
αρχίζει μακρά περίοδος δοκιμασίας. Δοκιμάζεται η ελευθερία του ανθρώπου και η
εμπιστοσύνη του στο Θεό και δοκιμάζεται «σκληρά». Στην αρχή οι αιτήσεις προς το
Θεό, μικρές και μεγάλες, ακόμη και οι παρακλήσεις που μόλις εκφράζονται, εκπληρώνονται
συνήθως με γρήγορο και θαυμαστό τρόπο από τον Θεό. Όταν όμως έλθει η περίοδος
της δοκιμασίας, τότε όλα αλλάζουν και σαν να κλείνεται ο ουρανός και να γίνεται
κουφός σε όλες τις δεήσεις. Για τον θερμό Χριστιανό, όλα στη ζωή του γίνονται δύσκολα.
Η συμπεριφορά των ανθρώπων απέναντι του χειροτερεύει, παύουν να τον εκτιμούν, αυτό
που ανέχονται σ' άλλους, σ' αυτόν δεν το συγχωρούν, η εργασία του πληρώνεται, σχεδόν
πάντοτε, κάτω από το νόμιμο, το σώμα του εύκολα προσβάλλεται από ασθένειες. Η φύση,
οι άνθρωποι, όλα στρέφονται εναντίον του. Παρότι τα φυσικά του χαρίσματα δεν είναι
κατώτερα από τα χαρίσματα των άλλων, δεν βρίσκει ευνοϊκές συνθήκες να τα χρησιμοποίησει.
Επιπλέον, υπομένει πολλές επιθέσεις από τις δαιμονικές δυνάμεις και το αποκορύφωμα
είναι η ανυπόφορη θλίψη από τη Θεία εγκατάλειψη. Τότε κορυφώνεται το πάθος του,
γιατί πλήττεται ο όλος άνθρωπος σ' όλα τα επίπεδα της υπάρξεως του. Ο Θεός εγκαταλείπει
τον άνθρωπο;... Είναι δυνατό αυτό;... Και εν τούτοις στη θέση του βιώματος της εγγύτητας
του Θεού έρχεται στην ψυχή το αίσθημα πώς Εκείνος είναι απείρως, απροσίτως μακριά,
πέρα από τους αστρικούς κόσμους και όλες οι επικλήσεις προς Αυτόν χάνονται αβοήθητες
στο αχανές του κοσμικού διαστήματος. H ψυχή εντείνει εσωτερικά την κραυγή
της προς Αυτόν, αλλά δεν βλέπει ακόμα ούτε βοήθεια, ΟΥΤΕ προσοχή. Όλα τότε γίνονται
φορτικά. Όλα κατορθώνονται με δυσανάλογα μεγάλο κόπο. H ζωή γεμίζει από μόχθους και αναδεύει
μέσα στον άνθρωπο το αίσθημα πώς βαραίνει πάνω του η κατάρα και η οργή του Θεού.
Όταν όμως περάσουν αυτές οι δοκιμασίες, τότε θα δει πώς η θαυμαστή πρόνοια του Θεού
τον φύλαγε προσεκτικά, σε όλες τις πτυχές της ζωής του. Χιλιόχρονη πείρα, πού παραδίνεται
από γενιά σε γενιά, λέει πώς, όταν ο Θεός δει την πίστη της ψυχής του αγωνιστή γι'
Αυτόν, όπως είδε την πίστη του Ιώβ, τότε τον οδηγεί σε αβύσσους και ύψη που είναι
απρόσιτα σ' άλλους. (Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ)
Όταν αρχίζει
κανείς να ζει κατά Χριστόν, τότε τον αποβάλλει η κοινωνία. Όμως, τότε αποκτά άλλη
Κοινωνία, γιατί και εμείς οι Χριστιανοί έχουμε την δική μας Κοινωνία. Δεν χάνουμε
τίποτε και σ' αυτόν τον κόσμο... (Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ)
Για να
μάθουμε την επιστήμη της εν Χριστώ ζωής, δεν είναι αναγκαίο να διαβάσουμε δεκάδες
ή εκατοντάδες βιβλία. Ο πνευματικός μου πατέρας, μου συνέστησε να διαβάζω μερικές
μόνον σελίδες την ημέρα. Ένα τέταρτο της ώρας, μισή ώρα, αλλά να φροντίζω να εφαρμόζω
στη ζωή μου, αυτό που διάβασα. (ΓέρονταςΣωφρόνιοςτουΈσσεξ)
Η πνευματική
ζωή να αποτελεί το κέντρο και όλα τα υπόλοιπα να τεθούν στην περιφέρεια. Στην περίπτωση
αυτή, πολλά πάθη που μας ενοχλούν, εξαφανίζονται διότι η σκέψη μας είναι πάντοτε
στραμμένη προς τον Θεό. (ΓέρονταςΣωφρόνιοςτουΈσσεξ)
Το
βασικότερο πράγμα είναι, να κρατούμε πάντοτε την επίγνωση της ανεπάρκειάς μας
ενώπιον του Θεού. Τότε μπαίνουμε σε διαρκή ένταση ανάμεσα στην αυτομεμψία και
την αγάπη του Χριστού, την μετάνοια και την ελπίδα στο έλεος του Θεού. Από τη
μία πλευρά ζούμε στην οδύνη, γιατί είμαστε τόσο μακριά από τον Θεό που αγαπάμε.
Από την άλλη, αυτή η οδύνη και αυτή η αγάπη, ενεργούν σαν εσωτερική φωτιά και
μας ωθούν με δύναμη προς τον Θεό. Η ένταση αυτή βρήκε την «τομωτέρα» έκφρασή
της στο λόγο του Χριστού προς τον Γέροντα Σιλουανό: «Κράτει τον νουν σου εις
τον άδην, και μη απελπίζου». Ο λόγος αυτός μπορεί να προκαλέσει φόβο, φρίκη και
πανικό, αλλά δεν πρέπει να μας συντρίβει. Αποτελεί την θεμελιώδη αρχή της «εν
Χριστώ» ζωής μας. (Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ)
Εάν δεν
αισθάνεσαι μέσα σου την επιθυμία να επιτελείς ό,τι είναι εύαρεστο στο Θεό, τότε
είσαι τυφλός, κουφός και χωλός από χέρια και πόδια. (ΓέρονταςΑρσένιοςΜπόκα)
Όταν
το φρούτο είναι άγουρο, δεν έχει χυμό. Όταν όμως ωριμάσει, τότε έχει και χυμό
και γλυκύτητα και ευωδιάζει. Κατά τον ίδιο τρόπο, όταν κάποιος ωριμάσει στην
πνευματική ζωή, θα έχει και δάκρυα και την ευωδία του Αγίου Πνεύματος. (π.
Δαμασκηνός των Μεγάρων)
Όταν
λέμε, (ότι κάνω) ''πνευματική ζωή'', εννοούμε ότι κάνω τη ζωή του Αγίου
Πνεύματος. (π. Αθανάσιος Μυτιληναίος)
Η
πνευματική ζωή έχει ανείπωτες, ουράνιες χαρές, αφού όμως περάσει πρώτα κανείς
από τον σταυρό του. (π. Αθανάσιος Μυτιληναίος)
Ο
τρόπος που πλησιάζουμε τον Θεό δεν είναι καθορισμένος, δεν μπαίνει σε καλούπια.
(π. Βαρνάβας Γιάγκου)
Δεν
είναι εύκολη η Χριστιανική ζωή, είναι μια ζωή ρίσκου. Διότι μπορεί στην πορεία
να αποτύχεις, μπορεί στην πορεία να αποκάμεις και να τα παρατήσεις, να σε
πείσουν οι άλλοι ότι δεν αξίζει τον κόπο, ή εάν αντέξεις να πέσεις στο τέλος
στην παγίδα της οίησης. Είναι ρίσκο η Χριστιανική ζωή, όχι γιατί ο Θεός μπορεί
να μετανιώσει για την αγάπη Του για εμάς, αλλά γιατί εμείς οι άνθρωποι
αποδεικνυόμαστε πολλές φορές τζογαδόροι, άνθρωποι του γρήγορου κέρδους, του
βιαστικού αποτελέσματος και έτσι λιγοψυχούμε, θέλουμε να δούμε γρήγορα και
άμεσα αποτελέσματα των «προσπαθειών» μας. Και όταν δεν γίνεται αυτό, τότε τα
παρατούμε, απομακρυνόμαστε από τον Θεό, θεωρώντας Τον υπεύθυνο για την
πνευματική μας νωθρότητα. Θέλουμε σίγουρα αποτελέσματα των πνευματικών μας
ασκήσεων, όμως κάτι τέτοιο είναι αδύνατον. Είναι πλάνη να θεωρείς, ότι αν
νηστεύεις, αγρυπνείς, κάνεις γονυκλυσίες, εάν τηρείς δηλαδή κάποιο «σενάριο
ζωής» τελικά θα έχεις σίγουρα αποτελέσματα. Στην πνευματική ζωή όλα είναι
σχετικά και αναστρέψιμα ανά πάσα ώρα και στιγμή. (Aρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος)
Όπως
συμβαίνει με τους άπειρους εμπόρους που, όταν καταπιάνονται με τις μεγάλες
επιχειρήσεις, προκαλούν μεγάλες ζημίες στους εαυτούς τους, ενώ στις μικρές
επιχειρήσεις γρήγορα πηγαίνουν μπροστά, έτσι και κάθε είδος (πνευματικής)
εργασίας, έχει τη δική της τάξη και κάθε βαθμίδα πολιτείας έχει το δικό της
χρονικό στάδιο. Όποιος λοιπόν αρχίζει υπέρμετρη άσκηση πριν να έλθει ο καιρός του,
εκτός του ότι δεν κερδίζει τίποτε, διπλασιάζει τη βλάβη για τον εαυτόν του. (Είπε Γέρων)
Οι
άνθρωποι που καθοδηγούνται από την σάρκα τους, δεν μπορούν να έχουν σχέση με
την πνευματική ζωή. (Παναγόπουλος)
Η
πνευματική ζωή θέλει αγώνα, ταπείνωση, υποταγή. Χλιαρός όχι! Ή ψυχρός ή ζεστός.
Τούτοι διορθώνονται. Ο χλιαρός μένει αδιόρθωτος. (Παππούς Παναής από τη Λύση)
Όποιος
αισθάνεται την Χριστιανική ζωή ''βαριά'', αυτό οφείλεται, στο ότι δεν την ζει
σωστά.
Για όλα
όσα έκανες στη ζωή σου, ίσως κάποτε να μετανοιώσεις. Για το ότι όμως ακολούθησες
πραγματικά την Χριστιανική ζωή, ποτέ!
Όποιος
ακολουθεί τον Χριστό, σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, θα διωχτεί. Όχι μόνο από ξένους και
αγνώστους, αλλά και απο το συγγενικό του περιβάλλον. Χρειάζεται ανδρεία δια της
Θείας Χάριτος, για την απόκτηση πείρας στον δύσκολο αυτόν αγώνα και ταπεινοφροσύνη.
Αν γίνει ο άνθρωπος ταπεινός, υψώνεται απο τον Θεό και αντιμετωπίζει τις δοκιμασίες
με την βοήθειά Του.
Το
εκλεκτό μέλι της πνευματικής ζωής, βρίσκεται πολλές φορές κρυμμένο στην κυψέλη
ενός νικημένου πειρασμού.
Για να
ζήσουμε τα υπερφυσικά, πρέπει να ζήσουμε περισσότερο πνευματικά.
