Περί συμπεριφοράς

Τω τύπτοντί σε επί την σιαγόνα πάρεχε και την άλλην, και από του αίροντος σου το ιμάτιον και τον χιτώνα μη κωλύσης.[Σε εκείνο που σε χτυπά στην μία παρειά (μάγουλο), πρόσφερε και την άλλην να χτυπήσει· και εκείνον που θέλει να σου αρπάξει το επανωφόρι, μη τον εμποδίσεις να σου πάρει και τον χιτώνα.] (Κατά Λουκάν 6,29)
Και καθώς θέλετε ίνα ποιώσιν υμίν οι άνθρωποι και υμείς ποιείτε αυτοίς ομοίως. [Όπως θέλετε να σας συμπεριφέρονται οι συνάνθρωποί σας, έτσι να συμπεριφέρεστε και εσείς σ' αυτούς.] (Κατά Λουκάν 6,31)
Μη αντιστήναι τω πονηρώ· αλλ' όστις σε ραπίσει επί την δεξιάν σιαγόνα, στρέψον αυτώ και την άλλην. Και τω θέλοντί σοι κριθήναι και τον χιτώνα σου λαβείν, άφες αυτώ και το ιμάτιον και όστις σε αγγαρεύσει μίλιον εν, ύπαγε μετ' αυτού δύο. [Να μην καταληφθείτε από οργή και εχθρότητα και να μην αντισταθείτε στον πονηρό άνθρωπο αποδίδοντας κακό αντί κακού, αλλά αν κανείς σε ραπίσει στο δεξιό μέρος του πρωσώπου σας, γύρισε με πραότητα και υποχωρητικότητα και το άλλο μέρος του προσώπου (πρόθυμος να δεχτείς και δεύτερο ράπισμα). Και εκείνος που θέλει να σε πάει στο δικαστήριο, για να σου πάρει το πουκάμισο, άφησέ του και το πανωφόρι. Και όποιος σε αγγαρέψει να διανύσεις ένα μίλι, πήγαινε μαζί του δύο μίλια.] (Κατά Ματθαίον 5,39)
Εγώδελέγωυμίν, αγαπάτετουςεχθρούςυμών, ευλογείτετουςκαταρωμένουςυμάς, καλώςποιείτετοιςμισούσινυμάςκαιπροσεύχεσθευπέρτωνεπηρεαζόντωνυμάςκαιδιωκόντωνυμάς. Όπωςγένησθευιοίτουπατρόςυμώντουενουρανοίς, ότιτονήλιοναυτούανατέλλειεπίπονηρούςκαιαγαθούςκαιβρέχειεπίδικαίουςκαιαδίκους. Εάνγαραγαπήσητετουςαγαπώνταςυμάς, τίναμισθόνέχετε; Ουχίκαιοιτελώναιτοαυτόποιούσι; [Εγώ όμως σας λέγω, αγαπάτε τους εχθρούς σας, ευλογείτε αυτούς, οι οποίοι σας καταρώνται, ευεργετείτε αυτούς, οι οποίοι σας μισούν και προσεύχεστε για εκείνους, οι οποίοι σας βρίζουν και σας συκοφαντούν και σας καταδιώκουν αδίκως, για να αναδειχθείτε έτσι τέκνα του ουρανίου Πατρός σας. Διότι και αυτός τον ζωογόνο ήλιό Του ανατέλλει σε πονηρούς και αγαθούς και στέλνει την βροχήν στους δικαίους και στους αδίκους. Διότι, εάν αγαπήσετε εκείνους μόνον που σας αγαπούν, ποιά ανταμοιβή έχετε να περιμένετε από τον Θεό; Μηπως και οι τελώνες δεν κάνουν το ίδιο;] (Κατά Ματθαίον 5,44-46)
Ενωμέτρωμετρείτεμετρηθήσεταιυμίν. [Με το ίδιο μέτρο, που κρίνετε τις πράξεις του πλησίον, θα μετρηθεί από τον Θεόν και θα κριθεί και η δική σας ζωή και συμπεριφορά.] (Κατά Ματθαίον 7,2)
Πάνταουνόσαανθέλητείναποιώσινυμίνοιάνθρωποι, ούτωκαιυμείςποιήτεαυτοίς. [Λοιπόν, όσα θέλετε να κάνουν σε σας οι άνθρωποι, παρόμοια και εσείς να κάνετε σ' αυτούς.] (Κατά Ματθαίον 7,12)
Χαίρεινμετάχαιρόντωνκαικλαίεινμετάκλαιόντων. [Να χαίρεστε μαζί με εκείνους που χαίρονται και να κλαίτε μαζί με εκείνους που θλίβονται και κλαίνε.] (ΠροςΡωμαίους 12,15)
Οφείλομενδεεμείςοιδυνατοίταασθενήματατωναδυνάτωνβαστάζειν, καιμηεαυτοίςαρέσκειν. Έκαστοςημώντωπλησίοναρεσκέτωειςτοαγαθόνπροςοικοδομήν.[Εμείς, οι προοδευμένοι και φωτισμένοι στην πίστι και την αρετή, έχουμε υποχρέωση, να ανεχόμαστε και να υπομένουμε τις πνευματικές ασθένειες των αδυνάτων αδελφών, να μην φερόμαστε με αυταρέσκεια και να μην επιζητούμεν ό,τι ευχαριστεί τον ευατόν μας. Ο καθένας σας, ας προσπαθεί να αρέσει στον πλησίον του, όχι για λόγους κολακείας και ιδιοτελείας, αλλά για να τον υποβοηθεί στο καλό και να τον οικοδομεί στην πνευματική ζωή.] (ΠροςΡωμαίους 15,1-2)
Εγενόμηντοιςασθενέσινωςασθενής, ίνατουςασθενείςκερδήσω·τοιςπάσιγέγοναταπάντα, ίναπάντωςτινάςσώσω.[Στους ασθενείς κατά την πίστη και την αρετή Χριστιανούς, έγινα και εγώ σαν ασθενής, για να κερδίσω εις Χριστόν τους ασθενείς. Εις όλους έγινα τα πάντα, χωρίς βέβαια να παραβώ ποτέ το θέλημα του Θεού, για να σώσω με κάθε τίμημα και θυσία, έστω και μερικούς.] (Προς Κορινθίους Α' 9,22)
Αδελφοί, μηπαιδίαγίνεσθεταιςφρεσίν, αλλάτηκακίανηπιάζετε, ταιςδεφρεσίτέλειοιγίνεσθε. [Αδελφοί, μην γίνεστε σαν μικρά παιδιά κατά τον νουν και κατά την σκέψιν, αλλά να γίνεστε απονήρευτοι και αθώοι σαν τα νήπια κατά την κακίαν. Κατά τον νουν και την σύνεση και την ορθοφροσύνη, να γίνεστε τέλειοι.] (ΠροςΚορινθίους Α' 14,20)
Πάσαπικρίακαιθυμόςκαιοργήκαικραυγήκαιβλασφημίααρθήτωαφ' υμώνσυνπάσηκακία. [Κάθε εσωτερική πικρία εναντίον του άλλου και θυμός και οργή και θυμώδης ξεφωνητά και ύβρις εναντίον του πλησίον ας φύγει και ας λείψει εντελώς από εσάς, όπως και κάθε άλλη κακοβουλία και κακοτροπία εις βάρος του άλλου.] (ΠροςΕφεσίους 4,31)
Μηαποδιδόντεςκακόναντίκακούήλοιδορίαναντίλοιδορίας, τουναντίονδεευλογούντες, ειδότεςότιειςτούτοεκλήθητε, ίναευλογίανκληρονομήσητε. [Να μην ανταποδίδετε κακόν αντί κακού ή ύβρη και χλευασμό, αντί ύβρεως και χλευασμού. Απεαντίας, να προσεύχεστε δι' αυτούς που σας αδικούν και να τους ευλογείτε, γνωρίζοντες καλά, ότι γι' αυτό έχετε κληθεί από τον Θεόν, για να κληρονομήσετε δηλαδή ευλογία και όχι κατάρα. Γι' αυτό και πρέπει να είστε άνθρωποι της ευλογίας.] (Α' Πέτρου 3,9)
Συνείδησινέχοντεςαγαθήν, ίναενωκαταλαλούσινυμώνωςκακοποιών, καταισχυνθώσινοιεπηρεάζοντεςυμώντηναγαθήνενΧριστώαναστροφήν.[Προσπαθείτε και προσέχετε πάντοτε, να έχετε καλή μαρτυρία της συνειδήσεώς σας, ότι φέρεστε όπως ο Θεός θέλει, ώστε ενώ σας κατηγορούν ως κακοποιούς, να ντροπιαστούν αυτοί, που προσπαθούν να διαβάλλουν και να προσβάλλουν την αγαθή και ενάρετη εν Χριστώ συμπεριφοράν σας μέσα στην κοινωνία.] (Α' Πέτρου 3,16)
Ειτιςέρχεταιπροςυμάςκαιταύτηντηνδιδαχήνουφέρει, μηλαμβάνετεαυτόνειςοικίαν, καιχαίρειναυτώμηλέγετε·ογαρλέγωναυτώχαίρεινκοινωνείτοιςέργοιςαυτούτοιςπονηροίς. [Εάν κανείς έρχεται προς εσάς και δεν έχει μαζί του ως ακλόνητη πίστη του αυτήν την διδασκαλία (του Χριστού), μην τον παίρνετε στο σπίτι σας και ούτε χαιρετισμόν να του απευθύνετε. Διότι εκείνος που τον χαιρετά και τον συναναστρέφεται με οικειότητα, είναι σαν να τον αμνηστεύει και να τον ενθαρρύνει στα πονηρά έργα και να γίνεται συμμέτοχος σ' αυτά.] (Β' Ιωάννου 1,10-11)
Εις ώτα άφρονος μηδέν λέγε, μήποτε μυκτηρίση τους συνετούς λόγους σου. [Στα αυτιά του ανόητου και ασυνέτου ανθρώπου, μην λες τίποτε, μήπως τυχόν και περιφρονήσει τα σοφά και συνετά λόγια σου. (Παροιμίες 23,9)
Αποκρίνου άφρονι κατά την αφροσύνην αυτού, ίνα μη φαίνηται σοφός παρ' εαυτώ. [Να απαντάς στον άμυαλο με τρόπο συνετό και ανάλογα προς την αμυαλοσύνη του, για να συναισθανθεί ότι είναι ανόητος, ώστε να μην αυτοθαυμάζεται και θεωρεί τον εαυτόν του σοφό.] (Παροιμίες 26,5)
Μηγίνουδίκαιοςπολύ, μηδέσοφίζουπερισσά, μήποτεεκπλαγής. [Μην γίνεσαι πάρα πολύ δίκαιος και μην κάνεις πολύ τον σοφό, για να μην βρεθείς προ δυσαρέστων εκπλήξεων.] (Εκκλησιαστής 7,16)
Να αγαπήσεις και να συμπονέσεις τους φτωχούς, για να ελεήσει και σένα ο Θεός. Να μην πηγαίνεις κοντά σε φιλόνικους ανθρώπους, για να μην αναγκαστείς να βγεις από τη γαλήνη του Θεού. Να μην αηδιάζεις με τη δυσοσμία των αρρώστων και μάλιστα των φτωχών, επειδή και συ το ίδιο σώμα φοράς. Να μην επιπλήξεις αυτούς που έχουν θλίψη στην καρδιά, για να μη μαστιγωθείς με το ίδιο τιμωρητικό ραβδί και θα ψάχνεις τότε ποιος να σε παρηγορήσει, και δεν θα βρίσκεις κανέναν! Να μη χλευάσεις και περιγελάσει τον ακρωτηριασμένο, διότι όλοι θα πάμε στον τάφο, όπου δεν υπάρχει διάκριση. Να συμπαθείς τους αμαρτωλούς, να μισήσεις όμως τα αμαρτωλά έργα τους και να μην τους καταφρονήσεις για τα ελαττώματά τους, μήπως και συ αργότερα, πέσεις στην ίδια παγίδα της αμαρτίας. Θυμήσου ότι έχεις την κοινή, χωματένια, ανθρώπινη φύση και να κάνεις το καλό σε όλους αδιακρίτως. Αυτούς που ζητούν την ευχή σου να μην τους μαλώνεις, και να μην τους αποστερείς, από τα συμπονετικά και παρηγορητικά σου λόγια, για να μη χαθούν και ζητήσει ο Θεός από σένα λόγο για τις ψυχές τους. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Όταν βλέπεις έναν άνθρωπο να αγαπάει τα γέλια και να θέλει να γελοιοποιεί τους άλλους, να μην πιάνεις φιλία. Γιατί θα σε κάνει να συνηθίσεις στην ψυχική ατονία. Σε κείνο που η ζωή του είναι διεφθαρμένη, μη δείχνεις ιλαρό πρόσωπο, φυλάξου όμως καλά μήπως τον μισήσεις. Και αν θελήσει να μετανοήσει, βοήθησε τον και φρόντισε τον, θυσιάζοντας ακόμη και τη ζωή σου, να σωθεί. Εάν όμως είσαι πνευματικά ασθενής, μην τολμήσεις να γίνεις γιατρός του. Μπροστά σε άνθρωπο πού έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του και έχει την αρρώστια να προσέχεις πολύ πώς θα μιλήσεις. Γιατί ενόσω μιλάς, αυτός εξηγεί μέσα του τα λόγια σου όπως αγαπά και από τα αγαθά σου λόγια παίρνει αφορμή και σκανδαλίζει τους άλλους. Και αλλάζει το νόημα των λόγων σου μέσα στο μυαλό του σύμφωνα με την πνευματική του αρρώστια. Αν δεις κάποιον να έρχεται και να κατηγορεί τον αδελφό του μπροστά σου, κάνε το πρόσωπο σου σκυθρωπό. Έτσι και το έλεος του Θεού θα έχεις και απ' αυτόν θα φυλαχτείς. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Στον υπερήφανο και φθονερό άνθρωπο μην μιλάς καθόλου, ή μίλα με πολύ προσοχή! Από οξύθυμο άνθρωπο, ούτε να παίρνεις, αλλά και ούτε να δίνεις κάτι, για να μην ταραχθεί η καρδιά σου από σκότος και ταραχή. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
Εάν βλέπεις τον αδελφό σου στο δρόμο της αμαρτίας, ρίξε στους ώμους του, τον μανδύα της αγάπης σου. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Όπου και αν βρεθείς, να θεωρείς τον εαυτό σου μικρότερο και υπηρέτη των αδελφών σου. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Ανάγκασε τον εαυτό σου, όταν συναντήσεις τον πλησίον σου, να τον τιμήσεις πάνω από τα μέτρα του. Φίλησε τα χέρια και τα πόδια του και κράτησέ τα πολλές φορές με πολλή τιμή και βάλε τα πάνω στα μάτια σου και επαίνεσέ τον για αρετές που δεν έχει. Όταν αποχωριστείς από αυτόν, λέγει γι' αυτόν ό,τι αγαθό και τίμιο υπάρχει. Διότι με αυτά και τα παρόμοια τον προσελκύεις στο αγαθό και τον αναγκάζεις να ντρέπεται από την προσφώνηση που του απηύθυνες και σπείρεις σ' αυτόν σπέρματα αρετής. Από την τέτοια τακτική, που συνηθίζεις τον εαυτό σου, τυπώνεται μέσα σου αγαθός τύπος και θ' αποκτήσεις πολλή ταπείνωση και χωρίς κόπο θα κατορθώσεις τα μεγάλα. Και όχι μόνο αυτό, αλλά και αν αυτός έχει κάποια ελαττώματα, τιμώμενος από σένα, δέχεται εύκολα την θεραπεία από σένα, ντρεπόμενος από την τιμή που του έκανες. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Πάντα να γλυκομιλάς και να τιμάς τους ανθρώπους και να μην ερεθίζεις κανέναν, είτε να τον πεισμώνεις, μήτε για την πίστη του, μήτε για τα κακά του έργα. Φύλαγε τον ευατό σου, να μην προσβάλλεις κανέναν. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Μην προκαλέσεις πόνο ή θλίψη ή πικρία, για να μην επιστραφούν αυτά πάνω σου. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Να ευφραίνεσαι μαζί με αυτούς που ευφραίνονται και να κλαις μαζί με αυτούς που κλαίνε. Αυτό φανερώνει την καθαρή σου καρδιά. Με τους αρρώστους αρρώστησε και εσύ. Με τους αμαρτωλούς να κλάψεις. Με αυτούς που μετανοούν για τις αμαρτίες τους να χαρείς. Να είσαι φίλος με όλους τους ανθρώπους, αλλά και να συγκεντρώνεσαι στον εαυτό σου. Να ζεις κατά κάποιον τρόπο τα παθήματα όλων των ανθρώπων. Να μην ελέγξεις κανέναν σαν να είσαι εσύ κάτι παραπάνω απ' αυτόν, ούτε να ονειδίσεις και να προσβάλεις άνθρωπο, ακόμη και αυτούς που έχουν πολύ κακό βίο και πολιτεία. Άπλωσε το φόρεμα της στοργής σου και σκέπασε αυτόν που αμαρτάνει. Και αν δεν μπορέσεις να πάρεις πάνω σου τα αμαρτήματά του και την τιμωρία και την ντροπή του, τουλάχιστον κάνε υπομονή και μη τον ντροπιάζεις μπροστά σου, ή μπροστά στον κόσμο... (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Πάντα να ζείτε σεμνά και ταπεινά, δίχως εγωισμό... Πάντα να φροντίζετε ν' αγαπάτε τους γέρους, τα ορφανά, τους αρρώστους. Να συναναστρέφεστε με φτωχούς και με ανθρώπους που οι άλλοι τους ταπεινώνουν. (Άγιος Γεώργιος Καρσλίδης)
Εκείνος που ταυτόχρονα σε άλλα επαινεί και σε άλλα κατηγορεί τον πλησίον, κατέχεται από κενοδοξία και φθόνο. Και με τους επαίνους προσπαθεί να κρύψει το φθόνο, ενώ με τις κατηγορίες παρουσιάζει τον εαυτό του σαν καλύτερο από εκείνον. (Άγιος Μάρκος ο Ασκητής)
Όπως δεν είναι δυνατό να βόσκουν μαζί πρόβατα και λύκοι, έτσι είναι αδύνατο να τύχει έλεος εκείνος που δολιεύεται τον πλησίον του. (Άγιος Μάρκος ο Ασκητής)
Να είσαι καλός προς τον φίλο, μαλακός στον υπηρέτη, ανεξίκακος προς τους θρασείς, φιλάνθρωπος προς τους πτωχούς. Να παρηγορείς τους πάσχοντες, να επισκέπτεσαι αυτούς που βρίσκονται σε θλίψη. Να μην περιφρονείς κανέναν ποτέ. Να είσαι γλυκός στις συνομιλίες, φαιδρός στις απαντήσεις, πρόθυμος, ευκολοπλησίαστος σε όλους. Να μην κάνεις εγκώμια του εαυτού σου, ούτε να παρακινείς άλλους να λένε. Να μην δέχεσαι απρεπή λόγια και να σκεπάζεις όσα είναι δυνατόν από τα προτερήματά σου. Να κατηγορείς τον εαυτό σου για τα αμαρτήματά σου. (Μέγας Βασίλειος)
Όταν συνομιλείς με κατώτερό σου ή όταν ερωτάσαι κάτι απ' αυτόν, να μην απαντάς με απροθυμία, περιφρονώντας τον αδελφό σου και προσβάλλοντας έτσι τον Θεό. (Μέγας Βασίλειος)
Αυτός που ανέχεται τον άλλον να αμαρτάνει, είναι συνένοχός του. Αυτό το κρίμα είναι φανερό, από τους λόγους του Κυρίου προς τον Πιλάτο, καθώς του είπε: "Αυτός που Με παρέδωσε σε σένα, έχει μεγαλύτερη αμαρτία" (Ιωάν. 18,11). Διότι είναι σαφές απ' αυτό, ότι και ο Πιλάτος, που ανέχθηκε αυτούς που παρέδωσαν το Χριστό, αμάρτησε, αν και σε μικρότερο βαθμό απ' αυτούς. (ΜέγαςΒασίλειος)
Σε όλες τις περιπτώσεις ο σκληρός τρόπος προκαλεί την αντίδραση. Το ίδιο και ο έλεγχος. Αν όμως προετοιμάσεις τον εαυτόν σου και ενεργήσει ταπεινά, τότε ο έλεγχος γίνεται δεκτός από εκείνον που έχει ανάγκη θεραπείας. (ΜέγαςΒασίλειος)
Να είσαι καλός με τον φίλο, μαλακός με τον υφιστάμενο, ανεξίκακος με τους θρασείς, φιλάνθρωπος με τους περιφρονημένους. (ΜέγαςΒασίλειος)
Θέλεις να ευεργετείσαι; Ευεργέτησε άλλον.

Θέλεις να ελεείσαι; Ελέεισε τον πλησίον.

Θέλεις να επαινείσαι; Επαίνεσε άλλον.

Θέλεις να αγαπάσαι; Αγάπησε.

Θέλεις να αποκτήσεις πρωτεία; Παραχώρησε σε άλλον τα πρωτεία.

Μισείς να υβρίζεσαι; Μη υβρίσεις άλλον.

Μισείς να φθονείσαι; Ούτε συ να φθονήσεις άλλον.

Μισείς να σε απατούν; Ούτε συ να απατήσεις άλλον...

Αν τα θυμόμαστε αυτά, δεν θα έχουμε ανάγκη άλλης διδασκαλίας. (Ιερός Χρυσόστομος)

Ας μην μιμούμαστε τις μύγες, αλλά ας ζηλέψουμε τις μέλισσες! Οι μύγες κάθονται στα τραύματα και δαγκώνουν, ενώ οι μέλισσες πετούν πάνω στα λουλούδια. Γι' αυτό οι μέλισσες κάνουν κηρήθρες, ενώ οι μύγες μεταφέρουν αρρώστιες, σ' όποια σώματα θα καθίσουν. Και αυτές είναι σιχαμερές, ενώ εκείνες ποθητές και διάσημες. Και εμείς λοιπόν, ας ετοιμάσουμε την ψυχή μας να πετάξει στο λιβάδι της αρετής των Αγίων και ας συλλέγουμε τη μυρωδιά των κατορθωμάτων τους και να μην ερεθίζουμε τα τραύματα του πλησίον μας. (Ιερός Χρυσόστομος)
Μην μισείς όποιον σε κάνει κακό, αφού σε προξενεί τόσα αγαθά και σε φέρει σε τόσο μεγάλη τιμή. Μην καταριέσαι αυτόν που σε βλάπτει, επειδή και τη βλάβη υποφέρεις και μισθό δεν έχεις. Και τη ζημιά δέχεσαι, αλλά και την αμοιβή χάνεις. (Ιερός Χρυσόστομος)
Παντού πρέπει να υπάρχει το μέτρο. Να μην είσαι (πάντα), ούτε κατηφής και σκυθρωπός, γιατί δεν είναι ωραίο. Αλλά ούτε να είσαι διαχυτικός, γιατί εύκολα περιφρονείσαι και απορρίπτεσαι. Αφού και από τα δύο πάρεις την αρετή, να αποφύγεις την κακία, όπως η μέλισσα. Δηλαδή να είσαι και χαρούμενος και σεμνός. (Ιερός Χρυσόστομος)
Tον Xριστό ο μαθητής Του Τον πρόδωσε, οι άλλοι Τον εγκατέλειψαν και έφυγαν, εκείνοι που ευεργετήθηκαν Τον έφτυσαν, ο δούλος του αρχιερέως Τον ράπισε, οι στρατιώτες Τον κολάφιζαν, οι διερχόμενοι Τον κορόϊδευαν και Τον βλασφημούσαν, οι ληστές Τον κατηγόρησαν και σε κανένα δεν απηύθυνε λόγο, αλλά τους αντιμετώπιζε όλους με σιωπή, διδάσκοντας εσένα έμπρακτα, ότι όσο ήρεμα υποφέρεις, τόσο περισσότερο θα νικήσεις όσους σε κακοποιούν και θα εκτιμηθείς απ' όλους. (Ιερός Χρυσόστομος)
Δεν έλαβες εντολή να κατηγορείς τον τεμπέλη, ούτε να ελέγχεις την κακία, ούτε να ονειδίζεις την οκνηρία, αλλά να ανακουφίζεις την πτωχεία, να ιατρεύεις την συμφορά, να απλώνεις το χέρι σου και να σηκώνεις εκείνους που έχουν πέσει. (ΙερόςΧρυσόστομος)
Εάν αμαρτάνει κάποιος συνάνθρωπός σου, θα τον διορθώσεις βέβαια, όχι όμως σαν αντίπαλος και σαν εχθρός που θέλει εκδίκηση, αλλά σαν ιατρός που παρασκευάζει φάρμακα. Γιατί ο Κύριος δεν είπε, να μην συγκρατήσεις αυτόν που αμαρτάνει, αλλά να μην τον κρίνεις, να μην γίνεις δηλ. αυστηρός δικαστής του. (Ιερός Χρυσόστομος)
Όταν σε αδικήσει κάποιος, σκέψου την κόλαση την οποία θα υποστεί και τότε όχι μόνο δεν θα οργιστείς μαζί του, αλλά και θα δακρύσεις. Διότι δεν οργίζεται κανείς εναντίον εκείνου, ο οποίος κατέχεται από πυρετό ή έχει κάποια φλεγμονή, αλλά όλους αυτούς τους λυπάται και δακρύζει από ευσπλαχνία και συμπόνοια. Εάν θέλεις να υπερασπίσεις τον εαυτόν σου, σιώπα και πλήγωσες τον εχθρό σου θανάσιμα. Αν όμως, επειδή θίχτηκες, ανταποδώσεις τις βρισιές (και αδικίες), τότε αναγκάζεις όσους σε ακούν, να θεωρούν ως αληθινά τα λεγόμενα εις βάρος σου. Γιατί δηλ. ο πλούσιος, όταν ακούει από κάποιον, ότι είναι φτωχός, γελά; Διότι γνωρίζει πολλά καλά, ότι δεν είναι φτωχός. Αν λοιπόν φροντίζουμε κσι εμείς να γελούμε, όταν μας βρίζουν, θα παράσχουμε την μεγαλύτερη απόδειξη, ότι έχουμε συνείδηση, ότι τα λεγόμενα σε βάρος μας δεν είναι αληθινά. (Ιερός Χρυσόστομος)
Όποιος είναι καλόκαρδος και επιεικής και ξέρει να σιωπά, αυτός είναι ασφαλής και προχωρεί με σταθερότητα και είναι σε όλους ευχάριστος. (Ιερός Χρυσόστομος)
Γιατί, πες μου, ποιός είναι από όλους αγαπητός; Εκείνος που συγχύζεται, που εξοργίζεται, που κάνει σαν θηρίο και συμπεριφέρεται έτσι προς τους άλλους που έχουν την ίδια μ' αυτόν ανθρώπινη φύση, ή εκείνος που είναι πράος, γαλήνιος και ατάραχος σαν φιλόσοφος; Δεν μοιάζει ο δεύτερος με άγγελο και ο πρώτος ούτε καν με άνθρωπο; Γιατί ο μεν θυμώδης δεν μπορεί να συγκρατήσει ούτε τα δικά του πάθη, ενώ ο πράος ανέχεται και τα πάθη των άλλων. Ο θυμώδης δεν μπορεί να υποφέρει ούτε τον εαυτό του, ενώ ο πράος υπομένει και τα ελαττώματα του άλλου. Ο ένας είναι ναυαγός, ενώ ο άλλος πλέει με ασφάλεια, γιατί το πλοίο της ζωής του το οδηγεί πάντοτε ούριος άνεμος, γιατί δεν αφήνει τον άνεμο του θυμού να πέσει πάνω στα πανιά και να ανατρέψει το σκάφος της ψυχής του, αλλά αφού φυσήξει κάποια λεπτή και δροσερή αύρα, η πνοή δηλαδή της ανεξικακίας, τον οδηγεί με πολλή ησυχία στο λιμάνι της ατάραχης και φιλοσοφημένης ζωής. (Ιερός Χρυσόστομος)
Και θαύματα εάν κάνεις και νεκρούς εάν αναστήσεις και ο,τιδήποτε άλλο αν κατορθώσεις, δεν θα σε θαυμάσουν τόσο οι άπιστοι άνθρωποι, όπως θα σε θαυμάσουν, αν σε δουν πράο, ήρεμο και γλυκύ στους τρόπους. Διότι για τα θαύματα θα σε φθονήσουν, ενώ για την αγάπη που θα τους δείξεις, θα τους ελκύσεις κοντά σου και θα τους κάνεις να σε αγαπήσουν. Διότι τίποτε άλλο δεν μπορεί να ελκύσει κάποιον κοντά μας, όπως η αγάπη που του δείχνουμε... (Ιερός Χρυσόστομος)
Οι άνθρωποι που σε παρεξήγησαν και σε πλήγωσαν δεν γνωρίζουν ούτε εκείνο τον παλιό μύθο, για τον άνεμο και τον ήλιο, που μάλωναν, ποιός είναι ο δυνατότερος και έβαλαν στοίχημα, ότι όποιος βγάλει την κάπα του βοσκού, που εκείνη την ώρα ανηφόριζε το βουνό, θα είναι ο πιο δυνατός. Φύσηξε, ξαναφύσηξε ο άνεμος, αλλά ο βοσκός κρύωσε και τυλίχθηκε πιο σφιχτά στην κάπα του. Βγήκε τότε ο ήλιος απ' τα σύννεφα, σκόρπισε γύρω καλοσύνη και θερμότητα, ζεστάθηκε ο βοσκός και έβγαλε την κάπα του. Τότε ο ήλιος φώναξε στον άνεμο: «Είδες, ποιός απ' τους δυο μας είναι ο δυνατότερος;» Δεν κερδίζεις τον άνθρωπο με το άγριο, αλλά μόνο με την καλοσύνη!!! (Ιερός Χρυσόστομος)
Ποτέ μην βγεις από το σπίτι σου, χωρίς να πεις αυτά τα λόγια: ''Απαρνιέμαι, σατανά, εσένα και την πομπή σου και τη λατρεία σου και συντάσσομαι, Xριστέ, μαζί σου''. Mαζί με τα λόγια αυτά κάνε και τον Σταυρό στο μέτωπό σου. Γιατί έτσι μόνο, όχι μόνο κανένας άνθρωπος που θα συναντήσεις, αλλά ούτε και ο ίδιος ο διάβολος δεν θα μπορέσει να σε βλάψει σε κάτι, βλέποντάς σε, να παρουσιάζεσαι με αυτά τα όπλα. (Ιερός Χρυσόστομος)
Τον εχθρό μου και όταν ακόμη με επαινεί, δεν τον δέχομαι. Τον φίλο μου και όταν με επιτιμά, τον αποζητώ και τρέχω να τον συναντήσω. Ο εχθρός και όταν ακόμη δείχνει πως με αγαπά, μου είναι αποκρουστικός. Ο φίλος και όταν με τραυματίζει, μου είναι αγαπητός και περιπόθητος. Του εχθρού το φίλημα μου δημιουργεί υποψίες, ενώ του φίλου μου είναι γεμάτο στοργή και πόνο για την προκοπή μου. (Ιερός Χρυσόστομος)
Κατανόησε ότι, είτε θέλεις, είτε δεν θέλεις, θα υποφέρεις το κακό και τον πειρασμό στη ζωή σου. Αλλά αν το υποφέρεις με ευχαρίστηση, θα κερδίσεις πάρα πολλά, αν όμως το υποφέρεις με απελπισία, ανησυχία και βλασφημία, ούτε τη συμφορά θα κάνεις έτσι μικρότερη, αλλά θα κάνεις και μεγαλύτερο τον καταποντισμό. (Ιερός Χρυσόστομος)
Τα του Θεού να τα υπερασπίζεσαι, ενώ τα δικά σου, να τα παραβλέπεις. (Ιερός Χρυσόστομος)
Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να αντισταθείς (και να αντιμετωπίσεις), αυτούς που συνεχώς σε πολεμούν, από το να τους καταφρονείς και να μην θέλεις καθόλου να τους θυμηθείς. (Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης)
Να τιμάς τους πάντες ως εικόνες Θεού, να εύχεσαι το καλό και να ευεργετείς κατά δύναμη τους πάντες, να είσαι ταπεινός ενώπιον όλων και να τους ικανοποιείς στα όρια του αγαθού. (Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης)
Όταν βλέπουμε κάποιον να συμπεριφέρεται άσχημα, ανάλογα με το τι άνθρωπος είναι, θα του πούμε κάτι ή όχι. Χρειάζεται πολλή διάκριση και θείο φωτισμό στην εποχή μας. Δεν είναι εύκολο και σε μια περίπτωση, όπως έχω δει, υπάρχουν πεντακόσιες υποπεριπτώσεις. Είναι μερικοί που μπορούν να διορθωθούν και άλλοι που δεν διορθώνονται και με μια δική μας παρατήρηση μπορεί να αντιδράσουν. Ιδίως αν κάποιος έχει εγωισμό και τον θίξεις, αντιδρά άσχημα. Ενώ καταλαβαίνει πολλές φορές ότι σφάλλει, από εγωισμό δεν υποχωρεί. Και όταν τα ελατήριά μας δεν είναι αγνά, δηλαδή μαζί με το ενδιαφέρον υπάρχει και υπερηφάνεια και η αγάπη δεν είναι καθαρή, δημιουργείται στον άλλο μεγάλη αντίδραση. Όταν ελέγχουμε κάποιον από αγάπη, με πόνο, είτε την καταλαβαίνει ο άλλος την αγάπη μας είτε όχι, η αλλοίωση γίνεται στην καρδιά του, επειδή κινούμαστε από καθαρή αγάπη. Ενώ ο έλεγχος που γίνεται χωρίς αγάπη, με εμπάθεια, τον κάνει τον άλλο θηρίο, γιατί η κακία μας προσκρούει στον εγωισμό του και τότε βγάζει σπίθες, και ανάβει η φωτιά, όπως όταν χτυπήσει ο πυριόβολος - το ατσάλι - στην στουρναρόπετρα. (ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
Όταν ανεχόμαστε τον αδελφό μας από αγάπη, εκείνος το καταλαβαίνει. Και όταν δεν εκδηλώνεται η κακία μας, αλλά είναι εσωτερική, πάλι την καταλαβαίνει, γιατί του προκαλεί ταραχή. Όπως και ο διάβολος, ακόμη και όταν παρουσιάζεται σαν άγγελος φωτός, φέρνει ταραχή (στον άνθρωπο), ενώ ο πραγματικός άγγελος φέρνει μια απαλή ανέκφραστη αγαλλίαση. (ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
Να μην υπάρχει ο εαυτός μας στις ενέργειές μας. Να μη ζητούμε την δική μας ανάπαυση. Αυτό εμποδίζει να έρθει ο Χριστός. Να κοιτάζει κανείς τι αναπαύει τον άλλον. Η πραγματική ανάπαυση γεννιέται από την ανάπαυση του άλλου. Τότε αναπαύεται και ο Θεός στον άνθρωπο και ο άνθρωπος παύει να είναι άνθρωπος, θεώνεται. Αλλιώς δουλεύει μόνον το μυαλό και τότε όλα είναι σαρκικά, ανθρώπινα. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Όταν κάποιος είναι νευριασμένος, καλύτερα να μην του μιλήσεις καθόλου, έστω και με καλό τρόπο. Διότι μοιάζει με τον πληγωμένο, που δεν δέχεται ούτε και το χάδι, γιατί ερεθίζει τις πληγές του. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Είναι μερικοί, που συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο σε όλους. Δεν μπορούμε όμως σε μια δακτυλήθρα, να βάλουμε όσο σε ένα βαρέλι· ή να φορτώσουμε ένα βόδι όσο ένα άλογο. Το βόδι είναι για να τραβάει αλέτρι. Δεν γίνεται να του βάλουμε σαμάρι και να το φορτώσουμε. Το άλογο πάλι κακώς το βάζουμε στο αλέτρι, γιατί είναι για να σηκώνει βάρος. Να μην θέλουμε να βάλουμε όλο τον κόσμο στο δικό μας καλούπι. Ο καθένας έχει το δικό του. Να παραβλέπουμε και μερικά, όταν δεν βλάπτουν. Εάν μπορούσαν να μπούν σε τάξη όλοι οι άνθρωποι σ' αυτήν την ζωή, δεν θα γίνονταν αταξίες και θα ήταν και εδώ Παράδεισος. Να μην έχουμε λοιπόν απαιτήσεις παράλογες από τους άλλους. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Τον υπερήφανο που πλήγωσες τον εγωισμό του, μην τον επισκέπτεσαι αμέσως, εάν δεν θεραπευτούν λίγο οι πληγές του, διότι και με το χαϊδεμα (τα καλά σου λόγια), θα του ερεθίσεις τις πληγές. Προτιμότερο είναι να μην τον πλησιάσεις, μέχρι να κλείσουν με την πάροδο του καιρού, να ξεχαστεί. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Ο άνθρωπος που έχει αγιότητα και αγάπη, όπου και αν βρεθεί, δημιουργεί κατά κάποιον τρόπο γύρω του ένα ηλεκτρομαγνητικό πνευματικό πεδίο και επηρεάζει όσους βρίσκονται μέσα σ' αυτό. Βέβαια, πρέπει να προσέχουμε, να μην σπαταλάμε την αγάπη μας και να μην δίνουμε την καρδιά μας εύκολα, γιατί πολλές φορές μερικοί εκμεταλλεύονται την δική μας καρδιά και μας την κάνουν κιμά ή άλλοτε δεν μπορούν να μας καταλάβουν και μας παρεξηγούν. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Όταν βλέπω, ότι ο άλλος δεν βοηθιέται από το ενδιαφέρον μου, την καλοσύνη, την αγάπη και δεν τα εκτιμάει αυτά, αλλά εκμεταλλεύεται την αγάπη μου και μου φέρεται με αναίδεια, τραβιέμαι σιγά - σιγά, για να μην γίνει περισσότερο αναιδής και λέω ότι δεν έχω συγγένεια μαζί του. Και αναγκάζομαι να μην του φέρομαι με καλοσύνη. Κανονικά, όσο καλοσύνη σου δείχνουν, τόσο πρέπει να αλλοιώνεσαι, να διαλύεσαι, να λειώνεις. Παλιά τι είχε συμβεί με κάποιον. Στην αρχή, για να τον βοηθήσω, αναγκάστηκα να του πω μερικά Θεία γεγονότα που είχα ζήσει. Αντί όμως να πει: «Θεέ μου, πώς να Σε ευχαριστήσω γι' αυτήν την παρηγοριά κ.λπ.» και να διαλυθεί, πήρε θάρρος και φερόταν με αναίδεια. Τότε κράτησα μια αυστηρή στάση. «Θα τον βοηθώ, είπα, από μακριά με την προσευχή». Αυτό το έκανα, όχι γιατί δεν τον αγαπούσα, αλλά γιατί αυτός ο τρόπος θα τον βοηθούσε. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Η ανοχή και η αγάπη κάνουν τον αναιδή πιο αναιδή και τον φιλότιμο πιο φιλότιμο. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Η καλοσύνη βλάπτει τον κακοπροαίρετο άνθρωπο. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Η αδιάκριτη συμπεριφορά τις περισσότερες φορές κάνει μεγαλύτερο κακό, από την συμπεριφορά των τρελλών που έχουν το ακαταλόγιστο και σπάζουν κεφάλια. Διότι οι αδιάκριτοι με τα κοφτερά τους λόγια, πληγώνουν ευαίσθητες ψυχές και πολλές φορές τις τραυματίζουν θανάσιμα, γιατί τις φέρνουν σε απόγνωση. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Εγώ έχω τυπικό, όταν βλέπω ότι κάποιος έχει ένα χάρισμα ή ότι πάει καλά στον αγώνα του, να του το λέω και όταν βλέπω κάτι στραβό, να παίρνω βρεγμένη σανίδα... Δεν σκέφτομαι μήπως βλαφτεί η ψυχή με τον πρώτο ή τον δεύτερο τρόπο, επειδή και οι δύο τρόποι έχουν αγάπη. Αν βλαφτεί από την συμπεριφορά μου, αυτό σημαίνει, ότι θα έχει βλάβη. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Όποιος φέρεται με βάρβαρο τρόπο, δήθεν για να ωφελήσει τις ψυχές πνευματικά, είναι χειρότερος από τον Διοκλητιανό, γιατί εκείνος ήταν ειδωλολάτρης και όχι Χριστιανός. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Στα θέματα της πίστεως και της πατρίδος, να είστε αμετακίνητοι και αυστηροί. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Όταν υπάρχει στην καρδιά η καθαρή, η ολοκληρωμένη αγάπη προς τον Θεό, τότε κάθε αυθόρμητη εκδήλωση της καρδιάς είναι καθαρή. Όταν όμως δεν υπάρχει στην καρδιά η καθαρή αγάπη, τότε χρειάζεται φρένο στον αυθορμητισμό, γιατί αυτή η αυθόρμητη εκδήλωση είναι γεμάτη από κοσμικές τοξίνες. (ΆγιοςΠαϊσιοςοΑγιορείτης)
Οι ιδιοτροπίες ξεκινάνε από τον (κακό) λογισμό. Άχ! Θυμάμαι, μια φορά στο Σινά πηγαίναμε κάπου με έναν μοναχό και του έδωσα δυό ροδάκινα. Τον βλέπω, δεν τα τρώει. Ήθελε να πάει να τα πλύνει, για να τα φάει και τα κρατούσε στα χέρια, μην τα βάλει στην τσέπη και κολλήσουν μικρόβια και από την τσέπη! Ο αδελφός του που είχε οκτώ παιδιά μου έλεγε: «Περισσότερο σαπούνι ξοδεύει αυτός, για να πλύνει τα χέρια του, παρά η γυναίκα μου με τα οκτώ παιδιά που πλένει!». Και να δείτε τι έπαθε! Εκεί στο Σινά έδιναν σε κάθε καλόγερο και έναν Βεδουίνο, για να τον εξυπηρετεί, να του πηγαίνει το φαγητό κ.λπ. Ο Βεδουίνος που έδωσαν σ' αυτόν ήταν ο πιο βρώμικος απ' όλους. Κατάμαυρος! Μύριζαν τα ρούχα του, μύριζε ολόκληρος. Μια εβδομάδα έπρεπε να τον βάλεις στο μουσκιό, για να καθαρίσει! Τα χέρια του ήταν..., μην τα ρωτάς! Έπρεπε να τα ξύσεις με την σπάτουλα! Εν τω μεταξύ, όταν έπιανε το τσανάκι, για να του πάει το φαγητό, έβαζε τα δυο του δάχτυλα μέσα. «Φύγε, φύγε... », του φώναζε εκείνος, μόλις τον έβλεπε. Τελικά αυτός ο μοναχός, ούτε δυό εβδομάδες δεν κάθησε στο Σινά. Έφυγε... (ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Όταν ο άνθρωπος νιώθη την παρουσία του Θεού, νιώθει και τον Φύλακα Άγγελο δίπλα του και τότε οι κινήσεις του είναι λεπτές, προσεκτικές, αλλά και άνετες. Η προσοχή αυτή δεν του κάνει μαρτυρική την ζωή, αλλά τον ευχαριστεί. Κινείται με πνευματική άνεση. Η ευλάβεια, η προσοχή που έχει, του γλυκαίνουν την καρδιά και συνέχεια προσέχει, για να μην του φύγει η γλυκύτητα, την οποία νιώθει. Ξαπλώνει συνεσταλμένα με σταυρωμένα τα χέρια. Κοιμάται με συστολή, με ευλάβεια· σηκώνεται ήσυχα. Όταν του χτυπούν την πόρτα, δεν κοιτάζει να συμμαζευτεί· είναι πάντα τακτοποιημένος. Συνέχεια φροντίζει να μην λυπήσει τον Φύλακα Άγγελό του... (ΆγιοςΠαϊσιος ο Αγιορείτης)
Να μην κατηγορείς κανέναν απολύτως, να μην κοροϊδεύεις, να μην οργίζεσαι, να μην περιφρονείς. Φυλάξου πολύ να μη λες: «ο τάδε ζει ενάρετα ή ο δείνα άσωτα», διότι αυτό ακριβώς είναι το «μη κρίνετε». Όλους να τους βλέπεις με το ίδιο μάτι, με την ίδια διάθεση, με την ίδια σκέψη, με απλή καρδιά, να τους δέχεσαι σαν τον Χριστό... (ΆγιοςΝήφων)
Κλείνε τ'αυτιά σου με κερί, όταν ομιλούν οι φαύλοι. (Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος)
Σε όλους να είσαι καλοσυνάτος και περισσότερο στους διπλανούς σου. Γιατί ποιός θα πιστέψει ότι είσαι καλός στους ξένους, όταν δεν είσαι καλός σε αυτούς που οφείλεις να είσαι; (Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος)
Μην ταπεινώσεις κανέναν άνθρωπο με τα λόγια σου ή με την συμπεριφορά σου, για να φανείς εσύ ο νικητής και ο συνάνθρωπός σου εξευτελισμένος στα μάτια του συνανθρώπου σου. Αυτό ποτέ να μην το κάνεις! (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
Ο σκοπός δεν είναι να καταδικάζουμε το κακό, αλλά να το διορθώνουμε. Με την καταδίκη, ο άνθρωπος μπορεί να χαθεί, ενώ με την κατανόηση και την βοήθεια, θα σωθεί. Τον αμαρτωλό, πρέπει να τον αντικρίζουμε με αγάπη και με σεβασμό στην ελευθερία του. Αν για παράδειγμα στο σπίτι, κάποιος ρίξει και σπάσει ένα βάζο, εμείς συνήθως οργιζόμαστε. Αν όμως εκείνη την κρίσιμη στιγμή, δείξουμε κατανόηση και δικαιολογήσουμε τη ζημιά, κερδίσαμε και την ψυχή μας και την ψυχή του αδελφού μας. (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
Είναι καλύτερα να μην πεις στον άλλον για τον Θεό, αλλά να του στείλεις εσωτερικά την αγάπη σου. Τότε θα φύγει και θα πει μόνος του: ''Τί ευγένεια, τί γλυκύτητα! Να τί κάνει η πίστη!'' Μπορεί να δείχνεις στον άλλο ευγένεια, να τον εξυπηρετείς. Όμως είναι η άλλη δύναμη, η καλή ή η κακή που δουλεύει στην πραγματικότητα. Δεν έχουν επίδραση στον άλλο τα λόγια ή οι πράξεις μας, αλλά η εσωτερική διάθεση γι' αυτόν. Η ενέργεια είναι αόρατη. Υπάρχει μια ζωή αόρατη πολύ ισχυρή. (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
Για ό,τι κάνεις και λες, να έχεις την σύμφωνη μαρτυρία από την Αγία Γραφή. (Μέγας Αντώνιος)
Να αποφεύγεις αυτούς που αγαπούν τα συμπόσια και λένε: ''Εγώ θα σου κάνω σήμερα το τραπέζι και εσύ θα μου το κάνεις αύριο. Διότι εάν συμφωνήσεις μ' αυτά, δεν θα σου μείνει καιρός να ζήσεις τον βίο ενάρετο και η ψυχή σου θα γίνει κατοικητήριο όλων των παθών. Να μιμείσαι αυτούς που είναι θερμοί στα πνευματικά και βαδίζουν την στενή και στενόχωρο οδό για να φτάσεις την αιώνια ζωή. (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος)
Αν δεν θέλεις να χτίζεις, τουλάχιστον μην καταστρέφεις τα χτισμένα.

Αν δεν θέλεις να φυτεύεις, τουλάχιστον μην ξεριζώνεις τα φυτεμένα.

Και εάν δεν θέλεις να ησυχάζεις, τουλάχιστον μην ταράζεις την ησυχία εκείνων που

θέλουν να ησυχάζουν. (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος)

Αυτός που είναι μετρημένος στα λόγια είναι μετρημένος και στα έργα. Αυτός που εξετάζει τα λόγια που πρόκειται να πει εξετάζει και τις πράξεις που πρόκειται να εκτελέσει και ποτέ του δεν θα υπερβεί τα όρια της καλής και ενάρετης συμπεριφοράς. (ΆγιοςΝεκτάριος)
Όποιος συμπεριφέρεται στον συνάνθρωπό του με πανουργία και απάτη, δεν θα του λείψει η λύπη. (Άγιος Ησαϊας ο Αναχωρητής)
Τους απίστους και τους αιρετικούς, θα τους φροντίζουμε ως εξής: Πρώτα με τις παρακλήσεις μας προς τον Θεό, για να τους φωτίσει. Ύστερα με την ταπείνωση και τα έργα της πνευματικής αγάπης, με ζωή ανεπίληπτη και ενάρετη που να μαρτυρεί από μόνη της την πίστη μας, όπως την δίδαξαν οι Απόστολοι. (Άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης)
Η πραότητα μαλακώνει και τις πιο πέτρινες καρδιές. Η οργή σκληραίνει και τις πιο μαλακές. Αν έχεις εξουσία, μην επιβάλλεσαι ποτέ με την οργή, προκαλώντας στους υφισταμένους σου τον φόβο. Είναι καλύτερο να σ' αγαπούν, παρά να σε φοβούνται. Από τον φόβο προέρχονται το ψεύδος και η υποκρισία, από την αγάπη η ειλικρίνεια και η εγκαρδιότητα. (ΆγιοςΔημήτριοςτουΡοστώφ)
Τις κακές κουβέντες, είναι καλύτερα, να τις αντικρούει και να τις αντιμετωπίζει κανείς με καλές πράξεις. (Άγιος Φιλάρετος Μόσχας)
Κάθε άνθρωπος είναι ο αιώνιος αδελφός σου, ο αιώνιος συνάδελφός σου. Πρόσεχε λοιπόν, πως του συμπεριφέρεσαι! Πρόσεχε τί σκέφτεσαι περί αυτού! Πρόσεχε τί επιθυμείς γι' αυτόν! Επειδή στην αιωνιότητα μέλλεις να ζήσεις μαζί με εκείνον. Γι' αυτό, ας είναι όλα μέσα μας αθάνατα και αιώνια: η αγάπη μας προς τον άνθρωπο, το αγαθό μας, η αλήθεια μας, η δικαιοσύνη μας. Για να μην ντρεπόμαστε στον άλλο κόσμο, μήτε για την αγάπη μας, μήτε για το καλό μας, μήτε για την αλήθεια μας, μήτε και για την δικαιοσύνη μας ενώπιον του Κυρίου. (Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς)
Εάν έρθεις σε απορία μπροστά σε κάποιο πράγμα ή είσαι σε αμηχανία τι να κάνεις, στρέψε το βλέμμα σου προς τον Κύριο Ιησού και ρώτησε τον εαυτό σου: αυτό το πράγμα θα το έκανε Εκείνος; Και αν θα το έκανε Εκείνος, κάνε το και εσύ, διότι θα είναι αυτό άγιο και θα αγιάζει και φωτίζει. Εάν όμως δεν θα το έκανε Εκείνος, μην το κάνεις και εσύ, διότι θα είναι ανόσιο και θα οδηγεί στο σκότος και τον θάνατο. (ΑγίουΙουστίνοςΠόποβιτς)
Με τον τρόπο που εμείς ενεργούμε προς τον αδερφό μας, θα ενεργήσει και ο Θεός απέναντί μας. Με το μέτρο που εμείς μετράμε, έτσι θα μετρηθούμε... (ΆγιοςΝικόλαοςΒελιμίροβιτς)
Φρόντιζε να κάνεις στους ανθρώπους εκείνο, για το οποίο στην αρχή ακόμη θα σε βλαστημούν, όμως στο τέλος θα σε ευλογούν. Ποτέ όμως μην κάνεις εκείνο, για το οποίο στην αρχή θα σε ευλογούν κσι στο τέλος θα σε αναθεματίζουν. (ΆγιοςΝικόλαοςΒελιμίροβιτς)
Την γενναιοδωρία σου, ποτέ μην την δείχνεις στον κενόδοξο! Ο κενόδοξος όσο σκυφτός είναι προς τους ανωτέρους του τόσο θρασύς και απάνθρωπος είναι προς τους κατωτέρους του. (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ)
Τί θα λέγαμε για τον άνθρωπο, που θα έπαιρνε έναν κουβά, θα τον γέμιζε βρωμόνερα και μετά θα τον άδειαζε πάνω του; Δεν θα τον θεωρούσαμε ανόητο; Ε, λοιπόν, το ίδιο κάνει και εκείνος, που από περιέργεια πλησιάζει αισχρούς ανθρώπους και ακούει τα βρώμικα λόγια τους, λερώνοντας τον νου του, με ένα σωρό ρυπαρούς λογισμούς. Οι λογισμοί αυτοί στη συνέχεια, γεννούν ανάλογα συναισθήματα και επιθυμίες, που θολώνουν τον νου του και γεμίζουν την καρδιά του με ταραχή. Γι' αυτό δεν πρέπει να κοιτάζουμε ή να ακούμε επιπόλαια το καθετί και γενικά να ενδιαφερόμαστε φιλοπερίεργα, για όλα όσα γίνονται γύρω μας. Ας βλέπουμε χωρίς να βλέπουμε και ας ακούμε χωρίς να ακούμε... (Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)
Δεν πρέπει να κοιτάζουμε με κατάπληξη και κακία, τις διάφορες αμαρτίες, τις αδυναμίες και τα πάθη των ανθρώπων. Όλα αυτά είναι ξελογιάσματα των ανθρώπων από παλιά, είναι αδυναμίες όλου του ανθρωπίνου γένους. Οι άνθρωποι δεν μπορούν από μόνοι τους, να απαλλαγούν απ' αυτά. Ήταν απαραίτητος ένας Σωτήρας. Όχι μεσίτης, ούτε άγγελος, αλλά ο ίδιος ο Κύριος σαρκωμένος. Γι' αυτό πρέπει να περιφρονούμε τα ανθρώπινα πάθη, ακόμα και αν στρέφονται εναντίον μας π.χ. κακία φθόνος κ.ά. Δεν πρέπει να οργιζόμαστε εναντίον εκείνων που έχουν υποκύψει στα πάθη αυτά, αλλά να τους φερόμαστε με καλοσύνη. Πρέπει να προσπαθούμε να τους πείσουμε με τα λόγια, με προσευχή, όπως έκανε ο Κύριος και οι Άγιοι, για τους εχθρούς τους. Εδώ έγκειται η σοφία για τον Χριστινανό... (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Ο άνθρωπος που είναι οργισμένος μαζί μας είναι άρρωστος. Πρέπει να του συμπεριφερθούμε ευγενικά, να του μιλήσουμε ήρεμα με αγάπη. Και αν η κακία του για μας δεν έχει ριζώσει βαθιά μέσα του, θα δεις πως η καρδιά του θα μαλακώσει, η κακία του θα εξαφανιστεί από την καλοσύνη και την αγάπη σου. (ΆγιοςΙωάννηςτηςΚροστάνδης)
Τον αλαζόνα, μοχθηρό και υπερήφανο άνθρωπο, να τον βλέπεις σαν τον άνεμο. Μην προσβάλλεσαι από την κακία, την υπερηφάνεια και την μοχθηρία του. Φρόντισε να παραμείνεις ειρηνικός. Ο εχθρός προσπαθεί, να σε εκνευρίσει, εξάπτοντας τα ανθρώπινα πάθη σου ή βάζοντας στην καρδιά σου καχυποψία και φαντασίες. (Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης)
Στους πλησίον μας πρέπει να φερόμαστε με λεπτότητα, χωρίς ούτε με το βλέμμα μας να τους προσβάλλουμε. (ΌσιοςΣεραφείμτουΣάρωφ)
Οι άνθρωποι της εποχής μας, μας αντιμετωπίζουν εμάς τους πιστούς, ως ''πτωχούς τω πνεύματι'', ως ανόητους. Δεν τους αρέσει η Ορθόδοξη πίστη μας. Γελούν κοροϊδευτικά, με ο,τιδήποτε εμείς θεωρούμε ιερό. Συχνά τυχαίνει να ακούμε από πιστούς, αναγκασμένους να ζουν εν μέσω ενός εχθρικού κόσμου, πόσο δύσκολο τους είναι, να υφίστανται τις διαρκείς κοροϊδίες, τους χλευασμούς. Τέτοια συμπεριφορά, θα πρέπει να την θεωρούμε τιμή για εμάς. ''Ει ονειδίζεσθε εν ονόματι Χριστού, μακάριοι, ότι το της δόξης και δυνάμεως και το του Θεού Πνεύμα εφ' υμάς αναπαύεται'' (Α' Πέτρου 4,14). Αν γελούν μαζί μας, αν δεν μας αγαπούν, αυτό σημαίνει, ότι εμείς δεν είμαστε του κόσμου τούτου. Δεν πρέπει να οργιζόμαστε και να νοιώθουμε αμηχανία, με τέτοια συμπεριφορά. (Όσιος Νίκων της Όπτινα)
Στους ανθρώπους που έχουν εγωισμό, πρέπει να προσέχουμε πως μιλάμε, γιατί δεν σηκώνουν, ούτε πείραγμα, ούτε υπόδειξη, ούτε επίπληξη. Απεναντίας, οι ταπεινοί τα σηκώνουν όλα. (Στάρετς Σεβαστιανός)
Και ποιός μισεί τόσο πολύ την αμαρτία όσο οι Άγιοι; Και όμως δεν μισούν εκείνον που αμαρτάνει, ούτε τον κατακρίνουν, ούτε τον αποστρέφονται, αλλά υποφέρουν μαζί του, τον συμβουλεύουν, τον παρηγορούν, τον γιατρεύουν σαν άρρωστο μέλος του σώματός τους. Κάνουν τα πάντα για να τον σώσουν. Όπως ακριβώς κάνουν οι ψαράδες. Όταν ρίχνουν τ' αγκίστρι στην θάλασσα και πιάνουν μεγάλο ψάρι και καταλαβαίνουν, ότι χτυπιέται δυνατά και κουνιέται πέρα-δώθε, δεν το τραβάνε αμέσως και απότομα, γιατί κόβεται η πετονιά και χάνεται τελείως το ψάρι, αλλά με εξυπνάδα χαλαρώνουν την πετονιά και το αφήνουν να πάει όπου θέλει. Και όταν καταλάβουν, ότι εξαντλήθηκαν οι δυνάμεις του και ησύχασε η ορμή του, τότε αρχίζουν πάλι σιγά-σιγά να το τραβούν. Έτσι και οι Άγιοι. Με την μακροθυμία και την αγάπη τραβούν τον αδελφό και δεν τον απωθούν, ούτε τον σιχαίνονται. Και όπως η μητέρα που έχει άσχημο παιδί, δεν το σιχαίνεται, ούτε το αποφεύγει, αλλά με ευχαρίστηση το στολίζει και κάνει ό,τι μπορεί για να το ομορφύνει, έτσι πάντα σκεπάζουν, στολίζουν, φροντίζουν, ώστε και αυτόν που αμαρτάνει να διορθώσουν, την κατάλληλη στιγμή και να μην αφήσουν να πάθει και κανένας άλλος κακό, εξαιτίας του, αλλά και οι ίδιοι, να προκόψουν περισσότερο στην αγάπη του Χριστού. (ΑββάςΔωρόθεος)