Έσεσθε ουν υμείς τέλειοι
ως ο πατήρ υμών ο ουράνιος τέλειος έστιν.[Πρέπει λοιπόν να γίνετε τέλειοι (δια της αγάπης
προς πάντας), καθώς είναι τέλειος και ο Ουράνιος Πατήρ σας (ο Οποίος είναι
αγάπη)]. (Κατά Ματθαίον 5,48)
Ούτος τέλειος ανήρ, δυνατός χαλιναγωγήσαι και όλον το σώμα. [Αν κάποιος δεν κάνει σφάλματα με τα λόγια του, αυτός είναι τέλειος άνθρωπος,
ικανός να χαλιναγωγήσει όλο του τον εαυτόν.] (Ιακώβου 3,2)
Τελειότητα δεν είναι μόνο η αποχή από τα φανερά
κακά, αλλά κυρίως η κάθαρση της διανοίας. (Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος)
Δεν μπορεί να είναι κανείς τέλειος, εάν δεν αποκτήσει ταπείνωση μεγάλη στην καρδιά και στο σώμα, εάν δεν μάθει δηλαδή: Να μην υπολογίζει τον εαυτό του σε καμιά περίπτωση, αλλά να προτιμά να βάζει ταπεινά τον εαυτό του χαμηλότερα από όλη την κτίση, να μην κρίνει διόλου κάποιον, παρά μόνο τον εαυτό του, να υπομένει την καταφρόνια και να αποστρέφεται ολόψυχα κάθε κακία. Να βιάζει τον εαυτό του να είναι μακρόθυμος, αγαθός, να αγαπά τους αδελφούς, να είναι σώφρων, να κυριαρχεί στον εαυτό του, γιατί λέει η Αγία Γραφή "η Βασιλεία των Ουρανών ανήκει σ΄αυτούς που ασκούν βία στον εαυτό τους και αυτοί οι αγωνιστές την κερδίζουν''. Να βλέπει ίσια με τα μάτια, να φρουρεί τη γλώσσα και ν΄αποφεύγει ν΄ακούει μάταια πράγματα που φθείρουν την ψυχή. Τα χέρια να κινούνται για να ακάνουν το θέλημα του Θεού, η καρδιά να είναι καθαρή έναντι του Θεού και το σώμα αμόλυντο, να έχει τη μνήμη του θανάτου καθημερινά, ν΄αποκηρύσσει την εσωτερική οργή και κακία, να αποτάσσεται τα υλικά και τις σαρκικές ηδονές. Να αποτάσσεται το διάβολο και όλα τα έργα αυτού και να συντάσσεται σταθερά με τον Βασιλιά των πάντων Θεό και μ΄όλες τις εντολές του, να προσεύχεται αδιάκοπα και να παραμένει κοντά στον Θεό πάντοτε, σε κάθε περίσταση και σε κάθε εργασία.
(ΆγιοςΜακάριοςοΑιγύπτιος)
Σε εκείνους που λένε, ότι είναι αδύνατο να φτάσουμε την τελειότητα και να απαλλαγούμε ολότελα από τα πάθη μας, τους λέμε ότι μιλάνε αντίθετα προς την Αγία Γραφή. Έτσι ο Κύριος λέει: «Να γίνετε τέλειοι, όπως ο Ουράνιος Πατέρας σας είναι τέλειος». Ίδιο νόημα έχουν και τα λόγια του Αποστόλου Παύλου: «Για να παρουσιάσουμε κάθε άνθρωπο τέλειο, σύμφωνο με το πρότυπο του Χριστού». Έτσι δεν μας κυριεύει η υπερηφάνεια, διότι τρέχουμε προς το τέρμα της τελειότητας, συνεχίζοντας σ' όλη μας τη ζωή αδιάκοπο και εντατικό αγώνα. (ΆγιοςΜακάριοςοΑιγύπτιος)
Να ξέρεις, ότι τα σχετικά με τη Χάρη έχουν ως εξής: Ας υποθέσουμε, ότι η τελειότητα έχει δώδεκα σκαλοπάτια. Συμβαίνει λοιπόν να φτάνει κανείς και σ' αυτό το μέτρο. Αλλά πάλι υποχωρεί η Χάρη και κατεβαίνοντας ένα σκαλοπάτι σταματά, ας πούμε, στο ενδέκατο. Φανερώσαμε παραπάνω εκείνα τα θαυμάσια, τα οποία δοκίμασε ο άνθρωπος εκείνος. Αν λοιπόν είχε αυτά τα θαυμάσια συνεχώς στον ίδιο βαθμό, τότε ούτε θα του ήταν δυνατό να οικονομεί τους αδελφούς και να τους διδάσκει. Επειδή, ούτε να ακούει θα μπορούσε, ούτε να μιλάει, ή και να φροντίζει για κάτι, έστω και το παραμικρό, παρά θα βρισκόταν σε μιά γωνιά εκστατικός και σαν μεθυσμένος. Γι' αυτό και δεν του δόθηκε το τέλειο μέτρο, για να έχει καιρό και τους αδελφούς να φροντίζει και να ασχολείται με την διακονία του λόγου. (ΆγιοςΜακάριοςοΑιγύπτιος)
Εκείνος που δεν έχει γίνει τέλειος, έχει ακόμα
εσωτερικό πόλεμο. Για λίγο βρίσκει ανάπαυση στην προσευχή και σε άλλη ώρα
βρίσκεται σε πόλεμο και θλίψη. (ΆγιοςΜακάριοςοΑιγύπτιος)
Εκείνος που παραδέχεται με υπομονή και με
ταπείνωση τις κατηγορίες (χωρίς να φταίει) που του ρίχνουνε, αυτός έφτασε στην
τελειότητα και από τους Αγγέλους θαυμάζεται, γιατί δεν υπάρχει καμμιά άλλη
τέτοια αρετή, που να είναι τόση μεγάλη και τόσο δυσκολοκατόρθωτη. (Άγιος
Ισαάκ ο Σύρος)
Σε αυτήν τη ζωή, δεν υπάρχει τελειότητα. (Άγιος
Ισαάκ ο Σύρος)
Το μεγαλύτερο και τελειότερο κατόρθωμα, που
μπορεί να πει ή να συλλογιστεί ο άνθρωπος είναι, το να πλησιάσει κάπως στο Θεό
και να ενωθεί μ' Αυτόν. (Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης)
Ας μην καυχάται κανείς, πως μπορεί να αποκτήσει
τις αληθινές Χριστιανικές αρετές και να υπηρετήσει τον Θεό, όπως πρέπει, αν δεν
βιάσει στα αλήθεια τον εαυτόν του, για να εγκαταλείψει, όχι μόνο τις
μεγαλύτερες ευχαριστήσεις, αλλά ακόμη και τις μικρότερες, στις οποίες ήταν πριν
αφοσιωμένος με κοσμική αγάπη. Αυτό είναι και ο λόγος που πολύ λίγοι είναι αυτοί
που φθάνουν στην τελειότητα. Γιατί αφού κατάκτησαν με κόπο τις μεγαλύτερες
ευχαριστήσεις, δεν θέλουν μετά από αυτά, να πιέσουν τον εαυτόν τους, για να
νικήσουν και τις μικρότερες και ασήμαντες επιθυμίες τους, οι οποίες κάθε ώρα
τους κατακτούν. (Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης)
Πρέπει να μην ξεχνάμε, ότι είναι αναρίθμητες οι
ευκαιρίες που μας δίνει ο Θεός, για να τελειοποιηθούμε. (Μέγας
Βασίλειος)
Δεν είναι τέλειος αυτός που αρχίζει καλά, αλλά όποιος τερματίζει καλά. Αυτός είναι δόκιμος για
τον Θεό. (Μέγας Βασίλειος)
Αληθινή τελειότητα είναι, το ποτέ να μην σταματά
κανείς να προοδεύει προς το καλύτερο, ούτε να περιορίσει την τελειότητα σε
κάποιο τέρμα. (Άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης)
Ψυχή τέλεια είναι εκείνη που ζυμώθηκε με τις αρετές. (Όσιος Θαλάσσιος)
Τέλειος είναι εκείνος, που πολεμά με την
εγκράτεια τους θεληματικούς πειρασμούς και εγκαρτερεί με υπομονή στους
αθέλητους. (Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής)
Αφού η λύπη και η ηδονή μοιράζονται στην ψυχή και
στην αίσθηση, εκείνος που φροντίζει για την ηδονή της ψυχής και υποφέρει με
υπομονή τη λύπη της αισθήσεως, γίνεται δόκιμος και τέλειος και ολοκληρωμένος.
Δόκιμος, γιατί απόκτησε την πείρα εκείνων, που είναι αντίθετα κατά την αίσθηση.
Τέλειος, γιατί πολεμά ανυποχώρητα εναντίον της λύπης και της ηδονής της
αισθήσεως με την εγκράτεια και την υπομονή. Ολοκληρωμένος, γιατί φυλάει
αλώβητες μέσα στη σταθερότητα της λογικής ταυτότητάς τους τις έξεις που
πολεμούν τις αλληλομαχόμενες διαθέσεις της αισθήσεως. (Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής)
Με επαινείτε, διότι δεν γνωρίζετε, τι θα πει
πνευματική τελειότητα. Ακούστε λοιπόν, για να την γνωρίσετε: Ο Αββάς Σεραπίων,
δίνει στους φτωχούς όλα τα χρήματά του και τέλος το επανωφόρι του. Προχωρεί πιο
πέρα και βλέπει άλλον γυμνό να τρέμει από το κρύο και του δίνει το εσωτερικό
του ρούχο. Και τέλος πωλείται δούλος, για να ενισχύσει μια φτωχή χήρα με
ορφανά. (Άγιος Ιωάννης ο Ελεήμων)
Η ταπείνωση είναι η βάση της τελειότητας. (Άγιος
Κυπριανός)
Και στην άλλη ζωή, συνεχίζεται η τελειότητα. (Άγιος
Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Από την εγκράτεια και την ταπείνωση γεννιέται η
απάθεια και από την πίστη, η πνευματική γνώση. Από αυτά προχωρεί η ψυχή στη
διάκριση και την αγάπη. Αφού οικειοποιηθεί τη Θεία αγάπη, ανεβαίνει προς το
ύψος της με τα φτερά της καθαρής προσευχής ακατάπαυστα, μέχρις ότου φτάσει στην
πλήρη γνώση του Υιού του Θεού και γίνει τέλειος άνδρας με την πλήρη τελειότητα
που είχε ο Χριστός, όπως λέει ο Απόστολος. (Άγιος Θεόδωρος Εδέσσης)
Στην τελείωση και στην τελειότητα οδηγεί ο Κύριος, που έρχεται και κατοικεί μέσα μας, όταν εμείς
εκτελούμε τις εντολές Του. Και μια από τις πρώτες εντολές είναι, να γίνεται
στη ζωή μας το θέλημα όχι το δικό μας, αλλά του Θεού. Και να γίνεται με την ακρίβεια που γίνεται στον ουρανό από τους
αγγέλους. Για να μπορούμε και εμείς να λέμε: «Κύριε, όχι
όπως εγώ θέλω, αλλά όπως Εσύ,
«γεννηθήτω το θέλημά Σου, ως εν ουρανω
και επί της γης».
(Άγιος Νεκτάριος)
Μέσα στην τέλεια υποταγή της ψυχής στη συνείδηση, βρίσκεται η ελευθερία του ανθρώπου, η πρόοδος και
η τελειοποίησή του.
(Άγιος Νεκτάριος)
Να θυμάστε ότι η άσκηση του σώματος απλώς βοηθάει την ψυχή να φτάσει στην τελειότητα. Η τελειότητα κατορθώνεται κυρίως με τον αγώνα της ψυχής. (Άγιος Νεκτάριος)
Κάθε θλίψη που την υποφέρουμε με καρτερία,
γίνεται ένα είδος σκάλας, που μας ανεβάζει στην τελειότητα. (Άγιος Νεκτάριος)
Είναι σημάδι τελειότητας, το να χαίρεται κανείς
και να αισθάνεται αγαλλίαση για την πρόοδο του πλησίον του. (Άγιος Εφραίμ ο
Σύρος)
Η τελειότητα είναι καρπός της αγάπης και της
εκκοπής του θελήματός μας. (Όσιος Άνθιμος της Χίου)
Ταπείνωση χρειάζεται... Να το χάσεις το δίκαιό
σου και θα σου το ανταποδώσει ο Θεός με τόκο... Εάν σε προσβάλλουν και δεν
μιλήσεις, είσαι μακάριος. Κάνε υπομονή. Έτσι οδηγείσαι στην τελειότητα... (Όσιος
Άνθιμος της Χίου)
Πώς να μιλήσω για την αρετή και την τελειότητα, όταν αυτές από την φύση τους δεν έχουν όρια; Ο ίδιος ο Θεός είναι Φύση απέραντη και απεριόριστη, συνεπώς είναι αδύνατον να πετύχει κανείς το τέλειο, επειδή το όριό τους χάνεται στο άπειρο. Συνετότερα, θα έλεγα, ότι η φύση του ανθρώπου είναι τέτοια, ώστε να επιθυμεί και να επιδιώκει όσο γίνεται μεγαλύτερη συμμετοχή στο καλό. (ΆγιοςΓρηγόριοςοΝύσσης)
Δεν υπάρχει στα έργα του Θεού κάποιο ατελές. Ούτε
κάποιο έχει ανάγκη διορθώσεως από σένα. Δεν θα ήταν σοβαρό, να επιχειρήσει
κάποιος να προσθέσει δικές του ιδέες,
για ένα βασιλικό άγαλμα, που ήδη έχει στηθεί, κάτι τέτοιο θα τον γελοιοποιήσει.
Αν λοιπόν δεν έχεις δικαίωμα σε ανθρώπινο έργο να επιχειρείς διορθώσεις, πώς
επιχειρείς να διορθώσεις τον Θεό; (Ιερός Χρυσόστομος)
Η καλή - καθαρή εξομολόγηση είναι η βάση της τελειότητας.
(ΆγιοςΒικέντιος)
Όσοι φτάνουν στην τελειότητα, που μέτρο της είναι ο Χριστός, αποκτούν την αδιάλειπτη προσευχή, την οποία κάθε ώρα και σε κάθε τόπο. Και τότε φτάνει ο Χριστιανός στην τελειότητα, όταν η θέλησή του και η εξαρτημένη από την θέληση διαγωγή του, ταυτιστούν με το θέλημα του Θεού. Τότε στην καρδιά του εγκαθίστανται η ζωντανή πίστη, η Ευαγγελική απλότητα και η ειρήνη του Θεού, που είναι ξένη προς κάθε σύγχυση και ταραχή.
(ΆγιοςΙγνάτιοςΜπριαντσιανίνωφ)
Είναι αδύνατον να φτάσει κανείς την τελειότητα,
χωρίς την νοερά προσευχή. (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ)
Γιατί δεν φτάνουμε στην τελειότητα και δεν
λαμβάνουμε την Χάρη; Επειδή δεν εκπληρώνουμε με τρόπο τέλειο τις αρετές. (Όσιος
Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
Η αιτία για την οποία δεν φτάνουμε στην
τελειότητα και δεν αποκτούμε τη Θεία Χάρη, είναι ότι δεν γνωρίζουμε από που να
βάλουμε αρχή στην πνευματική ζωή, που είναι η μέση και που το τέλος της ζωής
αυτής, ποιά είναι η ουσία της και ποιό το θεμέλιο των αρετών. Ώσπου να το
ανακαλύψουμε, θα κοπιάζουμε και ταυτόχρονα θα σκορπίζουμε ό,τι κερδίζουμε με
τους κόπους μας. Θα είναι σαν να σπέρνουμε τους σπόρους μέσα στη θάλασσα και
αυτή θα τους καταβροχθίζει... (Όσιος Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ)
Όσο μεγαλύτερη ευγνωμοσύνη νιώθει ο άνθρωπος,
τόσο πιο κοντά βρίσκεται στην τελειότητα. (Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)
Να είμαστε βέβαιοι, έστω και αν
εμείς αποκτήσουμε όλες τις αρετές, έστω και αν καταβάλλουμε τους πιο μεγάλους κόπους, με κανέναν τρόπο δεν θα καταφέρουμε να φτάσουμε στην τελείωσή μας, με μόνο το ζήλο μας και την προσωπική δραστηριότητά μας. Να γνωρίζουμε καλά, ότι όλος ο μόχθος του ανθρώπου είναι ανεπαρχής, για να του εξασφαλίσει την Ουράνια Μακαριότητα... Απαραίτητη
προϋπόθεση για την τελείωση του ανθρώπου, είναι η Χάρη
του Κυρίου. (Αββάς Παφνούτιος)
Η τελειότητα δεν αποκτάται, ούτε με την αυταπάρνηση, ούτε με την διάθεση του πλούτου στους φτωχούς, ούτε με την καταφρόνηση της δόξσς και των τιμών. Στην τελειότητα φτάνει κανείς, μονάχα με την αγάπη. (ΑββάςΜωϋσής)
Μέσα στην διαρκής μνήμη του Θεού, βρίσκεται όλο το αποκορύφωμα της τελειότητας. (Αββάς Γερμανός)
Αυτό είναι το αποκορύφωμα της τελειότητας: Το να προγευτεί κανείς από τούτη την ζωή, την Ουράνια δόξα και την αιώνια ζωή. Το να είναι δηλ. η ψυχή απελευθερωμένη από την βαρύτητα της σάρκας σε τέτοιο βαθμό, ώστε να μπορεί να ανυψώνεται καθημερινά στα υπέρτατα ύψη των πνευματικών αυτών καταστάσεων, μέχρις ότου όλη η ζωή της, αλλά και κάθε εσωτερική κίνησή της, γίνει μία μοναδική και αδιάλειπτη προσευχή.
(ΑββάςΙσαάκ)
Μόνο ο αλόγιστος και καθαρός νους, μπορεί να μας οδηγήσει στην τελειότητα. Επομένως, όταν μέσα στον νου μας κυκλοφορούν λογισμοί, ας γνωρίζουμε, ότι είμαστε πολύ μακριά από την τελειότητα. Διότι λογισμός σημαίνει ατέλεια και για να διορθωθούμε, επιβάλλεται να τον αποβάλλουμε. Γι' αυτό το καλύτερο χάρισμα που μπορεί να ζητήσει ένας αρχάριος από τον Θεό, είναι το αλόγιστο.
(ΓέρονταςΑιμιλιανόςοΣιμωνοπετρίτης)
Η νοερά προσευχή είναι η βάση της τελειότητας. (Γέροντας
Αμφιλόχιος Μακρής)
Οι τέλειοι δεν αισθάνονται μόνο το αγκάθι των
αμαρτιών τους, αλλά συναισθάνονται ότι ευθύνονται και για όλες τις αμαρτίες των
ανθρώπων. Στη ζωή τους αντανακλάται η αγιότητα του Θεού και έτσι βλέπουν όλη την
ανθρώπινη φύση και αισθάνονται τον πόνο και την αμαρτία της. (Γέροντας Αρσένιος Μπόκα)
Η πλήρης τελειότητα είναι άφθαστη. Και αυτό κάνει υποχρεωτική για όλους ανεξαιρέτως την ακατάπαυστη στροφή με προσευχή προς τον Θεό, για συνετισμό και βοήθεια.
(ΓέρονταςΣωφρόνιοςτουΈσσεξ)
Δέν είμασται άξιοι να έχουμε απάθεια, διότι χρειάζεται πολύς αγώνας και εγκράτεια και ταπείνωση για να
φθάσει κανείς στην τελειότητα, που ελάχιστοι δια πολλών χρόνων άσκηση και από
Χάριν Θεού την απέκτησαν. (Παππούς Παναής από τη Λύση)
Ένας τέλειος άνθρωπος, ισοδυναμεί με 10.000
(κοινούς) ανθρώπους. (Ηράκλειτος)
Ένας ήρωας γεννιέται ανάμεσα σε 100 ανθρώπους, ένας σοφός βρίσκεται ανάμεσα σε 1.000, αλλά ένας
ολοκληρωμένος (τέλειος) άνθρωπος, μπορεί να μην βρεθεί, ούτε ανάμεσα σε 100.000. (Πλάτωνας)
Ο τελειότερος άνθρωπος είναι εκείνος, που ξέρει
να υποφέρει τις αδικίες που τον χτυπούν. (Μένανδρος)
Εκείνος που θέλει να τελειοποιείται, πρέπει να βλέπει τις ήττες του σαν μαθήματα. (Καπαμπλάνκα - Κουβανός Σκακιστής 1888-1942)
Η τελειότητα επιτυγχάνεται, όχι όταν δεν υπάρχει
τίποτε άλλο να προστεθεί, αλλά όταν δεν υπάρχει τίποτε άλλο να αφαιρεθεί. (Εξυπερί)
Η τελειότητα σε ό,τι κάνουμε είναι κατορθωτή, μονάχα όταν ξέρουμε να είμστε αυστηροί κριτές του εαυτού μας. (Γκαίτε)
Δεν θα σας αποκαλέσω τέλειο ηλίθιο, μόνο και
μόνο, γιατί σε αυτόν τον κόσμο, κανείς δεν είναι τέλειος. (Μοντσάνο)
Αυτή είναι η τελειότητα, να δοξάζεις τον πλησίον,
περισσότερο από τον εαυτόν σου.
Δεν είναι τέλειος, όποιος δεν θέλει να γίνει πιο τέλειος.
Ανέβα στην κορυφή.... για να δεις
τον κόσμο....
Όχι για να σε δει... ο κόσμος.....
Η εξάσκηση φέρνει την τελειότητα. (Αγγλική
παροιμία)
''Μα δεν προχώρησε καθόλου το έργο σου'', είπε
ένας επισκέπτης στον Ιταλό ζωγράφο και γλύπτη Μιχαήλ Άγγελο (1475 -
1564). Και ο μεγάλος καλλιτέχνης του είπε: ''Απεναντίας, πολύ προχώρησε! Εδώ
του αφαίρεσα κάτι, εκεί τόνισα εκείνη τη γραμμή, εδώ ακόμα γλύκανα τα
χαρακτηριστικά και εκεί άλλαξα την έκφραση''. ''Μα αυτές είναι μηδαμινές
λεπτομέρειες'', πρόσθεσε ο επισκέπτης. Και ο Μιχαήλ Άγγελος του είπε: ''Μα
δεν ξέρεις, ότι οι λεπτομέρειες κάνουν την τελειότητα και η τελειότητα
συνίσταται στις λεπτομέρειες;''.