Όπως το νερό που πιέζεται, ανεβαίνει ψηλά, έτσι
και η ψυχή που συνθλίβεται με τις δοκιμασίες, υψώνεται προς τον Θεό. (Άγιος
Ιωάννης της Κλίμακος)
Όταν μας συμβαίνουν θλίψεις και πειρασμοί, οι δαίμονες
μας παρακινούν να πούμε ή να πράξουμε κάτι αμαρτωλό. Και αν δεν μπορέσουν, τότε
πλησιάζουν αθόρυβα και μας προτρέπουν να προσφέρουμε στον Θεό ευχαριστία υπερήφανη.
(Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)
Οι δοκιμασίες που μας έρχονται είναι μερικές
φορές η αντιβίωση που δίνει ο Θεός για τις αρρώστιες της ψυχής μας και πολύ μας
βοηθούν πνευματικά. Τρώει ο άνθρωπος ένα μαλακό σκαμπίλι και μαλακώνει η καρδιά
του. Ο Θεός ξέρει φυσικά σε τι κατάσταση βρίσκεται ο καθένας μας, αλλά επειδή
εμείς δεν ξέρουμε, επιτρέπει να δοκιμαστούμε, για να γνωρίσουμε τον εαυτό μας, να
βρούμε τα πάθη που υπάρχουν κρυμμένα μέσα μας και να μην έχουμε παράλογες
απαιτήσεις την ημέρα της Κρίσεως. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Ο Θεός βοηθάει και δεν αδικεί! Βλέπει πιο πέρα και
τον ενδιαφέρει, σαν καλός πατέρας, να μας έχει κοντά του στον παράδεισο. Γι' αυτό
δίνει δοκιμασίες σ' αυτή τη ζωή... για να διαλέξει τα παιδιά Του. (Άγιος
Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Ο Θεός μας δίνει πολλές ευκαιρίες για να κερδίσουμε
τον παράδεισο, αλλά εμείς αυτές τις ευκαιρίες δεν τις δεχόμαστε, τις διώχνουμε.
Εάν όσα οφείλει ο άνθρωπος τα ξεπληρώσει σ΄αυτή τη ζωή, σώζεται. Γι΄αυτό να δεχόμαστε
όλες τις δοκιμασίες με υπομονή και ταπείνωση, ευχαριστώντας και δοξάζοντας το Θεό.
Να προσπαθούμε να είμαστε πάντοτε κοντά στο Θεό και να μην απομακρυνόμαστε απ΄Αυτόν,
γιατί μακριά από το Θεό, σωτηρία δεν υπάρχει... (ΆγιοςΠαϊσιος ο
Αγιορείτης)
Ο Χριστιανός πρέπει να χαίρεται ιδιαίτερα όταν τον
βρίσκει κάποια δοκιμασία, χωρίς να έχει δώσει ο ίδιος αφορμή. Τις δοκιμασίες να
τις δεχόμαστε με υπομονή, χωρίς στενοχώρια, σαν ευλογία του Θεού. Όταν κάποιος
μας αδικεί, πρέπει να χαιρόμαστε και να θεωρούμε αυτόν που μας αδικεί μεγάλο
ευεργέτη. Διότι γίνεται αιτία αποταμιεύσεως μας στην άλλη ζωή. Με τις
δοκιμασίες που επιτρέπει ο Θεός, μας κάνει να ετοιμαζόμαστε για την Ουράνια
Βασιλεία Του, έχοντας στο χέρι του το διαβατήριο των δοκιμασιών. (Άγιος
Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Στην πνευματική αντιμετώπιση δεν υπάρχει θλίψη, γιατί
όταν ο άνθρωπος τοποθετηθεί σωστά, πνευματικά, όλα αλλάζουν. Αν ο άνθρωπος ακουμπήσει
την πίκρα του πόνου του στον γλυκύ Ιησού, οι πίκρες και τα φαρμάκια του μεταβάλλονται
σε μέλι. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Αν καταλάβει κάποιος τα μυστικά της πνευματικής
ζωής και τον μυστικό τρόπο με τον οποίο εργάζεται ο Θεός, παύει να
στενοχωριέται για ό,τι του συμβαίνει, γιατί δέχεται με χαρά τα πικρά φάρμακα
που του δίνει ο Θεός για την υγεία της ψυχής του. Όταν όμως οι άνθρωποι
αντιμετωπίζουν τις δοκιμασίες κοσμικά, βασανίζονται. Αφού ο Θεός όλους μας
παρακολουθεί, πρέπει να παραδίνεται κανείς εν λευκώ σ' Αυτόν. Αλλιώς είναι
βάσανο· ζητάει να του έρθουν όλα, όπως εκείνος θέλει, αλλά δεν του έρχονται όλα,
όπως τα θέλει και ανάπαυση δεν βρίσκει. Είτε χορτάτος είναι κανείς, είτε
νηστικός, είτε τον επαινούν, είτε τον αδικούν, πρέπει να χαίρεται και να τα
αντιμετωπίζει όλα ταπεινά και με υπομονή. Τότε ο Θεός, συνέχεια θα του δίνει
ευλογίες, ώσπου να φθάσει η ψυχή του σε σημείο να μην χωράει, να μην αντέχει
την καλοσύνη του Θεού. Και όσο θα προχωράει πνευματικά, τόσο θα βλέπει την
αγάπη του Θεού σε μεγαλύτερο βαθμό και θα λειώνει από την αγάπη Του... (Άγιος
Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Τους πειρασμούς ο καλός Θεός τότε τους παραχωρεί,
όταν δει ότι διακατεχόμαστε από υψηλοφροσύνη. Και μόνο τότε τους παίρνει από
εμάς, όταν δει ότι μπήκαμε στο χώρο της ταπεινοφροσύνης. (Άγιος Παϊσιος ο
Αγιορείτης)
Τι νομίζεις, έχουμε μεγάλο σταυρό εμείς; Μόνον ο
Σταυρός του Χριστού μας ήταν πολύ βαρύς, γιατί ο Χριστός από αγάπη προς εμάς
τους ανθρώπους, δεν θέλησε να χρησιμοποιήσει για τον εαυτό Του την Θεϊκή Του
δύναμη. Και στην συνέχεια σηκώνει το βάρος των σταυρών όλου του κόσμου και μας
ελαφρώνει από τους πόνους των δοκιμασιών με την Θεία Του βοήθεια και με την
γλυκειά Του παρηγοριά. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Αν καταλάβουμε τι θησαυρό αποταμιεύουμε από τον πόνο
των δοκιμασιών, δεν θα γογγύζουμε, αλλά θα δοξολογούμε τον Θεό σηκώνοντας το σταυρουδάκι
που μας χάρισε, οπότε και σε τούτη την ζωή θα χαιρόμαστε και στην άλλη θα έχουμε
να λάβουμε και σύνταξη και «εφάπαξ». Ο Θεός μας έχει εξασφαλισμένα κτήματα εκεί
στον Ουρανό. Όταν όμως ζητούμε να μας απαλλάξει από μια δοκιμασία, δίνει αυτά τα
κτήματα σε άλλους και τα χάνουμε. Ενώ αν κάνουμε υπομονή, θα μας δώσει και τόκο.
(Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Ο άνθρωπος που δεν πιστεύει στην αληθινή ζωή, που
δεν πιστεύει στον Θεό, για να Του ζητήσει το έλεός Του στις δοκιμασίες που περνάει,
είναι όλο απελπισία και δεν έχει νόημα η ζωή του. Πάντα μένει αβοήθητος, απαρηγόρητος
και βασανισμένος σ' αυτήν την ζωή, αλλά καταδικάζει και αιώνια την ψυχή του. Οι
πνευματικοί όμως άνθρωποι, επειδή όλες τις δοκιμασίες τις αντιμετωπίζουν κοντά στον
Χριστό, δεν έχουν δικές τους θλίψεις. Μαζεύουν τις πολλές πίκρες των άλλων, αλλά
παράλληλα μαζεύουν και την πολλή αγάπη του Θεού... (Άγιος Παϊσιος ο
Αγιορείτης)
Όσοι έχουν καλή διάθεση, βοηθιούνται από τις δοκιμασίες·
όσοι δεν έχουν, τα βάζουν με τον Θεό, βρίζουν κ.λ.π. Το κακό είναι, ότι δεν λένε
«ήμαρτον», αλλά βασανίζονται... (ΆγιοςΠαΐσιος ο Αγιορείτης)
Μην ζητάς από το Θεό να σου δώσει ελαφρύτερο σταυρό,
αλλά δυνατούς ώμους για να τον σηκώνεις. Οι μεγαλύτεροι πειρασμοί, συνήθως
είναι στιγμιαίοι. Συνήθως, τους περισσότερους πειρασμούς, τους δημιουργεί ο
ίδιος μας ο εαυτός, με το θέλουμε να υψώνουμε τον εαυτό μας. Όταν όμως ενωθεί ο
άνθρωπος με τον Θεό, δεν έχει πια πειρασμούς ο άνθρωπος. Μπορεί ο διάβολος να
κάνει κακό στον Άγγελο; Όχι, καίγεται... (ΆγιοςΠαΐσιος ο
Αγιορείτης)
Είναι μακάριος αυτός που βασανίζεται εδώ, γιατί, όσο
πιο πολύ παιδεύεται σ' αυτήν την ζωή, τόσο περισσότερο βοηθιέται για την άλλη, επειδή
εξοφλά αμαρτίες. Οι σταυροί των δοκιμασιών, είναι ανώτεροι από τα «τάλαντα»,
από τα χαρίσματα που μας δίνει ο Θεός. Είναι μακάριος εκείνος, που έχει όχι
έναν σταυρό, αλλά πέντε. Μια ταλαιπωρία ή ένας θάνατος μαρτυρικός είναι και
καθαρός μισθός. Γι' αυτό σε κάθε δοκιμασία να λέμε: ''Σ' ευχαριστώ, Θεέ μου, γιατί
αυτό χρειαζόταν για την σωτηρία μου!'' (Άγιος Παΐσιος
ο Αγιορείτης)
Κάθε δοκιμασία είναι δώρο από τον Θεό, είναι ένας
βαθμός για την άλλη ζωή. Αυτή η ελπίδα της ανταμοιβής στην άλλη ζωή μου δίνει χαρά,
παρηγοριά και κουράγιο και μπορώ να αντέξω τον πόνο για τις δοκιμασίες που περνούν
πολλοί άνθρωποι. (Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης)
Όσον περισσότερους πειρασμούς έχουμε, τόσο μεγαλύτερο
αγώνα κάνουμε, τόσο περισσότερο μισθό έχουμε. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Οι θλίψεις που μας προκαλούν οι άνθρωποι, είναι
πιο γλυκές από όλα τα σιρόπια που μας προσφέρουν, όσοι μας αγαπούν. Βλέπεις, στους
μακαρισμούς ο Χριστός δεν λέει: «μακάριοί έστε, όταν επαινέσωσιν υμάς», αλλά «μακάριοί
έστε, όταν ονειδίσωσιν υμάς» (Ματθ. 5,11) και μάλιστα «ψευδόμενοι». Όταν ο
ονειδισμός δεν είναι δίκαιος, αποταμιεύει κανείς. Ενώ, όταν είναι δίκαιος, ξοφλάει.
Γι' αυτό, όχι μόνον πρέπει να υπομένουμε αγόγγυστα αυτόν που μας πειράζει, αλλά
και να νιώθουμε ευγνωμοσύνη, γιατί μας δίνει την ευκαιρία, να αγωνιστούμε στην
αγάπη, στην ταπείνωση, στην υπομονή. (Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης)
Ενας πνευματικός άνθρωπος δεν έχει θλίψεις. Όταν
η αγάπη αυξηθεί και καεί η καρδιά από τον Θείο έρωτα, δεν μπορεί πλέον να
σταθεί θλίψη. Η μεγάλη αγάπη προς το Χριστό, υπερνικά τους πόνους και τις
ταλαιπωρίες που του προξενούν οι άνθρωποι. (Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης)
Πριν επιτρέψει ο Θεός να έρθει μια δοκιμασία, εργάστηκε
με καλό τρόπο, αλλά δεν τον καταλάβαιναν, γι' αυτό μετά επέτρεψε την δοκιμασία.
Βλέπετε και όταν ένα παιδί είναι ανάποδο, στην αρχή ο πατέρας του το παίρνει με
το καλό, του κάνει τα χατίρια, αλλά όταν εκείνο δεν αλλάζει, τότε του φέρεται αυστηρά,
για να διορθωθεί. Έτσι και ο Θεός μερικές φορές, όταν κάποιος δεν καταλαβαίνει με
το καλό, του δίνει μια δοκιμασία, για να συνέλθει. Αν δεν υπήρχε λίγος πόνος, αρρώστιες
κλπ., θα γίνονταν θηρία οι άνθρωποι και δεν θα πλησίαζαν καθόλου στον Θεό. (ΆγιοςΠαΐσιος ο Αγιορείτης)
Οι άνθρωποι που τους χτύπησαν μερικοί βαρδάρηδες,
δοκιμασίες είτε γιατί το επέτρεψε ο Θεός, για να τους φρενάρει, είτε από φθόνο του
πονηρού, χρειάζονται μετά πολλές λιακάδες και δροσιά πνευματική, για να ανθήσουν
και να καρποφορήσουν. Όπως και τα δένδρα, όταν ξεθαρρεύουν από τις χειμωνιάτικες
λιακάδες, αλλά τα φρενάρει ο βαρδάρης, χρειάζονται μετά συνέχεια λιακάδες ανοιξιάτικες
και βροχούλα, για να κυκλοφορήσουν οι χυμοί και να βγάλουν άνθη και καρπούς. (Άγιος
Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Οι δοκιμασίες είναι όπως τη λάσπη και το κερί.
Όταν ο ήλιος πέσει πάνω στη λάσπη, η λάσπη γίνεται πιο σκληρή. Όταν ο ήλιος
πέσει στο κερί, το κερί λειώνει. Δεν γίνεται σκληρό. Εξαρτάται λοιπόν ο
άνθρωπος, σε ποιά από τις 2 κατηγοτρίες ανήκει και πως φτιάχνει τη ζωή του, για
να μπορέσει η δοκιμασία να μην τον σκληρύνει, αλλά να τον μαλακώσει και να τον
ταπεινώσει. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Όσοι δεν έχουν καλή διάθεση, βρίζουν τον Θεό, όταν
τους βρίσκουν διάφορες δοκιμασίες. «Γιατί να το πάθω εγώ αυτό; Λένε. Να, ο
άλλος έχει τόσα καλά! Θεός είναι αυτός;» Δεν λένε «ήμαρτον», αλλά βασανίζονται.
Ενώ οι φιλότιμοι λένε: «Δόξα τω Θεώ! Αυτή η δοκιμασία με έφερε κοντά στον Θεό. Ο
Θεός για το καλό μου το έκανε». Και ενώ μπορεί πρώτα να μην πατούσαν καθόλου
στην Εκκλησία, μετά αρχίζουν να Εκκλησιάζονται, να εξομολογούνται, να Κοινωνούν.
(Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Ας υποθέσουμε ότι ένας πατέρας έχει οκτώ παιδιά, από
τα οποία τα πέντε μένουν στο σπίτι, κοντά στον πατέρα τους, και τα τρία φεύγουν
μακριά του και δεν τον σκέφτονται. Σ' αυτά που μένουν κοντά του, αν κάνουν
καμμιά αταξία, τους τραβάει το αυτί, τους δίνει κανένα σκαμπιλάκι· ή, αν είναι
φρόνιμα, τα χαϊδεύει, τους δίνει και καμμιά σοκολάτα. Ενώ αυτά που είναι μακριά,
ούτε χάδι ούτε σκαμπίλι έχουν. Έτσι κάνει και ο Θεός. Τους ανθρώπους που είναι
κοντά Του και εκείνους που έχουν καλή διάθεση, αν σφάλουν λίγο, τους δίνει ένα
σκαμπιλάκι και εξοφλούν ή, αν τους δώσει περισσότερα σκαμπίλια, αποταμιεύουν. Σ'
εκείνους πάλι που είναι μακριά Του, τους δίνει πολλά χρόνια, για να μετανοήσουν.
Γι' αυτό βλέπουμε κοσμικούς ανθρώπους να κάνουν σοβαρές αμαρτίες και παρ' όλα
αυτά να έχουν άφθονα υλικά αγαθά και να ζουν πολλά χρόνια, χωρίς να περνούν
δοκιμασίες. Αυτό γίνεται κατ' οικονομίαν Θεού, για να μετανοήσουν. Αν δεν
μετανοήσουν, θα είναι αναπολόγητοι στην άλλη ζωή. (Άγιος Παϊσιος
ο Αγιορείτης)
Ο Θεός επιτρέπει τους πειρασμούς ανάλογα με την πνευματική
μας κατάσταση. Άλλοτε επιτρέπει να κάνουμε ένα σφάλμα, λ.χ. μια μικρή απροσεξία,
για να είμαστε άλλη φορά προσεκτικοί και να προλάβουμε ένα μεγαλύτερο κακό που θα
μας έκανε το ταγκαλάκι. Άλλοτε αφήνει τον διάβολο να μας πειράζει, για να μας δοκιμάσει.
Δίνουμε δηλαδή εξετάσεις και αντί κακό, ο διάβολος μας κάνει καλό. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Βλέπεις οι γιατροί, ενώ οι καημένοι οι άρρωστοι πονούν,
τους δίνουν πικρό φάρμακο, γιατί με το πικρό θα γίνουν καλά, όχι με το γλυκό. Και
η υγεία από το πικρό βγαίνει και η σωτηρία της ψυχής από το πικρό βγαίνει. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Το καλύτερο φάρμακο για την κάθε δοκιμασία μας
είναι η μεγαλύτερη δοκιμασία των συνανθρώπων μας, αρκεί να την συγκρίνουμε με την
δική μας δοκιμασία, για να διακρίνουμε την μεγάλη διαφορά και την μεγάλη αγάπη
που μας έδειξε ο Θεός και επέτρεψε μικρή δοκιμασία σ' εμάς. Τότε θα Τον
ευχαριστήσουμε, θα πονέσουμε για τον άλλον που υποφέρει πιο πολύ και θα κάνουμε
καρδιακή προσευχή να τον βοηθήσει ο Θεός. Μου έκοψαν λ.χ. το ένα πόδι: «Δόξα
Σοι ο Θεός, να πω, που έχω τουλάχιστον ένα πόδι• του άλλου του έκοψαν και τα
δύο». Και αν ακόμη μείνω ένα κούτσουρο, χωρίς χέρια και πόδια, πάλι να πω: «Δόξα
Σοι ο Θεός, που περπατούσα τόσα χρόνια, ενώ άλλοι γεννήθηκαν παράλυτοι». (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Μετρημένες είναι οι περιπτώσεις που επιτρέπει ο Θεός
να δοκιμαστούν μερικοί ευλαβείς, για να έρθει σε συναίσθηση κάποιος που έχει άσχημη
ζωή και να μετανοήσει. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν διπλό μισθό. Δίνει δηλαδή ο Θεός
την δυνατότητα σε μερικούς οι οποίοι με τις δοκιμασίες που περνούν εξοφλούν σ' αυτήν
την ζωή αμαρτίες και γκρινιάζουν παράλογα, να βοηθηθούν από την υπομονή αυτών, που
ενώ δεν έσφαλλαν, ταλαιπωρούνται, αλλά δεν γογγύζουν. Ας υποθέσουμε ότι ένας πολύ
καλός, πολύ ευλαβής οικογενειάρχης βρίσκεται στο σπίτι του με την οικογένειά του
και ξαφνικά γίνεται σεισμός και πέφτει το σπίτι, πλακώνει όλη την οικογένεια και
μετά από φοβερή ταλαιπωρία πεθαίνουν όλοι. Γιατί το επέτρεψε αυτό ο Θεός; Για να
μην γογγύζουν οι άλλοι που φταίνε και τιμωρούνται. Βέβαια πολλοί το
παρερμηνεύουν και λένε: ''Πήγαιναν με το σταυρό στο χέρι κα δες τί έπαθαν!''. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Όταν επισκέπτεται ο πόνος τον άνθρωπο, τότε του κάνει
επίσκεψη ο Χριστός. Ενώ όταν δεν περνάει ο άνθρωπος καμμιά δοκιμασία, είναι σαν
μία εγκατάλειψη του Θεού. Ούτε ξοφλάει, ούτε αποταμιεύει. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Στον βίο του Αγίου Αμβροσίου αναφέρεται, ότι κάποτε
ο Άγιος φιλοξενήθηκε με την συνοδεία του στο σπίτι κάποιου πλουσίου. Βλέποντας ο
Άγιος τα αμύθητα πλούτη του, τον ρώτησε αν είχε καμμιά φορά δοκιμάσει κάποια θλίψη.
«Όχι, ποτέ, του απάντησε εκείνος. Τα πλούτη μου συνέχεια αυξάνονται, τα κτήματά
μου ευφορούν, ούτε πόνο έχω, ούτε αρρώστια είδα ποτέ». Τότε ο Άγιος δάκρυσε και
είπε στην συνοδεία του: «Ετοιμάστε τα αμάξια να φύγουμε γρήγορα από εδώ, γιατί αυτόν
δεν τον επισκέφθηκε ο Θεός!». Και μόλις βγήκαν στον δρόμο, το σπίτι του πλουσίου
βούλιαξε! Η καλοπέραση που είχε, ήταν εγκατάλειψη Θεού... (Άγιος Παϊσιος ο
Αγιορείτης)
Ο πόνος του Θεού για τους ανθρώπους που
βασανίζονται από αρρώστιες, από δαίμονες, από βαρβάρους κ.λπ. έχει συγχρόνως
και χαρά για την ουράνια αμοιβή που τους έχει ετοιμάσει. Έχοντας δηλαδή υπ' όψιν
Του ο Θεός την ανταπόδοση που θα λάβει στον Ουρανό όποιος περνάει δοκιμασίες
και γνωρίζοντας τι τον περιμένει στην άλλη ζωή, αυτό Τον κάνει να μπορή να «αντέχει»
τον πόνο. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Ο Θεός δεν επιτρέπει μία δοκιμασία, αν δεν βγει κάτι
καλό. Όταν ο Θεός βλέπει, ότι θα γίνει ένα μεγαλύτερο καλό, αφήνει τον διάβολο να
κάνει την δουλειά του. Είδατε τί έκανε ο Ηρώδης; Σκότωσε 14.000 νήπια, αλλά έκανε
14.000 Μάρτυρες Αγγέλους. Που είδες εσύ Μάρτυρες Αγγέλους; Έσπασε τα μούτρα του
ο διάβολος! Ο Διοκλητιανός έγινε συνεργάτης του διαβόλου, βασανίζοντας τους Χριστιανούς
σκληρά. Αλλά, χωρίς να το θέλει, έκανε καλό στην Εκκλησία του Χριστού, γιατί την
πλούτισε με Αγίους. Νόμιζε, ότι θα εξαφάνιζε όλους τους Χριστιανούς, αλλά δεν έκανε
τίποτε. Άφησε πλήθος Άγια Λείψανα να τα προσκυνούμε και πλούτισε την Εκκλησία του
Χριστού. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Ήταν κάποιος πατέρας, που είχε απομακρύνει το πιστό
παιδί του από την Εκκλησία, μια και του έλεγε: ''Τί θα πει παπάδες και Εκκλησία;''.
Και πως επέτρεψε ο Θεός, να δαιμονιστεί το παιδί του και έγινε θηρίο! Το παιδί βασάνιζε
την μάνα του και αναγκάστηκε η καημένη να φύγει από το σπίτι. Τότε άρχισε ο πατέρας,
να γυρίζει στα μοναστήρια και στις Εκκλησίες. Οι ιατροί, του παιδιού, δεν του έβρισκαν
τίποτε... Μια μέρα ήρθε και σε μένα. Με ρώτησε: ''Πότε θα γίνει καλά το παιδί μου;''.
''Όταν σταθεροποιηθεί η δική σου πνευματική κατάσταση'', του είπα. Και
πράγματι, έμαθε όλα τα συναξάρια, τους ψαλμούς, τα μοναστήρια... Βλέπεις πόσο βοηθάει
η δοκιμασία; Στην αρχή τα έβαζε με τους παπάδες! Αναγκάζεται ο άνθρωπος... Γι' αυτό
υπάρχουν και οι δοκιμασίες, για να πλησιάζουν οι άνθρωποι τον Θεό. (Άγιος Παϊσιος ο Αγιορείτης)
Ο Θεός επιτρέπει να μας έρχονται πειρασμοί
ανάλογα με την αρρώστια των παθών και τη σήψη της αμαρτίας που είναι μέσα μας
και μας ετοιμάζει το πικρό φάρμακο των κριμάτων Του είτε δριμύτερο, είτε
ηπιότερο. Αν η ύλη της αμαρτίας μέσα μας αντιμετωπίζεται και θεραπεύεται
εύκολα, αποτελείται δηλαδή από λογισμούς φιληδονίας και φιλοζωϊας, τότε το
ποτήρι των πειρασμών μας δίνεται ανακατεμένο με συμπάθεια από τον Γιατρό των
ψυχών μας, γιατί σφάλλομε σε ανθρώπινα νοήματα και επηρεαζόμαστε ακόμη από τα
ανθρώπινα. Αν όμως η ύλη αυτή είναι δυσκολοθεράπευτη και έχει προχωρήσει σε
βάθος και προξενεί σήψη θανάσιμη, καθώς αποτελείται από λογισμούς αλαζονείας και
άκρας υπερηφάνειας, τότε το ποτήρι των πειρασμών μας δίνεται χωρίς αραίωση, με
θυμό δριμύτατο, ώστε, μέσα στη φωτιά των αλλεπαλλήλων πειρασμών, να λιώσει και
να υποχωρήσει η νόσος με την ταπείνωση και έτσι να φύγει από τις ψυχές μας. Και
αφού ξεπλύνουμε με δάκρυα τους αλμυρούς λογισμούς, να παρουσιαστούμε καθαροί
μέσα στο φως της ταπεινώσεως στον Γιατρό των ψυχών μας. (Άγιος Νικήτας ο
Στηθάτος)
Δεν θέλει ο Θεός, η εργασία των αγωνιστών να
είναι αδοκίμαστη, αλλά πολύ δοκιμασμένη. Γι' αυτό λοιπόν αφήνει τη φωτιά των
πειρασμών και παίρνει για λίγο τη χάρη Του, που τους στέλνει από ψηλά και
επιτρέπει η γαλήνη των λογισμών να ταραχθεί προσωρινά από τα πνεύματα της
πονηρίας, για να δει την κλίση της ψυχής σε ποιόν χαρίζεται περισσότερο, στον
Ποιητή και Ευεργέτη της, ή στην αίσθηση του κόσμου και στην απάτη της ηδονής.
Και έτσι, ή διπλασιάζει τη χάρη Του σ' εκείνους που προοδεύουν στην αγάπη Του,
ή τους μαστιγώνει με τους πειρασμούς και τις θλίψεις, όταν στρέφονται στα υλικά
πράγματα, έως ότου μισήσουν την άστατη περιφορά των ορατών και ξεπλύνουν με
δάκρυα την πικρία των ηδονών που προέρχονται από αυτά. (Άγιος Νικήτας ο
Στηθάτος)
Όπως το κερί αν δεν θερμανθεί για πολλή ώρα και δεν
μαλακώσει, δεν είναι δυνατόν να δεχθεί την σφραγίδα που επιχειρείται να τεθεί σε
αυτό, έτσι ούτε ο άνθρωπος αν δεν δοκιμαστεί με πόνους και ασθένειες, δεν μπορεί
να δεχθεί την σφραγίδα της αρετής του Θεού. (ΌσιοςΑντίοχος του
Πανδέκτη)
Όταν έχει κανείς θλίψεις και δοκιμασίες, αυτό
είναι σημείο ότι ο Κύριος είναι μαζί του. Σαν στοργικός πατέρας, τον τιμωρεί
εδώ στη γη για τις αμαρτίες του, προκειμένου να τον δοξάσει στους Ουρανούς. (Άγιος
Αμβρόσιος Μεδιολάνων)
Ο διάβολος μας πειράζει, για να μας καταστρέψει, ο
Θεός μας δοκιμάζει, για να μας στεφανώσει! (Άγιος Αμβρόσιος Μεδιολάνων)
Κάθε θλίψη που την υποφέρουμε με καρτερία,
γίνεται ένα είδος σκάλας, που μας ανεβάζει στην τελειότητα. (Άγιος Νεκτάριος)
Το να υφίσταται δοκιμασίες ο άνθρωπος, είναι
απαραίτητο. Το απαιτεί η αδυναμία του να τελειοποιηθεί. Οι δοκιμασίες
διευρύνουν τους οφθαλμούς του τρόπου σκέψεως αυτών που αγαπούν το Θεό και
καθιστούν τον νου ικανό να αντιλαμβάνεται όχι μόνο τα καταληπτά, αλλά και να
κατανοεί και τα υπεράνω αυτών. (Άγιος Νεκτάριος)
Οι πειρασμοί παραχωρούνται για να φανερωθούν τα
κρυμμένα πάθη, να καταπολεμηθούν και έτσι να θεραπευθεί η ψυχή. Είναι και αυτοί
δείγμα του Θείου ελέους. Γι᾿αυτό άφησε με εμπιστοσύνη τον εαυτόν σου στα
χέρια του Θεού και ζήτησε τη βοήθειά Του, ώστε να σε δυναμώσει στον αγώνα σου.
Η ελπίδα στο Θεό, δεν οδηγεί ποτέ στην απελπισία. Οι πειρασμοί φέρνουν
ταπεινοφροσύνη. Ο Θεός ξέρει την αντοχή του καθενός μας και παραχωρεί τους
πειρασμούς κατά το μέτρο των δυνάμεών μας. Να φροντίζουμε όμως και εμείς να
είμαστε άγρυπνοι και προσεκτικοί, για να μη βάλουμε μόνοι μας τον εαυτό μας σε πειρασμό.
(Άγιος Νεκτάριος)
Μην ταράζεστε και μην ανησυχείτε, διότι Αυτός που
γνωρίζει όσα υποφέρετε και είναι σε θέση να τα εμποδίσει, είναι φανερό, ότι δεν
τα εμποδίζει, επειδή προνοεί και ενδιαφέρεται για εσάς. (Άγιος Νεκτάριος)
Ο Θεός περισσότερο αγαπά να υποφέρουμε εκείνες
τις δοκιμασίες, που προέρχονται από την πονηριά των ανθρώπων και μάλιστα
εκείνων, που είναι ευεργετημένοι από εμάς, παρά εκείνα τα βάσανα που
προέρχονται από άλλα λυπηρά γεγονότα. Και αυτό γιατί η υπερήφανη φύση μας,
περισσότερο καταστέλλεται και ταπεινώνεται από εκείνα και επιπλέον, υποφέροντας
αυτά θεληματικά, θεραπεύουμε και δοξάζουμε υπερβολικά τον Θεό μας, με το να
συνεργαζόμαστε μαζί του σε ένα θαυμάσιο έργο, στο οποίο υπερλάμπει, η
ανέκφραστη αγαθότητα και παντοδυναμία Του...(Άγιος Νικόδημος ο
Αγιορείτης)
Όταν βρίσκεσαι σε κάποια δοκιμασία και την
υποφέρεις ευχάριστα, πρόσεχε καλά, να μην νικηθείς ποτέ από τον διάβολο ή από
την αγάπη του εαυτού σου και επιθυμήσεις να ελευθερωθείς απ' αυτήν. Γιατί απ'
αυτό θα πάθεις 2 μεγάλες ζημιές: α) αν και αυτή η επιθυμία προς το παρόν
δεν θα σου στερήσει την αρετή της υπομονής, όμως σιγά-σιγά, θα σε φέρει στην
κατάσταση της ανυπομονησίας και β) η υπομονή σου θα γίνει ελλιπής, αφού
θα χάσεις τους μισθούς και τις αμοιβές που δίνει ο Θεός, μόνο το χρονικό εκείνο
διάστημα, που εσύ υποφέρεις. (Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης)
Η θλίψη που δοκιμάζει ο άνθρωπος στον κόσμο είναι
ψυχωφελής, γιατί συγκεντρώνει τον νου από τα εξωτερικά πράγματα του κόσμου και
τον συσφίγγει. Εμείς γνωρίζοντας την αγάπη του Κυρίου προς εμάς και το δικό μας
συμφέρον, πρέπει κάθε θλίψη που μας στέλνει, να την δεχόμαστε με εμπιστοσύνη
και χαρά. (Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης)
Για να ενισχύσεις την (αδύναμη) υπομονή σου, όταν
πέσεις σε κάποια δυσκολία ή θλίψη, σκέψου: α) ότι η δοκιμασία που
υποφέρεις, πρέπει να την υποφέρεις, γιατί εσύ έδωσες την αφορμή (με τις
αμαρτίες σου) β) ότι στην Βασιλεία των Ουρανών δεν μπαίνει κανείς με
άλλον τρόπο, παρά μόνο από την στενή πύλη των δοκιμασιών και των θλίψεων γ) ότι
ο Χριστός και όλοι οι Άγιοι, μπήκαν στην Βασιλεία των Ουρανών, μέσα από αγκάθια
και σταυρούς και δ) ότι η δοκιμασία που υποφέρεις, είναι σύμφωνη με το
θέλημα του Θεού. (Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης)
Όποιος δέχεται με γενναία καρδιά τις θλίψεις και τους
πειρασμούς, αυτός δέχεται αμέσως παρηγοριά σ' αυτές και απολαμβάνει τον πνευματικό
πλούτο, που βρίσκεται μέσα σ' αυτές· «Τα χέρια τα φιλόπονα, πλουτίζουν» (Παροιμ.
10,4)· όποιος όμως τις δέχεται με ολιγοψυχία, αυτός διπλά βασανίζεται, επειδή σύμφωνα
με τον Άγιο Ισαάκ τον Σύρο, «η ολιγοψυχία είναι μητέρα της κολάσεως». (Άγιος
Νικόδημος ο Αγιορείτης)
Εσύ για κάθε παραμικρή ενόχληση, που δέχεσαι από τους
άλλους κλαις και θρηνείς απαρηγόρητα· για όποια παραμικρή θλίψη σου στείλει ο Θεός
γογγύζεις και αναστενάζεις· εσύ για έναν ψυχρό λόγο, που θα σου πει ο αδελφός σου,
θυμώνεις εναντίον του σαν θηρίο. Και αυτές είναι οι ανταποδώσεις που δίνεις στον
Θεό για την αγάπη Του; Αυτή είναι η μίμηση που πρέπει να δείχνεις στο παράδειγμα
του Ιησού Χριστού, όπως είναι διαταγμένο; «Ο Χριστός έπαθε για χάρη σας και σας
άφησε παράδειγμα, για να ακολουθήσετε τα ίχνη του... Όταν τον έβριζαν δεν ανταπέδιδε
τις ύβρεις, όταν υπέφερε δεν απειλούσε, αλλά άφηνε την κρίση σ' Εκείνον, που μπορεί
να κρίνει δίκαια» (Α' Πέτρ. 2, 21). (Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης)
Κανένας άνθρωπος, που δεν πέρασε από θλίψεις, δεν
θα γίνει δεκτός στη Βασιλεία του Θεού. (Μέγας Αντώνιος)
Τους γιατρούς που μας παρέχουν πικρά και
δυσάρεστα φάρμακα, τους ευχαριστούμε, γιατί γνωρίζουμε πως απ' αυτά θα βρούμε
την σωματική υγεία μας. Με ποιά λογική λοιπόν, δείχνουμε αχάριστοι στον Θεό που
επιτρέπει τις σωτήριες θλίψεις για την ψυχική μας ωφέλεια; (Μέγας Αντώνιος)
Να αγαπήσουμε τη θλίψη, για να βρούμε τον Θεό. (Μέγας
Αντώνιος)
Εάν μας δει ο Θεός να δεχόμαστε τα παρόντα δυσάρεστα
με ευγνωμοσύνη, ή θα απομακρύνει τα λυπηρά, ή θα μας αμείψει με τα μεγάλα στεφάνια
της υπομονής. (ΜέγαςΒασίλειος)
Οι θλίψεις παραχωρούνται σαν δοκιμασία της αληθινής
αγάπης προς τον πλάστη μας Θεό. Διότι, όπως οι κόποι των αγώνων, προσφέρουν στέφανα
στους αθλητές, έτσι και στους Χριστιανούς, η δοκιμασία των πειρασμών που υφίστανται,
παρέχει κόπο και πόνο μεν, οδηγεί όμως στην τελείωση, αν δεχόμαστε όλα όσα ο Κύριος
οικονομεί για εμάς, με την πρέπουσα υπομονή και κάθε ευχαριστία. Όπως λοιπόν κανείς
δεν στεφανώνεται χωρίς να υπάρχει αντίπαλος, έτσι και κανείς δεν μπορεί να αποδειχθεί
δόκιμος, παρά μόνο μέσω των θλίψεων. (ΜέγαςΒασίλειος)
Γνώρισμα των συνετών ανθρώπων είναι το ότι, όταν
δοκιμάζονται με συμφορές και καθαρίζονται σαν το χρυσάφι στη φωτιά: λένε, ''είναι
καλό το ότι με ταπείνωσες'' (Ψαλμ. 118,71), επειδή η ταπείνωση γεννά τη γνώση
των εντολών. Έτσι με τη θλίψη γίνονται φίλοι του Θεού, γιατί όταν η ψυχή
υποφέρει, βρίσκεται κοντά στον Θεό. (Μέγας Βασίλειος)
Σ' αυτούς που είναι καλά προετοιμασμένοι, οι θλίψεις
είναι πνευματικά γυμνάσματα και τροφή των αθλητών του Χριστού, που τους οδηγούν
να κληρονομήσουν τη δόξα του Πατρός. (Μέγας Βασίλειος)
Οι θλίψεις που υφιστάμεθα, δεν προξενούν χαρά
στους δαίμονες, αλλά όταν καταβληθούμε από τις θλίψεις και οι σκέψεις μας
πιέζονται, γιατί έχουμε υποχωρήσει από τις πολλές θλίψεις, τότε μόνο χαίρονται,
ευφραίνονται και χειροκροτούν για το κακό που περνάμε. Όπως στην περίπτωση του
Ιώβ: έχασε την περιουσία, έχασε τα παιδιά του. το σώμα του γέμισε πληγές και σκουλήκια,
όλα αυτά δεν χαροποιούσαν τον διάβολο. Εάν όμως ο Ιώβ υποχωρούσε στις δυσκολίες
και έλεγε κάποιον βλάσφημο λόγο εναντίον του Θεού, τότε μόνο θα χαίρονταν... (Μέγας
Βασίλειος)
Όταν ενημερώθηκε ο Ιώβ, ότι σκοτώθηκαν τα παιδιά
του, ξέσκισε το ένδυμά του, για να δείξει την συμπάθεια της συγγένειας και για
να βεβαιώσει ότι ήταν φιλόστοργος πατέρας. Και όταν έβαλε μέτρο στις λύπες του,
είπε τον εξής λόγο: ''Ο Κύριος έδωσε, ο Κύριος πήρε. Όπως φάνηκε καλό στον
Κύριο, έτσι και έγινε''. Μ' αυτά τα λόγια ο Ιώβ, κατακόντισε τον διάβολο. (Μέγας
Βασίλειος)
Ας πείσουμε, αδελφοί τους εαυτούς μας στον καιρό
του πειρασμού, να μην καταφεύγουμε σε ανθρώπινες ελπίδες, ούτε από εκεί να
επιζητούμε βοήθεια για τους εαυτούς μας, αλλά με δάκρυα και στεναγμούς και κοπιώδη
προσευχή και έντονη αγρυπνία να κάνουμε τις δεήσεις μας. Εκείνος λαμβάνει
βοήθεια στις θλίψεις, ο οποίος περιφρονεί την ανθρώπινη βοήθεια ως μάταιη και
στηρίζεται στην ελπίδα Εκείνου, που μπορεί να μας σώσει. (Μέγας Βασίλειος)
Οι πειρασμοί που μας έρχονται αναπάντεχα, μας διδάσκουν
κατ' οικονομία Θεού να γινόμαστε φιλόπονοι. (Άγιος Ησύχιος ο Πρεσβύτερος)
Όταν περιπέσουμε σε θλίψη, σε απόγνωση και
απελπισία, τότε πρέπει να κάνουμε ό,τι έκανε και ο Δαβίδ, δηλαδή να ξεχύνουμε
τη δέησή μας μπροστά στο Θεό και να αναγγέλουμε τη θλίψη μας στον Κύριο. Πρέπει
να εξομολογούμαστε στο Θεό, επειδή μπορεί με σοφία να ρυθμίσει τις υποθέσεις
μας και να ελαφρώσει τη θλίψη μας, αν μας συμφέρει και να μας γλυτώσει από την
ολέθρια και καταστρεπτική λύπη. (Άγιος Ησύχιος ο Πρεσβύτερος)
Οι θλίψεις μας κάνουν ικανούς να λατρεύουμε τον
Θεό με καθαρή καρδιά και βαθειά αισθήματα. Μην λες ότι απόκτησες κάποια αρετή
χωρίς θλίψη. Διότι η αρετή αυτή είναι ανύπαρκτη εξαιτίας της ανέσως. (Άγιος
Μάρκος ο Ασκητής)
Αυτός που θέλει να νικήσει τους πειρασμούς χωρίς
προσευχή και υπομονή, δεν θα τους απομακρύνει, αλλά θα εμπλακεί σ' αυτούς
περισσότερο. Και εκείνος που οδύρεται για θλίψη που του ήρθε, αγαπά την ηδονή. (ΆγιοςΜάρκοςοΑσκητής)
Στον καιρό της θλίψεως να προσέχεις την προσβολή της
ηδονής, γιατί εύκολα γίνεται παραδεκτή, επειδή παρηγορεί τη θλίψη. (ΆγιοςΜάρκοςοΑσκητής)
Οι διάφορες στενοχώριες και θλίψεις στέλνονται από
το Θεό, ανάλογα με τις αμαρτίες που έκανε κάποιος, σαν ένα είδος φαρμάκου, για την
θεραπεία των νόσων της ψυχής. (ΆγιοςΜάρκοςοΑσκητής)
Στις ακούσεις θλίψεις είναι κρυμμένο το έλεος του
Θεού, το οποίο τραβά σε μετάνοια εκείνον που δείχνει υπομονή και τον γλυτώνει
από την αιώνια κόλαση. Την ποικιλία του πειρασμού που χρειάζεται, την γνωρίζει μόνο
ο Θεός. (ΆγιοςΜάρκοςοΑσκητής)
Τις θλίψεις του παρόντος να τις ανταλάσσεις
προκαταβολικά με τα μελλοντικά αγαθά, και ποτέ δεν θα ατονήσει ο αγώνας σου από
αμέλεια. (Άγιος Μάρκος ο Ασκητής)
Με πανήγυρη μοιάζει κάθε θλίψη. Εκείνος που ξέρει
να εμπορεύεται, θα κερδίσει πολλά. Εκείνος που δεν ξέρει ζημιώνεται. (Άγιος
Μάρκος ο Ασκητής)
Εκείνος που θλίβεται νοερά και αναπαύεται σαρκικά,
είναι όμοιος μ' εκείνον που θλίβεται σωματικά και διασκορπίζεται νοερά. (Άγιος
Μάρκος ο Ασκητής)
Εκείνος που αντιστέκεται στα λυπηρά συμβάντα, πολεμάει
χωρίς να το γνωρίζει, την προσταγή του Θεού. Απεναντίας, εκείνος που τα δέχεται,
αυτός υπομένει τον Κύριο. Εκείνος που
βρίσκει ότι οι θλίψεις του έρχονται από τη δικαιοσύνη του Θεού, αυτός
αναζητώντας τον Κύριο βρήκε γνώση μαζί με δικαιοσύνη. Όταν σου έρθει πειρασμός,
μην ζητάς να μάθεις, γιατί ή από ποιόν έχει έρθει, αλλά ζήτησε να τον
υπομείνεις με ευχαρίστηση και χωρίς μνησικακία. (Άγιος Μάρκος ο Ασκητής)
Ο σατανάς πολεμάει τον άνθρωπο, ώστε να γογγύζει
για τις θλίψεις του. Και αυτό με σκοπό
να αυξήσει τις οδύνες του, αλλά και στην γενική Κρίση να αποδειχθεί, ότι δεν
πίστεψε στην δικαιοσύνη του Θεού, αφού δεν υπέμεινε ευχαρίστως τις παιδαγωγικές
τιμωρίες. (Άγιος Μάρκος ο Ασκητής)
Εκείνος που θέλει να γίνει μιμητής του Χριστού, για
να ονομαστεί υιός Θεού, γεννημένος από το Πνεύμα, οφείλει πριν από όλα να υπομένει
τις θλίψεις που έρχονται, δηλ. τις σωματικές ασθένειες ή τις ύβρεις και τους ονειδισμούς
από τους ανθρώπους, ακόμη και τις επιθέσεις των αοράτων εχθρών, με γενναιοψυχία
και καρτερία. Γιατί κατ' οικονομίαν Θεού παραχωρείται στις ψυχές η δοκιμασία των
διαφόρων θλίψεων, για να φανερωθούν οι ψυχές που Τον αγαπούν ειλικρινά. (ΆγιοςΜακάριοςοΑιγύπτιος)
Πρέπει να γνωρίζεις ότι μέσα στις θλίψεις και τα παθήματα,
στην υπομονή και στην πίστη είναι κρυμμένες οι υποσχέσεις του Θεού, όπως επίσης
και η δόξα και η απόκτηση των ουρανίων αγαθών. Γιατί και το σιτάρι που σπέρνεται
στη γη, είναι ανάγκη πρώτα να δοθεί στη σήψη και στην ατιμία, φαινομενικά και έπειτα
να απολαύσουμε την ομορφιά και τον πολλαπλάσιο καρπό του. Αν όμως δεν περνούσε από
την σήψη και την φαινομενική ατιμία, δεν θα έβγαζε καρπό. (ΆγιοςΜακάριοςοΑιγύπτιος)
Όταν βρεθεί ο πιστός σε θλίψεις ή και σε
τρικυμίες παθών, δεν πρέπει να απελπιστεί, διότι έτσι περισσότερο ενισχύεται η
αμαρτία και τον κυριεύει. Όταν όμως τρέφει την ελπίδα του Θεού, τότε
εξασθενίζει και εξατμίζεται το κακό. (Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος)
Αν θέλουμε να υποφέρουμε με ευκολία την κάθε
θλίψη και τους πειρασμούς, ας επιθυμούμε και ας έχουμε εμπρός στα μάτια μας,
πάντοτε το θάνατο για χάρη του Χριστού. Τέτοια μάλιστα εντολή έχουμε, να
σηκώνουμε το σταυρό και να τον ακολουθούμε(Ματθ. 16,24), που σημαίνει να
είμαστε πρόθυμοι και έτοιμοι για το θάνατο. Αν έχουμε τέτοια διάθεση, θα
υπομείνουμε, πολύ ευκολότερα κάθε θλίψη. Γιατί εκείνος που επιθυμεί να πεθάνει
για το Χριστό, καθόλου δεν θα δυσκολευτεί στα επίπονα και λυπηρά. Γι' αυτό το
λόγο νομίζουμε ότι οι θλίψεις είναι βαριές, γιατί δεν επιθυμούμε το θάνατο για
το Χριστό, ούτε έχομε πάντοτε το νου μας προσηλωμένο σ' Αυτόν. Όποιος όμως
θέλει να γίνει κληρονόμος του Χριστού, πρέπει να επιθυμεί και τα πάθη Του με
ζήλο. Ώστε εκείνοι που λένε ότι αγαπούν τον Κύριο, αποδεικνύονται από το ότι,
κάθε θλίψη που τους έρχεται, την υποφέρουν όχι μόνο με γεναιότητα, αλλά και με
προθυμία, γιατί ελπίζουν σ' Αυτόν. (Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος)
Οι άνθρωποι γνωρίζουν πόσο βάρος μπορεί να
σηκώσει ο ημίονος, πόσο ο όνος, πόσο η καμήλα και τόσο τα φορτώνουν· και ο
κεραμοποιός γνωρίζει πόση ώρα να βάλει τα κεραμικά σκεύη στη φωτιά, για να μη
σπάσουν αν μείνουν περισσότερο, μήτε πάλι να γίνουν άχρηστα βγαίνοντας πριν από
το κανονικό ψήσιμο. Αν λοιπόν ο άνθρωπος έχει τόση σύνεση, πολύ περισσότερο,
απείρως περισσότερο η σύνεση του Θεού γνωρίζει πόσο πειρασμό πρέπει να επιτρέψει
να έρθει σε κάθε ψυχή, για να γίνει δόκιμη και κατάλληλη για την Βασιλεία των
Ουρανών. (Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος)
Οι περισσότεροι άνθρωποι θέλουν να πετύχουν την
βασιλεία χωρίς κόπους και ιδρώτα. Μακαρίζουν βέβαια τους Αγίους και επιθυμούν
τη τιμή και τα χαρίσματα τους, αλλά δεν θέλουν να μετέχουν σε ίσο βαθμό στις
θλίψεις, στους κόπους και τα παθήματά τους. Γι' αυτό, κατ' οικονομίαν Θεού
παραχωρείται στις ψυχές η δοκιμασία των θλίψεων, για να φανερωθούν οι ψυχές που
Τον αγαπούν ειλικρινά. (Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος)
Μία από τις τέχνες της κακίας είναι και αυτή:
Στον καιρό της θλίψεως να βάζει μέσα μας την ακηδία, για να μας απομακρύνει από
την ελπίδα στο Θεό. (Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος)
Ωφελιμότατο πράγμα και συμφέρον στην ψυχή είναι, να
υποφέρομε σθεναρά κάθε θλίψη, είτε προξενείται από τους ανθρώπους, είτε από τους
δαίμονες και να γνωρίζομε με ακρίβεια, ότι είμαστε χρεωφειλέτες αυτής της κακοπάθειάς
μας και να μην κατηγορούμε γι' αυτό κανένα άλλο, παρά μόνον πάντοτε τον εαυτό μας.
Εκείνος, που για τις θλίψεις που του συμβαίνουν, κατηγορεί τους άλλους, έχει ξεγλυστρίσει
από τη δίκαιη κρίση, αυτών που του αρμόζουν. (Άγιος Ιωάννης ο Καρπάθιος)
Είναι αδύνατο να μην δοκιμάζει λύπη εκείνος, που
παιδαγωγείται με πειρασμούς. Αλλά ύστερα γεμίζουν με μεγάλη χαρά και γλυκά
δάκρυα και θεία νοήματα οι άνθρωποι αυτοί, που καλλιέργησαν τον πόνο και τη
θλίψη μέσα στην καρδιά τους. (Άγιος Ιωάννης ο Καρπάθιος)
Εάν οι θλίψεις μας φαίνονται αβάσταχτες, αυτό σημαίνει
ότι δεν έχουμε αφεθεί στο θέλημα του Θεού. Όποιος κάνει το θέλημα του Θεού, είναι
ευχαριστημένος με όλα, έστω και αν είναι φτωχός και ίσως ασθενής και πάσχει, γιατί
τον ευφραίνει η Χάρη του Θεού. Όποιος όμως δεν είναι ικανοποιημένος με την μοίρα
του και γογγύζει για την αρρώστια του ή εναντίον εκείνου που τον προσέβαλε, αυτός
να ξέρει πως κατέχεται από υπερήφανο πνεύμα και έχασε την ευγνωμοσύνη για τον Θεό.
Αλλά ακόμα και σε μια τέτοια περίπτωση μην στενοχωριέσαι, αλλά ζήτησε με
επιμονή από τον Κύριο πνεύμα ταπεινό. Και όταν έρθει σε σένα το ταπεινό Πνεύμα του
Θεού που αναζητάς, τότε θα Τον αγαπήσεις και θα έχεις βρει ανάπαυση, παρ' όλες τις
θλίψεις σου... (Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης)
Ο Κύριος αγαπά τους ανθρώπους. Εντούτοις
παραχωρεί τις θλίψεις, για να γνωρίσουν οι άνθρωποι την αδυναμία τους και να
ταπεινωθούν και με την ταπείνωση να λάβουν το Άγιο Πνεύμα. Με το Άγιο Πνεύμα
όλα γίνονται ωραία, χαρούμενα, υπέροχα... (Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης)
Αν δεν βράσει η χύτρα σε δυνατή φωτιά, το φαγητό
δεν γίνεται νόστιμο. Το ίδιο και εμείς οι αμαρτωλοί: Αν δεν ψηθούμε με δυνατές
θλίψεις και δοκιμασίες, δεν θα αξιωθούμε να μπούμε στην Βασιλεία των Ουρανών. (Άγιος
Ανδρέας ο δια Χριστόν Σαλός)
Η θλίψη η δική μου είναι φάρμακο σωτηρίας. Όσο
περισσότερο υποφέρω, τόσο περισσότερο πλησιάζω τον Θεό· η συμφορά με δένει
περισσότερο με τον Θεό. (Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος)
Οι θλίψεις για εκείνους που τους δέχονται με
υπομονή, είναι το αλάτι που προλαβαίνει τη σήψη της αμαρτίας και κάνει τους
ανθρώπους να παρουσιάζονται στον Ουρανό καθαροί. (Μέγας Αρσένιος)
Όταν μιμούμαστε τα πάθη του Χριστού με την
υπομονή στους πειρασμούς, στις θλίψεις, τις κακοπάθεις και τις ασκήσεις, τότε
μπαίνουμε μέσα στον τάφο της μετανοίας και ταπεινώσεως. Τότε κατεβαίνει ο ίδιος
ο Χριστός από τους ουρανούς και μπαίνοντας στο σώμα μας, που σαν σε τάφο,
ενώνεται με την ψυχή μας και την ανασταίνει, γιατί μέχρι τότε ήταν φανερά
νεκρή. (Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος)
Κάθε πειρασμός παραχωρείται σαν λατρεία από το
Θεό, για τη θεραπεία της ψυχής του αρρώστου. (Άγιος Πέτρος ο Δαμασκηνός)
Όπως οι γονείς που αγαπούν τα παιδιά τους, τα σωφρονίζουν
με απειλές ενεργώντας από στοργή, όταν αυτά κάνουν παράλογα πράγματα, έτσι και ο
Θεός παραχωρεί τους πειρασμούς σαν ραβδί, που κάνει τους αξίους να επιστρέφουν από
τα θελήματα του διαβόλου. (ΆγιοςΠέτροςοΔαμασκηνός)
Όπως ένα ποτήρι νερό δεν μπορεί να σβήσει τον
αναμμένο φούρνο, εκτός και αν πέσει ραγδαία βροχή, έτσι και εκείνος που θα
αποκτήσει το πυρ της αγάπης μέσα του, εύκολα δεν ψυχραίνεται από τους διάφορους
πειραμούς, που θα του συμβούν. Αυτό το πυρ θα φέρει και τα δάκρυα και την
κατάνυξη και θα λαμπρύνει και θα καθαρίσει την ψυχή. (Όσιος Άνθιμος της Χίου)
Στον ιατρό όταν πας, υπομένεις ό,τι και αν σου κάνει.
Πίνεις εκείνα τα πικρά φάρμακα που σου δίνει, δέχεσαι να σε κατακόβει τα μέλη του
σώματός σου και να σχίζει την κοιλιά σου και μάλιστα τον πληρώνεις και τον ευχαριστείς
γι' αυτά, για να βρεις θεραπεία στο σώμα. Όταν όμως μας συμβεί κάτι λυπηρό ή μας
κόψουν κανένα θέλημα ή μας πουν το λάθος μας ή μας "κεντήσουν" λίγο, τα
οποία όλα αυτά είναι φάρμακα για την θεραπεία της ψυχής μας, αμέσως μας πιάνει λύπη,
μελαγχολία και αδιαθεσία, ενώ για το σώμα όλα τα δεχόμαστε, με όλη μας την ευχαρίστηση...
(Όσιος Άνθιμος της Χίου)
Η παιδαγωγική παραχώρηση (στις θλίψεις) φέρνει
μεγάλη λύπη και ταπείνωση και μετά από μέτρια απελπισία στην ψυχή, για να
έρχεται το φιλόδοξο και δειλό μέρος της σε ταπείνωση. Αμέσως όμως φέρνει φόβο
Θεού και δάκρυα εξομολογήσεως στην καρδιά και μεγάλη επιθυμία για την άριστη
σιωπή. Η δε παραχώρηση από αποστροφή του Θεού αφήνει να γεμίσει η ψυχή, από
απελπισία, απιστία, οργή και υπερηφάνεια. Πρέπει λοιπόν να διακρίνουμε με την
πείρα μας το είδος, της παραχωρήσεως και ανάλογα να προσερχόμαστε στο Θεό. Στην
πρώτη περίπτωση, οφείλομε να του προσφέρομε ευχαριστία και απολογία, γιατί παιδαγωγεί
την απαίδευτη γνώμη μας, αποσύροντας την χάρη Του, για να μας διδάσκει ως
αγαθός Πατέρας τη διαφορά αρετής και κακίας. Στην δεύτερη περίπτωση, πρέπει να
προσφέρομε ακατάπαυστη εξομολόγηση των αμαρτημάτων μας, αδιάκοπα δάκρυα και
μεγαλύτερο χωρισμό από τους ανθρώπους, για να μπορέσομε με την προσθήκη των
κόπων μας να εξιλεώσομε το Θεό, ώστε να επιβλέψει όπως και πριν στις καρδιές
μας. Πρέπει όμως να γνωρίζομε, ότι όταν η μάχη γίνεται με πραγματική συμπλοκή
μεταξύ ψυχής και σατανά, εννοώ στην περίπτωση της παιδευτικής παραχωρήσεως,
τότε η χάρη αποτραβιέται όπως προείπα, αλλά βοηθεί την ψυχή χωρίς αυτή να το
γνωρίζει, για να επιδείξει στους εχθρούς της ψυχής, ότι η νίκη είναι μόνο δική
της. (Άγιος Διάδοχος Φωτικής)
Μην εγκαταλείψεις την προσευχή όταν
αντιμετωπίσεις πειρασμούς. Αυτή είναι η πηγή της δυνάμεως, που χρειάζεται για
να αντισταθείς και να νικήσεις. (Άγιος Νείλος ο Ασκητής)
Η συμμετοχή στα καλά (και ευχάριστα) γεγονότα,
επιδιώκεται εξίσου από όλους τους ανθρώπους, φίλους και εχθρούς. Το να θέλεις
όμως να κοινωνήσεις και στα θλιβερά γεγονότα, αυτό είναι γνώρισμα εκείνων, που
υπερισχύουν στην αγάπη. (Άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης)
Οι πειρασμοί γίνονται πειρασμοί γι' αυτούς που πειράζονται,
ενώ για αυτούς που δεν πειράζονται, γίνονται αιτία για στεφάνια και βραβεία. (ΜέγαςΦώτιος)
Πάσα συμφορά είναι ελαφρά, εις τον μη ελαφρόν. (ΜέγαςΦώτιος)
Όποιος προσέχει και είναι συνετός, ωφελείται πολύ
οπό τις θλίψεις και τους πειρασμούς. (Άγιος Ιάκωβος Τσαλίκης)
Όποιος και αν είναι ο πειρασμός, μην κατηγορείς
γι' αυτόν κανέναν άνθρωπο, παρά μόνο τον εαυτόν σου και λέγε, ότι ''μου
συμβαίνουν αυτά για τις αμαρτίες μου''. (Όσιος Ωρ)
