Ει τις θέλει οπίσω μου
ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι. Και
ος ου λαμβάνει τον σταυρόν αυτού και ακολουθεί οπίσω μου, ουκ έστι μου άξιος. [Όποιος θέλει να Με ακολουθήσει, ας απαρνηθεί τον εαυτόν του και ας
σηκώσει το σταυρό του και τότε ας με ακολουθήσει. Εκείνος όμως που δεν σηκώνει
το σταυρό του για να με ακολουθήσει, δεν είναι άξιος μαθητής Μου.] (Κατά
Ματθαίον 16,24 - 10,38)
Ο γαρ ζυγός μου χρηστός
και το φορτίον μου ελαφρόν έστιν. [Διότι ο ζυγός
μου είναι ωφέλιμος και το φορτίο μου είναι ελαφρύ.] (Κατά Ματθαίον 11,30)
Γρηγορείτε και προσεύχεσθε,
ίνα μη εισέλθητε εις πειρασμόν. [Μένετε
επάγρυπνοι και προσεύχεστε, για να μην σας νικήσει ο πειρασμός.] (Κατά
Ματθαίον 26,41)
Και όστις ου βαστάζει τον σταυρόν
εαυτού και έρχεται οπίσω μου, ου δύναται είναι μου μαθητής. [Και εκείνος που δεν βαστάζει πάνω του τον σταυρόν του και δεν έρχεται
κοντά Μου, δεν μπορεί να είναι μαθητής Μου.] (ΚατάΛουκάν 14,27)
Ον αγαπά Κύριος παιδεύει. Ει
παιδείαν υπομένετε, ως υιοίς υμίν προσφέρεται ο Θεός· τις γαρ έστιν υιός ον ου παιδεύει
πατήρ; Ει δε χωρίς έστε παιδείας, ης μέτοχοι γεγόνασι πάντες, άρα νόθοι έστε και
ουχ υιοί. [Όποιον ο Κύριος αγαπάει, τον διαπαιδαγωγεί (δια των
θλίψεων). Εάν δείχνετε υπομονή και δέχεστε την παιδαγωγία αυτήν του Κυρίου, ας έχετε
υπ' όψιν σας, ότι ο Θεός συμπεριφέρεται προς εσάς, σαν παιδιά του. Διότι, υπάρχει
κανένας υιός, τον οποίον δεν παιδαγωγεί με πολλούς τρόπους ο πατέρας; Εάν όμως μένετε
χωρίς αυτήν την παιδαγωγία, στην οποία έλαβαν μέρος και την γεύτηκαν όλα τα αληθινά
παιδιά του Θεού, τότε δεν είστε γνήσια παιδιά του Θεού, αλλά νόθα.] (ΠροςΕβραίους 12,6-8)
Θλίψις υπομονήν κατεργάζεται,
η δε υπομονή δοκιμήν, η δε δοκιμή ελπίδα. [Η θλίψη
εργάζεται σιγά-σιγά και φέρνει ως πολύτιμο αγαθό την υπομονή, η δε υπομονή έχει
ως καρπό της την δοκιμασμένη αρετή, η δε δοκιμασμένη αρετή φέρνει την σταθερή ελπίδα
προς τον Θεό.] (ΠροςΡωμαίους 5,3-4)
Λογίζομαι ότι ουκ άξια τα παθήματα
του νυν καιρού προς την μέλλουσαν δόξαν αποκαλυφθήναι εις ημάς. [Φρονώ και είναι απολύτως λογική η σκέψη μου, ότι τα όσα υποφέρουμε κατά
το διάστημα της παρούσης ζωής, δεν είναι άξια κατά κανένα τρόπο να συγκριθούν προς
την δόξα, η οποία μέλλει να αποκαλυφτεί και δοθεί σε εμάς.] (ΠροςΡωμαίους 8,18)
Πιστός δε ο Θεός, ος ουκ εάσει
υμάς πειρασθήναι υπέρ ο δύνασθε, αλλά ποιήσει συν τω πειρασμώ και την έκβασιν του
δύνασθαι υμάς υπενεγκείν. [Είναι αξιόπιστος ο Θεός, ο
οποίος δεν θα σας αφήσει να πειραστείτε παραπάνω από την δύναμή σας, αλλά μαζί
με τον πειρασμό θα ανοίξει και διέξοδο, ώστε να βγείτε από τον πειρασμό και θα
σας δώσει την δύναμη να τον υπομείνετε.] (Προς Κορινθίους Α' 10,13)
Και τη υπερβολή των αποκαλύψεων
ίνα μη υπεραίρωμαι, εδόθη μοι σκόλοψ τη σαρκί, άγγελος σατάν, ίνα με κολαφίζη ίνα
μη υπεραίρωμαι. Υπέρ τούτου τρις τον Κύριον παρεκάλεσα ίνα αποστή απ' εμού· και
είρηκέ μοι· αρκεί σοι η χάρις μου· η γαρ δύναμίς μου εν ασθενεία τελειούται. Ήδιστα
ουν μάλλον καυχήσομαι εν ταις ασθενείαις μου, ίνα επισκηνώση επ' εμέ η δύναμις του
Χριστού. [Και εξαιτίας του πολλού πλήθους των αποκαλύψεων,
για να μην υπερηφανεύομαι, επέτρεψε ο Θεός και μου δόθηκε σκληρό αγκάθι στο σώμα,
άγγελος δηλαδή του σατανά, για να με γρονθοκοπεί και να με ταλαιπωρεί, ανίατος ασθένεια
για να μην το πάρω πάνω μου. Για την θλίψη και δοκιμασίαν αυτήν, τρεις φορές παρεκάλεσα
τον Κύριο, να μου την απομακρύνει. Και ο Κύριος μου είπε: ''Σου αρκεί η Χάρις Μου·
διότι η δύναμή Μου φαίνεται ολοένα και τελειοτέρα μέσα στην ανθρωπίνη αδυναμία με
τα μεγάλα και θαυμαστά έργα που κατορθώνει''. Με πολύ μεγάλη εσωτερική γλυκύτητα
και ευχαρίστησιν θα καυχώμαι περισσότερον δια τας ασθενείας μου, ώστε να μένω έτσι
στην ταπεινοφροσύνην, για να κατοικήσει σε εμένα η δύναμη του Χριστού.] (ΠροςΚορινθίουςΒ'
12,7-9)
Αγαπητοί, μη ξενίζεσθε τη εν
υμίν πυρώσει προς πειρασμόν υμίν γινομένη, ως ξένου υμίν συμβαίνοντος αλλά καθό
κοινωνείτε τοις του Χριστού παθήμασι, χαίρετε, ίνα και εν τη αποκαλύψει της δόξης
αυτού χαρήτε αγαλλιώμενοι. [Αγαπητοί, ας μη παραξενεύεστε
για την φλόγα και το κάψιμο, που σας προκαλούν αι διάφορες θλίψεις και δυσκολίες,
σαν να σας συμβαίνει κάτι το παράξενο. Αλλά καθ' όσον συμμετέχετε στα παθήματα του
Χριστού με τις θλίψεις και τους διωγμούς, που υφίσταστε προς χάριν Του, τόσο και
να χαίρεστε, για να χαρείτε με απερίγραπτη αγαλλίαση ακόμη περισσότερο κατά την
φανέρωση της δόξης Του, Στην Δευτέρα Παρουσία.] (Α' Πέτρου 4,12-13)
Οι πάσχοντες κατά το θέλημα
του Θεού, ως πιστώ κτίστη παρατιθέσθωσαν τας ψυχάς αυτών εν αγαθοποιϊα. [Αυτοί που πάσχουν, εφ' όσον αυτό είναι το θέλημα του Θεού, ας
παραθέτουν και ας εμπιστεύονται τις ψυχές τους στον Θεό, φροντίζοντας
παραλλήλως να πράττουν το αγαθό.] (Α' Πέτρου 4,19)
Μακάριος ανήρ ος υπομένει
πειρασμόν· ότι δόκιμος γενόμενος λήψεται τον στέφανον της ζωής, ον επηγγείλατο
ο Κύριος τοις αγαπώσιν αυτόν. [Μακάριος και
τρισευτυχισμένος είναι ο άνθρωπος εκείνος, ο οποίος υπομένει με καρτερία και
πίστη στον Θεό, την δοκιμασία των θλίψεων, διότι έτσι αναδεικνύεται εκλεκτός
και δοκιμασμένος άνθρωπος ενώπιον του Θεού και θα λάβει ως αμοιβή του, το
ένδοξο στεφάνι της αιωνίου ζωής, το οποίο υπεσχέθηκε ο Κυριος, σε εκείνους, που
τον αγαπούν.] (Ιακώβου 1,12)
Μηδείς πειραζόμενος λεγέτω
ότι από Θεού πειράζομαι· ο γαρ Θεός απείραστος έστι κακών, πειράζει δε αυτός ουδένα.
Έκαστος δε πειράζεται υπό της ιδίας επιθυμίας εξελκόμενος και δελεαζόμενος. [Κανείς ποτέ, όταν πειράζεται από τα εσωτερικά πάθη και τις αδυναμίες του
και δελεάζεται προς την αμαρτίαν, ας μην λέει, ότι από τον Θεό υφίσταμαι αυτόν τον
αμαρτωλό πειρασμό. Αυτό είναι φοβερά ύβρις εναντίον του Αγίου Θεού, διότι ο Θεός
δεν είναι δυνατόν ποτέ να πειραστεί από κάτι κακό και πονηρό, γι' αυτό ακριβώς,
δεν στέλνει σε κανένα ποτέ πειρασμό, για να τον εξωθήσει στην αμαρτία. Καθένας δελεάζεται
και παρακινείται προς το κακό από την δική του κακή επιθυμία, παρασυρόμενος από
το δόλωμα της αμαρτωλής ηδονής.] (Ιακώβου 1,13-14)
Δια πολλών θλίψεων δει ημάς
εισελθείν εις την βασιλείαν του Θεού. [Δια μέσου πολλών
θλίψεων θα εισέλθουμε στην Βασιλεία των Ουρανών.] (Πράξεις των
Αποστόλων
14,22)
Εγώ όσους εάν φιλώ, ελέγχω
και παιδεύω. [Εγώ όσους αγαπώ, τους ελέγχω για τα σφάλματά τους
και τους παιδαγωγώ για την πνευματικήν τους μόρφωση.] (Αποκάλυψη 3,19)
Τέκνον, ει προσέρχη δουλεύειν
Κυρίω Θεώ, ετοίμασον την ψυχήν σου εις πειρασμόν· [Παιδί μου, εάν προσέρχεσαι να υπηρετήσεις τον Κύριον, ετοίμασε τον εαυτόν
σου για διαφόρες δοκιμασίες.] (ΣοφίαΣειράχ 2,1)
Παν ο εάν επαχθή σοι, δέξαι
και εν αλλάγμασι ταπεινώσεώς σου μακροθύμησον· Ότι εν πυρί δοκιμάζεται χρυσός και
άνθρωποι δεκτοί εν καμίνω ταπεινώσεως. [Κάθε πειρασμό
και δύσκολη περίσταση, που θα εκσπάσει πάνω σου, δέξου τα με υπομονή. Και στις μεταπτώσεις
και εναλλαγές των θλίψεών σου δείξε μακροθυμίαν· Διότι, όπως με την φωτιά καθαρίζεται
και γίνεται λαμπρότερος ο χρυσός, έτσι και οι άνθρωποι γίνονται δεκτοί ενώπιον του
Κυρίου, δια μέσου της καμίνου των θλίψεων. (ΣοφίαΣειράχ 2,4-5)
Σοφίαν γαρ και παιδείαν ο
εξουθενών ταλαίπωρος, και κενή η ελπίς αυτών, και οι κόποι ανόνητοι και άχρηστα
τα έργα αυτών. [Διότι εκείνος, που εξουθενώνει και καταφρονεί
την Θεία σοφία και παιδαγωγία, είναι ταλαίπωρος και δυστυχής. Η ελπίδα τους
προς μία άνετη και χαρμόσυνη ζωή είναι κούφια και ανόητος. Οι κόποι τους
ανωφελείς, τα έργα τους άχρηστα.] (Σοφία Σολομώντος 3,11)
Οι πειρασμοί σε άλλους στέλνονται από το Θεό για
την εξάλειψη αμαρτημάτων που έχουν ήδη γίνει, σε άλλους για αμαρτήματα που τώρα
γίνονται, και σε άλλους για να τους εμποδίσουν από αμαρτήματα που πρόκειται να
γίνουν στο μέλλον. Εκτός βέβαια από εκείνους τους πειρασμούς που στέλνονται για
να δοκιμαστεί κάποιος, όπως στην περίπτωση του Ιώβ. (Άγιος Μάξιμος ο
Ομολογητής)
Οι γιατροί που θεραπεύουν τα σώματα δεν δίνουν
ένα και το αυτό φάρμακο σε όλους. Έτσι και ο Θεός που γιατρεύει τις ασθένειες
των ψυχών, δεν γνωρίζει ένα μόνο τρόπο θεραπείας που να ταιριάζει σε όλες, αλλά
δίνοντας στην κάθε ασθένεια το κατάλληλο φάρμακο (θλίψη), προξενεί τη θεραπεία.
(Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής)
Κάθε θλίψη καταλήγει σε χαρά, και κάθε κόπος σε ανάπαυση
και κάθε ατιμία σε δόξα. Και γενικά, το τέλος όλων των θλίψεων για την αρετή είναι,
το να βρεθεί κανείς μαζί με το Θεό και να μείνει μ' Αυτόν για πάντα και να απολαύσει
την αιώνια ανάπαυση που δεν έχει πέρας... (Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής)
Το βάρος των θλίψεων που υπομένουμε για τον
Κύριο, δεν είναι τίποτε άλλο, παρά το βάρος της δόξας που μας αναμένει. (Άγιος
Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης)
Όπως ένα ρούχο που μολύνθηκε σε βάθος από λάσπη
και ακαθαρσίες, δεν υπάρχει άλλος τρόπος να καθαριστεί παρά μόνο με πολύ νερό
και πολλές πιέσεις, έτσι και ο χιτώνας της ψυχής που μολύνθηκε από τον βούρκο
της αμαρτίας και τις ακαθαρσίες των αμαρτωλών παθών, δεν μπορεί αλλιώς να
καθαριστεί, παρά μόνο με πολλά δάκρυα και υπομονή στους πειρασμούς. (Άγιος
Συμεών ο Μεταφραστής)
Η ψυχή που πιάστηκε στα δεσμά του έρωτα του Θεού,
για τίποτε δεν νομίζει τις θλίψεις, αλλά τα λυπηρά είναι τρυφή της και χαίρεται
στην κακοπάθεια. Και όταν δεν δοκιμάζει καμμία θλίψη για χάρη του ερωμένου Της,
τότε πιστεύει, ότι πάσχει περισσότερο και αποφεύγει την άνεση σαν την κόλαση. (Άγιος
Συμεών ο Μεταφραστής)
Επιτρέπει ο Θεός τις θλίψεις, για να Τον
πλησιάσουμε με τις προσευχές και την ταπείνωση και να μην πάθουμε, ό,τι έπαθε ο
σατανάς. Γιατί πώς αλλιώς θα γνώριζες, ότι ο Κύριος προνοεί και νοιάζεται για
σένα με αγάπη και σε φροντίζει, αν δεν έρχονταν καταπάνω σου οι θλίψεις; Διότι
κυρίως με τον πόνο και τη θλίψη είναι δυνατό να πληθυνθεί η αγάπη του Θεού στην
ψυχή σου και να τη γεμίσει. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Κάθε δοκιμασία που επέρχεται εκ μέρους του Θεού
σε εμάς, γίνεται: α) για δοκιμή της υπομονής μας β) για τις
αμαρτίες μας γ) για την υπερηφάνειάς μας και δ) για να προκόψουμε
περισσότερο και να μάθουμε την ταπείνωση με την επίγνωση της ασθένειάς μας και
την ακαταμάχητη δύναμη του Σωτήρα μας. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Σύμφωνα με το μέγεθος της Θείας Χάριτος που σου
δόθηκε, έρχονται και οι πειρασμοί. Και ανάλογα με το μέγεθος των μεγάλων
θλίψεων που σου στέλνει η πρόνοια του Θεού, καταλαβαίνεις πόση τιμή σου κάνει η
μεγαλοσύνη Του. Διότι ανάλογη με τη λύπη που δοκιμάζεις είναι και η παρηγοριά
που δέχεσαι. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Κατά το μέτρο της ταπεινοφροσύνης, σου δίνει ο
Θεός και τη δύναμη να υπομένεις τις συμφορές σου. Και κατά το μέτρο της
υπομονής σου, το βάρος των θλίψεών σου γίνεται ελαφρό και έτσι παρηγοριέσαι.
Και όσο παρηγοριέσαι, τόσο η αγάπη σου προς το Θεό αυξάνει. Και όσο αγαπάς το
Θεό, τόσο μεγαλώνει η χαρά που σου χαρίζει το Άγιο Πνεύμα. Ο εύσπλαχνος Πατέρας
μας, θέλοντας να βγάλει σε καλό τους πειρασμούς των πραγματικών του παιδιών,
δεν τους παίρνει, παρά τους δίνει τη δύναμη να τους υπομείνουν. Όλα αυτά τα
αγαθά (την παρηγοριά, την αγάπη, τη χαρά) τα δέχονται οι αγωνιστές ως καρπό της
υπομονής, για να φτάσουν οι ψυχές τους στην τελειότητα. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Όπως τα φάρμακα που παίρνουμε, καθαρίζουν το σώμα
μας από τα νοσογόνα μικρόβια, έτσι οι σφοδρές θλίψεις καθαρίζουν την καρδιά μας
από τις πονηρές ενθυμήσεις και πράξεις. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Όπως τα μικρά παιδιά τρομάζουν από τα φοβερά
θεάματα και τρέχουν και πιάνονται από τα φορέματα των γονέων τους, και ζητούν
τη βοήθειά τους, έτσι και η ψυχή: όσο στενοχωριέται και θλίβεται από το φόβο
των πειρασμών, προστρέχει και κολλάει στο Θεό και τον παρακαλεί με ακατάπαυστες
δεήσεις. Και όσο οι πειρασμοί πέφτουν επάνω της, ο ένας μετά τον άλλο, τόσο και
παρακαλεί περισσότερο. Αλλά όταν σταματήσουν και ξαναβρεί την ανάπαυσή της,
συνήθως χάνει την επαφή της με την πραγματικότητα και απομακρύνεται από το Θεό.
(Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Γνώριζε ότι χωρίς πειρασμούς, βρίσκεσαι μακριά από
το δρόμο του Θεού. Επίσης γνώριζε, ότι όταν δεν μένεις απαθής στις θλίψεις που επιτρέπει
στη ζωή σου η φιλανθρωπία του Θεού, τότε ζει μέσα σου ο κόσμος περισσότερο από τον
πόθο του Χριστού. Μην αποφεύγεις λοιπόν τις θλίψεις, διότι βοηθούμενος απ' αυτές
μαθαίνεις καλά την αλήθεια και την αγάπη του Θεού. Και μην φοβηθείς τους πειρασμούς,
διότι μέσα σ' αυτούς βρίσκεις θησαυρό. Να προσεύχεσαι να μην εισέλθεις στους
ψυχικούς πειρασμούς. Όσο για τους σωματικούς, να ετοιμάζεσαι να τους
αντιμετωπίσεις με όλη τη δύναμή σου, γιατί χωρίς αυτούς δεν μπορείς να
πλησιάσεις το Θεό. Μέσα σ' αυτούς εμπεριέχεται η Θεία ανάπαυση, ενώ όποιος τους
αποφεύγει, αποφεύγει την αρετή. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
Σε εκείνους που έχουν δυνατούς πειρασμούς, μέλλει
ο Θεός να δώσει σοφία και την Χάρη Του... Ο πειρασμός ωφελεί όλους τους
ανθρώπους. Όπως τα φάρμακα που παίρνουμε, καθαρίζουν το σώμα μας από τα
νοσογόνα μικρόβια, έτσι οι σφοδρές θλίψεις καθαρίζουν την καρδιά μας από τις
πονηρές ενθυμήσεις και πράξεις. Εάν ο πειρασμός ωφέλησε τον Παύλο, κανένας πια
δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι είναι ανώφελος, αλλά και όλος ο κόσμος, που δε
θέλει να επωφεληθεί από τους πειρασμούς και τις θλίψεις για την σωτηρία του, θα
δώσει λόγο στο Θεό. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
Κανένας δεν μπορεί να γνωρίσει την αδυναμία του,
εάν δεν πέσει σε ψυχικούς και σωματικούς πειρασμούς. Τότε προσεύχεται και
συντρίβεται και ταπεινώνεται. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Χωρίς πειρασμούς είναι αδύνατο να αποκτήσεις
παρρησία στο Θεό και να μάθεις τη σοφία του Αγίου Πνεύματος, αλλά και ούτε
φανερώνεται η Θεία Πρόνοια και έτσι δεν θα μπορέσει να στεριωθεί μέσα σου ο
Θεϊκός πόθος. Προτού έρθουν οι πειρασμοί ο άνθρωπος προσεύχεται στο Θεό σαν
ξένος. Από τότε όμως που θα εισέλθει σε πειρασμούς για την αγάπη του Θεού και
δεν αλλάξει γνώμη, έχει το Θεό, κατά κάποιο τρόπο υποχρεωμένο απέναντί του, και
ο Θεός τον λογαριάζει για γνήσιο φίλο του. Διότι πολέμησε και νίκησε τον εχθρό
του, για να εκπληρώσει το θέλημα του Θεού. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Όσοι νεκρώθηκαν για τον κόσμο, αυτοί υπομένουν
τους πειρασμούς και τα δυσάρεστα με χαρά, ενώ αυτοί που ζουν κοσμικά δεν έχουν
τη δύναμη να υποφέρουν την αδικία. Αυτοί ή νικιούνται από την κενοδοξία τους
και οργίζονται και ταράσσονται, φερόμενοι με τρόπο παράλογο, ή κυριεύονται από
τη λύπη και την απόγνωση. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Ο Θεός δεν παραχωρεί πειρασμό πείνας, σωματικών
ασθενειών και φοβερών οπτασιών, εκτός του συμφέροντός σου! (Άγιος Ισαάκ ο
Σύρος)
Αφού λέμε ότι ο Θεός είναι πολυέλεος και
πολυεύσπλαχνος, για ποιό λόγο, στις θλίψεις μας, ενώ τον παρακαλούμε συνέχεια
στις προσευχές μας, δε μας ακούει, αλλά παραβλέπει τη δέησή μας; Την απάντηση
την βρίσκουμε στον προφήτη Ησαΐα (59,1): «Δεν είναι κοντό το χέρι του Κυρίου,
ώστε να μη φτάνει να σας σώσει, ούτε Είναι βαρύκοος, ώστε να μην σας ακούει,
αλλά είναι οι αμαρτίες σας που έκαναν το Θεό να μη σας ακούει». Να θυμάσαι πάντοτε
το Θεό, σε κάθε περίσταση και θα σε θυμηθεί ο Θεός, όταν πέσεις σε πειρασμούς.
(Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Όταν νοιώσεις μέσα σου τη χαρά του Αγίου
Πνεύματος, οι στενοχώριες και οι θλίψεις αυτής της ζωής, γίνονται γλυκύτερες
από το μέλι. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Να είσαι έτοιμος να δεχθείς κάθε περιφρόνηση και
κάθε προσβολή, και χλευασμό και κατηγορία, από όλους, ακόμη και απ' αυτούς που
δεν θα το περίμενες. Να θεωρήσεις τον εαυτό σου πραγματικά άξιο να τα πάθει και
να τα δεχθείς όλα με ευγνωμοσύνη και χαρά. Και να υπομείνεις κάθε κόπο και
θλίψη και κίνδυνο, που έρχεται από τους δαίμονες, διότι έπραξες τα θελήματά
τους με ευχαρίστηση. Και να υποφέρεις με γενναιότητα κάθε στέρηση των αναγκαίων
και τα δυσάρεστα φυσικά φαινόμενα και τις πίκρες της ζωής. Να υπομείνεις,
έχοντας εμπιστοσύνη στο Θεό, ακόμη και τη στέρηση της αναγκαίας τροφής σου, που
σε λίγες ώρες θα γίνει κοπριά. Και όλα αυτά να τα δεχθείς με τη θέλησή σου,
έχοντας την ελπίδα σου στο Θεό και μη περιμένοντας από κανένας άλλον τη λύτρωση
ή την παρηγοριά. Γιατί η όποια βοήθεια εκ μέρους των ανθρώπων δίνεται ύστερα
από φώτιση και καθοδήγηση του Θεού. Άφησε λοιπόν την φροντίδα σου στο Θεό και
σε όλες τις δυσκολίες σου κατάκρινε τον εαυτό σου, ότι εσύ ο ίδιος είσαι ο
αίτιος, για όλα. Διότι έφαγες από τον καρπό του απαγορευμένου δέντρου και
απέκτησες διάφορα πάθη. Δέξου τώρα με ευχαρίστηση τις πίκρες, για να σε
ταράξουν λιγάκι από τη νωθρότητα σου, και ύστερα να γλυκαθείς με τη χάρη του
Θεού. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Όταν η ψυχή μεθύσει από τη χαρά της ελπίδας και
της ευφροσύνης του Θεού, το σώμα γίνεται αναίσθητο στις θλίψεις, ακόμη και αν
είναι ασθενικό. Γιατί, ενώ βαστάζει διπλό βάρος, την ασθένεια και τη θλίψη, δεν
ατονεί, αλλά απολαμβάνει τη χαρά του Θεού μαζί με την ψυχή και βοηθάει την ψυχή
να χαρεί, αν και είναι ασθενικό. Αυτά συμβαίνουν, όταν εισέλθει η ψυχή στη χαρά
του Πνεύματος. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)
Μικρή θλίψη που την υποφέρει κανείς για χάρη του Θεού
είναι καλύτερη μπροστά στο Θεό, παρά μια μεγάλη εργασία που έγινε χωρίς ταλαιπωρία,
διότι η λύπη που υποφέρεται προθύμως είναι απόδειξη της αγάπης. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
Όσα σου συμβαίνουν να τα δέχεσαι με υπομονή και να
δέχεσαι τις δοκιμασίες χωρίς απελπισία, γνωρίζοντας ότι ο μισθός θα σου δοθεί από
τον Θεό. (ΆγιοςΙσαάκοΣύρος)
Ο Θεός επιτρέπει, σύμφωνα με το σχέδιο Του, να δοκιμαστεί
ο καθένας με διάφορες θλίψεις, που μπορεί να την σηκώσει, για να φανερωθούν εκείνοι
που Τον αγαπούν. Και ο πονηρός πειράζει και ταλαιπωρεί την ψυχή, όχι όσο θέλει,
αλλά όσο του επιτρέπει ο Θεός. (ΆγιοςΕφραίμοΣύρος)
Επειδή δεν υπομένουμε εκούσια μικρή θλίψη για τον
Κύριο, πέφτουμε ακούσια σε πολλές και βαρειές θλίψεις. (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος)
Όταν υπομείνεις τις ακούσιες θλίψεις ως ακούσιες,
τότε να γνωρίζεις ότι εφθασες σε πνευματική κατάσταση ενάρετου και ταπεινού
ανθρώπου. (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος)
Εκείνος που θέλει να ευαρεστήσει τον Θεό και
γίνει κληρονόμος Του, πρέπει αφού αποκτήσει πριν από όλα τη μακροθυμία και την
υπομονή, να υπομένει με γενναιότητα και ευχαρίστηση τις θλίψεις και τις
δυσκολίες που συναντά, δηλαδή σωματικές αρρώστιες και πόνους και εξευτελισμούς
και προσβολές από τους ανθρώπους ή διάφορους αόρατους πολέμους, που κινούν
εναντίον της ψυχής τα πονηρά πνεύματα, θέλοντας να την οδηγήσουν σε χαύνωση και
αμέλεια. Αυτό γίνεται με οικονομία του Θεού, που παραχωρεί να δοκιμαστεί ο
καθένας μας με διάφορες θλίψεις, για να φανούν εκείνοι που τον αγαπούν με όλη
τους την ψυχή, αν υπομένουν με γενναιότητα και ευχαρίστηση, όλα όσα
προξενούνται από τον πονηρό και δεν απομακρύνονται από την ελπίδα και την
εμπιστοσύνη σ' Αυτόν, αλλά πάντα περιμένουν με πολλή πίστη και υπομονή να
λυτρωθούν από τις δοκιμασίες με τη βοήθεια του Χάριτος. Μ' αυτόν τον τρόπο, θα
μπορέσουν να γλυτώσουν από κάθε πειρασμό και να πετύχουν έτσι την εκπλήρωση της
υποσχέσεως, αφού φάνηκαν και αυτοί άξιοι της Βασιλείας, με το να ακολουθήσουν
τα ίχνη όλων των Αγίων κάθε εποχής και έγιναν κοινωνοί, όχι μόνο των παθημάτων
τους, αλλά και της δόξα τους. (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος)
Μας φαίνονται βαρειές και αβάσταχτες οι θλίψεις
και δεν τις υπομένουμε, επειδή δεν έχουμε μπροστά μας το θάνατο που υπέστη ο
Κύριος (για εμάς) και δεν ποθεί ο νους μας να είναι προσηλωμένος σ' αυτόν τον
θάνατο. (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος)
Τώρα στην παρούσα ζωή, υπάρχουν δύο θλίψεις: η
μία θλίψη, είναι σύμφωνη με το θέλημα του Θεού, ενώ η άλλη, είναι σύμφωνη με το
κοσμικό φρόνημα. Και δεν είναι δυνατόν να περάσει κανείς την παρούσα ζωή, χωρίς
να δοκιμάσει, τη μία απ' αυτές: Τη θλίψη, σύμφωνη με το θέλημα του Θεού και τη
θλίψη, τη σύμφωνη με το κοσμικό φρόνημα. Και η θλίψη βέβαια του κόσμου είναι
βαρειά και χωρίς μισθό, ενώ η θλίψη, η σύμφωνη με το θέλημα του Θεού, προσφέρει
την ελπίδα της αιώνιας ζωής. (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος)
Είτε μάχαιρα σταλεί, είτε αρρώστια, είτε πείνα, είτε
θάνατος, ή κάτι άλλο από αυτά που θεωρούνται δυσάρεστα, όλα στέλνονται στη γη για
σωφρονισμό και διόρθωση, και για να συγκεντρώσουν οι άνθρωποι το νου τους στην ευσέβεια,
διότι κάθε γενεά χρειάζεται την παιδαγωγία από την επίσκεψη του Κυρίου. (Άγιος
Εφραίμ ο Σύρος)
Ούτε την κόλαση μπορεί να αποφύγει κανείς, ούτε
να επιτύχει τη Βασιλεία και να απολαύσει τα αιώνια αγαθά, χωρίς θλίψεις και
πειρασμούς. (Άγιος Εφραίμ ο Σύρος)
Ο Χριστός στους μακαρισμούς, την θλίψη μακάρισε και
όχι την χαρά. Από την υπομονή στις θλίψεις διακρίνονται όσοι αγαπούν το Θεό. (ΌσιοςΠορφύριοςο Καυσοκαλυβίτης)
Ο σωστά σκεπτόμενος άνθρωπος δεν αγανακτεί για
τον πειρασμό που τον παραχώρησε ο Κύριος, αλλά χαίρεται και ευχαριστεί για την
τιμή που του γίνεται. (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
Από τους πειρασμούς ωφελούνται εκείνοι που
πιστεύουν και αγαπούν τον Θεό, εκείνοι που μιμούνται τη ζωή του Χριστού και των
Αγίων, εκείνοι που γνωρίζουν, ότι πρέπει να βαδίσουν ''την στενή και τεθλιμμένη
οδό'' με χαρά, υπομονή και προθυμία μεγάλη. (Όσιος Πορφύριος ο
Καυσοκαλυβίτης)
Όταν δεχόμαστε όλες τις θλίψεις και δοκιμασίες με
υπακοή και εμπιστοσύνη ως προερχόμενα υπό της αγάπης και της Προνοίας του Θεού,
η Χάρη δεν απομακρύνεται. Και η Θεία Χάρη σου προσφέρει ''τα αδύνατα παρ' ανθρώποις''.
(Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
Μπορώ να σου δώσω μια συμβουλή; Σε κάθε θλίψη σου,
σε κάθε αποτυχία σου, να συγκεντρώνεσαι στον εαυτό σου και να λες σιγά - σιγά το
τροπάριο: ''Θανάτου εορτάζομεν νέκρωσιν...''. Θα βλέπεις, ότι το μεγαλύτερο πράγμα
στη ζωή σου - και στη ζωή του κόσμου όλου - έγινε. Η Ανάσταση του Χριστού, η σωτηρία
μας... Και θα συνειδητοποιήσεις, ότι η αναποδιά που σου συμβαίνει, είναι πολύ μικρή
για να χαλάσει τη διάθεσή σου. (ΌσιοςΠορφύριοςΚαυσοκαλυβίτης)
Να αγαπάς τους πειρασμούς που έρχονται και δεν θα
ταράζεσαι, ούτε θα θλίβεσαι. (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)
Όλη ζωή του Χριστιανού, αν θέλει να ζήσει σύμφωνα
με το Ευαγγέλιο, δεν είναι τίποτε άλλο, παρά Σταυρός και Μαρτύριο, το αντίθετό
απ' αυτό που υπόσχεται ο κόσμος δηλ. πλούτο, ηδονή και απόλαυση. Και όσοι πλανεμένοι
φιλόκοσμοι, ακολουθούν το πνεύμα του κόσμου, μετά τον λίγο καιρό της ευημερίας,
βασανίζονται αιώνια στην άλλη ζωή με ανείπωτες τιμωρίες. Και όσοι πάλι με
υπομονή στις θλίψεις, ακολουθούν τον Χριστό, στην λίγη και πρόσκαιρη
κακοπάθεια, ως τέκνα Θεού, θα κληρονομήσουν την δόξα του Παραδείσου. Γι' αυτό ο
Θεός μας παιδεύει εδώ ως φιλόστοργος Πατέρας, μας νουθετεί και μας ελέγχει και
όταν δει ότι δεν διορθώνομαστε με τα λόγια μόνο, μας ''μαστιγώνει'' για να
συνετιστούμε. Γιατί αν δεν μας αγαπούσε ο Κύριος, δεν θα μας έθλιβε και θα μας
άφηνε να κάνουμε τα θελήματά μας. Γι' αυτό να του αναγνωρίζουμε την μέγιστη
ευεργεσία, ευχαριστώντας Τον, που μας παιδεύει πρόσκαιρα, για να μην μας
κολάσει αιώνια. (Ιερός Αυγουστίνος)
Κύριε, τιμώρησέ με σ' αυτόν τον κόσμο και παίδεψέ
με. Δώσε εδώ θλίψη και κόλασέ με, μόνο δώσε μου στην μέλλουσα ζωή συγχώρηση. (Ιερός
Αυγουστίνος)
Όποιος λέει ότι ο δίκαιος άνθρωπος δεν πρέπει να έχει
θλίψεις, είναι σαν να υποστηρίζει, ότι δεν ταιριάζει στον αθλητή να έχει ανταγωνιστή.
(ΆγιοςΓρηγόριοςοΘεολόγος)
Τα μάτια της ψυχής που είναι τυφλωμένα από την
αμαρτία, φωτίζονται με την τιμωρία και την πικρία των θλίψεων. (ΆγιοςΓρηγόριοςοΘεολόγος)
Όταν δεις να αυξάνονται οι συμφορές και οι
θλίψεις σου, μην χάσεις το θάρρος σου, αλλά δείχνε μεγαλύτερη επαγρύπνηση.
Γιατί γι' αυτό τις αφήνει ο Θεός να διογκώνονται, για να αποτινάξει την
αδιαφορία και για να σε ξυπνήσει από τον ύπνο σου. Καθώς τότε όλα τα περιττά
απορρίπτονται, τότε όλα τα κοσμικά διασκορπίζονται και τότε δείχνει κανείς μεγαλύτερο
ενδιαφέρον για προσευχή, γίνεται προθυμότερος για ελεημοσύνη, για περιφρόνηση
της κοιλιάς και κάθε πάθος γίνεται ευκολονίκητο. (Ιερός Χρυσόστομος)
Χωρίς προβλήματα, χωρίς συμφορές, χωρίς αρρώστιες,
χωρίς λύπες, τι θα έκανε ο άνθρωπος; Θα το έριχνε στην τρυφή και τη μέθη, θα
κυλιόταν στο βούρκο σαν γουρούνι, θα ξεχνούσε ολότελα το Θεό και τις άγιες
εντολές Του. Τώρα, όμως, οι αγωνίες και οι φόβοι, οι θλίψεις και οι δοκιμασίες
τον κρατούν σε κάποιαν εγρήγορση, του γίνεται σχολείο φιλοσοφίας, γυμναστήριο
της ψυχής. Όπως ο χρυσοχόος βάζει το χρυσάφι στο χωνευτήρι και το αφήνει να
δοκιμάζεται στη φωτιά, τόσο χρονικό διάστημα, μέχρι να δει να γίνεται τελείως
καθαρό, έτσι ακριβώς και ο Θεός επιτρέπει τις ψυχές των ανθρώπων να
δοκιμάζονται στις συμφορές τόσο, ώσπου να σωφρονιστούν, να γίνουν καθαρές και
να ωφεληθούν πολύ από τη δοκιμασία αυτή. Ώστε και αυτό είναι ένα είδος
ευεργεσίας και μάλιστα το πιο μεγάλο. (Ιερός Χρυσόστομος)
Αν ο Χριστός έζησε στον κόσμο με θλίψη και εσύ
θέλεις να ζήσεις με άνεση, δεν βαδίζεις πλέον τον ίδιο με Αυτόν δρόμο αλλά
διαφορετικό. Πως είσαι μαθητής του αφού δεν Τον ακολουθείς. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Καθώς είναι αδύνατο το φίδι να γδυθεί το παλιό
του δέρμα, αν δεν περάσει από κάποια στενή τρύπα, έτσι και εμείς δεν θα μπορέσουμε
να γδυθούμε και να αποβάλλουμε το βρωμερό ένδυμα της αμαρτίας, αν δεν περάσουμε
θεληματικά από την στενή πύλη των θλίψεων, τις οποίες ο Κύριος μας καλεί να
υποφέρουμε για χάρη Του. (Ιερός Χρυσόστομος)
Όποιος αγαπά το Σταυρό (και το Χριστό), αυτός προσπαθεί
να ζει με υπομονή και χαρά, μέσα στα παθήματα και στις θλίψεις. Οι θλίψεις μας
ασκούν στην υπομονή. Η υπομονή στις θλίψεις απαλλάσει και από τις μεγαλύτερες
αμαρτίες. Ο Θεός δίνει υπομονή και παρηγοριά πολύ μεγαλύτερη από την θλίψη. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Όταν σου συμβεί κάτι λυπηρό, δώσε αμέσως
ελεημοσύνη, ευχαρίστησε τον Θεό και θα δεις πόση χαρά θα νοιώσεις. Το
πνευματικό κέρδος, ακόμη και αν είναι λίγο, είναι ικανό να υπερκαλύψει την
υλική και σωματική ζημιά. (Ιερός Χρυσόστομος)
Η αγάπη προς τον Θεό, μετριάζει την ένταση των συμφορών
και δεν αφήνει ούτε καν να αισθανθούμε τα θλιβερά επακόλουθα. Αν και εμείς
θέλουμε να αξιωθούμε της εύνοιας του Θεού, ας μην στενοχωρούμαστε, κατά την
διάρκεια των πειρασμών και δοκιμασιών, ούτε να δυσανασχετούμε για τα κακά που
μας βρίσκουν στην ζωή..., ας φροντίσουμε να τα υποφέρουμε όλα με ευγνωμοσύνη. Και
θα μπορέσουμε όλα να τα υπομένουμε, με ευγνωμοσύνη και ευχαριστία, αν
αγαπήσουμε τον Θεό. (Ιερός Χρυσόστομος)
Είναι δυνατόν κάποιος και μαστιγόμενος, να αισθάνεται
ευχαρίστηση, όταν πάσχει για τον Χριστό. Όπως ακριβώς οι τρεις Παίδες στο
καμίνι της φωτιάς τραγουδούσαν χαρούμενοι, έτσι αισθανόμαστε και εμείς στις
θλίψεις. Και όπως εκεί, η δροσιά δεν προερχόταν από την φύση της φωτιάς, αλλά
από το Πνεύμα το Άγιο, που δρόσιζε την φωτιά, έτσι και εδώ. Εκείνο που γεννάει
την χαρά, δεν είναι το ποιόν της θλίψεως, αλλά το ότι πάσχει κανείς για τον
Χριστό. Το Πνεύμα το Άγιο, δροσίζει στις θλίψεις και κάνει τον πιστό να
αισθάνεται άνεση και μέσα στις δοκιμασίες. (Ιερός Χρυσόστομος)
Οι αμαρτίες απομακρύνουν τον Θεό από εμάς και τον
κάνουν εχθρό μας, ενώ οι θλίψεις που δοκιμάζουμε από τους συνανθρώπους μας, μας
συμφιλιώνουν με τον Θεό και Τον κάνουν να μένει κοντά μας ως προστάτης. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Οι θλίψεις πολύ μας ωφελούς, αφού μας συγκρατούν
στο να μην έχουμε μεγαλύτερη ιδέα για τον εαυτόν μας. (Ιερός Χρυσόστομος)
Ο Θεός θέλοντας να καταστήσει την ψυχή κατάλληλη
για την αρετή, την στύφει και την ρίχνει στο χωνευτήριο των πειρασμών, για να
τονώσει τους αδιάφορους και διαλυμένους και να γίνουν οι δοκιμασμένοι
περισσότερο δόκιμοι και ακατανίκητοι από τις επιβουλές των δαιμόνων και τις
παγίδες του διαβόλου, αλλά και να γίνουν όλοι πάρα πολύ ικανοί και άξιοι για
την υποδοχή των μελλοντικών αγαθών. (Ιερός Χρυσόστομος)
Είναι μεγάλο πράγμα η θλίψη! Γιατί κατορθώνει δύο
πράγματα, τα πιο μεγαλύτερα. Και τις αμαρτίες εξαλείφει και μας κάνει ισχυρούς.
(Ιερός Χρυσόστομος)
Δέντρα που τα χτυπούν οι άνεμοι, γίνονται
ισχυρότερα. (Ιερός Χρυσόστομος)
Ο Θεός παιδαγωγεί με θλίψεις τα παιδιά του, με
σκοπό την διόρθωσή τους και όχι για την τιμωρία και το βασανισμό τους. Και δεν
είναι δυνατόν να είναι υιός εκείνος που δεν παιδαγωγείται... (Ιερός
Χρυσόστομος)
Η θλίψη είναι μέσο ηθικής διαπαιδαγωγήσεως, που
φέρνει καλό αποτέλεσμα, όταν ο άνθρωπος την υπομένει με πραότητα και
γενναιότητα. Άλλωστε τα δέντρα, όσα είναι σε σκιερά μέρη, γίνονται μαλακότερα
και αχρηστότερα για καρποφορία, ενώ όσα επικοινωνούν με την ανωμαλία των αέρων
και δέχονται τις επιθέσεις των ανέμων και την θέρμη των ακτίνων, γίνονται
ισχυρότερα τα ίδια, αποκτούν πλούσιο φύλλωμα και γεμίζουν από καρπούς. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Ας θεωρήσουμε όλη μας τη ζωή γεμάτη αγώνες. Και
ποτέ δεν θα αιφνιδιαστούμε στις θλίψεις μας. Ο πυγμάχος (μποξέρ), δεν
αιφνιδιάζεται, όταν στον αγώνα πάνω υποφέρει και γενναία υπομένει τα χτυπήματα
στο κεφάλι, διότι άλλος είναι ο καιρός της αναπάυσεως και αποβλέπει προς το
στέφανο της νίκης. Έτσι και εμείς, όταν ατενίζουμε προς τον Ουρανό και προς τα
αγαθά του Ουρανού, όσα κακά (θλίψεις) και αν μας έρχονται, γενναία όλα θα τα
υπομείνουμε. Μας ενδυναμώνει η γλυκειά ελπίδα των μελλοντικών αγαθών. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Τα δεινά και οι θλίψεις που υποφέρεις σε σχέση με
τα μελλοντικά βραβεία που θα σε δοθούν γι' αυτά, είναι σκιά, είναι καπνός,
είναι ένα τίποτα... (Ιερός Χρυσόστομος)
Κατανοείστε, ότι η θλίψη είναι φθαρτή και
πρόσκαιρη, ενώ οι αμοιβές είναι συνεχείς και αιώνιες. Γι' αυτό ας υπομείνετε τα
πάντα με γενναιότητα, χωρίς να κλονίζεστε από τις δυσκολίες που σας συμβαίνουν.
(Ιερός Χρυσόστομος)
Αν υπομένεις τις δοκιμασίες με ευχαρίστηση, θα
έχεις μεγάλο μισθό. Και στην περίπτωση (της παραβολής) του φτωχού Λαζάρου, αυτό
βλέπουμε. Κανέναν δεν βοήθησε με χρήματα. Δεν έκανε επίσκεψη σε φυλακή. Δεν
επισκέφτηκε άρρωστο. Και όμως χωρίς όλα αυτά (που άλλωστε δεν μπορούσε να τα
πράξει), άρπαξε το βραβείο της αρετής. Πώς; Με το να υπομένει γενναίως τα
παθήματα. Έβλεπε από την μία μεριά τον σκληρό πλούσιο και απάνθρωπο να ευτυχεί
και να απολαμβάνει τα πάντα και από την άλλη τον εαυτόν του βουτηγμένο σε τόσες
συμφορές. Και όμως δεν είπε κανένα κακό λόγο, ούτε δυσανασχέτησε, ούτε
βλασφήμησε, ούτε τα έβαλε με τον Θεό, κατηγορώντας την Πρόνοια του Θεού, ούτε
αγανάκτησε. (Ιερός Χρυσόστομος)
Για να δείξει ο Κύριος, ότι μετά την λύπη
ακολουθεί η χαρά και ότι η λύπη γεννάει την χαρά και ότι η μεν λύπη είναι
σύντομη, ενώ η ευχαρίστηση είναι απέραντη, ανέφερε ένα παράδειγμα, από τα
συμβαίνοντα στη ζωή. Είπε: ''Η γυναίκα όταν γεννάει, έχει λύπη''. Χρησιμοποίησε
παραβολικό λόγο, κάτι που έκαναν και οι Προφήτες, παραβάλλοντας συνεχώς τις
θλίψεις, με τον υπερβολικό βαθμό των ωδινών. (Ιερός Χρυσόστομος)
Ο Θεός δεν εφαρμόζει ένα μόνο τρόπο ασκήσεως,
αλλά ούτε και όλοι οι άνθρωποι έχουν ανάγκη από τις ίδιες δοκιμασίες, ακόμα και
αν ακολουθούν τον ίδιο τρόπο ζωής. Όπως και πολλοί άρρωστοι που πάσχουν από την
ίδια ασθένεια, δεν χρειάστηκαν τα ίδια φάρμακα, αλλά, άλλα χρειάζονται αυτοί
και άλλα χρειάζονται εκείνοι. (Ιερός Χρυσόστομος)
Όπως ακριβώς ο χειμώνας είναι κατάλληλος καιρός
για το όργωμα της γης, έτσι και η θλίψη είναι κατάλληλη για την φροντίδα της
ψυχής. Και όπως η γη που δεν καλλιεργείται, δεν παράγει καρπό και τίποτα το
υγιές, έτσι και η ψυχή που δεν καλλιεργείται από δοκιμασίες και θλίψεις, δεν
είναι δυνατόν να δώσει ωφέλιμο καρπό. (Ιερός Χρυσόστομος)
Ποιό πλοίο είναι χρήσιμο, εκείνο που πλέει ή
εκείνο που βρίσκεται σε αδράνεια. Ποιό νερό είναι χρήσιμο, εκείνο που τρέχει ή
το στάσιμο; Ποιά σιδερένια εργαλεία είναι χρήσιμα, εκείνα που βρίσκονται σε
κίνηση ή αυτά που προσφέρουν έργο; Δεν είναι τα πρώτα, ενώ τα δεύτερα γεμίζουν
από σκουριά και είναι παντού άχρηστα και φθείρεται και ένα μέρος της ουσίας
τους; Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με την ψυχή, όταν μένει αδρανής: ένα είδος
''σκουριάς'' απλώνεται πάνω της και εξαφανίζει την λαμπρότητά της. Με το ακόνι
όμως των θλίψεων, καθαρίζεται αυτή η ''σκουριά'' και καθιστάται η ψυχή χρήσιμη
και κατάλληλη για όλα. (Ιερός Χρυσόστομος)
Το κλάδεμα, κάνει πάντοτε πιο δυνατό το φυτό. Το
ίδιο συμβαίνει και με τους πειρασμούς. Κάνουν πιο δυνατό και αποδοτικό τον
άνθρωπο στον στίβο των αρετών. (Ιερός Χρυσόστομος)
Ο γεωργός όταν σπείρει τους σπόρους, τους οποίους
με τόσο πολύ κόπο συνέλεξε, εύχεται να έρθει ο χειμώνας. Και ένας που δεν
γνωρίζει από γεωργία, θα του φανούν παράξενα όλα αυτά που βλέπει και θα πει
στον εαυτόν του: Τί κάνει αυτός ο άνθρωπος; Σκορπίζει αυτά που μάζεψε και όχι
μόνο τα σκορπίζει, αλλά τα ανακατώνει και με μεγάλη επιμέλεια, με το χώμα, αλλά
και παρακαλεί να βρέξει πολύ, ώστε να σαπίσουν όλα όσα έριξε στη γη και να
γίνουν λάσπη. Και θορυβείται όταν βλέπει να ξεσπούν βροντές και αστραπές... Ο
γεωργός όμως, βλέποντας όλα αυτά, δεν αισθάνεται έτσι, αλλά αντίθετα χαίρεται
και αγάλλεται, βλέποντας το χειμώνα. Γιατί δεν αποβλέπει στα παρόντα, αλλά
αναμένει τα μέλλοντα. Δεν σκέπτεται τους σπόρους που σαπίζουν, αλλά τα
μεστωμένα στάχυα. Ούτε την ενοχλητική βροχή, αλλά την πολύ ευχάριστη σκόνη του
αλωνισμού. Έτσι λοιπόν και εμείς, ας μην βλέπουμε μόνο την παρούσα θλίψη, ούτε
τον πόνο, αλλά την ωφέλεια και τον καρπό που θα προέλθει απ' αυτήν. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Επειδή συνήθως η απαλλαγή από τις θλίψεις, κάνει
τους ανθρώπους πιο οκνηρούς, επιτρέπει ο Κύριος, μερικοί άνθρωποι να
δοκιμάζονται συνέχεια, για να έχουν τις δοκιμασίες σαν συνεχή άσκηση της
αρετής. (Ιερός Χρυσόστομος)
Αν δεν υπάρξει πειρασμός, δεν υπάρχει ούτε
στεφάνι. Αν δεν υπάρξουν αγώνες, δεν θα υπάρξουν ούτε βραβεία. Αν δεν υπάρξει
θλίψη, δεν θα έχουμε ούτε άνεση. Αν δεν υπάρξει χειμώνας, δεν θα υπάρχει και
καλοκαίρι. (Ιερός Χρυσόστομος)
Tον Xριστό ο μαθητής Του Τον πρόδωσε, οι άλλοι Τον
εγκατέλειψαν και έφυγαν, εκείνοι που ευεργετήθηκαν Τον έφτυσαν, ο δούλος του
αρχιερέως Τον ράπισε, οι στρατιώτες Τον κολάφιζαν, οι διερχόμενοι Τον
κορόϊδευαν και Τον βλασφημούσαν, οι ληστές Τον κατηγόρησαν και σε κανένα δεν
απηύθυνε λόγο, αλλά τους αντιμετώπιζε όλους με σιωπή, διδάσκοντας εσένα
έμπρακτα, ότι όσο ήρεμα υποφέρεις, τόσο περισσότερο θα νικήσεις όσους σε
κακοποιούν και θα εκτιμηθείς απ' όλους. (Ιερός Χρυσόστομος)
Αν κάποιος αντέξει τον πειρασμό με γενναιότητα
(χωρίς γογγυσμό), τρυγάει (συλλέγει) απ' αυτόν μεγάλο καρπό. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Ο Θεός γνωρίζοντας την ασθένεια της φύσεώς μας,
εάν επιτρέψει να έχουμε κάποιο πειρασμό μας αφήνει αβοήθητους μέχρι του σημείου
που γνωρίζει ότι μπορούμε να υποφέρουμε, ώστε και σε εμάς να προσφέρει
ικανοποιητική αμοιβή της υπομονής και την δική Του φιλανθρωπία να επιδείξει. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Και αν κάποτε δεν μας έρθει πειρασμός, εμείς
πρέπει να γυμνάζουμε τους εαυτούς μας κάθε μέρα με νηστείες, με σκληραγωγίες,
με απλή τροφή, αποφεύγοντας παντού την πολυτέλεια. Αλλιώς δεν είναι δυνατόν να
ευαρεστήσουμε το Θεό. (Ιερός Χρυσόστομος)
Τίποτα δεν κάνει την καρδιά τόσο φιλόσοφη, όσο η
θλίψη. (Ιερός Χρυσόστομος)
Οι θλίψεις είναι το πνευματικό εμπόρευμα της
προκοπής μας. (Ιερός Χρυσόστομος)
Όπου υπάρχει δοκιμασία, εκεί υπάρχει και η
παρηγοριά. Και όπου υπάρχει η παρηγοριά, εκεί είναι και η Χάρη. (Ιερός
Χρυσόστομος)
Οι αιτίες που οι Άγιοι και οι ενάρετοι άνθρωποι
δοκιμάζονται περισσότερο είναι: α) για να μην υπερηφανεύονται για το
μέγεθος των κατορθωμάτων και θαυμάτων τους β) για να μην νομίσουν οι
άλλοι άνθρωποι ότι είναι ανώτεροι της ανθρωπίνης φύσεως και νομίσουν ότι είναι
θεοί γ) για να φαίνεται ότι η δύναμη του Θεού υπερισχύει και γίνεται
ισχυρή δια των ασθενούντων και ευρισκομένων στα δεσμά δ) για να γίνεται
φανερότερη η υπομονή αυτών και ότι δεν εργάζονται κατά Θεό για ανθρώπινο μισθό
και ότι είναι τόσο πολύ ευγνώμονες, ώστε ύστερα από τόσες θλίψεις, να έχουν
προς τον Κύριο ακέραια την αφοσίωση και αγάπη τους ε) για να φιλοσοφούμε
περί Αναστάσεως. Γιατί όταν δεις άνθρωπο ενάρετο να υποφέρει πάρα πολλά κακά
και σε αυτήν την κατάσταση να φεύγει από τον κόσμο και χωρίς να το θέλεις
εξάπαντος θα αναγκαστείς να σκεφτείς κάτι περί της μελλούσης κρίσεως στ) για
να έχουν αρκετή παρηγοριά και ανακούφιση όλοι όσοι υφίστανται θλίψεις,
αποβλέποντες σε εκείνους και ενθυμούμενοι τα κακά που συνέβησαν σε εκείνους ζ)
για να τους μιμηθείτε και η) για να μάθουμε, όταν πρόκειται να
καλοτυχίσουμε και να ελεεινολογούμε, ποιούς πρέπει να θεωρούμε ευτυχείς, ποιούς
δυστυχείς και ταλαίπωρους. (Ιερός Χρυσόστομος)
Όταν δεις κάποιον να κάνει ελεημοσύνες και πολλές
άλλες αγαθές πράξεις και κατόπιν τον δεις να περιπίπτει σε πειρασμούς και κινδύνους,
μην ταραχτείς. Επειδή με δύναμη έπληξε τον διάβολο και για το λόγο αυτό περιέπεσε
σε πειρασμούς. Και πώς το επέτρεψε αυτό ο Θεός; θα μπορούσε να ρωτήσει κάποιος.
Για να στεφανωθεί ο δίκαιος περισσότερο και για να λάβει ο διάβολος περισσότερες
πληγές... (Ιερός Χρυσόστομος)
Όταν δεις άνθρωπο δίκαιο να θλίβεται, να
βασανίζεται, να βρίσκεται σε αρρώστια και φτώχεια και να περνάει την παρούσα
ζωή με μύρια δεινά, να πεις στον εαυτόν σου: Αν δεν υπήρχε Ανάσταση και Κρίση,
δεν θα άφηνε ο Θεός τον άνθρωπο, που γι' Αυτόν τόσα υποφέρει, να φεύγει απ'
αυτόν τον κόσμο χωρίς να απολαύσει κάποιο αγαθό. (Ιερός Χρυσόστομος)
Όπως ο πηλός συμμορφώνετε με τη μορφή που του δίνουν
τα χέρια εκείνου που τον πλάθουν, έτσι και ο άνθρωπος πρέπει να ακολουθεί τα προστάγματα
που του δίνει ο Θεός και αυτά που του στέλνει, αυτά πρέπει να δέχεται με ευχαρίστηση,
χωρίς καμμία αντιλογία και χωρίς να ζητά με περιέργεια να μάθει για ποιό σκοπό του
στέλνονται. Γιατί αυτά δεν είναι άγνωστα μόνο σε εμάς, αλλά ήταν άγνωστα ακόμα σε
εκείνους τους Αγίους και θαυμαστούς άνδρες, που έζησαν πριν από εμάς. Nα μην λες λοιπόν, γιατί αυτό, για ποιό σκοπό το άλλο; Aλλά και για τις οικονομίες και για τα έργα του Θεού να σιωπάς και εσύ,
άνθρωπε, μπροστά στο δημιουργό σου Θεό, όπως σιωπά ο πηλός μπροστά στον αγγειοπλάστη.
(ΙερόςΧρυσόστομος)
Θαυμάζουμε τον ιατρό που μας παρέχει τόσα κακά
(χειρουργικές επεμβάσεις, καυτηριάσεις, πκρά φάρμακα) προκειμένου να μας κάνει
καλά και το Θεό που επιτρέπει παρόμοια κακά (θλίψεις, δοκιμασίες) στη ζωή μας,
τον βλασφημούμε και αρνούμαστε την πρόνοιά Του. Και όμως Αυτός, είναι ο μόνος
ιατρός των ψυχών και των σωμάτων... (Ιερός Χρυσόστομος)
Ας μην λυπούμαστε, όταν βλέπουμε τους αμαρτωλούς
να είναι ευτυχισμένοι στην παρούσα ζωή, αλλά όταν εμείς υποφέρουμε, τότε να
χαιρόμαστε. Διότι οι θλίψεις που δοκιμάζουμε, είναι εξόφληση αμαρτιών που
έχουμε κάνει. (Ιερός Χρυσόστομος)
Όσοι έχουν συνείδηση των πολλών τους αμαρτημάτων
και όταν τους βρει φοβερή δοκιμασία, μπορούν και βρίσκουν την αιτία:
αναλογίζονται τις αμαρτίες τους... Έτσι ξεφεύγουν από την ταραχή, που προκαλεί
η απορία για τον πόνο. (Ιερός Χρυσόστομος)
Τέτοια είναι η φύση των πειρασμών και των
θλίψεων, ώστε και αυτούς ακόμη που έχουν πέτρινη καρδιά, τους αναγκάζουν να
παρουσιάζουν ταπείνωση και ευλάβεια. (Ιερός Χρυσόστομος)
Kαι άφησε ο Χριστός να γίνει κακοκαιρία, για ν'
αναγκαστούν οι μαθητές Του να Τον ζητήσουν, την σταμάτησε όμως αμέσως πάλι για
να γίνει περισσότερο γνωστή η δύναμή Του. Kαι δεν ανέβηκε
στο πλοιάριο, για να καταστήσει το θαύμα λαμπρότερο. (Ιερός Χρυσόστομος)
Το να δοκιμάζουμε συνέχεια και να μου συμβαίνουν
πειρασμοί που δεν τους περίμενα, είναι τρόπος προς εξόφληση των αμαρτημάτων
μου. (Ιερός Χρυσόστομος)
Εμείς βλέπουμε μόνο τις συμφορές που μας
βρίσκουν, δεν βλέπουμε όμως τα σφάλματά μας, πόσες φορές καθημερινώς
παραβαίνουμε τις Θείες εντολές. Εάν όμως σκεπτόμασταν τα αμαρτήματά μας, έστω
και μιας μόνο ημέρας, τότε θα αναγνωρίζαμε και εμείς οι ίδιοι, πόσες συμφορές
θα έπρεπε να πάθουμε... (Ιερός Χρυσόστομος)
Τον Αδάμ τον δοκίμασε ο Θεός με απλά λόγια, ενώ
τον Ιώβ τον δοκίμασε με έργα. Τον μεν Ιώβ τον δοκίμασε, αφού τον απογύμνωσε από
κάθε πλούτο, ενώ από τον Αδάμ, δεν αφαίρεσε τίποτε από όσα είχε. (Ιερός
Χρυσόστομος)
