Περί προσευχής "5"

Στην ευχή του Ιησού να προσθέτετε και το ''δια της Θεοτόκου ελέησόν με''. (ΌσιοςΣεραφείμτουΣάρωφ)
Όταν αρχίσεις την ευχή, συγκέντρωσε όλες τις εσωτερικές δυνάμεις του πνεύματός σου, ένωσε τες με εκείνες της καρδιάς σου και παρέμενε ακίνητος. Για μια ή δυό ή και περισσότερες μέρες σκέψου μόνο το νόημα αυτών που λες, προφέροντας κάθε λέξη ξεχωριστά και προσεχτικά. Όταν ο Κύριος θερμάνει την καρδιά σου με τη Χάρη Του, η εσωτερική προσευχή θα γίνει σαν μια πηγή ζώντος ύδατος που ρέει ακατάπαυστα, ανατρέφοντας συνέχεια και ζωογονώντας σε. (Όσιος Σεραφείμ του Σάρωφ)
Μην έχεις καμμιά αμφιβολία, μήπως ο Κύριος δεν εισακούει τις προσευχές σου. Μόνο θα πρέπει να αναφέρονται στην δόξα του Θεού ή στη μόρφωση και στην ωφέλεια του πλησίον. (Όσιος Σεραφείμ του Σάρωφ)
Πρέπει να προσπαθούμε να είμαστε ελεύθεροι από τους ακάθαρτους λογισμούς, ιδιαιτέρως όταν προσευχόμεθα προς τον Θεό. Διότι δεν είναι δυνατόν να συνυπάρχουν η δυσοσμία με την ευωδία. (Όσιος Σεραφείμ του Σάρωφ)
Όταν μάθετε να προσεύχεστε, θα βρείτε τη δύναμη να νικάτε τους πειρασμούς σας και να κυριαρχείτε στα πάθη σας. (ΆγιοςΜπόριςΧόλτσεφ)
Κανένα άλλο πνευματικό όπλο δεν μπορεί να αναχαιτίσει τόσο αποτελεσματικά τους δαίμονες, όσο η ευχή του Ιησού. Τους κατακαίει, όπως η φωτιά τα βάτα. Αυτή η προσευχή αναφλέγει ολόκληρο τον εσωτερικό άνθρωπο και του φέρνει ανέκφραστη χαρά και θεϊκή αγαλλίαση. Έτσι, από την ηδονή και την γλυκύτητα, αδιαφορεί γι' αυτή τη ζωή και θεωρεί κάθετι το γήινο, σαν χώμα και στάχτη. (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
Οι Άγιοι ονομάζουν την προσευχή αυτή - την ευχή - τέχνη τεχνών. Ποιός μπορεί ν' ασχοληθεί μ' αυτή, χωρίς να διδαχτεί από έναν τεχνίτη, δηλαδή από έναν έμπειρο καθοδηγητή; Η προσευχή αυτή είναι μάχαιρα του πνεύματος, δοσμένη απ' τον Θεό για να συντρίψουμε τον εχθρό των ψυχών μας. Για εκείνον όμως που δεν τη χρησιμοποιεί σωστά, υπάρχει φόβος να στραφεί εναντίον του. (ΌσιοςΠαΐσιοςΒελιτσκόφσκυ)
Ενωμένη με την νηστεία η προσεκτική προσευχή κατακαίει τους δαίμονες και έτσι δεν μπορούν να πλησιάσουν την ψυχή και να της κάνουν κακό, γιατί είναι γι' αυτούς σαν ένα πυρωμένο καμίνι. Όπως η φωτιά καίει το χορτάρι, έτσι και η ευχή ενωμένη με την νηστεία, καίει τους δαίμονες και τους διώχνει μακριά. (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
Η ευχή είναι η πηγή όλων των καλών έργων και αρετών και εξορίζει μακριά από τον άνθρωπο, τα σκοτεινά πάθη. Απόκτησέ την και πριν πεθάνεις, θα αποκτήσεις αγγελική ψυχή! (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
Όποιος με πόθο και χωρίς διακοπή, σαν την ανάσα που βγαίνει από τα στήθη του, επαναλαμβάνει την προσυεχή του Ιησού, το : ''Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με!'', σύντομα θα γίνει κατοικητήριο της Αγίας Τριάδος. Τότε η προσευχή θα καταβροχθίζει την καρδιά και η καρδιά την προσευχή και τότε ο άνθρωπος, ασκώντας νύχτα και μέρα αυτήν την ευλογημένη εργασία, θα λυτρωθεί από όλες τις παγίδες του εχθρού. (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
Όταν προσεύχεται κανείς, πρέπει να στέκεται σε ένα μέρος με καθαρό αέρα και μάλιστα κρύο, γιατί τότε το αίμα δεν πάει στα πόδια. Αντίθετα μέσα σε ένα ζεστό δωμάτιο, υποφέρει κανείς από τις επιθέσεις του ύπνου, της παραλυσίας, της βαρυθυμίας, της χαυνώσεως, της ατονίας. (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
Η προσευχή να ασκείται με τέτοια επιμονή και επιμέλεια, ώστε να εισχωρήσει ως τα βάθη της καρδιάς και να την καθαρίσει από τα σωματικά και ψυχικά πάθη, να την μαλακώσει, να την χαροποιήσει και τέλος να εξορίσει από τον νου, τους ακάθαρτους λογισμούς και τις φαντασίες. Όταν μ' αυτόν τον τρόπο, έχουν καθαρθεί η καρδιά, ο νους, η ψυχή και το σώμα του ανθρώπου, έρχεται η Χάρη να κατοικήσει μέσα του και κλείνεται η είσοδος στους δαίμονες και τα πάθη, οπότε ο άνθρωπος, αρχίζει να γεύεται πνευματική ευφροσύνη. (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
Αν ετοιμάζεσαι για τον αγώνα της προσευχής, να ετοιμαστείς και για πόλεμο με τους δαίμονες και να οπλιστείς με θάρρος. Θα δεις τί επιθέσεις θα υποστείς! Σαν άγρια θηρία θα ορμήσουν εναντίον σου και θα κάνουν ολόκληρο το σώμα σου να υποφέρει... (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
Όποιος αγωνίζεται στην προσευχή απρόσεκτα, δεν έχει μισθό από το Θεό, αλλά μάλλον Τον παροργίζει. Όπως ακριβώς εκείνο, που ρίχνει νερό μέσα σε τρύπιο δοχείο, δεν μπορεί ποτέ να το γεμίσει, έτσι και εκείνος που προσεύχεται χωρίς προσοχή, δεν κερδίζει τίποτα... Δεν είναι η πληθώρα των προσευχών που ζητάει ο Θεός από εμάς, αλλά ο Θείος φόβος και η συντριβή. (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
Αν αγαπήσετε την προσευχή, εσείς οι αχρείοι και ρυπαροί αμαρτωλοί, θα γίνεται άγιοι και άξιοι. Εσείς οι άλογοι και αδιάκριτοι, θα γίνετε συνετοί και διακριτικοί. Εσείς οι άδικοι, θα γίνετε δίκαιοι και θεόπτες και θεολόγοι κια μάρτυρες των Θείων μυστηρίων, με την επίκληση του ονόματος του Ιησού Χριστού. Πολλοί Άγιοι πατέρες έχουν βεβαιώσει, ότι η ευχή του Χριστού είναι η πηγή όλων των αγαθών και ο θησαυρός των αρετών. Σε σύντομο χρόνο κάνει τον άνθρωπο ικανό, να αποκτήσει τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος. (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
Όπως στέκεται μπροστά στον δικαστή ένας καταδικασμένος σε θάνατο, μην τολμώντας να στρέψει το βλέμμα του ολόγυρα, έτσι πρέπει να στέκεσαι μπροστά στον Θεό, εν ώρα προσευχής. (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
Αν θέλεις να δεχτεί ο Κύριος την προσευχή σου, πλησίασέ Τον με πολλή ταπείνωση και συντριβή, με καθαρούς τους λογισμούς, με βαθιά εμπιστοσύνη στην πρόνοιά Του, με καθαρή την καρδιά από την οργή και τη μνησικακία, με πνεύμα μαθητείας και υπακοής στο θέλημά Του. Αυτές είναι οι βασικές προϋποθέσεις της καρποφόρας προσευχής. (Άγιος Δημήτριος του Ροστώφ)
Γιατί η αδιάλειπτη προσευχή οδηγεί στην ταπείνωση; Διότι, αν κοιτάξεις στα βάθη της ψυχής σου, θα δεις ότι κανένα καλό δεν έχεις και ότι τίποτε δεν μπορείς να κατορθώσεις χωρίς τη βοήθεια και τη Χάρη του Θεού. Και τότε δεν θα κουραστείς να Τον ικετεύεις να σ' ελεήσει και να σε σώσει. Και ταπεινώνεσαι βαθιά, τρέμοντας μήπως χάσεις τη βοήθεια και τη Χάρη του Θεού. Και έτσι με ταπείνωση προσεύχεσαι και με την προσευχή ταπεινώνεσαι και προοδεύεις πνευματικά... (Άγιος Δημήτριος του Ροστώφ)
Αν προσεύχεσαι πολύ καιρό και ο Θεός δεν εισακούει τα αιτήματά σου, οπωσδήποτε τούτο συμβαίνει, για τρεις αίτιες: α) ή διότι ζητάς κάτι πριν έρθει η κατάλληλη ώρα β) ή διότι ζητάς ανάξια και υπερήφανα και γ) ή διότι ο παντογνώστης Κύριος γνωρίζει, πως αν εκπληρώσει την επιθυμία σου, θα πέσεις κατόπιν σε υπερηφάνεια ή σε αμέλεια. (Άγιος Δημήτριος του Ροστώφ)
Την αληθινή και καθαρή προσευχή δεν μπορεί να σου τη διδάξει άλλος, εκτός από τον Κύριο. Η προσευχή δεν έχει άλλο δάσκαλο, εκτός από τον ίδιο τον Θεό. (Άγιος Δημήτριος του Ροστώφ)
Τα ξύλα που προσθέτεις στη φωτιά αυξάνουν τη φλόγα της. Έτσι και η συχνή προσευχή, αυξάνει τη φλόγα της αγάπης στον Θεό και διεγείρει στην καρδιά τον Θείο έρωτα. (Άγιος Δημήτριος του Ροστώφ)
Ο Θεός δεν ακούει τους αμαρτωλούς που προσεύχονται, αλλά εμμένουν στην αμαρτία. Με την προσευχή, παραδεχόμαστε δύο πράγματα: την αδυναμία μας και την παντοδυναμία του Θεού. (Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)
Η προσευχή χωρίς μετάνοια δεν βοηθάει καθόλου! Αλλά μόλις η προσευχή συνδεθεί με την μετάνοια, τότε εισακούγεται από τον Θεό. (ΆγιοςΝικόλαοςΒελιμίροβιτς)
Μάθετε στα παιδιά σας να προσεύχονται και μετά να ομιλούν ξένες γλώσσες και να παίζουν πιάνο.. (ΆγιοςΝικόλαοςΒελιμίροβιτς)
Με την προσευχή παραδεχόμαστε δύο πράγματα: την αδυναμία μας και την παντοδυναμία του Θεού. Με την προσευχή υψώνουμε το Θεό στη θέση που Του αρμόζει και κατεβάζουμε τον άνθρωπο στην θέση που του αναλογεί. Οι άνθρωποι που δεν ξέρουν για την προσευχή, τα ανακατεύουν όλα, έτσι ώστε να υψώνουν τον εαυτόν τους και να κατεβάζουν τον Θεό. (ΆγιοςΝικόλαοςΒελιμίροβιτς)
Μην σκεφθείτε ποτέ ότι ο Θεός δεν σας ακούει, όταν προσεύχεστε σ' Αυτόν. Ακούει τις σκέψεις μας, έτσι ακριβώς όπως εμείς ακούμε τις φωνές και τα λόγια ο ένας του άλλου. Κι αν δεν απαντά αμέσως στις προσευχές σας, είναι είτε γιατί δεν προσεύχεστε όπως αρμόζει, είτε γιατί Του ζητάτε κάτι που θα μπορούσε να σας βλάψει. (ΆγιοςΝικόλαοςΒελιμίροβιτς)
Προσευχόμενος στον Θεό μόνο όταν σε βρίσκει καημός, κάνεις τον εαυτόν σου απλό ζητιάνο και ντροπιάζεις τον Θεό, αφού Τον καλείς σαν πυροσβέστη, μόνο όταν καίγεται το σπίτι σου. (Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)
Ξέρετε αδελφοί ποιό είναι το ισχυρότερο όπλο του άνθρωπου στην γη, όπλο ακατανίκητο και πάντα νικηφόρο; Είναι η προσευχή, μάλιστα η προσευχή! Επειδή διά της προσευχής ο άνθρωπος παραδίδει στον Θεό όλη την ψυχή και όλη την καρδιά και όλη την ζωή του και ο Θεός γίνεται υπέρμαχος του και ο προστάτης του. Τί μπορούν τότε να του κάνουν οι άνθρωποι και οι δαίμονες; Τίποτε! Τίποτε! Τίποτε! Γι' αυτό και ό Κύριος μας επιτάσσει στο Ευαγγέλιο Του: «Αδιαλείπτως προσεύχεσθε» (Α' Θεσ. 5, 17). (Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς)
Γιατί τόσο πολύ κακό στον κόσμο στις μέρες μας; Είναι επειδή οι άνθρωποι απέρριψαν, το αποτελεσματικότερο όπλο, το νικηφόρο όπλο, το όποιο νικά το κάθε κακό με βεβαιότητα και σε όλα τα πεδία των μαχών, νικά την κάθε αμαρτία, τον κάθε δαίμονα και το όπλο αυτό είναι η προσευχή, η προσευχή και η νηστεία. Είναι το αποτελεσματικότερο όπλο επειδή είναι του Θεού, επειδή είναι του Χριστού, είναι το όπλο του μόνου αληθινού Θεού σε όλους τους κόσμους. (Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς)
Μια σταγόνα μπορεί να αγιάσει ολόκληρο τον ωκεανό. Και ένας (Άγιος) που προσεύχεται για τη χώρα, μπορεί να σώσει όλες τις πόλεις και όλα τα χωριά. (Άγιος Σεραφείμ της Βίριτσα)
Προσεύχεστε και για εκείνους, που δεν ξέρουν, δεν θέλουν και ειδικά για εκείνους που δεν έχουν ποτέ προσευχηθεί. (Άγιος Ιουστινιανός της Ρουμανίας)
Γνώριζε, ότι Χριστιανός δίχως προσευχή, είναι πουλί δίχως φτερά και στρατιώτης δίχως όπλο. (Άγιος Τύχων του Ζαντόνσκ)
Όποιος αμαρτάνει και δεν απομακρύνεται από την αμαρτία, εκείνου η προσευχή δεν εισακούγεται από τον Θεό. (Άγιος Τύχων του Ζαντόνσκ)
Και ποιά η ωφέλεια από την ευχή όταν δεν συμμετέχει ο νους και η καρδιά; Τεράστια ωφέλεια. Είναι γνωστό, ότι η «ευχή» έχει πολλές βαθμίδες: Από την απλή προφορά των λέξεων της «ευχής», μέχρι την «ευχή» την θαυματουργική. Μα έστω και στην κατώτατη βαθμίδα να βρισκόμαστε και αυτό για εμάς είναι ψυχικά πολύ ωφέλιμο και σωτήριο. Από τον άνθρωπο που λέει την «ευχή» φεύγουν οι δυνάμεις του εχθρού μας και αργά ή γρήγορα, οπωσδήποτε θα σωθεί. (Όσιος Βαρσανούφιος της Όπτινα)
Την προσευχή του Ιησού πρέπει να την λέμε ολόκληρη. Χωρίς να την περικόπτουμε. Αυτήν την παρακαταθήκη μας έδωσαν οι άγιοι Γέροντες. Και ο τόνος να πέφτει στην τελευταία λέξη: «τον αμαρτωλόν». Σκοπός της προσευχής αυτής, είναι πάντοτε ένας: η μνήμη του Θεού. (Όσιος Βαρσανούφιος της Όπτινα)
Το κύριο στοιχείο στην προσευχή είναι η υπομονή. Ο εχθρός προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποσπάσει τον μοναχό (και κάθε προσευχόμενο) από την ευχή. Η επιτυχία έγκειται στην συνέχιση της ευχής με υπομονή. (Όσιος Βαρσανούφιος της Όπτινα)
Μην περιμένετε από την προσευχή μόνο έκσταση, μην αποθαρρύνεστε, όταν δεν νοιώθετε χαρά. Συμβαίνει και αυτό... στέκεσαι με τις ώρες στην Εκκλησία και θαρρείς, πως μέσα σου δεν υπάρχει καρδιά, αλλά ένα κούτσουρο απελέκητο. Ακόμα όμως και γι' αυτό το κούτσουρο, ευχαριστούμε τον Κύριο. Αυτό σημαίνει, ότι έτσι έπρεπε να γίνει. Επειδή κάποια άλλη ψυχή, που βίωσε μεγάλη έκσταση, μπορεί να το πάρει πάνω της, ενώ μια τέτοια κατάσταση απολιθωμένης αναλγησίας, μπορεί να την οδηγήσει στην ταπεινοφροσύνη. (Όσιος Βαρσανούφιος της Όπτινα)
Δεν είναι καλό να προσεύχεται κανείς απαιτητικά για την θεραπεία της σωματικής ασθενείας του ή κάποιου ψυχικού του πάθους, αφού δεν γνωρίζει αν αυτή τον συμφέρει ή όχι. Να προσεύχεται και να λέει στον Θεό: ''Κύριε, στα χέρια Σου βρίσκομαι, ελέησέ με σύμφωνα με το θέλημά Σου. Και αν με συμφέρει, θεράπευσέ με σύντομα''. (Όσιος Βαρσανούφιος της Όπτινα)
Όταν δεν μπορείς να ρωτήσεις τον Πνευματικό σου Γέροντα, πρέπει τρεις φορές να προσευχηθείς, για οποιοδήποτε ζήτημα έχεις. Και μετά τις τρεις αυτές προσευχές, να εξετάσεις, προς τα που ρέπει η καρδιά σου, μέχρι και την πιο μικρή λεπτομέρεια. Και αυτό να πράξεις. Διότι, είναι φανερή η πληροφορία του Θεού. Και γενικώς, γίνεται αισθητή στην καρδιά σου. (Όσιος Βαρσανούφιος της Όπτινα)
Αν η προσευχή σου δεν είναι θερμή, δεν σημαίνει και πως δεν είναι ευάρεστη στο Θεό. Μερικές φορές η προσευχή αυτή μπορεί να θεωρηθεί ως θυσία, αν ο άνθρωπος ταπεινώνεται και μέμφεται τον εαυτόν του, μπροστά στο Θεό. (ΌσιοςΙωσήφ της Όπτινα)
Η προσευχή είναι η αρχή της αιωνίας ζωής, είναι η θύρα με την οποία μπαίνουμε στην Βασιλεία των Ουρανών, είναι η οδός που μας φέρνει στον Κύριο και μας ενώνει μαζί Του. Χωρίς προσευχή ο άνθρωπος δεν ζει, αλλά πεθαίνει συνεχώς, ακόμα και αν δεν το καταλαβαίνει... (Όσιος Ζαχαρίας της Όπτινα)
Για να κατορθώσει κανείς την πραγματική προσευχή, πρέπει να μοχθήσει πολύ. Είναι το δυσκολότερο έργο. Εκείνος όμως που θα αξιωθεί να την κάνει κτήμα του, ανοίγει μια πληγή στην καρδιά του. Τίποτε δεν μπορεί τότε, να αναπληρώσει την πνευματική του ηδονή... (ΆγιοςΠαρθένιος της Όπτινα)
Για την προσευχή στην Εκκλησία, γνωρίζετε ότι αυτή είναι ανώτερη της κατ' οίκον προσευχής, επειδή αυτή αναπέμπεται από έναν ολόκληρο Ναό γεμάτο ανθρώπους, μεταξύ των οποίων μπορούν να υπάρχουν και αγνότατες προσευχές, που αναπέμπονται προς τον Θεό από ταπεινόφρονες καρδιές, τις οποίες αυτός θα δεχτεί σαν ευωδιαστό θυμίαμα. Μαζί με αυτές, θα γίνουν δεκτές και οι δικές μας προσευχές, μολονότι ανίσχυρες και ασήμαντες. (Άγιος Μακάριος της Όπτινα)
Για την προσευχή πρέπει να πετιόμαστε πάνω με τέτοια ορμή, με όση θα πετιόμαστε αν έπιανε το σπίτι μας φωτιά! (ΌσιοςΑντώνιοςτηςΌπτινα)
Δεν πρέπει να αποδίδουμε στην προσευχή μας θαυματουργική δύναμη, δεν πρέπει να σκεφτόμαστε, ότι ο Θεός θα εκπληρώσει πάντα αυτό που του ζητούμε. Αυτή η άποψη προέρχεται από την υπερηφάνεια και οδηγεί στην αλαζονεία. (Όσιος Ιλαρίων της Όπτινα)
Για να προστατεύσεις τον εαυτόν σου πάνω απ' όλα, πρέπει να προσευχηθείς. Βραδυνές προσευχές, προσευχές στην Εκκλησία. Όλα εξαρτώνται από το πόσο πνευματική είναι η ψυχή. Είναι σαν καζάνι. Αν ο αέρας είναι ζεστός και υπάρχει ατμός, οι μύγες και τα έντομα δεν μπορούν να πλησιάσουν. Αν το καζάνι είναι λίγο κρύο και ανοιχτό δοχείο θα μπορούσε να εισχωρήσει ένα επιβλαβές έντομο. (Όσιος Ηλίας της Όπτινα)
Ο Θεός είναι που χαρίζει την αληθινή προσευχή και ο φύλακας άγγελος είναι αυτός που την ενισχύει. (Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Όταν προσεύχεστε, την καρδιά σας πλημμυρίζει το αίσθημα της μετάνοιας και από τα μάτια σας τρέχουν δάκρυα. Αυτά δείχνουν, ότι η προσευχή σας είναι αληθινή προσευχή! Να καλλιεργείτε και να αυξάνετε τα δάκρυα. Να κραυγάζετε νοερά πάνω από τον εαυτόν σας, όπως πάνω από έναν νεκρό... (Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Σημασία έχει να προσεύχεσαι ουσιαστικά, σωστά, αληθινά. Και αληθινή προσευχή είναι η νοερή παράσταση ενώπιον του Θεού μέσα στην καρδιά σου, με αφοσίωση και εγκάρδια υποταγή σ' Αυτόν. Η προσευχή δεν είναι λόγια και μετάνοιες, αλλά προσήλωση του νου και της καρδιάς στο Θεό. Όσο περισσότερο αγωνίζεται κανείς, να συγκρατήσει τον νου, τόσο και η προσευχή γίνεται περισσότερο καθαρή. (Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
''Να προσεύχομαι αδιάλειπτα, τι σημαίνει αυτό;''. Σημαίνει να βρίσκεστε σε διαρκή κατάσταση προσευχής με τον νου και την καρδιά, να είστε δηλ. σταθερά ενωμένος με τον Θεό, τόσο με την σκέψη, όσο και με το αίσθημα. Το πρώτο σημαίνει: μνήμη του Θεού και επίγνωση της παντουχού παρουσίας Του, της παντογνωσίας Του και της ευεργετικής Πρόνοιάς Του, για όλη την κτίση. Το δεύτερο σημαίνει: φόβος Θεού, αγάπη στον Θεό, ακατάσβεστος πόθος τηρήσεως των εντολών Του, ολοπρόθυμη υποταγή στο άγιο θέλημά Του. Αυτή η ολοκληρωτκή αφοσίωση στον Θεό, όταν σταθεροποιηθεί μέσα σας, θα είναι φανερή σε κάθε πράξη σας και θα κατευθύνει όλη τη ζωή σας. Φροντίστε λοιπόν επίμονα να στρέψετε το νου και την καρδιά σας προς τον Θεό και να μείνετε μ' αυτά τα 2 κοντά Του. Τότε θα βρίσκεστε σε κατάσταση προσευχής, έστω και χωρίς λόγια προσευχής. (Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Για να σταματήσεις την συνεχή ανακατωσούρα των λογισμών σου, πρέπει να δέσεις το νου σου με μία σκέψη, ή καλύτερα με τη σκέψη του Ενός. Όσο περισσότερο ριζώνει στο νου σου η μνήμη του Θεού και όσο περισσότερο σταθεροποιείται στην καρδιά σου, η νοερά παράσταση ενώπιον του Κυρίου, τόσο λιγότερο θα ξεφεύγουν οι λογισμοί σου. (Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Η προσευχή είναι ένα πνευματικό βαρόμετρο αυτογνωσίας. Δείχνει το πόσο ψηλά ή χαμηλά βρίσκεται το πνεύμα μας, ως προς την επαφή μας με τον Θεό. Η ουσία της προσευχής, είναι η ανύψωση της καρδιάς και του νου στον Θεό. (Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Η ψυχρότητα στην προσευχή οφείλεται είτε σε ψυχική κόπωση είτε σε πνευματικό κορεσμό είτε σε σωματικές απολαύσεις και αναπαύσεις είτε σε πάθη, που κυριεύουν την ψυχή, προπαντός στην έπαρση. Όλα αυτά ειναι ενάντια στην πνευματική ζωή, μέσα στην οποία κεντρική θέση κατέχει η προσευχή. Έτσι, πρώτα και κύρια προκαλούν το στέρεμα της πηγής της προσευχής μέσα μας. Αυτό, όμως, μπορεί να oφείλεται και σε απομάκρυνση της χάριτος, που συμβαίνει με Θεία παραχώρηση. (ΆγιοςΘεοφάνηςοΈγκλειστος)
Κάθε αναφορά του νου και της καρδιάς προς τον Θεό είναι πραγματική προσευχή. Εάν, καθώς εργάζεστε, ενθυμείστε τον Θεό, αυτό αποτελεί προσευχή. Γιατί η προσευχή δεν είναι λόγια και μετάνοιες, αλλά προσήλωση του νου και της καρδιάς στο Θεό. (ΆγιοςΘεοφάνηςοΈγκλειστος)
Η προσεκτική, καθαρή και αρέμβαστη ευχή γεννάει κάποια θερμότητα μέσα μας. Είναι η φωτιά που ανάβει ο Θεός στα χωράφια των καρδιών μας, κατακαίγοντας τα αγκάθια των παθών και των δαιμόνων και γεμίζοντάς τα με το Πνεύμα και την Χάρη Του. Μέσα σε αυτήν την θερμότητα και την καθαρή προσευχή, γεννιέται στην καρδιά ο Θείος έρωτας για τον Χριστό. Βλέπετε, από όλες τις αρετές, πιο πολύ η προσευχή εμπνέει στον άνθρωπο τον Θείο έρωτα, επειδή φτερώνει τον νου και τον ανεβάζει στον Θεό. (ΆγιοςΘεοφάνηςοΈγκλειστος)
Η προσευχή ποτέ δεν πάει χαμένη, είτε ο Θεός μας εισακούει, είτε όχι. Και φυσικό είναι να μη μας εισακούει πάντα, γιατί συχνά Του ζητάμε πράγματα άχρηστα και ανώφελα. Και τότε όμως, εκτιμώντας τον κόπο της προσευχής μας, μας δίνει, χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε, κάτι άλλο, χρήσιμο και ωφέλιμο. Αυτός που σας είπε: «Και τί κέρδισες ως τώρα από την προσευχή;», είναι ανόητος. Εμείς όταν προσευχόμαστε, ζητάμε από το Θεό κάτι που θεωρούμε αγαθό. Αν όμως στην πραγματικότητα είναι ή θα αποβεί επιζήμιο - και αυτό το ξέρει ο Παντογνώστης - τότε Εκείνος δεν εκπληρώνει το αίτημά μας. Μη εκπληρώνοντάς το, λοιπόν, μας ευεργετεί, γιατί αλλιώς θα παθαίναμε κακό, κακό που δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε... (ΆγιοςΘεοφάνηςοΈγκλειστος)
Κάθε βράδυ, όσο κουρασμένοι και αν είστε, μην παραλείπετε να καταφεύγετε σ' Εκείνον. Να προσεύχεστε γονατιστοί ή καθισμένοι. Και όταν μπορείτε, να σηκώνεστε όρθιοι. Δεν έχει τόση σημασία ή στάση, φτάνει να προσεύχεστε. Να ευχαριστείτε τον Κύριο για την ημέρα που πέρασε, όσο δύσκολη και αν ήταν. Να Τον παρακαλάτε, για μια καλή νύχτα και να ζητάτε συγχώρηση με βαθιά μετάνοια για τα σφάλματά σας. Προσευχή τη νύχτα στο κρεβάτι. Στη διάρκεια της νύχτας, όποτε ξυπνάτε για λίγο και πριν σας ξαναπάρει ο ύπνος. Να προσεύχεστε, έτσι όπως είστε ξαπλωμένοι. Αυτό δεν είναι κακό. Απεναντίας μάλιστα, αν συνηθίσετε να λέτε την ευχή ή κάποιον ψαλμό στα μεσοδιαστήματα του ύπνου, θα διώχνετε όλους τους κακούς λογισμούς, που σας πολεμούν εκείνη την ώρα. (ΆγιοςΘεοφάνηςοΈγκλειστος)
Να πως πρέπει να ζητάς κάτι, από το Θεό: «Κύριε, Εσύ βλέπεις ότι χρειάζομαι το τάδε πράγμα ή ότι υποφέρω από τη δείνα συμφορά. Βοήθησέ με, όπως ξέρεις και όπως θέλεις! Γενηθήτω το θέλημα Σου...». Αυτό ακριβώς έλεγε και ο Χριστός στη Γεθσημανή, όταν προσευχόταν στον Πατέρα Του. Και η χήρα της Ευαγγελικής παραβολής βρήκε τελικά το δίκιό της από τον άδικο εκείνο δικαστή, μόνο και μόνο επειδή δεν κουράστηκε να τον παρακαλάει για πολύ καιρό. Κάποιος σοφός είπε το λόγο τούτο: «Πρέπει να γίνεις φορτικός στο Θεό και στους Αγίους Του!». (ΆγιοςΘεοφάνηςοΈγκλειστος)
Εάν το πρωί προσευχηθείτε όπως πρέπει, όλη η ημέρα σας θα ευλογηθεί. (Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Καθώς προσεύχεσαι, προσπάθησε να κρατάς το νου και την προσοχή σου μέσα στην καρδιά, πουθενά άλλου. Το ότι ο νους, ύστερα από λίγη ώρα προσευχής, φεύγει από την καρδιά, χάνει τη μνήμη του Θεού και μετεωρίζεται, δηλαδή περιπλανιέται και ρεμβάζει, φανερώνει αδυναμία αυτοσυγκεντρώσεως και υποσυνείδητη αδιαφορία για την προσευχή. Η ψυχή κατά βάθος δεν εκτιμά την άξια της προσευχής και δεν την αισθάνεται τόσο ως ανάγκη, όσο ως καθήκον. Βιάζεται, λοιπόν, ν' απαλλαγεί απ' αυτήν το συντομότερο, κάνοντας την όπως-όπως. (ΆγιοςΘεοφάνηςοΈγκλειστος)
Η βιαστική προσευχή, δεν έχει πνευματικό καρπό. Βάλτε λοιπόν κανόνα στον εαυτόν σας, να μην βιάζεστε. Να προσεύχεστε έτσι, ώστε ούτε μία λέξη να μην προφέρουν τα χείλη σας, που να μην την κατανοεί ο νους σας και να μην τη βιώνει η καρδιά σας. Πρέπει να ριχτείτε σ' αυτόν τον αγώνα, με αποφασιστικότητα στρατιωτική. Γιατί εάν προσεύχεστε με τον νου σκορπισμένο και την καρδία κρύα, τότε η μια τέτοια ''προσευχή'' είναι εφάμαρτη! (ΆγιοςΘεοφάνηςοΈγκλειστος)
Όταν ο άνθρωπος αρχίσει να παραμένει σταθερά ενωμένος με τον Θεό στην προσευχή, δεν θέλει να χωριστεί απ' Αυτόν ποτέ. Γιατί είναι τόση η γλυκύτητα που γεύεται από τη Θεϊκή παρουσία, ώστε δεν θέλει να γευθεί τίποτε άλλο πια. (Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Όταν ο Θείος φόβος, η μνήμη του θανάτου και της Κρίσεως και η συναίσθηση της παρουσίας του Κυρίου εγκατασταθούν στην καρδιά σας, τότε θα αναβλύσει μόνη της η αδιάλειπτη επίκληση του Σωτήρος Χριστού και το έργο της σωτηρίας σας βρίσκεται σε πρόοδο. (Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Για να προοδεύσει κανείς στην προσευχή, πρέπει να προσπαθεί να στολίσει την καρδιά του με όλες τις αρετές. Προπαντός με την ταπείνωση, την μετάνοια και την αυταπάρνηση. (Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Ρώτησε κάποιος έναν ασκητή: ''Πώς να στέκομαι στην προσευχή;''. Και εκείνος αποκρίθηκε: ''Να στέκεστε σαν σε κριτήριο, με το βλέμμα σου προσηλωμένο στα χείλη του Κυρίου, που την επόμενη κιόλας στιγμή - έτσι να πιστεύεις - θα προφέρουν την τελευταία απόφαση για σένα: '''Έλα κοντά μου!'' ή ''Φύγε μακριά μου!''. Και να κραυγάζει: ''Κύριε ελέησον!''. (Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Αν δεν τηρείτε τις εντολές του Θεού, καλύτερα να μην Τον κουράζετε με τόσες προσευχές. Δεν σας ακούει και οι προσευχές σας λογαριάζονται ως αμαρτίες. (ΆγιοςΓαβριήλοδιαΧριστόνΣαλός)
Να προσεύχεσαι, πάντα να προσεύχεσαι όσο μπορείς. Η προσευχή μπορεί να μετακινήσει από τη θέση τους, ακόμη και τα βουνά. Η προσευχή της μάνας για το παιδί της, είναι πιο δυνατή και από τις ανοιχτές φτερούγες του αετού. (ΆγιοςΓαβριήλοδιαΧριστόνΣαλός)
Θεέ μου, Σε ικετεύω, άκουσέ μας από τον Ουρανό. Στρέψε το πρόσωπό Σου προς εμάς. Ελέησέ μας. Στείλε μας την ειρήνη για να έρθουμε στο δρόμο Σου,να τηρούμε τις εντολές Σου και να αποφεύγουμε το κακό. Μάθε μας Κύριε, να προσευχόμαστε ενώπιόν Σου και να τηρούμε τον Άγιο Νόμο Σου. Να έχουμε καρδιά σε Σένα πιστή και να βαδίζουμε σύμφωνα με τους Αγίου Νόμους Σου. (ΆγιοςΓαβριήλοδιαΧριστόνΣαλός)
Αν σταματήσεις να προσεύχεσαι, σύντομα θα ξεχάσεις τον Κύριό σου, τον ευεργέτη και δημιουργό σου. Και όταν Τον ξεχάσεις, κινδυνεύεις να πέσεις σε πολλά κακά. Η προσευχή είναι απαραίτητη και ωφελεί πάντα. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Ούτε μια λέξη δεν πάει χαμένη στην προσευχή όταν την προφέρουμε με όλη μας την καρδιά. Και όπως οι φαρμακοποιοί, φυλάνε σε κλειστό μπουκάλι ένα ιαματικό παρασκεύασμα, για να μην εξατμιστεί η δύναμή του, έτσι και εμείς πρέπει να κάνουμε με τα λόγια της προσευχής. Να φυλάμε τη δύναμή τους στο κλειστό χώρο της καρδιάς μας, για να τα προφέρουμε με όλη τη δύναμή τους, άθικτα και ακέραια. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Ακόμα και αν όλη την ημέρα, την πέρασες με πολλές ασχολίες και σκοτούρες, μην λυπηθείς τον εαυτόν σου και αμελήσεις το ιερό έργο της προσευχής. Να κάνεις την προσευχή σου στο Θεό, ως το τέλος με προθυμία, με όλη σου την καρδιά, γιατί είναι ένα καθήκον που το οφείλεις στο Θεό. Για χάρη Του, να περιφρονείς την σωματική ξεκούραση. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Όταν προσεύχεται ο άνθρωπος, πρέπει να αφήσει κατά μέρος κάθε γήινη μέριμνα. Το μόνο που πρέπει να τον απασχολεί είναι η σωτηρία της ψυχής του. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Όταν προσεύχεσαι, να προσεύχεσαι πιο πολύ για τους άλλους, παρά για τον εαυτόν σου. Να προσεύχεσαι για όλους, όπως θα προσευχόσουν για σένα τον ίδιο, με την ίδια ζέση, με το ίδιο ενδιαφέρον. Να θεωρείς τις αδυναμίες τους, την πνευματική τους άγνοια, τα βάσανα, τα αμαρτήματα και τα πάθη τους σαν δικά σου. Τέτοια προσευχή είναι πολύ ευσπρόσδεκτη από τον Κύριο. Και αν το κατορθώσεις αυτό και το συνηθίσεις, θα λάβεις από το Θεό πολλά πνευματικά χαρίσματα, τα δώρα του Αγίου Πνεύματος, που αγαπά την ψυχή και θέλει την σωτηρία των άλλων. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Η αναισθησία της καρδιάς κατά την προσευχή δείχνει υπερηφάνεια, ενώ η θέρμη της, δείχνει ταπείνωση. Ανάλογα με το τι αισθάνεται κανείς κατά την προσευχή, μπορεί να διακρίνει αν είναι υπερήφανος ή ταπεινός. Όσο πιο θερμή είναι η προσευχή σου, τόσο πιο ταπεινός είσαι. Όσο πιο ψυχρή είναι, τόσο πιο υπερήφανος είσαι. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Όποιος προσεύχεται, ας θυμάται, ότι ο Θεός δεν λυπήθηκε τον ίδιο τον Μονογενή του Υιό για εμάς τους αμαρτωλούς, αλλά τον έδωσε στον θάνατο προς χάριν μας. Πώς λοιπόν θα λυπηθεί, να μας δώσει άλλα χαρίσματα που του ζητάμε στην προσευχή, όποια και αν είναι αυτά; Αφού το μεγαλύτερο ''χάρισμα'' μας δόθηκε, δεν θα μας δοθούν τα υποδεέστερα; Όλα μας τα δίνει ο Θεός Πατήρ, χάρην του Χριστού. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Το ότι αξιώνεσαι να συνομιλείς στην προσευχή με τον Κύριο ή με την Υπεραγία Θεοτόκο, με τους αγγέλους και τους Αγίους, να το θεωρείς μεγάλη ευτυχία. Να προσεύχεσαι σε αυτούς πάντα με ευλάβεια και φόβο, έχοντας επίγνωση σε ποιόν απευθύνεσαι, με ποιόν συνομιλείς εσύ, που είσαι ένα ακάθαρτο και ασήμαντο σκουλήκι... (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Θα μπορούσες την στιγμή που μιλάς σε έναν βασιλιά ή στην βασίλισσα, να ασχοληθείς με κάτι άλλο άσχετο ή ασήμαντο; Για παράδειγμα, θα μπορούσες αυτή την ώρα να κοιτάξεις έξω από το παράθυρο και να παρατηρείς τους περαστικούς ή τα αντικείμενα που υπάρχουν μέσα στο δωμάτιο κλπ; Δεν θα ήταν αυτό μεγάλη προσβολή προς τον βασιλιά; Πώς εμείς λοιπόν, μπορούμε να το κάνουμε αυτό και άλλα χειρότερα, την ώρα που συνομιλούμε με τον Κύριο στην προσευχή μας; (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Τα λόγια της προσευχής, όταν προφέρονται με πίστη και συναίσθηση, είναι σαν τις σταγόνες της βροχής ή τις νιφάδες του χιονιού. Η βροχή και το χιόνι ποτίζουν τη γη και εκείνη βλαστάνει και παράγει καρπούς. Έτσι και η πνευματική βροχή, τα λόγια της προσευχής, ποτίζουν την ψυχή και εκείνη γονιμοποιείται και μας δίνει τους καρπούς των αρετών, ιδιαίτερα όταν τα λόγια της προσευχής συνοδεύονται από βροχή δακρύων. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Όσο απλούστεροι είναι οι άνθρωποι για τους οποίους προσεύχεσαι, τόσο πιο εύκολη και αποτελεσματική είναι η προσευχή. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Μόνο όταν προσευχόμαστε θερμά, νοιώθουμε γαλήνη, εσωτερική θέρμη και άνεση και γίνεται ανάλαφρη η ψυχή μας. Όταν όμως παύσουμε να προσευχόμαστε έτσι, αμέσως αρχίζουν οι πειρασμοί και οι διάφορες δοκιμασίες. Πόσο ευλογημένη είναι η ώρα της προσευχής...!!! (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Όσοι προσεύχονται λίγο είναι πνευματικά αδύναμοι. Για αυτό και όταν αποφασίσουν να προσευχηθούν, η καρδιά τους λιποψυχεί. Το βρίσκουν πολύ δύσκολο να προσευχηθούν. Πρέπει ο άνθρωπος να αγωνιστεί, για να το ξεπεράσει αυτό και να προσεύχεται με όλη του την καρδιά. Γιατί τέτοια προσευχή, είναι πολύ ευάρεστη στο Θεό, αλλά και ωφέλιμη και ευχάριστη στον άνθρωπο. Πίεσε λοιπόν τον εαυτόν σου να προσεύχεται. Στην αρχή ίσως σου φανεί δύσκολο. Όσο όμως πιέζεις τον εαυτόν σου, τόσο ευκολότερο θα σου είναι ύστερα. Στο ξεκίνημα όμως, πρέπει πάντα να βιάζεις τον εαυτόν σου. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Όταν προσεύχεσαι, να προσπαθείς με κάθε τρόπο να νιώθεις στην καρδιά σου, την δύναμη και την αλήθεια των λόγων της προσευχής. Να τρέφεσαι απ' αυτά, γιατί είναι τροφή άφθαρτη. Να ποτίζεις την καρδιά σου μ' αυτά, γιατί είναι σαν την πρωινή δροσιά. Και να θερμαίνεσαι μ' αυτά, όπως από μια ευεργετική φωτιά. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Όταν προσευχόμαστε υπέρ ζώντων και κεκοιμημένων και τους μνημονεύουμε τα ονόματά τους, πρέπει να προφέρουμε αυτά τα ονόματα με αγάπη, μέσα από την καρδιά μας. Υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα στην μηχανική-απαθή μνημόνευση των ονομάτων και την ολοκάρδια μνημόνευσή τους. Το ένα απέχει από το άλλο, όσο απέχει ο ουρανός από την γη. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Ας έχουμε προθυμία να προσευχόμαστε για τους κεκοιμημένους, γιατί ωφελούνται πάρα πολύ, περισσότερο από ότι ωφελούνται οι ζωντανοί. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Αν δεν πιστεύετε πως θα λάβετε από το Θεό αυτό που ζητάτε με την προσευχή σας, βλασφημείτε τον ίδιο τον Θεό. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Όταν προσεύχεσαι, να πιστεύεις πως ο Κύριος θα σου δώσει ''κατά την καρδιά σου'' (Ψαλμ. 19,4). Όπως είναι η καρδιά, έτσι θα είναι και η δωρεά. Αν προσεύχεσαι με πίστη, με ειλικρίνεια και με όλη σου την καρδιά, τότε το δώρο που θα λάβεις από τον Κύριο, θα είναι ανάλογο με την πίστη σου και με τον βαθμό της καρδιακής σου θέρμης. Όσο όμως προσεύχεσαι με κρύα καρδιά και υποκριτικά, όχι μόνο θα είναι αναποτελεσματική η προσευχή σου, αλλά και θα εξοργίσεις τον Κύριο, που επιθυμεί να λατρεύεται ''εν πνεύματι και αληθεία'' (Ιωάν. 4,23). (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Όποιος λέει τις προσευχές του βιαστικά, χωρίς η καρδιά του να καταλαβαίνει και να νοιώθει αυτά που λέει, επειδή τον έχει κυριαρχήσει η οκνηρία και τον έχει καταβάλλει το νυσταγμένο σώμα του, δεν υπηρετεί το Θεό, αλλά τη σαρκα του, τη φιλαυτία του. Με την αδιαφορία και την απροσεξία του, προσβάλλει το Θεό. "Πνεύμα ο Θεός και προσκυνούντας αυτόν εν πνεύματι και αληθεία δει προσκυνείν" (Ιωάν. 4,24). (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Αν δεν σε παίρνει ο χρόνος να πεις όλες τις προσευχές σου, δεν πειράζει. Θα έχεις ασύγκριτα μεγαλύτερη ωφέλεια, αν προσευχηθείς λιγότερο και θερμά, χωρίς βιασύνη, παρά αν πεις όλες τις προσευχές σου βιαστικά, χωρίς να τις νοιώθεις. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Να είσαι σίγουρος, πως αν κάνεις βιαστικά την προσευχή σου, για να έχεις χρόνο να ξεκουραστείς, θα χάσεις τόσο τη σωματική, όσο και την πνευματική ανάπαυση. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Αν επιτρέψεις στον εαυτόν σου, να προσευχηθείς αδιάφορα και απρόσεκτα, μην κοιμηθείς προτού κλάψεις, ζητώντας συγχώρεση από τον Θεό για την αμαρτία σου. Αυτό βέβαια δεν μπορεί να γίνει με όλους τους ανθρώπους, αλλά με τους προχωρημένους στην πνευματική ζωή. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Να προσεύχεσαι πάντα με ζεστή καρδιά. Και για να το κατορθώσεις αυτό, μην τρως και μην πίνεις υπερβολικά. Μην ξεχνάς σε Ποιόν απευθύνεσαι, με Ποιόν συνομιλείς. Οι άνθρωποι ξεχνούν πολλές φορές, με Ποιόν συνομιλούν την ώρα που προσεύχονται, ποιοί είναι μάρτυρες της προσευχής τους. Ξεχνούν πως συνομιλούν με τον άγρυπνο και παντεπόπτη Θεό. Πως όλες οι Ουράνιες Δυνάμεις και οι Άγιοι του Θεού, ακούνε την συνομιλία τους... (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Εκείνος που προσεύχεται στον Κύριο, την Παναγία, τους Αγγέλους και τους Αγίους, πρέπει πρώτα από όλα, να διορθώσει την καρδιά του, την ζωή του. Έπειτα πρέπει να μιμηθεί εκείνους, στους οποίους προσεύχεται. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Η προσευχή ανανεώνει την ψυχή, της δίνει ζωή, όπως αναζωογονεί το σώμα ο φρέσκος αέρας. Όταν προσευχόμαστε, νοιώθουμε πιο δυνατοί, πιο λαμπεροί, όπως πιο φρέσκοι και πιο δυνατοί νοιώθουμε σωματικά, μετά από έναν περίπατο στην εξοχή. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Εκείνοι που προσεύχονται στους Αγίους, πρέπει να τους ομοιάσουν στην αγάπη τους για τον Θεό, στην περιφρόνηση που νοιώθουν για τον κόσμο και τα μάταια αγαθά τους, στις προσευχές τους, στην εγκράτεια, στην υπομονή τους στις αρρώστειες, τις θλίψεις και τα βάσανα, στην αγάπη τους για τον πλησίον. Διαφορετικά οι προσευχές τους θα είναι άχρηστες. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Λένε (μερικοί), πως η προσευχή κουράζει. Γιατί γίνεται αυτό; Επειδή δεν έχουμε σταθερά το νου μας στον Κύριο. Έχε τα μάτια της ψυχής σου σταθερά προσηλωμένα σε Εκείνον και θα δεις, πως ακόμα και αν στέκεσαι στην προσευχή όλη νύχτα, δεν θα νοιώσεις κούραση...! (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Λένε μερικοί, πως αν δεν έχεις διάθεση για προσευχή, είναι καλύτερα να μην προσευχηθείς. Αυτό όμως, δεν είναι παρά διαβολική πανουργία και κοσμική σοφιστεία. Αν προσεύχεσαι μόνο όταν έχεις την ανάλογη επιθυμία, τότε θα σταματήσεις ολότελα την προσευχή. Αυτό θέλει η σάρκα. Όμως ''η βασιλεία των ουρανών βιάζεται'' (Ματθ. 11,12). Δεν θα κατορθώσεις να σωθείς, αν δεν βιάζεις τον εαυτόν σου. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Η εξωτερική προσευχή συχνά γίνεται σε βάρος της εσωτερικής και αντίστροφα. Αυτό σημαίνει, πως όταν προσεύχομαι με τα χείλη ή όταν διαβάζω, πολλά από τα λόγια δεν εισχωρούν στην καρδιά μου, οπότε γίνομαι υποκριτής και δίψυχος. Άλλα προφέρω με τα χείλη μου και άλλα έχω στην καρδιά μου. Τα χείλη προφέρουν την αλήθεια, η διάθεση της καρδιάς όμως, δεν συμβαδίζει με τα λόγια της προσευχής. Όταν όμως προσεύχομαι εσωτερικά, καρδιακά, τότε και χωρίς να δίνω προσοχή στα λόγια που λέω, συγκεντρώνομαι στο περιεχόμενό τους, στη δύναμή τους. Σιγά - σιγά η καρδιά μου συνηθίζει στην αλήθεια που έχουν τα λόγια αυτά και αποκτά την ίδια διάθεση, με το πνεύμα των λόγων της προσευχής. Μ' αυτόν τον τρόπο, συνηθίζω σιγά - σιγά, να προσεύχομαι με πνεύμα και αλήθεια, σύμφωνα με τα λόγια της Αιώνιας Αλήθειας: "τους προσκυνούντας αυτόν εν πνεύματι και αληθεία δει προσκυνείν" (Ιωάν. 4,24) (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Όταν στην προσευχή σου επικαλείσαι την Αγία Τριάδα, να έχεις κατά νου, πως απευθύνεσαι στον άναρχο Πατέρα όλων των πλασμάτων, αγγέλων και ανθρώπων. Πως όλες οι ουράνιες δυνάμεις σε κοιτάζουν με έκπληξη και θαυμασμό και σε παρακολουθούν, επειδή μπορείς να μιλάς στον Παντοκράτορα με πίστη και αγάπη. Λατρεύουν τον Πατέρα, που είναι κοινός, δικός μας και δικός τους, ο Παντοκράτορας, Δημιουργός και Κύριος, τον Οποίο αγαπούν και ευλαβούνται απεριόριστα. Τί μεγάλη ευλογία και ευτυχία, τι τιμή, τι υπέροχο είναι να μπορείς να απευθύνεσαι στον αιώνιο Πατέρα! Να εκτιμάς την ύψιστη αυτή ευτυχία παντοτινά και αναλλοίωτα. Είναι ευλογία, που επιφυλάσσει για σένα το άπειρο έλεος του Θεού. Μην το ξεχνάς αυτό, την ώρα που προσεύχεσαι. Ο Θεός σε ακούει, οι Άγιοι του Θεού και οι άγγελοι σε ακούνε. (Την ώρα που έγραφα τις γραμμές αυτές, έτρεχαν από τα μάτια μου δάκρυα.) (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Όταν είμαστε οργισμένοι εναντίον του πλησίον μας, ακόμα και η προσευχή μας είναι αμαρτωλή. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Όποιος συναισθάνεται την εσωτερική του φτώχεια, δεν θα πάψει να προσεύχεται, ό,τι και αν κάνει. Όποιος θερμά ποθεί να μπει στην Βασιλεία των Ουρανών, θα βρει την ευκαιρία και τον χρόνο να προσεύχεται, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά. Δεν βρίσκει καιρό να προσευχηθεί, μόνο εκείνος που δεν θέλει. (Άγιος Ιννοκέντιος Μόσχας)
Κύριε, δεν ξέρω τι να ζητιανέψω από Εσένα.

Μόνον εσύ γνωρίζεις τι μου χρειάζεται.

Συ με αγαπάς περισσότερο, από όσο εγώ ξέρω να αγαπώ τον εαυτό μου.

Πατέρα, δώσε στον δούλο Σου, εκείνο που ούτε να ζητήσω δεν μπορώ.

Δεν τολμώ να σου ζητιανέψω, ούτε πάθη ούτε απόλαυση, παρά μόνο στέκομαι μπροστά

Σου με την καρδιά μου ανοικτή απέναντί Σου.

Εσύ βλέπεις ανάγκες που εγώ δεν βλέπω, κύτταξέ με και πράξε κατά το έλεός Σου.

Χτύπησε και θεράπευσε, ρίξε με και ανύψωσέ με.

Πάλλομαι και σιωπώ μπροστά στην άγια θέλησή Σου και μπροστά στις κρίσεις Σου για

μένα.

Προσφέρω τον εαυτόν μου, ως θυσία προς Εσένα.

Δεν υπάρχει μέσα μου άλλη επιθυμία, παρά μόνο να εκπληρώσω το θέλημά Σου.

Μάθε με να προσεύχομαι. Έλα Εσύ ο Ίδιος μέσα μου να προσεύχεσαι! Αμήν. (Άγιος

Φιλάρετος Μόσχας)

Η νοερά προσευχή είναι η υψηλότερη από όλες τις εργασίες και η κεφαλή των αρετών ως αγάπη Θεού. Και όποιος θέλει με αναίδεια και θρασύτητα να πλησιάσει τον Θεό, για να συνομιλεί συχνά μαζί Του και βιάζεται να Τον αποκτήσει μέσα του, εκείνος εύκολα θανατώνεται από τους δαίμονες. (Όσιος Νείλος Σόρσκυ)
Αν η προσευχή ενός ανθρώπου έχει τόση δύναμη, ώστε να συνταράζει τα επουράνια, φανταστείτε πόσο πιο μεγάλη δύναμη έχει η προσευχή, που αναπέμπεται στον Θεό, από μία ολόκληρη συνάθροιση πιστών σε μία Εκκλησία. (Όσιος Ιωσήφ Βολότσκι)
Το να προσευχόμαστε αδιάκοπα δεν σημαίνει μόνο να διαβάζουμε τις ευχές, να κάνουμε γονυκλισίες και να πηγαίνουμε στην Εκκλησία. Δεν είναι έτσι τα πράγματα. Να προσευχόμαστε αδιάκοπα μπορούμε πάντα και όπου και να βρισκόμαστε. Το μόνο που χρειαζόμαστε είναι να έχει η καρδιά μας διάθεση για προσευχή. Να είναι ταπεινή και να θρηνεί αδιάκοπα την αναξιότητα και την αμαρτωλότητά της. Γεμάτη φόβο μπροστά στην μεγαλοσύνη του Θεού, τον Όποιο προσβάλλουμε με τις αμαρτίες μας, Αν τέτοια θα είναι η καρδιά μας, τότε πάντα θα είμαστε προσευχόμενοι και στη δουλειά και στο σπίτι. (Άγιος Λουκάς ο Ιατρός)
Όταν μετανοούμε και προσευχόμαστε για τις αμαρτίες μας, το πρώτο μας αίτημα πρέπει να είναι αυτό: να καθαρίσει ο Κύριος την καρδιά μας από την κακία και να μας χαρίσει πραότητα, ταπείνωση, αγάπη. (Άγιος Λουκάς ο Ιατρός)
Όπως ξεραίνεται το φυτό χωρίς νερό σε άγονο έδαφος, έτσι ξεραίνεται και η ψυχή του ανθρώπου, αν δεν τρέφεται με προσευχή. (ΆγιοςΛουκάςοΙατρός)
Ο Θεός θέλει την καρδιά μας! Όχι προσευχές! Την καρδιά μας! Πρέπει λοιπόν να την μεταποιήσουμε, να την μετασχηματίσουμε, να την μαλακώσουμε. Να την κάνουμε καρδιά πύρινη, ζεστή! Για να γίνει φλόγα, κάρβουνο αναμμένο! Ο Όσιος Σεραφείμ του Σάρωφ, ήταν πραγματικά ένα κάρβουνο αναμμένο! Αυτό βέβαια, τώρα δεν μπορείτε να το φανταστείτε. Στεκόταν με γυμνά πόδια στο χιόνι και γύρω του, το χιόνι έλιωνε, επειδή προσευχόταν! Γιατί ήταν ολόκληρος μια φωτιά, που κυριολεκτικά τα έκαιγε όλα! Αυτό είναι προσευχή! Προσευχή δεν σημαίνει να ανοίγεις κουβεντολόϊ με το Θεό. Η προσευχή είναι φλόγα. Μια φλόγα που καταβροχθίζει τα πάντα. Αυτή η φλόγα καθαρίζει, ανακαινίζει, ζωοποεί. Από άρρωστο σε κάνει υγιή χωρίς φάρμακα. Μάθε να προσεύχεσαι και θα γίνεις καλά. Η προσευχή κάνει τον πιο καχεκτικό, άρρωστο και άβουλο άνθρωπο, γερό, υγιή, ανθεκτικό, ενεργητικό. Μόνο η προσευχή! Μόνο αυτή! Η προσευχή που βγαίνει από καρδιά ''συντετριμμένη και τεταπεινωμένη''. Εδώ έγκειται το μυστικό της προσευχής... (Στάρετς Σαμψών)